ກູ​ລາວ​ຈາມ: ຈາກ​ເກາະ​ມໍ​ລະ​ດົກ​ເຖິງ​ຫຼັກ​ຊີວະ​ພາບ​ແຄມ​ທະ​ເລ

ການສ້າງປ່າສະຫງວນທຳມະຊາດ ກູລາວຈາມ ບໍ່ພຽງແຕ່ແມ່ນຂີດໝາຍທາງກົດໝາຍເທົ່ານັ້ນ ຫາກຍັງແມ່ນຈຸດຫັນປ່ຽນແນວຄິດພັດທະນາຄື: ການອະນຸລັກບໍ່ແມ່ນຕົ້ນທຶນ, ແຕ່ເປັນພື້ນຖານເພື່ອຜົນກຳໄລແບບຍືນຍົງ.

ກູ​ລາວ​ຈາມ​ໄດ້​ຮັບ​ການ​ຮັບ​ຮອງ​ຢ່າງ​ເປັນ​ທາງ​ການ​ເປັນ​ປ່າ​ສະ​ຫງວນ​ທໍາ​ມະ​ຊາດ. (ທີ່ມາ: VNA)

ກູລາວຈາມ, ເປັນເກາະທີ່ມີຊື່ສຽງທາງດ້ານແນວປະກາລັງທີ່ມີຊີວິດຊີວາ, ລະບົບນິເວດປ່າດົງດິບແຄມທະເລຫາຍາກ, ແລະ ສັດປ່ານາໆຊະນິດເຊັ່ນ: ເຕົ່າທະເລ, ບ່າຮ້າງ, ແລະ ຫອຍຍັກ, ໄດ້ຖືກຮັບຮອງເປັນປ່າສະຫງວນທໍາມະຊາດຢ່າງເປັນທາງການໂດຍການຕັດສິນໃຈຂອງຄະນະກໍາມະການປະຊາຊົນແຂວງ ກວາງນາມ .

ບໍ່​ພຽງ​ແຕ່​ກ້າວ​ໄປ​ໜ້າ​ໃນ​ການ​ຄຸ້ມ​ຄອງ​ຊັບ​ພະ​ຍາ​ກອນ​ເທົ່າ​ນັ້ນ, ການ​ເຄື່ອນ​ໄຫວ​ຄັ້ງ​ນີ້​ໄດ້​ຮັບ​ຖື​ວ່າ​ແມ່ນ​ການ​ຍູ້​ແຮງ​ອັນ​ໃຫຍ່​ຫຼວງ​ເພື່ອ​ໃຫ້ ກວາງ​ນາມ ເປັນ​ທ້ອງ​ຖິ່ນ​ນຳ​ໜ້າ​ໃນ​ຍຸດ​ທະ​ສາດ​ອະນຸລັກ​ທຳ​ມະ​ຊາດ​ລຽບ​ຕາມ​ແຄມ​ຝັ່ງ​ທະ​ເລ​ພາກ​ກາງ, ມຸ່ງ​ໄປ​ເຖິງ​ເປົ້າ​ໝາຍ​ພັດ​ທະ​ນາ​ແບບ​ຍືນ​ຍົງ​ຕິດ​ພັນ​ກັບ​ການ​ດຳ​ລົງ​ຊີ​ວິດ​ຂອງ​ຊຸມ​ຊົນ.

ຈາກມໍລະດົກຊີວະພາບໄປສູ່ສະຫງວນທໍາມະຊາດ

ວັນທີ 17 ພຶດສະພາ 2024, ຄະນະກຳມະການປະຊາຊົນແຂວງກວາງນາມ ໄດ້ອອກຂໍ້ຕົກລົງສ້າງຕັ້ງເຂດສະຫງວນທຳມະຊາດ ກູລາວຈາມ ດ້ວຍເນື້ອທີ່ທັງໝົດເກືອບ 12.600 ເຮັກຕາ, ລວມມີປ່າຕົ້ນຕໍ, ແນວປະກາລັງ, ຫາດຊາຍລ້ຽງເຕົ່າ, ເຂດທະເລສາບ ແລະ ເຂດທະເລທີ່ມີຄວາມຫຼາກຫຼາຍທາງດ້ານຊີວະນາໆພັນສູງ.

ເກາະດັ່ງກ່າວໄດ້ຮັບການຍອມຮັບຈາກອົງການ ການສຶກສາ , ວິທະຍາສາດ ແລະ ວັດທະນະທໍາຂອງສະຫະປະຊາຊາດ (UNESCO) ວ່າເປັນເຂດສະຫງວນຊີວະນາໆພັນໂລກໃນປີ 2009 ຍ້ອນການລວມຕົວຂອງປ່າໄມ້ ແລະລະບົບນິເວດທະເລທີ່ເປັນເອກະລັກສະເພາະ - ເປັນໜຶ່ງໃນບັນດາຕົວແບບທີ່ຫາຍາກໃນອາຊີຕາເວັນອອກສຽງໃຕ້. ຢ່າງໃດກໍ່ຕາມ, ໃນໄລຍະທົດສະວັດທີ່ຜ່ານມາ, ຄວາມກົດດັນຈາກການທ່ອງທ່ຽວມະຫາຊົນ, ການປ່ຽນແປງຂອງດິນຟ້າອາກາດແລະການຂຸດຄົ້ນຫຼາຍເກີນໄປໄດ້ສ້າງຄວາມຕ້ອງການອັນຮີບດ່ວນເພື່ອປັບປຸງການອະນຸລັກ.

“ນີ້​ແມ່ນ​ໝາກຜົນ​ອັນ​ຍາວ​ນານ​ຂອງ​ການ​ເຊື່ອມ​ໂຍງ​ເຂົ້າ​ກັບ​ການ​ອະນຸລັກ, ພັດທະນາ ​ແລະ ປະຊາ​ຄົມ, ພວກ​ຂ້າພະ​ເຈົ້າ​ເລືອກ​ເຟັ້ນທາງ​ເລືອກ​ທີ່​ຫຍຸ້ງຍາກ, ທັງ​ປົກ​ປັກ​ຮັກສາ ​ແລະ ​ເພີ່ມ​ພູນ​ຄູນ​ສ້າງ, ຮັບປະກັນ​ຊີວິດ​ການ​ເປັນ​ຢູ່”, ທ່ານ​ຮອງ​ປະທານ​ຄະນະ​ກຳມະການ​ປະຊາຊົນ​ແຂວງ ກວາງ​ນາມ ທ່ານ Ho Quang Buu ​ເນັ້ນ​ໜັກ​ວ່າ.

ຕາມ​ການ​ຕີ​ລາຄາ​ຂອງ​ພະ​ແນ​ກຊັບພະຍາກອນ​ທຳ​ມະ​ຊາດ ​ແລະ ສິ່ງ​ແວດ​ລ້ອມ​ແຂວງ ກວາງ​ນາມ, ລະບົບ​ນິ​ເວດ​ປະ​ກາ​ລັງ​ຢູ່ ກູ​ລາວ​ຈາມ ມີ​ປະ​ກາ​ລັງ​ແຂງ ​ແລະ ປາ 300 ກວ່າ​ຊະນິດ, ພ້ອມ​ກັບ​ປາ​ປະ​ກາ​ລັງ​ຫຼາຍ​ຮ້ອຍ​ຊະນິດ, ຫຼາຍ​ຊະນິດ​ມີ​ຄຸນຄ່າ​ອະນຸລັກ​ໂລກ. ການ​ສ້າງ​ເຂດ​ອະນຸລັກ​ເພື່ອ​ແນ​ໃສ່​ປ້ອງ​ກັນ​ຄວາມ​ສ່ຽງ​ຕໍ່​ການ​ເສື່ອມ​ໂຊມ, ຟື້ນ​ຟູ​ລະບົບ​ນິ​ເວດ, ​ເຊື່ອມ​ຕໍ່​ລະບົບ​ນິ​ເວດ- ທ່ອງ​ທ່ຽວ -​ຊຸມຊົນ​ຄືນ​ໃໝ່​ຢ່າງ​ຍືນ​ຍົງ.

ການ​ທ່ອງ​ທ່ຽວ ດຳ​ນ້ຳ Scuba ຢູ່ ກູ​ລາວ​ຈາມ. (ພາບ: Doan Huu Trung/VNA)

ໂຄງການອະນຸລັກແມ່ນສ້າງຂຶ້ນຕາມຮູບແບບການຄຸ້ມຄອງຫຼາຍຊັ້ນຄື: ເຂດປ່າສະຫງວນຢ່າງເຂັ້ມງວດ ລວມມີບັນດາແນວປະກາລັງ, ປ່າຮັງເຕົ່າທະເລ, ປ່າດົງດິບເຂດຮ້ອນຢູ່ເກາະຫຼັກ; ພື້ນທີ່ຟື້ນຟູລະບົບນິເວດລວມທັງປະກາລັງທີ່ຊຸດໂຊມ, ເຂດທີ່ຖືກກົດດັນການຫາປາ, ປ່າຮອງ, ແລະພື້ນທີ່ນໍາໃຊ້ແບບຍືນຍົງສໍາລັບການທ່ອງທ່ຽວນິເວດ, ການສຶກສາສິ່ງແວດລ້ອມ, ການຄົ້ນຄວ້າວິທະຍາສາດ, ແລະການດໍານ້ໍາທີ່ມີການຄວບຄຸມ.

ຫົວໜ້າ​ກົມ​ປົກ​ປັກ​ຮັກສາ​ປ່າ​ໄມ້ ກວາງ​ນາມ ຢືນຢັນ​ວ່າ: “ພວກ​ຂ້າພະ​ເຈົ້າ​ບໍ່​ປົກ​ປັກ​ຮັກສາ​ດ້ວຍ​ການ​ຫ້າມ, ​ແຕ່​ເປີດ​ກາລະ​ໂອກາດ​ພັດທະນາ​ແບບ​ໃໝ່, ມີ​ຄວາມ​ຮັບ​ຜິດ​ຊອບ, ຖືກຕ້ອງ, ​ແຕ່ລະຄົນ​ແມ່ນ​ສ່ວນ​ໜຶ່ງ​ຂອງ​ລະບົບ​ນິ​ເວດ​ດຳລົງ​ຊີວິດ”.

ຄຽງຄູ່ກັນນັ້ນ, ແຂວງກວາງນາມ ຍັງວາງແຜນລົງທຶນໃສ່ລະບົບຕິດຕາມກວດກາຫຼາຍຊັ້ນ, ສົມທົບກັບເຕັກໂນໂລຊີ GIS, ເຮືອບິນບໍ່ມີຄົນຂັບ ແລະ ສະຖານີຕິດຕາມຊີວະພາບ ເພື່ອຕິດຕາມການພັດທະນາລະບົບນິເວດຕາມເວລາຕົວຈິງ.

ຊຸມຊົນເປັນເຈົ້າຂອງມໍລະດົກ

Cu Lao Cham ບໍ່ພຽງແຕ່ເປັນຕົວແບບຂອງການອະນຸລັກຊີວະພາບເທົ່ານັ້ນ, ແຕ່ຍັງເປັນຕົວຢ່າງຂອງການຄຸ້ມຄອງຮ່ວມກັນລະຫວ່າງລັດ ແລະ ຊຸມຊົນ. ​ໄດ້​ຮັບ​ການ​ຮັບຮອງ​ຈາກ​ສາກົນ​ວ່າ​ເປັນ​ທ້ອງ​ຖິ່ນ​ແຫ່ງ​ທຳ​ອິດ​ຂອງ​ຫວຽດນາມ ທີ່​ບໍ່​ມີ​ຖົງ​ຢາງ​ແຕ່​ປີ 2009, ​ແມ່ນ​ຂໍ້​ລິ​ເລີ່ມ​ທີ່​ມີ​ຕົ້ນ​ກຳ​ເນີດ​ຈາກ​ປະຊາຊົນ​ເອງ.

ໃນຊຸມປີມໍ່ໆມານີ້, ມີຫຼາຍຮ້ອຍຄົວເຮືອນໄດ້ຮັບການຝຶກຝົນຫຼໍ່ຫຼອມຊີວິດການເປັນຢູ່, ຈາກການຫາປາທຳລາຍປ່າໄປສູ່ການທ່ອງທ່ຽວນິເວດວິທະຍາ, ການເກັບກ່ຽວສາຫຼ່າຍທະເລ, ຫັດຖະກຳຈາກຫອຍຫອຍ, ໄມ້ໄຜ່, ຜ້າທີ່ນຳມາໃຊ້ໃໝ່.

ນາງ ຫງວຽນທິດົງ ຢູ່ໝູ່ບ້ານ ບ໋າຍຮົ່ງ, ອາຊີບ ທ່ອງທ່ຽວ ຊຸມຊົນ ເທິງເກາະ ໃຫ້ຮູ້ວ່າ: “ພວກຂ້າພະເຈົ້າ ເຄີຍຢ້ານວ່າ ຈະສູນເສຍທະເລ ແລະ ປ່າໄມ້, ແຕ່ປະຈຸບັນ ທະເລ ແລະ ປ່າໄມ້ ໄດ້ນຳລາຍຮັບ ໃໝ່ມາໃຫ້ ຄອບຄົວຂອງຂ້າພະເຈົ້າ.

ນອກຈາກນັ້ນ, ອົງການຈັດຕັ້ງເຊັ່ນ: ອົງການຮ່ວມມືສາກົນຍີ່ປຸ່ນ (JICA), ສະຫະພັນສາກົນເພື່ອການອະນຸລັກທໍາມະຊາດແລະຊັບພະຍາກອນທໍາມະຊາດ (IUCN) ແລະອົງການ UNESCO ຍັງເຮັດວຽກຮ່ວມກັບອໍານາດການປົກຄອງທ້ອງຖິ່ນເພື່ອພັດທະນາໂຄງການການສຶກສາສິ່ງແວດລ້ອມສໍາລັບນັກຮຽນ, ຝຶກອົບຮົມຊາວປະມົງ, ແລະສະຫນັບສະຫນູນການກໍ່ສ້າງລະບົບນິເວດເສດຖະກິດສີຂຽວທ້ອງຖິ່ນ.

ການເປັນເຈົ້າຂອງມໍລະດົກຂອງຊຸມຊົນໄດ້ເປີດໂອກາດໃຫ້ແກ່ການພັດທະນາການທ່ອງທ່ຽວແບບນິເວດຊັ້ນສູງ. ປະຈຸບັນ, ກູ່ລາວຈາມ ພວມວາງແຜນຜັງຜະລິດຕະພັນການທ່ອງທ່ຽວຄືນໃໝ່ຕາມທິດການທ່ອງທ່ຽວແບບອະນຸລັກຄຸນນະພາບສູງ, ຈຳກັດຈຳນວນນັກທ່ອງທ່ຽວ ແລະ ກ້າວໄປສູ່ຮູບແບບ “ສູນພລາສຕິກ-ກາກບອນຕ່ຳ”. ພ້ອມ​ກັນ​ນັ້ນ, ​ໄດ້​ປະຕິບັດ 3 ທິດ​ພັດທະນາ​ຕົ້ນຕໍ, ​ໃນ​ນັ້ນ​ມີ: ດຶງ​ດູດ​ການ​ລົງທຶນ​ໃນ​ການ​ທ່ອງ​ທ່ຽວ​ຣີສອດ​ລະດັບ​ສູງ​ທີ່​ເປັນ​ມິດ​ກັບ​ສິ່ງ​ແວດ​ລ້ອມ, ນຳ​ໃຊ້​ພະລັງງານ​ທົດ​ແທນ ​ແລະ ວັດຖຸ​ສີຂຽວ.

ມຸມໜຶ່ງຂອງກູລາວຈາມ. (ພາບ: ເຈີ່ນດ້າຍ/VNA)

ກວາງນາມ ບູລະນະລະບົບຕ່ອງໂສ້ມູນຄ່າການທ່ອງທ່ຽວ ໂຮ້ຍອານ - ກູລາວຈາມ, ຫັນຈາກການທ່ອງທ່ຽວມະຫາຊົນໄປສູ່ປະສົບການທີ່ເລິກເຊິ່ງ (ການຄົ້ນຄວ້າຊີວະວິທະຍາທາງທະເລ, ການທ່ອງທ່ຽວດຳນ້ຳປະກາລັງ ສົມທົບກັບການສຶກສາດ້ານນິເວດວິທະຍາ) ແລະ ສຸດທ້າຍໄດ້ເພີ່ມທະວີການເຊື່ອມຈອດກັບສາກົນ, ນຳແຫຼ່ງທຶນສະຫງວນເຂົ້າໃນເຄືອຂ່າຍການຄົ້ນຄວ້າ ແລະ ການທ່ອງທ່ຽວນິເວດໂລກ, ເປີດກວ້າງການຮ່ວມມືດ້ານການສຶກສາ ແລະ ອະນຸລັກ.

ຄຽງ​ຄູ່​ກັບ​ການ​ເປີດ​ກວ້າງ​ຫໍ​ພິ​ພິດ​ທະ​ພັນ​ຊີວະ​ນາໆ​ພັນ​ກວາງ​ນາມ​ໃນ​ເມື່ອ​ບໍ່​ດົນ​ມາ​ນີ້, ແຂວງ​ຕ໋າມ​ກີ, ຄາດ​ວ່າ​ຈະ​ສ້າງ​ຕ່ອງ​ໂສ້​ການ​ສຶກ​ສາ​ດ້ານ​ຊີ​ວະ​ພາບ​ເຂດ​ທະ​ເລ​ພາກ​ພື້ນ​ແຫ່ງ​ຊາດ - ປະ​ສົບ​ການ - ຄົ້ນ​ຄ້​ວາ.

ກູ​ລາວ​ຈາມ​ບໍ່​ແມ່ນ​ພຽງ​ແຕ່​ເລື່ອງ​ລາວ​ຂອງ​ກວາງ​ນາມ​ອີກ​ແລ້ວ. ການ​ສ້າງ​ເຂດ​ສະຫງວນ​ທຳ​ມະ​ຊາດ​ນີ້​ແມ່ນ​ສ້າງ​ເສັ້ນທາງ​ເຊື່ອມ​ຕໍ່​ທີ່​ສຳຄັນ​ໃນ​ຕາ​ໜ່າງ​ເຂດ​ສະຫງວນ​ຢູ່​ພາກ​ກາງ, ຈາກ​ແຂວງ ບັກ​ມາ (ນະຄອນ​ເຫ້ວ), ຫາຍ​ວັນ - ​ເຊີນ​ຈ່າ (ດ່າໜັງ) ​ເຖິງ ກອນ​ກາ​ນິງ (​ແຂວງ​ຢາ​ລາຍ).

ການກໍ່ສ້າງແລວທາງນິເວດທະເລຊາຍຝັ່ງ, ສົມທົບການອະນຸລັກຮັກສາທະເລ - ປ່າ - ຊຸມຊົນ, ພວມກາຍເປັນຍຸດທະສາດຂ້າມພາກພື້ນຂອງຫຼາຍແຂວງແຄມທະເລທາງພາກກາງ, ໃນສະພາບການຫວຽດນາມ ມຸ່ງໄປເຖິງການປົກປັກຮັກສາ 30% ເນື້ອທີ່ລະບົບນິເວດທຳມະຊາດຮອດປີ 2030 ແລະ ເປີດກວ້າງຕະຫຼາດບໍລິການລະບົບນິເວດ.

ການສ້າງປ່າສະຫງວນທຳມະຊາດ ກູລາວຈາມ ບໍ່ພຽງແຕ່ແມ່ນຂີດໝາຍທາງກົດໝາຍເທົ່ານັ້ນ ຫາກຍັງແມ່ນຈຸດຫັນປ່ຽນແນວຄິດພັດທະນາຄື: ການອະນຸລັກບໍ່ແມ່ນຕົ້ນທຶນ, ແຕ່ເປັນພື້ນຖານສ້າງກຳໄລແບບຍືນຍົງ. ບ່ອນທີ່ທໍາມະຊາດ, ປະຊາຊົນແລະຄວາມຮູ້ຖືກຈັດໃສ່ໃນລະບົບນິເວດດໍາລົງຊີວິດ, ຫາຍໃຈຮ່ວມກັນ, ພັດທະນາຮ່ວມກັນ.

ກູ​ລາວ​ຈາມ “ເວົ້າ​ເຖິງ” ບໍ່​ພຽງ​ແຕ່​ແມ່ນ​ສຽງ​ຄື້ນ​ທະ​ເລ​ເທົ່າ​ນັ້ນ, ຫາກ​ຍັງ​ແມ່ນ​ສຽງ​ອັນ​ແຮງ​ຂອງ​ເຂດ​ມໍ​ລະ​ດົກ​ທີ່​ຮູ້​ຈັກ​ປ່ຽນ​ໃໝ່​ຕົນ​ເອງ​ໃຫ້​ດຳ​ລົງ​ຊີ​ວິດ​ຕະ​ຫຼອດ​ເວ​ລາ.

ທີ່ມາ: https://www.vietnamplus.vn/cu-lao-cham-tu-hon-dao-di-san-den-vung-loi-sinh-hoc-ven-bien-post1042508.vnp