“Những phút xao lòng” - Bài thơ độc đáo của một nhà báo

Có thể vợ mình xưa cũng có một người yêu

(Người ấy gọi vợ mình là người yêu cũ)

Cũng như mình thôi, mình ngày xưa cũng thế

Yêu một cô giờ cô ấy đã có chồng

Mở đầu bài thơ, tác giả nói đến một nét tâm lý khá phổ biến trong đời sống vợ chồng, khi nhớ về quá khứ, nhớ về những mối tình trước khi hai người đến với nhau. Đây là thực tế không thể nào thay đổi, bởi vì ai cũng có quá khứ tình cảm riêng tư trước khi “ván đóng thuyền”.

Tình yêu và tình cảm vợ chồng có một đặc điểm lớn nhất và bao trùm là sự duy nhất, chỉ một người yêu hoặc một vợ, một chồng. Loại tình cảm này không chấp nhận sự chia sẻ cho bất cứ ai, không thể có mặt người thứ hai, có vẻ rất ích kỷ, ích kỷ vô cùng nhưng đó mới chính là tình yêu, tình vợ chồng. Nên có người đã thốt lên rằng: “Dẫu một phút em ngồi mơ bạn mới /Rồi yêu anh cho lắm cũng bằng thừa”.

Vậy mà ở đây, nhà thơ lại nói đến chuyện cấm kỵ nhất: những phút xao lòng - mối nguy hiểm đe dọa tình yêu và hạnh phúc gia đình. Liệu rồi sẽ ra sao?

Có thể vợ mình vì những phút mềm lòng

Nên giấu kín những suy tư không kể về giấc mộng

Người yêu cũ vợ mình có những điều mà mình không có được

Cô ấy không nói ra vì sợ mình buồn

Chuyện cũ có thể đã xa xôi theo dòng thời gian mải miết. Rồi có thể có ngàn lẻ một lý do, quá khứ tưởng chừng ngủ yên lại bỗng nhiên bị đánh thức. Đó chính là những phút xao lòng của con người, rất đời và rất người mà hầu như ai cũng gặp phải. Và trong hồi ức, có thể hình bóng của người yêu cũ hiện lên còn lý tưởng hơn cả trong đời thực, hơn cả người chồng đầu ấp tay gối của mình. Nhưng người vợ cũng biết không nói những điều không nên nói, khi so sánh hai người, lý do thật dễ hiểu và rất nhân văn, tế nhị: vì sợ chồng buồn.

Mình cũng có những phút giây cảm thấy xao lòng

Khi gặp người yêu xưa, với những điều vợ mình không có được.

Nghĩ về cái đã qua nhiều khi như nuối tiếc

Mình cũng chẳng nói ra vì sợ vợ buồn

Hôn nhân khác tình yêu chính là ở điểm này, nếu tình yêu chỉ cho ta thấy hầu như chỉ có màu hồng thì ngay với những cuộc hôn nhân được xem là lý tưởng nhất vẫn có những bóng mây u ám đi qua trên bầu trời riêng của đời sống vợ chồng. Người chồng trong bài thơ, nhân vật trữ tình xưng “mình” cũng như người vợ, dù là đàn ông, phái mạnh, được xem là cứng rắn hơn, vẫn không tránh khỏi những phút xao lòng, vẫn nhớ đến mối tình đã qua trước hôn nhân.

Ngỡ như câu chuyện những phút xao lòng sẽ đe dọa hạnh phúc gia đình, làm rạn nứt hôn nhân. Nhưng không, nó vẫn đi trên con đường an toàn, làm yên lòng người đọc.

Sau những lần nghĩ đâu đâu mình thương vợ mình hơn.

Và cảm thấy mình như người có lỗi

(Chắc vợ mình hiểu điều mình không nói

Cô ấy cũng thương yêu và chăm chút mình hơn)

Lại một cảm giác cũng rất thực trong đời sống vợ chồng, sau những phút xao lòng ai cũng có và ai cũng cảm thấy mình như người có lỗi, lại càng chăm chút bạn đời của mình hơn, lại càng có trách nhiệm hơn với hạnh phúc gia đình mà cả hai đều ra sức gìn giữ và vun vén. Đó là tình cảm, lương tâm của những con người sống có trách nhiệm với nhau và có trách nhiệm với chính mình. Họ không để cho cảm giác xao lòng nhất thời cám dỗ, lôi kéo mình ra khỏi quỹ đạo an toàn. Nó chỉ như một giấc mơ ngắn ngủi, một đám mưa bóng mây thoáng qua trên bầu trời mùa hạ. Mọi chuyện quay lại như cũ, như con lắc đồng hồ dao động, như thể chưa có chuyện gì từng xảy ra.

Mà có trách chi những phút xao lòng

Ai cũng có một thời để yêu và một thời để nhớ

Ai cũng có phút giây ngoài chồng ngoài vợ

Ðừng có trách chi những phút xao lòng!

Khổ cuối như một lời khẳng định, một lời tự thú chân thành thường không cần phải nói ra nhưng vẫn khiến người ta hết sức sẻ chia và thông cảm. Ai cũng có những phút giây như thế, cho dù đó là cuộc hôn nhân lý tưởng. Cứ công nhận hiện thực tâm lý này (và dù có không công nhận, nó vẫn tồn tại), để thấy sự phức tạp và đáng quý của hôn nhân, của tình nghĩa vợ chồng. Đó là thông điệp đời thường và rất đỗi nhân văn của bài thơ.

Tác phẩm là một phát hiện đời thường mà tinh tế, thấy một hiện tượng rất quen đến mức phổ biến mà đọc lên vẫn thấy lạ, lại diễn tả chân thực, không chút màu mè nên chinh phục người đọc. Bài thơ đã chạm được đến nỗi niềm sâu kín trong mỗi con người, những cảm xúc rất chân thực mà hầu hết đã hoặc sẽ trải qua. Đó là cảm xúc rất người, làm phong phú thêm cuộc sống vợ chồng dù ta có muốn hay không và càng nâng giá trị, ý nghĩa cao đẹp của đời sống hôn nhân, khiến những ai đi qua thêm từng trải và trân quý những gì mình đang có.

Nguồn: https://baodaklak.vn/van-hoa-du-lich-van-hoc-nghe-thuat/van-hoc-nghe-thuat/202510/nhung-phut-xao-long-bai-tho-doc-dao-cua-mot-nha-bao-e7c0829/