Tiếp tục phát huy tính sáng tạo của đội ngũ văn nghệ sĩ

Văn học-nghệ thuật có vai trò quan trọng trong công tác tư tưởng, nhất là trong bối cảnh toàn cầu hóa, công nghệ số phát triển nhanh như hiện nay. Trước tình hình đó, các hội văn học, nghệ thuật Thành phố Hồ Chí Minh cần nhận thức rõ vai trò, trách nhiệm của mình để tổ chức hoạt động đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ trong thời kỳ mới.

Quang cảnh hội thảo. (Ảnh:LINH BẢO).

Sáng 3/12, Liên hiệp các Hội Văn học nghệ thuật Thành phố Hồ Chí Minh tổ chức Hội thảo khoa học với chủ đề “Văn nghệ sĩ Thành phố Hồ Chí Minh phát huy tính sáng tạo trong việc thực hiện Kết luận số 84-KL/TW ngày 21/6/2024 của Bộ Chính trị về tiếp tục thực hiện Nghị quyết số 23-NQ/TW của Bộ Chính trị khóa X về tiếp tục xây dựng phát triển văn học, nghệ thuật trong thời kỳ mới”.

Tại hội thảo, các đại biểu, văn nghệ sĩ, chuyên gia đã thảo luận về hoạt động văn học, nghệ thuật trong cơ chế mới; phát huy sáng tạo và giữ gìn bản sắc văn hóa trong bối cảnh hội nhập như hiện nay.

Kết luận số 84-KL/TW đề cập 7 nhiệm vụ trọng tâm, cơ bản để làm sao văn học, nghệ thuật thật sự trở thành “Lĩnh vực đặc biệt quan trọng, tinh tế của văn hóa”.

Đặc biệt có một nhiệm vụ gắn liền trực tiếp đến hoạt động của Liên hiệp và các Hội Văn học nghệ thuật Thành phố trong giai đoạn hiện nay, đó là “Chuyển giao việc tổ chức một số hoạt động văn học, nghệ thuật (liên hoan, hội diễn, hội thi…) hiện ở các cơ quan quản lý nhà nước cho các hội văn học, nghệ thuật chuyên ngành có khả năng và điều kiện đảm nhận” được nêu trong nhiệm vụ thứ 5 của Kết luận số 84-KL/TW.

Ông Lê Nguyên Hiều, Chủ tịch Hội nghệ sĩ múa Thành phố Hồ Chí Minh phát biểu tại hội thảo.

Theo nghệ sĩ Lê Nguyên Hiều, Chủ tịch Hội nghệ sĩ múa Thành phố Hồ Chí Minh, đây chính là quan điểm mới, rõ ràng của Đảng về “tư duy quản lý văn hóa” và “tư duy làm văn hóa” cần được hiểu đúng, hiểu đủ. Vì “tư duy quản lý văn hóa” là chức năng, nhiệm vụ của cơ quan quản lý nhà nước về văn hóa, còn “tư duy làm văn hóa” là chức năng, nhiệm vụ của các Hội Văn học, nghệ thuật, của các tổ chức, cá nhân có đăng ký hoạt động về lĩnh vực này.

Nhà báo, đạo diễn Thanh Hiệp, Trưởng Ban Lý luận phê bình, Hội Sân khấu Thành phố Hồ Chí Minh cho biết, từ Kết luận số 84 thiết nghĩ cần có cơ chế phân quyền để trả lại chức năng chuyên môn cho hội chuyên ngành.

“Khi hội được trao quyền thật sự, họ phải được chủ trì hoặc đồng tổ chức các liên hoan, hội diễn, hội thi cấp quốc gia. Các hội sẽ được công nhận thẩm quyền đánh giá, xét tặng danh hiệu nghề nghiệp, bởi chỉ người trong nghề mới đủ thẩm định tài năng về cống hiến nghệ thuật của các văn nghệ sĩ”, nhà báo, đạo diễn Thanh Hiệp chia sẻ.

Nhà báo, đạo diễn Thanh Hiệp phát biểu tại hội thảo.

Bên cạnh đó, Kết luận số 84-KL/TW cũng đề ra các nhiệm vụ, như: Phát triển công nghiệp văn hóa; khơi dậy và phát huy mạnh mẽ khát vọng cống hiến, năng lực sáng tạo của văn nghệ sĩ; thúc đẩy phát triển mạnh mẽ lĩnh vực nghiên cứu, lý luận phê bình văn học, nghệ thuật; khuyến khích gắn kết giữa phát triển văn học, nghệ thuật với các ngành du lịch, dịch vụ; quảng bá hình ảnh đất nước, con người Việt Nam đến với bạn bè quốc tế…

Nghệ sĩ Nhiếp ảnh Đoàn Hoài Trung, Chủ tịch Hội Nhiếp ảnh Thành phố cho biết, Hội Nhiếp ảnh vừa tổ chức thành công Lễ hội Nhiếp ảnh quốc tế Thành phố Hồ Chí Minh lần thứ 2 thu hút hơn 100 nhiếp ảnh gia quốc tế và các nghệ sĩ nhiếp ảnh Việt Nam, các đơn vị đào tạo, doanh nghiệp công nghệ, truyền thông, du lịch và đông đảo người yêu nhiếp ảnh.

Theo ông Đoàn Hoài Trung, trong thời kỳ hội nhập, giao lưu quốc tế đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao chất lượng sáng tạo và tầm nhìn nghệ thuật. Trên thực tế, Hội Nhiếp ảnh nói riêng và các hội chuyên ngành nói chung có thể thúc đẩy các hoạt động trao đổi, triển lãm, tham gia các cuộc thi quốc tế, hoặc phối hợp tổ chức các chương trình đào tạo quốc tế.

“Thông qua các hoạt động này, hội viên không chỉ nâng cao kỹ năng mà còn góp phần quảng bá văn hóa Việt Nam ra thế giới”, ông Đoàn Hoài Trung khẳng định.

Theo Tiến sĩ Hà Thanh Vân, Phó Giám đốc Trung tâm Xúc tiến Văn hóa Nghệ thuật Việt Nam (COPAC), người làm phê bình hiện nay phải đối mặt với sự cạnh tranh từ ba loại hình phê bình mới: phê bình mạng xã hội, phê bình báo chí và phê bình mang tính tự quảng bá của chính văn nghệ sĩ đối với tác phẩm của mình.

Tiến sĩ Hà Thanh Vân phát biểu tại hội thảo.

Tiến sĩ Hà Thanh Vân cho biết, sự xuất hiện của các hình thức phê bình mới giúp đời sống phê bình trở nên phong phú, đa dạng, nhưng cũng kéo theo nhiều nguy cơ như thiếu hụt tri thức chuyên môn, khó kiểm soát trong môi trường mạng xã hội.

Để giải quyết những vấn đề này, bà đề xuất, Liên hiệp các Hội Văn học nghệ thuật cần xây dựng đề án thành lập Bảo tàng Văn học, Nghệ thuật Thành phố Hồ Chí Minh nhằm tôn vinh các nhà văn, nghệ sĩ trong mọi lĩnh vực, đồng thời cung cấp nguồn tư liệu cho người làm lý luận, phê bình nghiên cứu, lưu giữ.

“Ngoài ra, các hội chuyên ngành cần mở rộng hợp tác với cơ quan báo chí, đài phát thanh, truyền hình để xây dựng các chuyên mục hay tổ chức thêm các tọa đàm, hội thảo nhằm đẩy mạnh, tăng tính chuyên sâu cho hoạt động lý luận, phê bình”, Tiến sĩ Hà Thanh Vân đề xuất.

Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Xuân Tiên phát biểu tại hội thảo.

Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Xuân Tiên, Chủ tịch Hội Mỹ thuật Thành phố Hồ Chí Minh nhấn mạnh, việc phát huy tính sáng tạo trong xây dựng và phát triển văn học nghệ thuật thời kỳ mới ở lĩnh vực mỹ thuật Thành phố là nhiệm vụ trọng tâm và xuyên suốt. Mục tiêu là tạo ra nhiều sản phẩm có giá trị tư tưởng và nghệ thuật cao, đáp ứng nhu cầu thụ hưởng văn hóa của nhân dân, góp phần phát triển bền vững đất nước.

Điều này đòi hỏi sự nỗ lực đồng bộ của các cấp chính quyền, các hội, ngành và đội ngũ văn nghệ sĩ nhằm tạo ra nền văn học nghệ thuật vừa mang đậm bản sắc dân tộc, vừa hiện đại và hội nhập quốc tế.

Để hiện thực hóa điều đó, theo Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Xuân Tiên, các Hội cần đẩy mạnh ứng dụng công nghệ; khai thác hiệu quả thành tựu của khoa học, công nghệ số, đặc biệt là trí tuệ nhân tạo (AI) để đổi mới phương thức sáng tác, phổ biến tác phẩm và tiếp cận công chúng; tiếp thu tinh hoa văn hóa nhân loại, phát huy “sức mạnh mềm” của văn học, nghệ thuật, góp phần quảng bá hình ảnh đất nước, con người Việt Nam ra thế giới, củng cố bản sắc văn hóa dân tộc trong kỷ nguyên hội nhập.

LINH BẢO

Nguồn: https://nhandan.vn/tiep-tuc-phat-huy-tinh-sang-tao-cua-doi-ngu-van-nghe-si-post927672.html