Thị trường trái phiếu ngân hàng “nóng” trở lại

Theo đó, trong 9 tháng năm 2025, lượng trái phiếu ngân hàng phát hành tăng mạnh, chiếm 73% tổng lượng trái phiếu doanh nghiệp.

Nhóm ngân hàng chiếm 73% tổng lượng phát hành trái phiếu doanh nghiệp của 9 tháng năm 2025. Trong ảnh: Khách hàng giao dịch tại Ngân hàng Thương mại cổ phần Tiên Phong. *Ảnh: Quang Thái*

Nhóm ngân hàng phát hành 313,2 nghìn tỷ đồng

Thông tin từ Hiệp hội Thị trường trái phiếu Việt Nam, tính chung 9 tháng năm 2025, tổng giá trị phát hành trái phiếu doanh nghiệp (gồm cả riêng lẻ và công chúng) đạt khoảng 430,8 nghìn tỷ đồng, tăng 35% so với cùng kỳ năm ngoái. Trong đó, nhóm ngân hàng chiếm ưu thế tuyệt đối với 313,2 nghìn tỷ đồng, tương đương 73% tổng lượng phát hành, tăng 38% so với cùng kỳ.

Riêng quý III, thị trường đã có 155 đợt phát hành trái phiếu doanh nghiệp, trong đó có 154 đợt phát hành trong nước với tổng giá trị phát hành 156.100 tỷ đồng, và một đợt phát hành quốc tế của Ngân hàng Thương mại cổ phần Việt Nam Thịnh vượng (VPBank) với giá trị 300 triệu USD.

Trong số các ngân hàng huy động trái phiếu, Ngân hàng Thương mại cổ phần Quân đội (MBBank) huy động nhiều nhất, với 6.000 tỷ đồng, tiếp đến là Ngân hàng Thương mại cổ phần Lộc Phát (LPBank), Ngân hàng Thương mại cổ phần Á Châu (ACB) và Ngân hàng Thương mại cổ phần Phát triển thành phố Hồ Chí Minh (HDBank). Lý do được đại diện các ngân hàng này đưa ra là do nhu cầu bổ sung nguồn vốn trung dài hạn, trái phiếu ngân hàng đều có kỳ hạn trên 3 năm.

Như vậy, sau hai tháng sụt giảm liên tiếp, hoạt động phát hành trái phiếu của các ngân hàng đã phục hồi trong tháng 9, đạt gần 40,7 nghìn tỷ đồng, tăng 19,7% so với tháng 8. Toàn bộ lượng phát hành này đều theo hình thức riêng lẻ. Cùng với đó, hoạt động mua lại trước hạn tăng mạnh, đạt gần 35 nghìn tỷ đồng, tăng 31% so với tháng trước và 49% so với cùng kỳ, tương đương 86% giá trị phát hành mới trong tháng.

Còn theo số liệu của Fiin Group (công ty cung cấp dịch vụ thông tin tài chính và doanh nghiệp), lũy kế 9 tháng, các ngân hàng đã mua lại 158,5 nghìn tỷ đồng trái phiếu, tăng 37% so với cùng kỳ năm 2024, tương đương 51% tổng giá trị phát hành mới. Phần lớn số trái phiếu được mua lại là các lô phát hành sau ngày 30-6-2024 nhằm cơ cấu lại kỳ hạn và chi phí vốn.

Trong khi đó, lãi suất coupon (lãi suất cố định hằng năm mà nhà phát hành trái phiếu trả cho chủ sở hữu trái phiếu dựa trên mệnh giá của trái phiếu; thường được thanh toán định kỳ 6 tháng hoặc một năm và không thay đổi theo lãi suất thị trường) có xu hướng tăng trở lại ở nhóm ngân hàng, sau khi chạm đáy vào đầu năm, với lãi suất bình quân tăng lên 6,18% trong quý III (so với 5,81% trong quý II-2025 và 5,95% trong quý III-2024), mức cao nhất trong vòng 6 quý trở lại đây.

Hầu hết các ngân hàng phát hành thành công trong quý III đều ghi nhận mức lãi suất cao hơn quý trước như Ngân hàng Thương mại cổ phần Kỹ thương Việt Nam (TCB), ACB, MBBank, VPBank, Ngân hàng Thương mại cổ phần Tiên Phong (TPBank), Ngân hàng Thương mại cổ phần Phương Đông (OCB), Ngân hàng Thương mại cổ phần Hàng hải (MSB), Ngân hàng Thương mại cổ phần Sài Gòn - Hà Nội (SHB)…

Đại diện các ngân hàng phát hành trái phiếu đều có chung nhận định, nhu cầu huy động vốn trái phiếu của các ngân hàng đang có xu hướng tăng cùng với nhu cầu tín dụng tăng tốc trong bối cảnh lãi suất vẫn cần được giữ ổn định để hỗ trợ nền kinh tế.

Giá trị phát hành trái phiếu doanh nghiệp 9 tháng năm 2025. Đồ họa: Hiệp hội Thị trường trái phiếu Việt Nam

Làm gì để hạn chế rủi ro?

Câu hỏi đặt ra là: Làm thế nào để việc huy động trái phiếu của các ngân hàng thực sự hiệu quả và hạn chế rủi ro cho chính ngân hàng phát hành cũng như nền kinh tế? Các chuyên gia lý giải, hành lang pháp lý đã được ban hành nhưng vẫn còn nhiều điểm chưa chặt chẽ, đặc biệt là trong quản lý mục đích sử dụng vốn sau phát hành. Do đó, cơ quan quản lý cần nắm rõ thực chất các sản phẩm trái phiếu mà ngân hàng đang phát hành, tránh tình trạng “biến tướng”.

Với các ngân hàng, cần tránh phát hành ồ ạt mà không kiểm soát mục đích và dòng tiền, vì rủi ro thanh khoản có thể tăng lên khi đến kỳ đáo hạn. Ngân hàng nên tập trung vào phát hành trái phiếu ngắn hạn, minh bạch về mục đích và khả năng chuyển nhượng, để công cụ này thực sự trở thành kênh huy động vốn an toàn.

Dự báo, áp lực thanh toán gốc và lãi trái phiếu doanh nghiệp tạm thời giảm trong tháng 11, nhưng sẽ tăng vọt lên 45 nghìn tỷ đồng vào tháng 12-2025, chủ yếu ở nhóm bất động sản. Trong nửa đầu năm 2026, riêng nhóm này dự kiến phải thanh toán 54,8 nghìn tỷ đồng, chiếm 70% tổng nghĩa vụ gốc đến hạn, cho thấy áp lực dòng tiền vẫn tập trung ở khu vực này.

Về việc quản lý các ngân hàng phát hành trái phiếu, lãnh đạo Ngân hàng Nhà nước khẳng định, cơ quan này sẽ tiếp tục giám sát các ngân hàng thương mại phát hành trái phiếu thông qua các quy định pháp lý. Ngân hàng Nhà nước cũng sẽ thường xuyên kiểm soát hoạt động phát hành trái phiếu để bảo đảm các ngân hàng tuân thủ pháp luật, bao gồm việc kiểm tra mục đích sử dụng vốn, điều kiện phát hành, công bố thông tin. Đồng thời, giám sát chặt chẽ các ngân hàng, đánh giá rủi ro về tài chính và hoạt động liên quan đến trái phiếu, để bảo đảm sự ổn định của hệ thống ngân hàng.

“

Lũy kế 9 tháng năm 2025, các ngân hàng đã mua lại 158,5 nghìn tỷ đồng trái phiếu, tăng 37% so với cùng kỳ năm 2024, tương đương 51% tổng giá trị phát hành mới. Phần lớn số trái phiếu được mua lại là các lô phát hành sau ngày 30-6-2024 nhằm cơ cấu lại kỳ hạn và chi phí vốn.

Nguồn: https://hanoimoi.vn/thi-truong-trai-phieu-ngan-hang-nong-tro-lai-721201.html