Ấn tượng từ những sắc màu văn hóa

Mỗi ngày với 3 khung giờ (9 - 11 giờ; 15 - 17 giờ; 19 - 21 giờ), trong không gian của gian trưng bày Đắk Lắk luôn chật kín khách tham quan. Tiếng chiêng ngân dài, vang vọng từ đại ngàn hòa cùng nhịp trống, điệu xoang rộn rã; xen lẫn là làn điệu bài chòi đậm chất miền Trung, hát bả trạo của ngư dân ven biển… Âm sắc giao hòa ấy phần nào khắc họa một Đắk Lắk sau sáp nhập - nơi rừng và biển hòa chung trong nhịp sống. Và đó không chỉ là âm nhạc, mà còn là hơi thở cộng đồng ghi dấu ấn tại Triển lãm Quốc gia, giữa lòng Thủ đô Hà Nội.

Chia sẻ về công tác chuẩn bị, Nghệ nhân Ưu tú Tuấn Minh (xã Tuy An Nam) cho biết: “Chúng tôi đã lựa chọn các tiết mục đặc sắc để mang đến biểu diễn tại triển lãm này. Điều chúng tôi mong muốn không chỉ là trình diễn, mà còn giới thiệu để công chúng cảm nhận được hơi thở trong từng di sản văn hóa mà cha ông đã gìn giữ và truyền lưu qua bao thế hệ…”.

Phó Bí thư Tỉnh ủy Huỳnh Thị Chiến Hòa (bìa trái) trò chuyện với các nghệ nhân. Ảnh: Bảo tàng Đắk Lắk cung cấp

Không chỉ có âm nhạc, gian trưng bày của Đắk Lắk còn níu chân du khách bởi không gian nghề thủ công. Ở đây, du khách có thể dễ dàng nhận thấy sự tinh tế của đôi bàn tay lao động cùng sự nhiệt tình, mến khách. Đó là những nghệ nhân buôn Tơng Ju (phường Ea Kao) kiên nhẫn hướng dẫn từng động tác, kỹ thuật dệt hoa văn thổ cẩm; nghệ nhân buôn Yôk Đuôn (xã Liên Sơn Lắk) chậm rãi nặn gốm và kể về câu chuyện gắn bó với đất, lửa của nghề truyền thống; còn những nghệ nhân ở các xã Ô Loan, Tuy An Nam lại khéo léo trong việc dệt cói, đan từng mắt lưới…

Có thể nói, việc nghệ nhân biểu diễn trực tiếp ngay tại gian trưng bày giúp khách tham quan không chỉ quan sát mà còn được hòa nhập, trải nghiệm. Người xem có thể tận tay gõ thử từng thanh đàn đá, làm quen với nhạc cụ tre nứa, hay cùng nghệ nhân đan lưới, dệt cói, dệt thổ cẩm, nặn gốm. Những thao tác tưởng chừng bình dị ấy lại mang trong đó cả chiều sâu văn hóa, kỹ nghệ truyền thống và ký ức cộng đồng.

Nghệ nhân dệt thổ cẩm H’Yam Bkrông (buôn Tơng Ju, phường Ea Kao) chia sẻ: “Đây là cơ hội để chúng tôi được giao lưu, truyền cảm hứng cho người xem. Khi thấy du khách hào hứng tham gia, trải nghiệm, tôi tin rằng nghề truyền thống vẫn có sức sống mạnh mẽ, nếu chúng ta biết cách gìn giữ và lan tỏa”.

Sự tương tác trực tiếp đã để lại ấn tượng sâu đậm trong lòng khách tham quan. Chị Nguyễn Thị Khanh, du khách đến từ Nghệ An, sau khi được thử đan lưới bày tỏ, đây là lần đầu tiên chị được trải nghiệm nghề truyền thống này. Các nghệ nhân rất kiên nhẫn hướng dẫn, nhưng khi bắt tay vào làm chị mới thấy đây là công việc khá khó, đòi hỏi sự tỉ mỉ và khéo léo. Điều khiến chị bất ngờ là mọi công đoạn đều hoàn toàn thủ công, không có máy móc hỗ trợ, vì vậy chị càng cảm phục sự vất vả, tài hoa của các nghệ nhân.

Du khách hào hứng trải nghiệm gõ đàn đá. Ảnh: Bảo tàng Đắk Lắk cung cấp

Không chỉ người lớn, trẻ em cũng bị cuốn hút. Em Đặng Quỳnh Anh, học sinh lớp 8 Trường THCS Cầu Diễn (Hà Nội) chia sẻ: “Con đã tham quan nhiều gian trưng bày tại triển lãm, nhưng ấn tượng nhất là tỉnh Đắk Lắk. Ở đây có nhiều nhạc cụ, hiện vật, các nghề thủ công truyền thống và những hình ảnh về di sản văn hóa. Con mong sau này có dịp đến tận nơi để tìm hiểu và trải nghiệm nhiều hơn”.

Sự hiện diện và khích lệ của lãnh đạo địa phương khi đến tham quan không gian trưng bày của tỉnh cũng là nguồn động viên tinh thần to lớn đối với các thành viên của đoàn Đắk Lắk. Phó Bí thư Tỉnh ủy Huỳnh Thị Chiến Hòa đã ân cần thăm hỏi, động viên các nghệ nhân; bày tỏ sự trân trọng trước những nỗ lực gìn giữ và trao truyền, giới thiệu các giá trị văn hóa truyền thống làm nên bản sắc của cộng đồng các dân tộc Đắk Lắk. Đồng chí nhấn mạnh, đây không chỉ là nơi giới thiệu những thành tựu 80 năm qua, mà còn là không gian hội tụ tinh hoa văn hóa của đồng bào các dân tộc. Các nghệ nhân không chỉ là “báu vật sống” của cộng đồng, mà còn là cầu nối giúp thế hệ trẻ hiểu hơn, yêu hơn và tự hào hơn về cội nguồn. Trong bối cảnh hội nhập sâu rộng hiện nay, việc giữ gìn bản sắc càng có ý nghĩa quan trọng. Qua triển lãm này, hình ảnh Đắk Lắk là vùng đất giàu truyền thống, đầy khát vọng phát triển sẽ lan tỏa mạnh mẽ đến bạn bè trong nước và quốc tế…

Từ âm vang cồng chiêng, nhạc cụ truyền thống, hát bả trạo, nghệ thuật bài chòi, đến sự tinh tế của đôi bàn tay nghệ nhân cũng như sự háo hức của du khách…, tất cả đã tạo nên ấn tượng không chỉ về âm thanh, sắc màu văn hóa các dân tộc đa dạng, mà còn góp phần lan tỏa thông điệp về một Đắk Lắk đang nỗ lực gìn giữ những giá trị truyền thống, đồng thời vươn mình mạnh mẽ trong kỷ nguyên hội nhập.

Nguồn: https://baodaklak.vn/tin-noi-bat/202509/an-tuong-tu-nhung-sac-mau-van-hoa-9cd1920/