Đại biểu Nguyễn Thanh Hải nêu thực tế nhiều sản phẩm hiện nay rất khó phân biệt đâu là thật, đâu là AI tạo ra, vì vậy cần gắn nhãn sản phẩm do AI tạo ra.
Đây là một trong những nội dung được Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường Nguyễn Thanh Hải nêu ra trong phiên thảo luận tổ sáng 21/11, về dự án Luật Trí tuệ nhân tạo.
Trình ra Quốc hội sáng nay, dự thảo luật có nội dung quy định phải gắn nhãn với nội dung do hệ thống AI tạo ra hoặc chỉnh sửa có yếu tố giả mạo, mô phỏng người thật, sự kiện thật và có khả năng khiến người xem, người nghe hoặc người đọc hiểu sai là thật; nội dung do AI tạo ra nhằm mục đích truyền thông, quảng cáo, tuyên truyền hoặc cung cấp thông tin công khai.
Phó Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường Nguyễn Thanh Hải (Ảnh: Hồng Phong).
Nhận định đây là dự án luật rất mới, Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường Nguyễn Thanh Hải cho biết trên thế giới, nhiều nước phát triển về lĩnh vực này nhưng cũng chưa có luật mà chỉ ban hành khung đạo đức trước khi làm luật.
Bà Hải nhận định luật ra đời sẽ ảnh hưởng mạnh mẽ đến các lĩnh vực trong đời sống nên quan điểm xây dựng luật là cân bằng giữa quản lý và thúc đẩy sáng tạo.
“Nếu mạnh về quản lý thì các ý tưởng ban đầu về AI sẽ bị ràng buộc, còn nếu không quản lý chặt sẽ gây rủi ro lớn, thậm chí về ảnh hưởng đến an toàn, an ninh”, bà Hải nhấn mạnh.
Bà cho rằng tốc độ phát triển của AI rất nhanh, có những yếu tố khó lường nên dù đây là luật khung thì rất có thể sẽ tiếp tục phải sửa đổi, bổ sung trong thời gian ngắn.
Góp ý cụ thể liên quan việc gắn nhãn sản phẩm AI, bà Hải chia sẻ thực tế “nghe ca sĩ hát nhiều bài hay nhưng không biết là thật hay AI”. Bà đề nghị cần gắn nhãn những sản phẩm do AI tạo ra.
Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường cũng băn khoăn khi dự thảo luật chưa có chương quy định về tác động của AI đối với văn hóa, xã hội và nghiên cứu khoa học.
“Hiện nay có thực tế các nhà khoa học sử dụng AI trong nghiên cứu khoa học, chạm đến những vấn đề con người chưa thể chạm đến, thì bản quyền tác giả thế nào, chia sẻ dữ liệu ra sao trong?”, bà Hải đặt vấn đề.
Bà cũng nêu thực tế nhiều học sinh sử dụng AI trong quá trình làm bài, đồng thời dẫn chứng câu chuyện ở Trung Quốc, với những cuộc thi lớn sẽ cắt toàn bộ trợ lý ảo, không cho học sinh dùng khi thi.
“Cần có chương liên quan sử dụng AI trong nghiên cứu khoa học và giảng dạy, vì đó là những vấn đề rất mới”, bà Hải nói.
Theo góp ý của Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường, dự thảo luật cũng cần nêu rõ các hành vi bị cấm, như sử dụng AI để gây rối, kích động, thao túng các cuộc bỏ phiếu, bầu cử, tạo dựng hình ảnh và video clip lừa đảo….
Đại biểu Quốc hội Nguyễn Lâm Thành (Ảnh: Hồng Phong).
Đại biểu Nguyễn Lâm Thành (Thái Nguyên) cũng cho rằng cần làm rõ việc ứng dụng AI trong y tế, giao thông, tài chính, đặc biệt vấn đề kiểm soát tài chính, phân tích thị trường.
Hay trong giáo dục, ông Thành cho biết có thực tế học viên sử dụng AI làm bài tập, khóa luận và các trường phải đối phó bằng cách ngoài yêu cầu nộp bài, học viên phải đến phỏng vấn, kiểm tra lại mức độ nhận thức.
Luật phải tiếp cận vấn đề ứng dụng trong các lĩnh vực chứ không đơn thuần ở quy định chung chung về mặt nguyên tắc nữa, theo lời ông Thành.
Trong khi đó, đại biểu Đồng Ngọc Ba (Gia Lai) cho biết các nước trên thế giới còn rất thận trọng trong đặt ra các quy định về lĩnh vực này.
Dự thảo luật quy định 4 cấp độ rủi ro trong phát triển trí tuệ nhân tạo, song ông Ba đề nghị chia thành 3 cấp độ: rủi ro thấp, rủi ro trung bình và rủi ro cao. Riêng mức độ “rủi ro không chấp nhận được” nên coi luôn là điều cấm.
Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp Nguyễn Thị Thủy (Ảnh: Hồng Phong).
Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp Nguyễn Thị Thủy tán thành quan điểm này. Theo bà, với mức độ rủi ro không chấp nhận được thì nên cấm luôn, không nên phân loại. Vì thế, dự thảo luật chỉ nên quy định 3 mức độ rủi ro: cao - trung bình - thấp.
Bà Thủy cũng nêu quan điểm “chấp nhận luật này có thể phải thay đổi sớm” vì thế giới biến đổi không ngừng với sự phát triển của trí tuệ nhân tạo.
Nguồn: https://dantri.com.vn/thoi-su/nghe-ca-si-hat-khong-biet-that-hay-ai-can-gan-nhan-san-pham-do-ai-tao-ra-20251121112707555.htm
Bình luận (0)