Cử tri mong muốn sớm hoàn thiện các khu tái định cư, ổn định sản xuất sau thiên tai

Theo dõi phiên chất vấn tại Kỳ họp thứ 35, HĐND tỉnh Nghệ An khóa XVIII, đông đảo cử tri đã bày tỏ sự quan tâm và đánh giá cao chất lượng phiên họp. Bên cạnh những ghi nhận về tinh thần trách nhiệm, sự thẳng thắn của đại biểu và lãnh đạo các sở, ngành, cử tri cũng gửi gắm nhiều tâm tư, nguyện vọng liên quan đến các vấn đề bức thiết về thiên tai, hạ tầng, sinh kế và an toàn đời sống dân sinh trên địa bàn tỉnh.

Báo Nghệ An•12/12/2025

Hỗ trợ địa phương khôi phục hạ tầng, ổn định sản xuất sau thiên tai

Trưởng phòng Kinh tế xã Châu Tiến — Ảnh: Quang An

"Tại phiên chất vấn về hiệu quả quản lý nhà nước trong công tác ứng phó, khắc phục hậu quả thiên tai và phục hồi sinh kế cho nhân dân, diễn ra tại Kỳ họp thứ 35, HĐND tỉnh Nghệ An khóa XVIII, nhiệm kỳ 2021-2026, tôi nhận thấy phiên làm việc diễn ra nghiêm túc, dân chủ, phản ánh đúng những vấn đề mà cử tri đang hết sức quan tâm. 14 đại biểu đã nêu câu hỏi bám sát thực tiễn, tập trung phân tích những bất cập trong phòng chống thiên tai, đặc biệt là hệ lụy của đợt mưa bão dồn dập năm nay. Lãnh đạo các sở, ngành đã giải trình thẳng thắn, rõ ràng và có trách nhiệm, thể hiện tinh thần cầu thị trước cử tri.

Đối với xã Châu Tiến, chúng tôi chịu tác động rất nặng nề của 3 đợt lũ liên tiếp do hoàn lưu bão số 3, số 5 và đặc biệt là bão số 10. Ngay sau khi bão tan, UBND xã đã huy động lực lượng tại chỗ để xử lý tạm thời, hỗ trợ người dân khắc phục bước đầu. Tuy nhiên, mức độ thiệt hại quá lớn, vượt hoàn toàn khả năng cân đối của địa phương.

Hiện xã có nhiều công trình giao thông, thủy lợi hư hỏng nghiêm trọng, trong đó có những vị trí bị sạt lở sâu, kênh mương bị phá hủy, đường vào khu sản xuất bị lũ cuốn trôi. Nếu không được sửa chữa kịp thời, nguy cơ người dân không thể sản xuất trong vụ tới là rất lớn, ảnh hưởng trực tiếp đến sinh kế hàng nghìn người dân. Hiện địa phương đã có tờ trình lên UBND tỉnh và các sở, ngành với mong muốn được hỗ trợ khẩn cấp về kinh phí, vật tư và kỹ thuật để gia cố, sửa chữa các công trình thiết yếu. Đây không chỉ là nhu cầu trước mắt mà còn là giải pháp căn cơ nhằm đảm bảo an toàn trong mùa mưa bão tiếp theo".

Rà soát quy trình vận hành hồ chứa để bảo đảm an toàn cho nhân dân

Tại phiên chất vấn của kỳ họp HĐND tỉnh, ông Bùi Văn Hiền - Bí thư Đảng ủy xã Thông Thụ (tỉnh Nghệ An) bày tỏ sự đồng tình với báo cáo của Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường về công tác điều hành hồ chứa thời gian qua. Theo ông, các cơ quan chức năng đã phối hợp chặt chẽ, theo dõi sát diễn biến thời tiết, đồng thời triển khai hiệu quả các phương án cắt lũ. Trong nhiều đợt mưa lớn, việc điều tiết hồ chứa được thực hiện kịp thời, đúng quy trình, giúp giảm thiểu đáng kể nguy cơ ảnh hưởng đến các khu vực hạ du.

Tuy vậy, trước bối cảnh thời tiết ngày càng cực đoan, nhiều trận mưa lớn vượt ngưỡng lịch sử, các hồ chứa trên địa bàn đang phải đối mặt với áp lực rất lớn. “Khi những ngưỡng lịch sử liên tục bị vượt qua, chúng ta buộc phải đặt câu hỏi liệu các quy trình vận hành hiện nay còn đủ an toàn hay không”, ông Hiền nhấn mạnh. Sự bất thường của thiên tai đã tạo ra những thách thức mới, đòi hỏi việc đánh giá lại toàn diện phương thức vận hành là hết sức cần thiết.

Cử tri theo dõi phiên chất vấn sáng 12/12. Ảnh: Quang An

Từ thực tiễn đó, đại diện xã Thông Thụ đề nghị Hội đồng nhân dân tỉnh và các ngành chức năng tiến hành rà soát toàn bộ quy trình vận hành của các hồ chứa, đặc biệt là các hồ lớn, hồ xung yếu. Các chủ đầu tư và đơn vị quản lý cần đánh giá lại năng lực chịu tải của công trình, kiểm tra khả năng xả lũ, và bổ sung các kịch bản ứng phó phù hợp với tình hình mưa bão cực đoan hiện nay. Quy trình vận hành phải được cập nhật thường xuyên, đảm bảo linh hoạt, sát thực tế, hạn chế tối đa rủi ro cho người dân vùng hạ du.

Cần nâng cao năng lực dự báo để người dân chủ động ứng phó bão lũ

"Qua theo dõi phiên chất vấn tại kỳ họp, chúng tôi cảm nhận rõ tinh thần trách nhiệm của lãnh đạo tỉnh cùng các sở, ngành trước những thiệt hại nặng nề do thiên tai năm nay gây ra. Các ý kiến đưa ra đều sát thực tế, thể hiện sự quan tâm sâu sắc đến đời sống của nhân dân trong bối cảnh mưa bão diễn biến ngày càng cực đoan và khó lường.

Bão số 10 khiến nhiều nhà cửa, cơ sở kinh doanh tốc mái, hư hỏng. Ảnh: P.V — Bão số 10 khiến nhiều nhà cửa, cơ sở kinh doanh tại Nghệ An bị tốc mái, hư hỏng. Ảnh: P.V

Thực tế năm nay cho thấy mức độ tàn phá của thiên tai là rất nghiêm trọng. Riêng khối Bến Thủy 15 của chúng tôi là một trong những điểm ách yếu, bởi nằm sát bờ sông Lam, nơi luôn tiềm ẩn nguy cơ ngập lụt và sạt lở khi mưa lớn, nước sông dâng cao. Trong đợt bão số 10 vừa qua, khu vực này có 25 hộ dân phải di dời khẩn cấp, 49 hộ bị ngập sâu, hơn 20 ngôi nhà bị hư hỏng. Mặc dù là khu vực đô thị, cơ sở hạ tầng tương đối đồng bộ, nhưng do vị trí ven sông, khối chúng tôi vẫn chịu thiệt hại nghiêm trọng hơn nhiều so với những năm trước.

Từ thực tiễn đó, tôi cho rằng, để tránh lặp lại những tổn thất tương tự trong tương lai, tỉnh cần có những giải pháp căn cơ hơn. Trước hết, nâng cao năng lực dự báo và cảnh báo sớm là yếu tố then chốt. Việc dự báo phải nhanh hơn, sát hơn với từng khu vực, đặc biệt là các vùng trũng, vùng ven sông như khối Bến Thủy 15. Khi có cảnh báo sớm và cụ thể, người dân sẽ chủ động hơn trong việc chuẩn bị, bảo vệ tài sản và di chuyển đến nơi an toàn.

Ngoài những giải pháp từ phía Nhà nước, ý thức tự giác của người dân cũng đóng vai trò quyết định. Người dân cần tuân thủ hướng dẫn của cơ quan chức năng, không được chủ quan trước thiên tai, không cố bám trụ trong các khu vực nguy hiểm khi đã có cảnh báo di dời".

Cần rà soát các khu tái định cư, hoàn thiện hạ tầng để người dân sớm ổn định cuộc sống

Ông Vi Văn Truyền - Trưởng bản Hòa Sơn (xã Mường Xén) cho biết, ông hoàn toàn đồng tình với phần giải trình của các sở, ngành liên quan đến công tác bố trí tái định cư trong thời gian qua. Thực tế, Nghệ An đã triển khai nhiều khu tái định cư để hỗ trợ các hộ dân phải di dời do sạt lở, lũ quét và thiên tai; đây là chủ trương đúng đắn, góp phần bảo đảm an toàn và ổn định đời sống cho nhân dân.

Tuy nhiên, theo ông Truyền, thực trạng hiện nay cho thấy nhiều khu tái định cư vẫn chưa phát huy hiệu quả do hạ tầng chưa bảo đảm yêu cầu, dẫn đến việc người dân không thể vào ở, hoặc vào ở nhưng cuộc sống thiếu ổn định vì thiếu các điều kiện thiết yếu.

Đơn cử như khu tái định cư bản Hòa Sơn, xã Mường Xén, được hoàn thành từ tháng 3/2025 nhưng đến nay vẫn trong tình trạng “xây xong nhưng chưa thể ở”. Hệ thống hạ tầng quan trọng như điện sinh hoạt, nước sạch và một số công trình phụ trợ vẫn chưa được hoàn thiện, khiến người dân dù rất mong muốn chuyển đến nhưng không thể sinh sống lâu dài. Theo ông Truyền, một khu tái định cư chỉ thật sự phát huy được hiệu quả khi hạ tầng đồng bộ, đảm bảo điều kiện sinh hoạt tối thiểu, giúp người dân yên tâm ổn định cuộc sống.

Khu tái định cư bản Hòa Sơn, xã Mường Xén còn thiếu điện nước, người dân chưa lên ở. Ảnh: Văn Trường

Từ thực tế đó, ông đề nghị các ngành chức năng của tỉnh khẩn trương rà soát toàn bộ các khu tái định cư đã và đang triển khai, đánh giá mức độ hoàn thiện hạ tầng, và có biện pháp bổ sung ngay những hạng mục còn thiếu. Việc này không chỉ giúp người dân sớm chuyển đến nơi ở mới an toàn, mà còn tránh tình trạng lãng phí khi công trình xây xong nhưng không thể đưa vào sử dụng.