Quốc hội thông qua Luật Giáo dục đại học (sửa đổi)

Đại học Quốc gia, đại học vùng được đào tạo đa lĩnh vực

Luật Giáo dục đại học (sửa đổi) gồm 9 chương, 46 điều, có hiệu lực thi hành từ 1/1/2026.

Luật quy định về hoạt động giáo dục đại học; tổ chức và hoạt động của cơ sở giáo dục đại học; quyền hạn và trách nhiệm của tổ chức, cá nhân tham gia giáo dục đại học; trách nhiệm của Nhà nước trong quản lý và phát triển giáo dục đại học.

Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Thanh điều hành nội dung phiên họp. Ảnh: Phạm Thắng

Cơ sở giáo dục đại học là cơ sở giáo dục thuộc hệ thống giáo dục quốc dân, có tư cách pháp nhân, được tổ chức và hoạt động theo quy định của Luật này và các quy định khác của pháp luật có liên quan.

Về cơ sở giáo dục đại học, Luật quy định cơ sở này bao gồm: trường đại học, trường đại học có tên gọi là học viện, đào tạo nhiều ngành ở các trình độ của giáo dục đại học; có tổ chức bộ máy gồm phòng chức năng, trường thuộc khoa hoặc đơn vị tương đương, bộ môn hoặc đơn vị tương đương không phải là đơn vị hành chính do cơ sở giáo dục đại học tự quyết định thành lập hoặc không thành lập.

Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Thanh điều hành nội dung phiên họp. Ảnh: Quang Khánh

Đồng thời, cơ sở giáo dục đại học cũng bao gồm đại học đào tạo đa ngành ở tất cả các trình độ của giáo dục đại học; có tổ chức bộ máy gồm ban chức năng, trường thuộc, khoa, bộ môn. Đại học quốc gia, đại học vùng đào tạo đa lĩnh vực ở tất cả các trình độ của giáo dục đại học; có tổ chức bộ máy gồm ban chức năng, trường đại học thành viên, viện nghiên cứu thành viên, trường thuộc, đơn vị trực thuộc, khoa, bộ môn. Và, cơ sở giáo dục đại học thành lập theo Hiệp định giữa Chính phủ Việt Nam với Chính phủ nước ngoài có cơ cấu tổ chức và hoạt động theo thỏa thuận trong Hiệp định đó; trong trường hợp Hiệp định không quy định thì thực hiện theo quy định của Luật này và quy định khác của pháp luật có liên quan.

Luật quy định, điều kiện trình tự, thủ tục, thẩm quyền thành lập và hoạt động của cơ sở giáo dục đại học công lập, cho phép thành lập và hoạt động của cơ sở giáo dục đại học tư thục; thu hồi quyết định thành lập, cho phép thành lập và hoạt động; đình chỉ hoạt động, đình chỉ tuyển sinh; sáp nhập, chia, tách, giải thể, đổi tên cơ sở giáo dục đại học thực hiện theo quy định của Luật Giáo dục.

Việc đặt tên cơ sở giáo dục đại học; điều kiện, trình tự, thủ tục thẩm quyền công nhận đại học quốc gia, đại học vùng, đại học thực hiện theo quy định của Chính phủ.

Quốc hội biểu quyết thông qua Luật Giáo dục đại học (sửa đổi) với tỷ lệ 411/440 tổng số ĐBQH có mặt tán thành. Ảnh: Phạm Thắng

Về quyền tự chủ của cơ sở giáo dục đại học, Luật quy định được tự chủ xác định số lượng tuyển sinh, lựa chọn phương thức tuyển sinh, tổ chức đào tạo, liên kết đào tạo, cấp văn bằng khi đáp ứng điều kiện bảo đảm chất lượng, trừ các ngành đào tạo giáo viên, quốc phòng, an ninh. Tổ chức hoạt động nghiên cứu khoa học, phát triển công nghệ và đổi mới sáng tạo, sử dụng, khai thác hợp pháp tài sản, tài nguyên, sở hữu trí tuệ, hoạt động hợp tác quốc tế. Thực hiện nội dung thu, chi, phân phối kết quả tài chính, quản lý tài sản, đầu tư phát triển, huy động các nguồn lực hợp pháp với tổ chức, cá nhân trong và ngoài nước, trừ các cơ sở giáo dục đại học thuộc Bộ Quốc phòng, Bộ Công an.

Nhà nước và cơ sở giáo dục cùng chăm lo cho sự phát triển của giáo dục đại học

Trước đó, Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn đã báo cáo về việc giải trình, tiếp thu, chỉnh lý và hoàn thiện dự thảo Luật Giáo dục đại học (sửa đổi).

Về sự cần thiết và phạm vi sửa đổi của Luật Giáo dục đại học, sự phù hợp của nội dung dự thảo với chủ trương, đường lối của Đảng, đa số các ĐBQH đều tán thành với nội dung của dự thảo luật về sự cần thiết, nhất trí mục tiêu, quan điểm sửa đổi toàn diện Luật Giáo dục đại học phù hợp với chủ trương, đường lối của Đảng và Nhà nước. Đặc biệt là các nghị quyết của Bộ Chính trị về đột phá, phát triển giáo dục và đào tạo về khoa học và công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số và hội nhập quốc tế.

Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn trình bày báo cáo về việc giải trình, tiếp thu, chỉnh lý và hoàn thiện dự thảo Luật Giáo dục đại học (sửa đổi). Ảnh: Phạm Thắng

Về tự chủ đại học gắn với trách nhiệm giải trình, Chính phủ đã tiếp thu các ý kiến về tự chủ đại học và thể chế đầy đủ trong chủ trương, bảo đảm quyền tự chủ đầy đủ, toàn diện cho các cơ sở giáo dục đại học không phụ thuộc vào mức độ tự chủ tài chính. Quan điểm đã chuyển từ "tự chủ là tự lo" sang cơ chế Nhà nước và cơ sở giáo dục đại học cùng chăm lo cho sự phát triển của giáo dục đại học.

Về mô hình đại học vùng, Chính phủ nhận thấy, đại học vùng được thành lập theo chủ trương của Đảng, Chính phủ và đã phát huy được hiệu quả, có xếp hạng uy tín về cơ sở giáo dục châu Á và thế giới.

Chính phủ tiếp thu chỉnh sửa, thiết kế theo hướng nâng cao hiệu quả quản trị bên trong của từng đại học vùng, làm rõ chức năng điều phối chiến lược của Đại học vùng.

Chính phủ cũng rà soát toàn diện mô hình tổ chức của đại học vùng, đánh giá mức độ phân quyền phân cấp hiện nay và rà soát giảm khâu trung gian như Nghị quyết 71-NQ/TW của Bộ Chính trị đã chỉ đạo.

Các đại biểu tại phiên họpVQK_4392 — Các đại biểu tham dự phiên họp. Ảnh: Quang Khánh

Về đào tạo chuyên sâu sau đại học trong lĩnh vực sức khỏe, Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn nêu rõ, đào tạo bác sĩ nội trú và chuyên khoa là đào tạo sau đại học để trở thành các bác sĩ giỏi làm việc trong bệnh viện, không thuộc các trình độ thạc sĩ, trình độ tiến sĩ theo hướng là một trình độ đào tạo học thuật.

Bộ Giáo dục và Giáo dục, Bộ Y tế đã thống nhất cao về việc quy định những nguyên tắc chung trong dự thảo luật. Các chương trình đào tạo chuyên sâu sau đại học trong lĩnh vực sức khỏe để cấp bằng bác sĩ nội trú, bác sĩ chuyên khoa sẽ do Bộ Y tế hướng dẫn, tổ chức thực hiện và quản lý. Việc này là quy phạm hóa những nhóm việc mà Bộ Y tế đã và đang làm từ trước đến nay.

Nguồn: https://daibieunhandan.vn/quoc-hoi-thong-qua-luat-giao-duc-dai-hoc-sua-doi-10399942.html