ການປະຕິຮູບດ້ານສະຖາບັນ, ສ້າງກຳລັງແຮງໃຫ້ແກ່ການເຕີບໂຕເສດຖະກິດ

ຕາມບັນດາອົງການຈັດຕັ້ງສາກົນແລ້ວ, ບັນດາຜົນງານຂອງຫວຽດນາມ ໃນການເຕີບໂຕເສດຖະກິດ ແລະ ຫຼຸດຜ່ອນຄວາມທຸກຍາກໃນ 3 ທົດສະວັດຜ່ານມາ ໄດ້ຮັບການຍູ້ແຮງຈາກການປັບປຸງບັນດາສະຖາບັນແຫ່ງຊາດ. ຫວຽດນາມ ມຸ່ງໄປເຖິງການກາຍເປັນປະເທດມີລາຍຮັບສູງຮອດປີ 2045, ບັນດາອົງການຈັດຕັ້ງສາກົນເຊື່ອໝັ້ນວ່າ ເປົ້າໝາຍທະເຍີທະຍານນີ້ຈະບັນລຸໄດ້ຖ້າຫາກວ່າການປະຕິຮູບດ້ານສະຖາບັນໃຫ້ດີກວ່າເກົ່າ ແລະ ຫັນເປັນການເຕີບໂຕຂຽວ, ເປັນເອກະພາບ ແລະ ຍືນຍົງ.

Báo Cần Thơ•21/06/2025

ບັນດາຂໍ້ຂັດແຍ່ງດ້ານສະຖາບັນໃນການລົງທຶນພາກລັດຕ້ອງໄດ້ຮັບການລົບລ້າງເພື່ອຊຸກຍູ້ການເຕີບໂຕ. ພາບ: ກໍ່ສ້າງທາງດ່ວນ ແຄ໋ງຮ່ວາ-ກ່າເມົາ (ພາກ ກ໋າຍ- ຮ່ວາງຢາງ ).

ສິ່ງທ້າທາຍ ໃນຂະບວນການປະຕິຮູບ

ທະນາຄານໂລກ (WB) ລາຍງານຫວຽດນາມ 2045 ໃຫ້ຮູ້ວ່າ: “ ເສດຖະກິດ ຫວຽດນາມ ເຕີບໂຕ 5 ເທົ່າເມື່ອທຽບໃສ່ 30 ປີກ່ອນ. ອັດຕາການເຕີບໂຕຕົວຈິງສູງແບບຍືນຍົງ 5% ຫາ 6% ໃນໄລຍະ 3 ທົດສະວັດ ແມ່ນບັນດາຜົນສຳເລັດທີ່ປະເທດໜ້ອຍທີ່ສຸດສາມາດບັນລຸໄດ້,” ບົດລາຍງານຂອງທະນາຄານໂລກ (WB) ຫວຽດນາມ 2045 - ບຸກທະລຸ: ສະຖາບັນເພື່ອອະນາຄົດທີ່ມີລາຍໄດ້ສູງ. ໃນໄລຍະ 10 ປີຜ່ານມາ (2013-2024), ຂະໜາດຂອງເສດຖະກິດຫວຽດນາມ ໄດ້ເພີ່ມຂຶ້ນ 2 ເທົ່າ, ໃນໄລຍະນີ້, ຊັບສິນທັງໝົດຂອງຂະແໜງການທະນາຄານໄດ້ເພີ່ມຂຶ້ນ 4 ເທົ່າ, ແຫຼ່ງທຶນໃນຕະຫຼາດຫຼັກຊັບໄດ້ເພີ່ມຂຶ້ນເກືອບ 70% GDP, ພັນທະບັດລັດຖະບານຍັງຄ້າງຄາເພີ່ມຂຶ້ນເກືອບ 18%, ງົບປະມານລາຍຈ່າຍເພີ່ມຂຶ້ນ 1,6 ເທົ່າ, ການປະຕິຮູບເສດຖະກິດຂອງພາກເອກະຊົນຫວຽດນາມ ເຕີບໂຕຢ່າງແຂງແຮງ ແລະ ອື່ນໆ. ປະກອບສ່ວນສຳຄັນຫຼາຍເຂົ້າໃນ GDP ແຫ່ງຊາດ. ນອກນີ້, ການປະເມີນລະດັບຄວາມສາມາດແກ່ງແຍ້ງຂອງເສດຖະກິດບັນລຸໄດ້ໝາກຜົນດີພໍສົມຄວນ.

ບົດລາຍງານຂອງ WB ຍັງໃຫ້ຮູ້ວ່າ, ການປະຕິຮູບດ້ານສະຖາບັນໄດ້ເພີ່ມທະວີການລົງທຶນພາກລັດຢ່າງມີປະສິດທິຜົນ. ລະບົບການລົງທຶນສາທາລະນະຂອງຫວຽດນາມ ໄດ້ນຳມາເຊິ່ງພື້ນຖານໂຄງລ່າງທີ່ດີກວ່າໃນຊຸມປີຜ່ານມາ. ການລົງທຶນພາກລັດແມ່ນໜຶ່ງໃນສາມເສົາຄ້ຳຂອງການເຕີບໂຕຂອງຫວຽດນາມໃນຊຸມປີມໍ່ໆມານີ້. ບັນດານັກຊ່ຽວຊານຖືວ່າ, ການລົງທຶນສາທາລະນະທີ່ເໝາະສົມຈະຊຸກຍູ້ການຜະລິດ, ດຶງດູດການລົງທຶນຈາກວິສາຫະກິດ ແລະ ນຳມາເຊິ່ງການເຕີບໂຕ, ປັບປຸງການເຊື່ອມຕໍ່ພື້ນຖານໂຄງລ່າງຄົມມະນາຄົມ, ແລະ ອື່ນໆ, ເພື່ອກາຍເປັນປະເທດທີ່ມີລາຍຮັບສູງໃນປີ 2045, ຫວຽດນາມ ຕ້ອງການລົງທຶນສາທາລະນະໃນລະດັບ 7,3% GDP/ປີ. ເຖິງຢ່າງໃດກໍຕາມ, ປະຈຸບັນ, ສະຖາບັນການລົງທຶນພາກລັດຍັງບໍ່ທັນຮັກສາຄວາມຕ້ອງການ. ຕົວຢ່າງ, ໃນປີ 2024, ອັດຕາການເບີກຈ່າຍການລົງທຶນຂອງລັດມີພຽງແຕ່ 77,5%, ຕໍ່າກວ່າລະດັບສະເລ່ຍຂອງ 95% ໃນປະເທດທີ່ມີລາຍໄດ້ປານກາງເທິງແລະ 96% ຂອງບັນດາປະເທດທີ່ມີລາຍໄດ້ສູງ. ບົດລາຍງານຂອງ WB ກ່າວວ່າ: “ການຫັນເປັນປະເທດທີ່ມີລາຍຮັບສູງຢ່າງວ່ອງໄວຕ້ອງເອົາໃຈໃສ່ເຖິງການລົງທຶນພາກລັດທັງດ້ານປະລິມານ ແລະ ຄຸນນະພາບ. ສະນັ້ນ, ບັນດາສະຖາບັນກ່ຽວກັບການຄຸ້ມຄອງການລົງທຶນພາກລັດຕ້ອງໄດ້ຮັບການປັບປຸງ, ທັງດ້ານປະສິດທິຜົນການຕັດສິນໃຈ, ການຈັດສັນທາງດ້ານການເງິນ ແລະ ການກະຈາຍໃຫ້ບັນດາທ້ອງຖິ່ນ… ເພື່ອຕອບສະໜອງຄວາມຕ້ອງການດ້ານໂຄງລ່າງສາທາລະນະເພື່ອຮັບໃຊ້ການເຕີບໂຕ.

ນອກຈາກນັ້ນ, ສະຖາບັນສໍາລັບພາກເອກະຊົນຍັງຕ້ອງໄດ້ຮັບການສົ່ງເສີມຢ່າງໄວວາ. ເນື່ອງຈາກວ່າການສໍາຫຼວດຂອງອົງການຈັດຕັ້ງສາກົນຈໍານວນຫນຶ່ງສະແດງໃຫ້ເຫັນວ່າເຖິງແມ່ນວ່າຄວາມພະຍາຍາມທີ່ຈະສ້າງສະພາບແວດລ້ອມທາງທຸລະກິດແລະງ່າຍດາຍຂອງລະບຽບການບໍລິຫານໄດ້ຖືກປະຕິບັດຢ່າງກວ້າງຂວາງໃນທົ່ວປະເທດ, ໂດຍມີຄວາມຮັບຜິດຊອບຂອງອົງການຈັດຕັ້ງສາທາລະນະ, ຫຼາຍກວ່າ 35% ຂອງທຸລະກິດຍັງເຊື່ອວ່າພວກເຂົາຕ້ອງໃຊ້ເວລາຢ່າງຫນ້ອຍ 10% ເພື່ອຮຽນຮູ້ແລະຈັດການລະບຽບການ. ເມື່ອຄ່າໃຊ້ຈ່າຍໃນການປະຕິບັດຕາມລະບຽບກົດຫມາຍສໍາລັບທຸລະກິດແມ່ນສູງ, ມັນຍັງເປັນອຸປະສັກສໍາລັບການພັດທະນາເສດຖະກິດເອກະຊົນ.

ທ່ານນາງ Mariam J. Sherman, ຜູ້ອໍານວຍການທະນາຄານໂລກປະຈໍາຫວຽດນາມ, ກຳປູເຈຍ ແລະລາວ ໃຫ້ຄໍາເຫັນວ່າ: “ບັນດາຄວາມມານະພະຍາຍາມປະຕິຮູບທີ່ຜ່ານມາສະແດງໃຫ້ເຫັນຄວາມຕັ້ງໃຈຂອງຫວຽດນາມ, ແຕ່ເພື່ອບັນລຸເປົ້າໝາຍກາຍເປັນປະເທດມີລາຍຮັບສູງໃນປີ 2045, ຫວຽດນາມ ຕ້ອງປະຕິບັດການປະຕິຮູບຢ່າງແຮງກວ່າອີກ - “ການຊຸກຍູ້ດ້ານສະຖາບັນຢ່າງເລິກເຊິ່ງກວ້າງຂວາງ” - ຍົກສູງຄວາມສາມາດບົ່ມຊ້ອນດ້ານຄຸນນະພາບຂອງພາກເອກະຊົນ. ຫວຽດນາມ ຕ້ອງມີຄວາມເຂັ້ມແຂງກວ່າໃນຂະບວນການປະຕິຮູບສະຖາບັນ, ເສີມຂະຫຍາຍລະບົບກົດໝາຍ ແລະ ສະພາບແວດລ້ອມດ້ານກົດໝາຍ… ເພື່ອສ້າງບາດກ້າວພັດທະນາໃນໄລຍະຕໍ່ໄປ.

ຕ້ອງການການຕັດສິນໃຈທີ່ກ້າວໜ້າ

ບັນດາຜູ້ຊ່ຽວຊານ WB ແນະນຳວ່າ ເພື່ອກາຍເປັນປະເທດມີລາຍຮັບສູງ, ຫວຽດນາມ ຕ້ອງສ້າງເຄື່ອງບໍລິການສາທາລະນະທີ່ມີປະສິດທິຜົນ ດ້ວຍຄວາມຮັບຜິດຊອບຢ່າງຈະແຈ້ງ. ໂດຍສະເພາະແມ່ນຕ້ອງມີການປະຕິຮູບເພື່ອເພີ່ມທະວີຄວາມສາມາດຄຸ້ມຄອງລັດໃນທຸກຂັ້ນ. ພິເສດແມ່ນສຸມໃສ່ເສີມຂະຫຍາຍບົດບາດນຳພາ ແລະ ສ້າງສັນຂອງງົບປະມານສູນກາງ ເພື່ອຊຸກຍູ້ກົນໄກການປະສານງານດ້ານຊັບພະຍາກອນລະຫວ່າງຂັ້ນລັດຖະບານ ໃນການສະໜອງການບໍລິການພື້ນຖານໂຄງລ່າງຮອບດ້ານໃນລະດັບພາກພື້ນ ແລະ ລະດັບຊາດ ເພື່ອຮັບໃຊ້ການເຕີບໂຕ, ການຫັນເປັນສີຂຽວ, ການປັບຕົວກັບການປ່ຽນແປງຂອງດິນຟ້າອາກາດ. ພ້ອມກັນນັ້ນ, ເພີ່ມທະວີການລິເລີ່ມ ແລະ ຄວາມຮັບຜິດຊອບຂອງບັນດາທ້ອງຖິ່ນ; ຊຸກຍູ້ຄວາມດຸ່ນດ່ຽງລະຫວ່າງເປົ້າໝາຍຄວາມສະເໝີພາບ, ປະສິດທິພາບ, ແລະຄວາມຍືນຍົງ (ເນັ້ນການປະຕິຮູບວິທີການຈັດສັນງົບປະມານເພື່ອເປົ້າໝາຍ ແລະ ແຜນພັດທະນາ); ຍົກສູງຄວາມສາມາດຂອງພະນັກງານ, ລັດຖະກອນ ແລະ ພະນັກງານລັດ ໃນການປະຕິບັດໜ້າທີ່ສາທາລະນະໃຫ້ດີ ແລະ ມີປະສິດທິຜົນ.

ດ້ວຍເປົ້າໝາຍຊຸກຍູ້ຂະບວນການປະຕິຮູບສະຖາບັນ ເພື່ອສ້າງສະພາບແວດລ້ອມແຫ່ງການລົງທຶນ ແລະ ດຳເນີນທຸລະກິດໃຫ້ມີຄວາມໂປ່ງໃສ ແລະ ເປີດກວ້າງ, ນະໂຍບາຍຕໍ່ພາກທຸລະກິດ ໂດຍສະເພາະພາກເອກະຊົນຍັງຕ້ອງໄດ້ຄິດໄລ່ໃຫ້ລະອຽດຕື່ມ ໂດຍສະເພາະແມ່ນການຫຼຸດຜ່ອນຄ່າໃຊ້ຈ່າຍໃນການດຳເນີນທຸລະກິດ. ຫວຽດນາມ ໄດ້ເລີ່ມດຳເນີນການປະຕິຮູບດ້ານສະຖາບັນຢ່າງຕັ້ງໜ້າ ເພື່ອໃຫ້ວຽກງານພົນລະເມືອງມີຄວາມຄ່ອງຕົວ ແລະ ມີປະສິດທິຜົນ. ຄວາມມານະພະຍາຍາມໃນປັດຈຸບັນເພື່ອປັບປຸງເຄື່ອງຈັກແມ່ນຈຸດໝາຍສຳຄັນເພື່ອສ້າງບັນດາບາດກ້າວພັດທະນາໃໝ່ໃຫ້ຫວຽດນາມພັດທະນາທີ່ດີກວ່າໃນໄລຍະຈະມາເຖິງ.

ຄຽງຄູ່ກັບການປະຕິຮູບດ້ານສະຖາບັນ, ຫວຽດນາມ ຍັງຕ້ອງຫັນການເຕີບໂຕສີຂຽວຢ່າງແຂງແຮງ ເພື່ອຫຼຸດຜ່ອນຄວາມສ່ຽງ ແລະ ຕອບສະໜອງບັນດາສິ່ງທ້າທາຍຂອງການປ່ຽນແປງຂອງດິນຟ້າອາກາດທີ່ພວມດຳເນີນໄປຢ່າງຕັ້ງໜ້າ. ບົດລາຍງານຂອງ WB “ຫວຽດນາມ 2045 - ການເຕີບໂຕສີຂຽວ: ເສັ້ນທາງໄປສູ່ອະນາຄົດແບບຍືນຍົງ” ໄດ້ຊີ້ໃຫ້ເຫັນວ່າ, ຖ້າບໍ່ມີມາດຕະການປັບຕົວໃຫ້ທັນເວລາ, ຜົນກະທົບຈາກການປ່ຽນແປງຂອງດິນຟ້າອາກາດອາດຈະເຮັດໃຫ້ເສດຖະກິດຫວຽດນາມ ສູນເສຍປະມານ 12,5% GDP ໃນປີ 2050 ເມື່ອປຽບທຽບກັບສະຖານະການພື້ນຖານ, ເຮັດໃຫ້ໄພຂົ່ມຂູ່ດັ່ງກ່າວກາຍເປັນໄພຂົ່ມຂູ່ຮ້າຍແຮງຂຶ້ນຕໍ່ກັບປະເທດທີ່ບັນລຸເປົ້າໝາຍ. 2045. ແນວໃດກໍ່ຕາມ, ຖ້າມີນະໂຍບາຍປັບຕົວທີ່ດີ ແລະ ການລົງທຶນທີ່ມີປະສິດທິຜົນ, ການສູນເສຍສາມາດຫຼຸດລົງເຖິງ 6.7%...

ນັກຊ່ຽວຊານຫລາຍທ່ານຖືວ່າ ຫວຽດນາມ ມີທ່າໄດ້ປຽບຫລາຍຢ່າງໃນການພັດທະນາ ຍ້ອນສະພາບແວດລ້ອມດ້ານ ການເມືອງ ໝັ້ນຄົງ, ສະພາບແວດລ້ອມແຫ່ງການລົງທຶນກໍ່ໄດ້ຮັບການຕີລາຄາສູງຈາກບັນດານັກລົງທຶນ ແລະ ວິສາຫະກິດຕ່າງປະເທດ. ຫວຽດນາມ ພວມພັດທະນາບັນດາບາດກ້າວບຸກທະລຸດ້ານເຕັກໂນໂລຢີ, ພິເສດແມ່ນບັນດາຂົງເຂດເຕັກໂນໂລຊີສູງ, semiconductors, ພະລັງງານຂຽວ ແລະ ອື່ນໆ, ໃນນັ້ນ, ຂະແໜງການເສດຖະກິດເອກະຊົນນັບມື້ນັບເຕີບໂຕ ແລະ ມີບົດບາດເປັນກຳລັງຊຸກຍູ້ການເຕີບໂຕ, ແມ່ນພື້ນຖານສຳຄັນໃຫ້ຫວຽດນາມ ຂຶ້ນສູ່ລະດັບໃໝ່.

ບົດຄວາມ ແລະ ຮູບພາບ: GIA BAO

ທີ່ມາ: https://baocantho.com.vn/cai-cach-the-che-tao-dong-luc-cho-tang-truong-kinh-te-a187733.html