คนที่ปักสปริงลงบนเสื้อ

ไฟแช็ค

ชาวเผ่า Red Dao ในเมือง Tan Quang เดิมทีเป็นผู้คนที่ถูกย้ายถิ่นฐานมาจากตำบล Trung Khanh (Na Hang) ซึ่งอพยพไปยังโรงไฟฟ้าพลังน้ำ Tuyen Quang

เมื่อพวกเธอกลับมายังบ้านเกิดใหม่ครั้งแรก ก็มีผู้หญิงอายุแค่ยี่สิบกว่าๆ และยังมีผู้หญิงที่กลายเป็นคุณยายและคุณแม่อีกด้วย ในวันแรกที่กลับมา ในช่วงบ่ายที่ฝนตกปรอยๆ ของวันสุดท้ายของปีเช่นวันนี้ หลายคนซ่อนความเศร้าโศกและความคิดถึงบ้านเกิดเก่าๆ ไว้ในลายปักบนชุดเดรส เพื่อเยียวยาความรู้สึกเมื่อต้องจาก "บ้านเกิด" ของตัวเอง

เช่นเดียวกับคุณ Trieu Thi Lan ตอนนั้นคุณ Lan อายุเกือบ 40 ปี ซึ่งเป็นวัยที่ผู้คนไม่กล้าออกไปหางานทำ แต่ก็ยังมีความกังวลมากมายเกี่ยวกับการหาเลี้ยงชีพ ตอนแรกเธอก็นั่งเฉยๆ เหมือนคนส่วนใหญ่ แต่เมื่อเวลาผ่านไป หลังจากได้รับที่ดินจากรัฐและเริ่มคุ้นเคยกับวิถีชีวิตใหม่ เธอกล่าวว่า “ฉันเสียใจที่ไม่ได้ย้ายออกไปเร็วกว่านี้ ที่ดินอุดมสมบูรณ์ ผลผลิตทางการเกษตรอยู่ใกล้ตลาด โดยเฉพาะอย่างยิ่งสำหรับเด็กๆ และเยาวชน โอกาสในการไปโรงเรียนและทำงานก็สะดวกสบาย...

บ้านไม้เก่าที่เคยถูกย้ายออกจากชนบท ปัจจุบันหลังจากผ่านไปกว่า 20 ปี ค่อยๆ ถูกแทนที่ด้วยบ้านที่สร้างด้วยกลิ่นหอมของสีและปูน จังหวะชีวิตใหม่ตลอด 20 ปีที่ผ่านมาได้นำพาคุณนายหลานและชาวเมืองตันกวาง... ไปสู่ชีวิตที่ทันสมัย มั่งคั่ง และสุขสบายยิ่งขึ้น

บัดนี้ เมื่อทุกอย่างเริ่มคลี่คลายลง คุณนายหลานก็ตกใจเมื่อภาพผู้หญิงนั่งปักผ้าอยู่ที่ระเบียงบ้านค่อยๆ เลือนหายไป “ถ้าไม่ทำอะไร คนที่ปักผ้าเป็นก็จะเอางานปักกลับไปฝากบรรพบุรุษ” – แม้คิดเช่นนั้น แม้จะไม่ได้เข้าร่วมคณะกรรมการบริหารสมาคมสตรี หรือทำงานใดๆ ในหมู่บ้าน คุณหลานก็ยังคงลุกขึ้นมารวมกลุ่มผู้หญิงและพี่น้องสตรีเพื่อจัดตั้งกลุ่มปักผ้าชุดพื้นเมืองเต๋า

สมาชิกทีมปักผ้าชุดพื้นเมืองในหมู่บ้านเตินกวาง ตำบลหว่างไค

เสียงใหม่

แม้จะเพิ่งก่อตั้งขึ้นในเดือนตุลาคม พ.ศ. 2567 แต่กลุ่มปักผ้าในเตินกวางก็มีสมาชิกถึง 17 คน ผู้หญิงทุกคนล้วนมีฝีมือปักผ้ามาตั้งแต่อายุ 14 หรือ 15 ปี

ในความทรงจำของสมาชิกกลุ่ม ชาวเผ่าแดงเต๋ามีฝีมือการปักลวดลายบนเสื้อผ้าเป็นอย่างดี นอกจากเวลาที่ใช้ไปกับการอยู่ในทุ่งนาแล้ว ไม่เพียงแต่ผู้สูงอายุเท่านั้น แต่เด็กสาวก็ยังมีผ้าย้อมครามอยู่ในมือ พร้อมกับเข็มและด้าย นั่งร่วมกันปักผ้า แลกเปลี่ยนกันเกี่ยวกับลวดลายปัก และร่วมกันสร้างสรรค์ลวดลายใหม่ๆ

สิ่งที่พิเศษเกี่ยวกับการปักลาย Red Dao ก็คือ จะทำบนด้านผิดของผ้า แต่ลวดลายด้านขวาจะดูสวยงามและแม่นยำเหมือนภาพที่พิมพ์อย่างประณีต

คุณลา ถิ เวียน กล่าวว่า: ฉันไม่รู้ว่าคนรุ่นไหนสืบทอดเทคนิคนี้มา แต่ฉันรู้ว่าตอนที่ฉันโตขึ้น คุณย่าและคุณแม่สอนให้ฉันมองด้านผิดของผ้าเพื่อปักต้นสน ผลเพชร เกล็ดหิมะ... ลงบนด้านผิดของผ้า แต่ยังคงความเรียบเนียนและสวยงามราวกับปักลงบนผ้าด้านหน้า ผลิตภัณฑ์ปักมีความพิเศษสำหรับพวกเขา เพราะแสดงให้เห็นถึงความคิดสร้างสรรค์ ความเฉลียวฉลาด และลักษณะทางวัฒนธรรมของกลุ่มชาติพันธุ์นั้นๆ ลวดลายที่ใช้ในอาชีพปักได้รับแรงบันดาลใจจากชีวิตประจำวันของชุมชน หรือพืชผลและปศุสัตว์ที่เกี่ยวข้องกับวิถีชีวิตของพวกเขา

การปักชุดเต๋าแดงนั้นต้องใช้ความประณีตและใช้เวลานานมาก แค่นับขากางเกงสองข้างก็ใช้เวลาปักเสร็จมากกว่า 2 เดือนแล้ว

นั่นเป็นเหตุผลที่ผู้หญิงเผ่าแดงในเมืองตันกวางมักนั่งที่ระเบียงในเวลาว่าง ปักเสื้อและกางเกงใหม่ ๆ อย่างรวดเร็ว เพื่อจะได้มีอะไรใส่ในช่วงเทศกาลเต๊ด

ตอนนี้พวกเขาได้จัดตั้งสหกรณ์แล้ว พวกเขาไม่เพียงแต่ปักเสื้อผ้าของตนเองเท่านั้น แต่ยังเปลี่ยนผ้าสี่เหลี่ยมสีสันสดใสให้กลายเป็นผลิตภัณฑ์เชิงพาณิชย์อีกด้วย

คุณนายหลานเล่าว่า: เรารู้วิธีปักผ้าสี่เหลี่ยมเล็กๆ เพื่อทำกระเป๋า กระเป๋าสตางค์ ผ้าพันคอ... เพื่อขาย ในกลุ่มมีคุณเทรียว ถิ ไห่ ผู้มีฝีมือในการเย็บผ้า

จักรเย็บผ้าขนาดเล็กของคุณยาย Trieu Thi Hai แทบไม่ได้พักเลยในช่วงสิ้นปี คุณ Hai หัวเราะ เสียงหัวเราะของเธอดังก้องอยู่ในสายลมฤดูใบไม้ผลิ “เมื่อมีทีมปัก งานของฉันก็ง่ายขึ้น ก่อนหน้านี้ฉันเป็นเพียงคนเดียวที่ปักและตัดเย็บได้ บางครั้งฉันก็ทำได้เพียงปีละ 1-2 ชุด แต่ตอนนี้เร็วขึ้น เธอมอบหมายให้พี่น้องในทีมปักปักปักขากางเกงข้างขวา ขากางเกงข้างซ้าย บางคนปักผ้ากันเปื้อน บางคนปักผ้าพันคอ... ไม่นานนัก ชุดเสื้อผ้าก็เสร็จสมบูรณ์

ด้วยการถือกำเนิดของโทรศัพท์และคนหนุ่มสาวในหมู่บ้านที่ตั้งช่อง YouTube ขึ้นมา... ผลิตภัณฑ์ปัก Red Dao ใน Tan Quang ได้เข้ามาอยู่ในชีวิตประจำวันได้รวดเร็วและง่ายดายมากขึ้น

“ฤดูหนาวผ่านไปแล้ว เราต้อนรับฤดูใบไม้ผลิ/ ดอกไม้และหญ้าเบ่งบานอย่างงดงาม ต้นไม้แตกหน่อใหม่/ เราร่วมกันปลูกข้าวและข้าวโพด/ ทุกคนในหมู่บ้านตื่นเต้นที่จะต้อนรับความสุขจากการเก็บเกี่ยวที่ดี...”

คุณนายหลานร้องเพลงเป่าดุงที่เธอเพิ่งเรียนรู้ได้ไม่นาน นอกจากงานปักแล้ว ชาวเผ่าแดงเต๋าในตันกวางยังเรียนรู้การร้องเพลงเป่าดุง เต้นรำกับระฆัง และเต้นรำกับชาวเขน เพื่อที่ฤดูใบไม้ผลินี้ การร้องเพลงและดนตรีของพวกเขาจะก้องกังวานด้วยเสียงใหม่ นั่นคือเสียงแห่งความสุขและความหวัง

Tran Lien (หนังสือพิมพ์ Tuyen Quang)

ที่มา: https://baophutho.vn/nhung-nguoi-theu-mua-xuan-len-ao-225112.htm