Bài toán thu hút nhân lực IT: Lời giải từ doanh nghiệp triệu đô

Làn sóng chuyển đổi số hiện đang lan rộng về các địa phương, song cũng như nhiều tỉnh thành khác, Đắk Lắk đang mắc kẹt trong vòng lặp: Khó thu hút doanh nghiệp lớn vì thiếu nhân sự, nhân sự giỏi chọn rời đi vì thiếu môi trường. Vậy, làm thế nào để giải bài toán này?!

Nghịch lý của những "vùng trắng" công nghệ

Thực tế tại Đắk Lắk cho thấy, các doanh nghiệp công nghệ phần lớn có quy mô nhỏ và thường tập trung vào mảng dịch vụ, lắp đặt hạ tầng thay vì R&D (nghiên cứu & phát triển). Điều này tạo ra một lỗ hổng lớn về môi trường chuyên môn. Sinh viên IT ra trường đối mặt với lựa chọn: Ở lại làm trái sở trường hoặc "khăn gói" về các thành phố lớn.

Trao đổi về vấn đề này, bà Nguyễn Minh Hải, CEO Công ty CP Giải pháp Công nghệ Aletech (Aletech) - một đơn vị sản xuất phần mềm giàu tiềm năng tại Đắk Lắk, mang về doanh thu hơn 1 triệu USD mỗi năm cho tỉnh nhà nhận định: “Tôi không nghĩ các bạn trẻ muốn đi, mà là Đắk Lắk chưa cho họ đủ lý do để ở lại”.

Cạm bẫy "nhân công giá rẻ"

Trong tư duy của phần lớn giới khởi nghiệp, việc rút về các tỉnh lẻ thường được xem là nước đi chiến lược để "thắt lưng buộc bụng", tận dụng lợi thế chi phí vận hành thấp, nhân công rẻ nhằm tối ưu lợi nhuận. Song, theo bà Hải, quan điểm đó chỉ đúng một nửa và nguy hiểm thay, nửa còn lại chính là "cái bẫy" khiến nhiều dự án công nghệ tại địa phương chết yểu. "Chúng tôi có thể tối ưu mọi chi phí, trừ chi phí con người" - nữ CEO khẳng định triết lý của mình.

CEO Nguyễn Minh Hả

Bà Hải phân tích, lợi thế lớn nhất của địa phương là chi phí thuê văn phòng và các dịch vụ đi kèm rất thấp, chỉ bằng một nửa so với các đô thị lớn. Nhưng thay vì bỏ túi phần chênh lệch đó làm lợi nhuận, Aletech chọn cách dùng chính khoản "dư" này để tái đầu tư vào quỹ lương. "Tôi không bao giờ dùng lý do "ở Đắk Lắk thì lương phải thấp hơn". Trả lương công bằng chính là sự tôn trọng" bà Hải bổ sung.

Giữ "chân" bằng lương, giữ "chất xám" bằng cơ chế

Cũng theo CEO Nguyễn Minh Hải, một mức lương cạnh tranh có thể là tấm vé mời gọi nhân sự bước vào, nhưng liệu đã đủ để mua được sự trung thành của một người giỏi? Đối với nhóm nhân sự tinh hoa, nhu cầu "cơm áo" chỉ là điều cơ bản phải có. Nhưng cao hơn cả, họ “khao khát” có một sân khấu đủ lớn để vẫy vùng.

Để giải bài toán ấy, bà Hải đã từ chối lối mòn gia công đơn thuần mà kiên định với tư duy kiến tạo sản phẩm. Tại đây, ranh giới giữa người giao việc và người thực thi bị xóa nhòa, thay vào đó là văn hóa "cùng làm chủ". Mỗi nhân sự giỏi được trao toàn quyền cầm trịch dự án của mình, được tự quyết định giải pháp, nhân sự và cả văn hoá nhóm.

Vận hành theo nguyên tắc "năng lực càng cao, quyền hạn càng lớn", bà Hải định vị cộng sự của mình là những "người đồng kiến tạo". Với bà, sự dấn thân và trí tuệ của họ chính là một dạng "vốn góp" đặc biệt – thứ tài sản vô hình được trân trọng hơn bất kỳ nguồn lực tài chính nào. Và tất nhiên, “góp vốn” càng lớn, “lợi nhuận” được nhận càng “cao”. Đã có nhiều nhân sự trong công ty được nhận “lời mời góp vốn” này. Đây là lời khẳng định để người giỏi yên tâm rằng: Họ không bao giờ phải mang cảm giác mình đang đi "xây ước mơ cho người khác", mà đang xây dựng tài sản cho chính mình.

Tuy nhiên, nữ CEO cũng thẳng thắn nhìn nhận: Những nỗ lực nội tại này mới chỉ giúp doanh nghiệp giải quyết bài toán "giữ quân" trong phạm vi của mình. Để Đắk Lắk thực sự chuyển mình thành một điểm đến công nghệ, sự đơn độc của Aletech là chưa đủ mà cần nhiều hơn những doanh nghiệp phần mềm thực sự dám dấn thân làm sản phẩm, tạo nên một "mật độ" môi trường chuyên nghiệp đủ dày. Chỉ khi đó, bài toán thu hút nhân tài diện rộng mới có lời giải thỏa đáng."

Gala dinner - Sự kiện hàng năm để gắn kết nhân sự của Aletech

 

Chờ đợi những "cú hích" từ cơ chế

Khi bàn về bức tranh đường dài của công nghệ tỉnh nhà, CEO Nguyễn Minh Hải cho rằng: Nỗ lực tự thân của những doanh nghiệp đơn lẻ như Aletech mới chỉ là điều kiện cần. Để Đắk Lắk thực sự trở thành "bến đỗ" của công nghệ thay vì chỉ là trạm trung chuyển nhân lực rất cần một "bệ đỡ" đủ vững chắc từ phía chính quyền. "Chúng tôi không kỳ vọng những ưu đãi khổng lồ như các khu công nghệ cao quốc gia, nhưng doanh nghiệp địa phương đang rất khát những "cú hích" thiết thực về mặt cơ chế," nữ CEO bày tỏ.

Theo bà Hải, sự hỗ trợ không nhất thiết phải là rót vốn trực tiếp. Tỉnh có thể kiến tạo môi trường thông qua các chính sách đòn bẩy cụ thể: Hỗ trợ không gian làm việc chung để giảm gánh nặng hạ tầng cho startup; hay thiết thực hơn là các chính sách ưu đãi thuế đặc thù cho doanh nghiệp phần mềm địa phương và cần có sự ưu tiên hơn cho các doanh nghiệp thực hiện sản phẩm công nghệ “đến từ Đắk Lắk”.

“Bên cạnh việc thu hút đầu tư từ bên ngoài, cộng đồng doanh nghiệp phần mềm tỉnh nhà cũng mong mỏi nhận được sự quan tâm và cơ chế hỗ trợ tương xứng để nuôi dưỡng những hạt giống công nghệ đang nảy mầm ngay tại đây. Khi doanh nghiệp nội địa đủ khỏe, tự khắc hệ sinh thái sẽ hình thành" - CEO Nguyễn Minh Hải, Công ty CP Giải pháp Công nghệ Aletech.

Nguồn: https://baodaklak.vn/kinh-te/202512/bai-toan-thu-hut-nhan-luc-it-loi-giai-tu-doanh-nghiep-trieu-do-f9b05b4/