Toàn dân tích cực tham gia thực hiện hương ước, quy ước của công đồng dân cư

Theo báo cáo của Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh, trong năm 2025, việc thực hiện quy ước ở cơ sở đã tác động tích cực trên tất cả các lĩnh vực của đời sống xã hội, được Nhân dân đồng tình ủng hộ; tạo được sự chuyển biến tích cực trong chung tay xây dựng cộng đồng dân cư; nhân dân cùng tham gia bàn bạc, chủ động xây dựng phương án tổ chức sản xuất, xây dựng quy ước giúp nhau xóa đói giảm nghèo, phát huy bản sắc văn hóa dân tộc, xây dựng tình làng, nghĩa xóm trong cộng đồng dân cư.

Tính đến ngày 29/11/2025, toàn tỉnh có 1.531 ấp, khu phố, có 1.249 quy ước được công nhận (trong đó có hơn 900 quy ước được bổ sung, thay thế sau tháng 7/2025), các ấp, khu phố còn lại đang làm quy trình để ban hành quy ước. Hầu hết các bản quy ước đều có các quy định về an ninh, trật tự, bảo vệ môi trường, giữ gìn các giá trị văn hóa; xây dựng nông thôn mới, kế hoạch hóa gia đình, xây dựng cảnh quan nông thôn, kết hợp với xây dựng gia đình văn hóa, nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang, lễ hội, bài trừ các hủ tục mê tín dị đoan, thực hiện nghĩa vụ của công dân và các quy định của pháp luật hiện hành.

Các quy ước ở cơ sở được xây dựng luôn đảm bảo đúng quy trình khâu soạn thảo, lấy ý kiến thông qua, phê duyệt và sửa đổi, bổ sung quy ước được thực hiện dân chủ, công khai đúng với quy định của pháp luật, có ý kiến thẩm định của Văn phòng Hội đồng nhân dân và Ủy ban nhân dân xã, phường trước khi trình UBND xã, phường ký ra Quyết định công nhận quy ước. Việc niêm yết, phổ biến bản quy ước đã được phê duyệt được tuyên truyền trên các phương tiện truyền thanh ở các ấp, khu phố và trong các cuộc họp khu dân cư đến từng hộ gia đình biết thực hiện đạt 100%, đảm bảo người dân thực hiện đạt trên 92% trên địa bàn dân cư.

Công tác chỉ đạo, tổ chức triển khai thực hiện quy ước luôn được sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy từ tỉnh đến cơ sở, trong đó thông qua hoạt động của Ban Chỉ đạo Phong trào Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa và công tác gia đình (Tây Ninh cũ), Ban Chỉ đạo Phong trào Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa (Long An cũ) và Ban Chỉ đạo Phong trào Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa và công tác gia đình (Tây Ninh sau sáp nhập) các cấp, Ban vận động các ấp, khu phố đã tập trung tuyên truyền về nội dung thực hiện quy ước khu dân cư theo Nghị định số 61/2023/NĐ-CP ngày 16/8/2023 của Chính phủ, Nghị định số 86/2023/NĐ-CP ngày 07 tháng 12 năm 2023 của Chính phủ quy định chi tiết về khung tiêu chuẩn và trình tự, thủ tục, hồ sơ xét tặng danh hiệu “Gia đình văn hoá”, “Thôn, tổ dân phố văn hoá”, “Xã, phường, thị trấn tiêu biểu”…

Công tác thông tin, tuyên truyền sâu rộng từ tỉnh đến cơ sở đã góp phần nâng cao nhận thức, ý thức trách nhiệm của mỗi cá nhân, gia đình, đơn vị, tổ chức trong việc tuyên truyền xây dựng và thực hiện quy ước ở khu dân cư thông qua, từng bước thay đổi bộ mặt đời sống xã hội, nhất là vùng nông thôn, tạo nên những chuyển biến tích cực rõ nét, góp phần đảm bảo an ninh trật tự, bảo vệ môi trường, giữ gìn và phát huy những phong tục, tập quán tốt đẹp và những truyền thống văn hóa của dân tộc trong các cộng đồng dân cư. Sở Văn hoá, Thể thao và Du lịch đã tổ chức tập huấn, bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ năm 2025 cho hơn 650 đại biểu của 96 xã, phường tham mưu Phong trào Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa và gia đình trên địa bàn tỉnh, trong đó quan tâm hướng dẫn nội dung về quy trình xây dựng, triển khai thực hiện quy ước khu dân cư.

Thông qua việc đăng ký, bình xét, công nhận, biểu dương, khen thưởng trong xây dựng “Gia đình văn hoá”, “Ấp, khu phố văn hoá” ở cơ sở đã giúp hộ gia đình, cá nhân chấp hành, thực hiện tốt quy ước ở khu dân cư, nhất là việc giữ gìn vệ sinh môi trường, kéo giảm các tệ nạn xã hội… góp phần nâng cao chất lượng xây dựng nông thôn mới, phát triển kinh tế - xã hội, giữ gìn an ninh, trật tự ở địa phương; đời sống văn hóa tinh thần của nhân dân lành mạnh, phong phú, thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang chuyển biến tích cực.

Việc thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang đã mang lại những hiệu quả thiết thực, dần đi vào cuộc sống, đã được đưa vào quy ước ở khu dân cư, các quy định trong các đơn vị; được các cấp ủy Đảng, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội quan tâm chỉ đạo, lãnh đạo và tổ chức thực hiện; cán bộ, đảng viên nhận thức trách nhiệm và tính tiên phong gương mẫu trong việc thực hiện các quy định; đại đa số nhân dân đồng tình, đã góp phần làm hạn chế và từng bước đẩy lùi tiêu cực, lạc hậu trong các lễ thức khi tổ chức cưới, việc tang. Những nét đẹp truyền thống trong việc cưới, việc tang được giữ gìn và phát huy.

Trong phát triển kinh tế gia đình, việc đề ra các quy định về phát huy tinh thần vượt khó, vươn lên thoát nghèo, làm giàu chính đáng, tinh thần tương thân tương ái trong cộng đồng trong quy ước đã góp phần làm giảm dần tỷ lệ hộ nghèo của tỉnh và thực hiện tốt các chính sách xã hội trên địa bàn. Nhận thức về bình đẳng giới, về bạo lực gia đình của người dân được nâng cao. Các truyền thống văn hóa tốt đẹp tiếp tục được duy trì, phát huy; các hủ tục lạc hậu dần bị loại trừ ra khỏi đời sống xã hội.

Từ khi có quy ước ở ấp, khu phố, nhận thức của đông đảo nhân dân được nâng lên rõ rệt và tác động tích cực đời sống xã hội trong cộng đồng dân cư góp phần quan trọng vào việc phát huy dân chủ ở cơ sở, xây dựng gia đình văn hóa, giữ gìn và phát huy những phong tục, tập quán, truyền thống tốt đẹp của dân tộc, vận động các thành viên trong gia đình, họ tộc, xóm làng đoàn kết nhau để xóa đói, giảm nghèo, phát triển sản xuất, nâng cao đời sống người dân ở địa phương; vận động các thành viên trong cộng đồng tham gia tổ hợp tác, hợp tác xã nhằm phát triển sản xuất, đóng góp xây dựng cơ sở hạ tầng và các công trình phúc lợi công cộng như: Điện, đường, trường, trạm, các công trình văn hóa, thể dục thể thao ở địa phương. Qua đó, tỷ lệ hộ gia đình văn hóa, ấp, khu phố văn hóa ngày càng được nâng lên.

Phát huy những kết quả đã đạt được, trong năm 2026, Tây Ninh sẽ tiếp tục quán triệt, tuyên truyền triển khai thực hiện: Nghị định số 61/2023/NĐ-CP ngày 16/8/2023 của Chính phủ triển khai nội dung xây dựng và thực hiện quy ước của cộng đồng dân cư; Quyết định số 2688/QĐ-BVHTTDL ngày 14/9/2023 của Bộ Văn hoá, thể thao và Du lịch về việc ban hành kế hoạch triển khai thi hành Nghị định số 61/2023/NĐ-CP. Đa dạng hóa hình thức tuyên truyền, triển khai việc thực hiện quy ước khu dân cư thông qua hệ thống Báo và Đài Phát thanh và Truyền hình Tây Ninh, trang Thông tin điện tử của các Sở, mạng xã hội, qua hoạt động các thiết chế văn hóa xã, các hình thức cổ động trực quan (băng rôn, xe loa, panô), các buổi sinh hoạt Tổ dân cư tự quản, hội nghị ở ấp, khu phố.

 Chú trọng thẩm định, phê duyệt quy ước đảm bảo chất lượng, đúng trình tự, thủ tục và quy định của pháp luật; huy động sự tham gia của người dân trên địa bàn góp ý dự thảo quy ước và vận động Nhân dân thực hiện tốt nội dung quy ước gắn với thực hiện dân chủ ở cơ sở. Nội dung quy ước không rập khuôn, nhiều điều, lập lại các nội dung mà pháp luật Nhà nước đã quy định. Quy ước nêu được tính đặc thù, truyền thống của từng địa phương, nội dung ngắn gọn, súc tích đảm bảo dể hiểu và người dân dể dàng thực hiện.

Tăng cường, kiểm tra, giám sát việc xây dựng và thực hiện quy ước; kịp thời phát hiện, chấn chỉnh, rút kinh nghiệm, xử lý nghiêm những vi phạm trong xây dựng, thực hiện quy ước, đặc biệt những quy ước có dấu hiệu xâm phạm hoặc hạn chế quyền con người, quyền công dân./.

Nguồn: https://www.tayninh.gov.vn/van-hoa/toan-dan-tich-cuc-tham-gia-thuc-hien-huong-uoc-quy-uoc-cua-cong-dong-dan-cu-1034377