ความรักที่ซ่อนเร้นในบทกวีของบุยตี่ดิ่ว

(QBĐT) - ในฐานะครูสอนวรรณคดีที่โรงเรียนมัธยมปลายเหงียนชีแถ่ง (เลถวี) บุย ถิ ดิ่ว ยังเป็นนักเขียนที่มีพรสวรรค์รุ่น 8x ต้นๆ ซึ่งสมาคมวรรณกรรมและศิลปะ กวางบิ่ ญจัดให้อยู่ในกลุ่ม "เยาวชน" ดิ่วเขียนบทวิจารณ์และบทกวี แต่ไม่ค่อยได้โพสต์ลงโซเชียลมีเดีย...

ฉันจำได้ว่าเมื่อไม่กี่ปีก่อน บรรณาธิการนิตยสารวรรณกรรมกองทัพบกคนหนึ่งขอให้ฉันแนะนำนักเขียนบางคนให้รู้จักกับรูปแบบการเขียนแบบใหม่ ทันใดนั้นฉันก็นึกขึ้นได้ว่าเคยอ่านผลงานของ Dieu ที่ไหนสักแห่ง Dieu ส่งบทความมาสองชิ้น และทั้งสองชิ้นก็ได้รับการตีพิมพ์

ฉันคิดว่าคงต้องใช้เวลานานมากก่อนที่ Dieu จะมีหนังสือเล่มแรก แต่ที่น่าประหลาดใจคือ บทกวีรวม เรื่อง “Con bong cuc vang o lai” กลับอยู่ในมือฉันอย่างงดงามในช่วงฤดูใบไม้ผลิของ At Ty

ด้วยบทกวี 42 บท แบ่งออกเป็น 4 ส่วน: เริ่มต้นจากหลังคา เหลืออะไร เท่าไหร่ถึงจะพอ ความฝันจะเบ่งบานหลากสีสัน "ดอกเบญจมาศสีเหลืองที่ยังคงอยู่" อัดแน่นไปด้วยภาพแห่งกามารมณ์และความรู้สึก ซึ่งผู้ประพันธ์ได้หยิบยกมาจากหลากหลายฉากในชีวิต บทกวีของ Dieu มีทิศทางที่ทันสมัย แต่ยังคงรักษาภาษาแบบชนบทที่ลึกซึ้งและเปี่ยมไปด้วยขนบธรรมเนียม จังหวะของบทกวีมีความยืดหยุ่น บางครั้งก็เศร้า บางครั้งก็เข้มข้น ช่วยสร้างอารมณ์ความรู้สึกอันเข้มข้น ภาพต่างๆ เช่น "ทุ่งนา" "ดอกเบญจมาศสีเหลือง" "แม่" และ "สงคราม" ไม่เพียงแต่เป็นภาพที่สมจริงเท่านั้น แต่ยังมีความหมายลึกซึ้ง สื่อถึงกาลเวลา ความทรงจำ และความสูญเสีย

เมื่ออ่านบทกวี “กง บง กุก วัง โอ ไหล” ฉันจึงตระหนักว่าบทกวีเหล่านั้นเต็มไปด้วยความทรงจำ ภาพอดีตไม่เพียงแต่เป็นความคิดถึงเท่านั้น แต่ยังเป็นร่องรอยของสิ่งที่ยังไม่สิ้นสุด เช่นเดียวกัน ความรักใน บทกวี “กง บง กุก วัง โอ ไหล” ไม่ใช่ความรักในปัจจุบัน แต่เป็นความทรงจำที่ซ่อนเร้น มันคือความรักในวัยเยาว์ ความรักในบ้านเกิดเมืองนอน ครอบครัว สิ่งที่ผ่านไปแล้ว แต่ยังคงอยู่ในจิตวิญญาณของผู้เขียน แฝงไว้ด้วยความเศร้าโศกปนหวาน การต่อสู้ระหว่างความปรารถนาที่จะยึดมั่นกับความเป็นจริงของการไม่สามารถสัมผัสอดีตได้ คือสิ่งที่สร้างความทรงจำอันพิเศษซ่อนเร้นในบทกวี ฉันเรียกมันว่าความรักที่ซ่อนเร้นของบุ้ย ถิ ดิ่ว

ปกบทกวีชุด “ดอกเดซี่สีเหลืองยังคงอยู่”

ความรักวัยเยาว์ ความเสียใจ และความคิดถึง

ความรักของคู่รักในบทกวีของบุย ถิ ดิ่ว คือความทรงจำอันเลือนลางที่ยังคงเคลิบเคลิ้มอยู่ในทุกบรรทัด มันคือความรักที่ปรากฏในค่ำคืนอันเงียบเหงา ในช่วงเวลาแห่งการตั้งคำถามกับตัวเองเกี่ยวกับอดีต ในบทกวี "Alone One Night" บทกวีหกแปดบทเดียวที่ดิ่วเขียนไว้ว่า "ฉันกล่อมเธอให้หลับใหลเพียงลำพังในคืนหนึ่ง" "กล่อม" ไม่เพียงแต่แสดงถึงความรักใคร่ แต่ยังแสดงถึงการปลอบประโลมจิตใจของจิตวิญญาณที่ครั้งหนึ่งเคยรัก เคยมีความสุข และบัดนี้เหลือเพียงความทรงจำ ภาพรุ้งกินน้ำในบทกวี "You pour on me every rainbow" นำมาซึ่งความสดใสแต่เปราะบาง รุ้งกินน้ำนั้นงดงามแต่อยู่ได้ไม่นาน เฉกเช่นปีแห่งความรัก ส่องประกายแต่ไม่นิรันดร์ บทกวีไม่ได้บอกเล่าถึงความรักที่ยังคงอยู่ แต่เป็นเสียงสะท้อนของความรักในอดีต แฝงไว้ด้วยความเสียใจอย่างลึกซึ้งในทุกคำที่ว่า "ฉันราดลงบนเธอ/เงาขาวแห่งสี่ฤดู/ดุจสายฝนที่ไหลผ่านหยาดน้ำค้างบนใบไม้..."

แสงจันทร์ กาลเวลา ราตรี และพระอาทิตย์ตกดิน ล้วนเป็นความทรงจำที่ซ่อนเร้นและเลือนหายไปในอดีต ทิ้งไว้เพียงท่วงทำนองและเนื้อร้องที่ราวกับจะวนเวียนอยู่ในห้วงอวกาศ: “มันหมายความว่าอย่างไร/วันที่ยาวนานขึ้นหรือวันที่น้อยลง/ค่ำคืนสีเขียว วันสีม่วงอ่อน... บทเพลงแห่งการพลัดพราก มันคือสีอะไร/พระอาทิตย์ตกดินที่สั่นไหว มันคือสีอะไร...” สายฝน พระอาทิตย์ตกดิน และยามบ่ายอันเงียบเหงามากมาย เป็นภาพซ้ำซากในบทกวีหลายบทของดิเยอ ไม่เพียงแต่เป็นฉากหลัง แต่ยังเป็นจุดสัมผัส ปลุกความรู้สึกถึงช่วงเวลาอันเป็นที่รักในหัวใจวัยเยาว์

ความรักและความเศร้าของคนที่อยู่ห่างไกลบ้าน

บทกวีของบุย ถิ ดิ่ว ถ่ายทอดความคิดถึงบ้านเกิดเมืองนอนผ่านภาพที่เรียบง่ายแต่เปี่ยมด้วยอารมณ์และละเอียดอ่อน ภาพของ “พุ่มป่าคู่หนึ่งยืนโดดเดี่ยวอยู่ปลายทุ่งนา/รอคอย/นกอพยพท่ามกลางน้ำค้างยามบ่าย ปีกที่อ่อนล้า ดุจบทกวีเงียบงัน/เบ่งบานจากความยากลำบากแห่งความรัก” (หมู่บ้าน) ไม่เพียงแต่บรรยายทิวทัศน์เท่านั้น แต่ยังสะท้อนอารมณ์ของผู้ที่จากบ้านเกิดเมืองนอนไป พร้อมกับความรู้สึกคิดถึงถิ่นเก่าที่ยังคงติดตรึงอยู่ในใจเสมอ

บ้านเกิดในบทกวีของดิเยอ ไม่เพียงแต่เป็นสถานที่ที่เธอเกิดและเติบโต เป็นชื่อสถานที่เท่านั้น แต่ยังเป็นส่วนหนึ่งของจิตวิญญาณ เป็นส่วนหนึ่งของอดีตที่เธอผูกพันมาโดยตลอด และไม่ว่าเธอจะไปไกลแค่ไหน เธอก็ไม่อาจลืมเลือน บทกวี "แม่น้ำ เว้ " ชวนให้นึกถึงความงามอันเงียบสงบของเมืองหลวงโบราณ ที่ซึ่งผู้คนและธรรมชาติผสานกลมกลืนไปกับเสียงของแม่น้ำและระฆังวัด บทกวีที่อ่อนโยนแต่ชวนให้คิดถึง เช่น "เสียงระฆังโบสถ์ดังกังวานไปพร้อมกับระฆังวัด/เสียงหวูดรถไฟเข้าสถานี/ฉันถูกทิ้งไว้ริมฝั่งไผ่วีดา หัวใจฉันเต้นระรัวด้วยความปรารถนา" สะท้อนภาพเว้ที่ทั้งศักดิ์สิทธิ์และใกล้ชิด ที่ซึ่งจิตวิญญาณไม่ว่าจะล่องลอยไปไกลเพียงใดก็ยังคงโหยหาการกลับมา

ระยะทางไม่ได้หมายถึงแค่ระยะทางทางกายภาพเท่านั้น แต่ยังรวมถึงระยะทางทางจิตวิญญาณด้วย ความคิดถึงบ้านปรากฏขึ้นผ่านรายละเอียดเล็กๆ น้อยๆ เช่น “ฤดูกาลของต้นหม่อนแดงสุก” “ต้นมะเฟืองเก่าแก่ปลายสวน” สิ่งเหล่านี้ล้วนเป็นสิ่งที่คุ้นเคยในวัยเด็ก แต่บัดนี้กลับกลายเป็นเพียงความทรงจำ

บ้านเกิดในบทกวีของบุยถิดิเยอนั้น เชื่อมโยงกับภาพของหมู่บ้าน ธรรมชาติ และผู้คน มารดา ยาย และบุคคลคุ้นเคย ล้วนกลายเป็นสัญลักษณ์ของบ้านเกิด ไม่ใช่เรื่องบังเอิญที่ภาพของยายในเรื่อง “ความรักเต็มไปด้วยภาระ” หรือภาพของหลังคาใน “เริ่มต้นจากหลังคา” ปรากฏขึ้นหลายครั้ง เพราะนั่นคือที่ที่ความทรงจำเกี่ยวกับบ้านเกิดยังคงชัดเจนที่สุด

บทกวีเกี่ยวกับบ้านเกิดเมืองนอนไม่ได้เป็นเพียงความคิดถึง หากแต่ยังสะท้อนถึงความเสียใจและความเจ็บปวด เมื่อตระหนักว่าแม้เราจะกลับไป บ้านเกิดเมืองนอนก็ยังคงอยู่ แต่สิ่งเก่าๆ ได้เปลี่ยนแปลงไปแล้ว คำถามที่ว่า “พอเพียงแค่ไหน” ในบทกวีชื่อเดียวกันนี้ อาจเป็นการตั้งคำถามกับตัวเองว่า เราจะเติมเต็มความว่างเปล่าแห่งความทรงจำได้อย่างไร ในเมื่อสิ่งที่เรารักยังคงอยู่เพียงในความทรงจำ

ความรักในครอบครัว การเสียสละอย่างเงียบๆ

ความรักใคร่ในครอบครัวในบทกวีของดิเยอไม่ใช่คำชมเชยที่สวยหรู แต่ปรากฏผ่านภาพที่เรียบง่าย คุ้นเคย และน่าประหลาดใจ: "ตะเกียบพาดพิงกัน/หันหลังกลับ/เด็กหญิงตัวน้อยกลายเป็นหญิงสาว" ใน บทกวี "ความรักเต็มไปด้วยภาระ" ภาพคุณยายกับบทกวี "ภาระแห่งความรักหนักอึ้งอยู่บนบ่าของเธอ" สะท้อนถึงการเสียสละอันเงียบงัน ภาระแห่งชีวิตที่เธอแบกรับเพื่อลูกหลาน

แม่มักถูกเชื่อมโยงเข้ากับความขยันขันแข็งและความกังวล ซึ่งเป็นเรื่องปกติในบทกวี แต่สำหรับดิเยอ ภาพลักษณ์ของแม่นั้นน่าประทับใจและแปลกใหม่ ตัวอักษร M บน "หลังคา" ของบ้านหลังนั้นก็เปรียบเสมือนแม่ เสมือนที่พักพิงของลูกๆ แสดงถึงความอดทนอดกลั้นอย่างยิ่งใหญ่: "ตัวอักษร M ยังคงมั่นคงดุจหลังคา/หลังคาคือแม่/อดทนดุจขุนเขาและสายน้ำ ดุจท้องฟ้ากว้างใหญ่สุดลูกหูลูกตา" (เริ่มต้นจากหลังคา) ทำให้ผู้อ่านสัมผัสได้ถึงความทุ่มเทและการเสียสละอันเงียบงันของแม่ที่มีต่อครอบครัวมากยิ่งขึ้น ปู่และพ่อในบทกวีของดิเยอก็ปรากฏตัวด้วยรูปลักษณ์ที่เงียบขรึม แต่เปี่ยมไปด้วยความรักและการสนับสนุนทางจิตวิญญาณ การจากไปของพวกเขาทิ้งความเสียใจไว้เบื้องหลัง: "หัวล้าน/เขาจากไปแล้ว/ไม่มีใครรู้จักบทกวีอีกต่อไป/ฉันนั่งร้องไห้กับสมุดบันทึกบทกวีที่หายไป" และ "พ่อก้าวข้ามธรณีประตู/ผู้ที่เล่าให้ฉันฟังถึงเลือดที่ไหลเวียนบนนิ้วมือทั้งสิบในต่างแดน" (สวนโบราณ)

ในบทกวี “กง บง หวาง โอ ไล” มีบทกวีที่ไม่ได้กล่าวถึงครอบครัวโดยตรง แต่ยังคงสะท้อนถึงการปกป้องและความปรารถนาของความรักในครอบครัวผ่านภาพเปรียบเทียบ: “นี่คือที่ของฉัน/ฤดูใบไม้ร่วงอันแสนหวานของวัยเด็ก/สินสอดทองหมั้นคือต้นมะลิสีเขียวที่บานสะพรั่งยามราตรีอันเงียบสงบ/ใบไม้หอมนับพันที่ไร้ร่องรอยแห่งกาลเวลา/แม่รอคอยลูกกลับมา” (ฤดูหม่อนแดงสุก) ภาพลักษณ์ของครอบครัวในบทกวีชุดนี้ไม่ได้เป็นเพียงความคิดถึงเท่านั้น แต่ยังรวมถึงความกตัญญูและความเคารพต่อการเสียสละอันเงียบงันของพ่อแม่และปู่ย่าตายาย ความรักในครอบครัวไม่เพียงแต่เป็นที่หวนกลับ แต่ยังเป็นแหล่งที่มาของความทรงจำ สิ่งที่ยึดเหนี่ยวเราไว้ท่ามกลางชีวิตอันวุ่นวาย

ด้วย "The Yellow Daisy Remains" มีหลายสิ่งให้ ค้นพบ ...

โด ทันห์ ดง

ที่มา: https://www.baoquangbinh.vn/van-hoa/202503/an-uc-tinh-yeu-trong-tho-bui-thi-dieu-2224709/