مثل پیدا کردن خودم

هنگام خواندن مجموعه شعر «درست مثل خزه و جلبک است» اثر شاعر نگوین ون ترین.

قبل از انتقال به با ریا - وونگ تائو ، نزدیک به پانزده سال در کوانگ تری کار کردم. در این سرزمین غنی از مهمان‌نوازی، با بیشتر هنرمندان، نویسندگان و روزنامه‌نگاران آشنا شدم. با این حال، هرگز نگوین ون ترین شاعر را ملاقات نکردم؛ فقط اشعار او را در مجله کوآ ویت و روزنامه کوانگ تری خواندم.

اخیراً مجموعه شعر «فقط خزه و جلبک است» اثر شاعر نگوین ون ترین را خواندم که شامل ۶۹ شعر با مضامین متنوع، ساختار واضح و احساسات سرشار است. اشعار درباره پدران و مادران، عشق، شهدا، سربازان، رودخانه زادگاهش، چهار فصل و میوه‌هایشان، راه و رسم دنیا، مدرسه و دانش‌آموزان محبوبش است... اشعار او سرشار از احساس است و با هر ذره‌ای از احساس طنین‌انداز می‌شود.

پیش از این، شاعر نگوین ون ترین سه مجموعه شعر منتشر کرده بود: «ابرهای سفید در آسمان» (انتشارات ثوان هوآ، ۲۰۱۱)؛ «آفتاب رویایی» (انتشارات انجمن نویسندگان ویتنام، ۲۰۱۹)؛ «سایه‌های غروب در حال سقوط» (انتشارات انجمن نویسندگان ویتنام، ۲۰۲۲)؛ و «فقط خزه و جلبک است» (انتشارات ثوان هوآ، ۲۰۲۴). از میان این مجموعه‌ها، «آفتاب رویایی» در سال ۲۰۱۹ جایزه C را در جایزه خلاقیت ادبی و هنری استانی کوانگ تری دریافت کرد.

حرفه معلمی مورد احترام و تکریم جامعه است، به باغبانی، قایق‌ران، کرم ابریشمی که ابریشم خود را می‌ریسد، شمعی که دانش را روشن می‌کند... آقای نگوین ون ترین، به عنوان یک معلم ادبیات که زندگی وفاداری را پشت سر گذاشت، هرگز فراموش نکرد که اشعاری را به مدارس زادگاهش که زمانی در آنها تدریس می‌کرد، تقدیم کند. احساس می‌کنم بازتابی از خودم را در آنها می‌بینم، زیرا ما شباهت‌های زیادی با هم داریم.

من و او، هر دو دانش‌آموز دبیرستانی در استان بین تری تین، اشعارمان را در روزنامه‌ها منتشر کردیم. اگر من قبل از پیوستن به ارتش معلم ادبیات بودم: «میهن می‌خواهد، اسلحه برمی‌دارم و می‌روم/ ماه‌ها و سال‌ها در مرز، آسمان پر از آتش و گلوله/ مجبور شدم دانش‌آموزانم، برنامه‌های درسی‌ام را/ و ماه را بر فراز حیاط مدرسه جا بگذارم» (بازدید از مدرسه قدیمی)، پس او به واحد C21، زیر نظر لشکر دهم، سپاه سوم، مستقر در استان سابق باک تای، تعلق داشت و از یک منطقه مرزی مهم در شمال شرقی کشور محافظت می‌کرد. بعداً، این واحد قبل از اینکه او معلم ادبیات شود، به ارتفاعات مرکزی نقل مکان کرد.

هر دوی ما برای مبارزه با نیروهای توسعه‌طلب مهاجم، سلاح به دست گرفتیم و از هر وجب از مرز میهنمان دفاع کردیم. و تصادفاً، هر دوی ما در خیابانی زندگی می‌کردیم که به نام یک محقق مشهور از سلسله نگوین نامگذاری شده بود؛ من در خیابان چو مان ترین، پلاک زوج ۶۶، شهر وونگ تاو زندگی می‌کردم، در حالی که شاعر نگوین ون ترین در خیابان چو مان ترین، پلاک فرد ۶۵، شهر دونگ ها، زندگی می‌کرد.

به گفته‌ی منتقد ادبی روس، بلینسکی: «شعر در درجه‌ی اول زندگی است، تنها در آن صورت است که هنر می‌شود.» بنابراین، در مجموعه‌ی شعر «بیایید آن را به خزه بسپاریم»، شاعر نگوین ون ترین، در نقش خود به عنوان معلم ادبیات، نه تنها دانش را منتقل می‌کند و الهام‌بخش یادگیری ادبی است، بلکه اشتیاق به ادبیات را نیز بیدار می‌کند، درک ما را از جهان پهناور گسترش می‌دهد و همدلی را برای تمام شرایط متنوع زندگی برمی‌انگیزد.

از آن به بعد، دانش‌آموزان عاشق ادبیات شدند، معلمان ادبیات خود را دوست داشتند و عاشق حرفه تدریس ادبیات بودند. علاوه بر این، معلمان ادبیات نیز دانش‌آموزان را با دانش رفتار صحیح مجهز می‌کردند، به آنها می‌آموزاندند که چگونه اعضای مفیدی برای جامعه باشند و چگونه راه درست را انتخاب کنند، زیرا «ادبیات مطالعه بشریت است.» بنابراین، نگوین ون ترین در شعر خود با ابیاتی پرشور و تأثیرگذار درباره حرفه معلمی نوشت: «من مست و آتشین از شور و اشتیاق بودم / روی سکو با هر کلمه / ... هنوز هر صفحه از نوشته‌های دانش‌آموزان را به یاد دارم / کدام انشا به علامت جوهر قرمز معلم نیاز داشت؟» (تریو فونگ از دوران قدیم هنوز اینجاست). معلمان ادبیات در انتقال دانش ادبی به دانش‌آموزان خود، سرشار از احساس هستند.

این شاعر، با روحیه‌ای بلندپرواز و متعالی، ابیاتی «با بال» سروده است. با این حال، گاهی اوقات، او با دقت وقایع برجسته بخش آموزش کوانگ تری را در پنجاه سال گذشته مرور کرده و بر مشکلات بی‌شماری غلبه کرده تا در همه جنبه‌ها به موفقیت دست یابد : «امروز، میوه‌ها شیرین، شکوفه‌ها فراوان / آموزش کوانگ تری، معطر به یاس» (پرورش مردم در سرزمین آتشین).

با روح حساس معلمی که شعر هم می‌سراید، در یک بعدازظهر طوفانی، به مدرسه قدیمی‌اش، دبیرستان چه لان وین، برگشت، به دنبال خاطرات گشت، به یاد دانش‌آموزان سابقش افتاد، درختان ققنوس، درختان انجیر هندی، نیمکت‌های سنگی و ساعات پرشور تدریس را به یاد آورد، گویی همین دیروز بود: «مدرسه‌ای از دوران عشق گذشته / به یاد خاطرات بسیاری که هنوز در طول روزها باقی مانده‌اند» (جایی که روح لنگر می‌اندازد). پس از سال‌ها دوری از دبیرستان دونگ ها، روزی برای بازدید بازگشت، قلبی پر از احساسات متناقض «در میان صدها جهت محبت»: «اینجا سالن سخنرانی است که شادی‌ها و غم‌های درس در آن اتفاق می‌افتاد / صدای معلم هنوز پرشور و با شور و شوق است» (افسانه روح).

پس از یک عمر تلاش و کوشش برای «جابجایی مسافران از رودخانه»، «قایقران» محترم با یک «مسافر» ویژه در سرزمین آفتابی جنوبی نگوین شوان هونگ، دانش‌آموز سابق دبیرستان دونگ ها که اکنون تاجری موفق در استان با ریا-وونگ تاو است، دوباره ملاقات کرد. معلم و دانش‌آموز پس از ۲۷ سال از فارغ‌التحصیلی، در حالی که شادی‌شان لبریز بود، با هم ملاقات کردند: «با فرا رسیدن تابستان، روزی را که رفتی به یاد می‌آورم / کوانگ تری را به مقصد فو می ترک کردی.»

نوشتن درباره معلمی که در مناطق دورافتاده «مستقر» است، سختی‌ها بی‌پایان است، فداکاری برای منافع شخصی به منظور گسترش دانش برای کودکان: «اشک‌ها در راه کلاس جاری می‌شوند / تحسین برای معلمی که در مناطق دورافتاده دانش می‌پاشد» (معلم در منطقه دورافتاده).

نگوین ون ترین، شاعر، اکنون در دهه شصت زندگی‌اش، هنوز هم به وضوح تصویر پدرش را به یاد می‌آورد که بدون توجه به آفتاب یا باران، سخت در مزارع کار می‌کرد تا برنج و سیب‌زمینی تولید کند تا فرزندانش بتوانند درس بخوانند و موفق شوند: «سایه پدر که در مزارع شخم می‌زند / پدری که با تمام وجود برای فرزندانش زحمت می‌کشد» (سایه پدر). تصویر مادرش در شعر او واقعاً تأثیرگذار است، اندام باریک او که سختی‌های زیادی را تحمل می‌کند، از فرزندانش مراقبت و آنها را با دقت آموزش می‌دهد: «مادر مانند بید باریک / سختی‌های زیادی را تحمل می‌کند، خستگی‌ناپذیر فرزندانش را بزرگ می‌کند» (مادر).

هیچ استانی به اندازه کوانگ تری گورستان شهدا ندارد. مزار این قهرمانان به زیبایی چیده شده است، درست همانطور که در جوانی به میدان نبرد می‌رفتند. آنها در زیر سایه تپه‌های کاج، در احاطه بنفش پر جنب و جوش گل‌های سیم، قرمز روشن شکوفه‌های ixora و عطر ماندگار عود، آرام گرفته‌اند. شاعر با تعظیم سر در برابر ارواح شهدا، با اندوه از رفقایش که در امتداد مرز ویتنام و چین دفن شده‌اند یاد می‌کند، کسانی که هرگز فرصت دیدار و روشن کردن عود برایشان را نداشته است: «به یاد شما، به مزارتان می‌روم و عود روشن می‌کنم / اشک می‌ریزم، مانند قطرات شبنم» (شام در گورستان).

قابل درک است که سربازانی که مستقیماً برای دفاع از میهن می‌جنگند، جان خود را فدا می‌کنند، اما حتی در زمان صلح، وقتی صدای شلیک گلوله‌ای نیست، سربازان همچنان شجاعانه خود را فدا می‌کنند و مردم را از سیل‌های سهمگین و رانش زمین از تپه‌های بلندی که خانه‌ها را مدفون می‌کنند، نجات می‌دهند : «سربازان در زمان صلح با مشکلات بی‌شماری روبرو هستند / هر مأموریتی شامل فداکاری است» (سربازان در زمان صلح).

او در اشعاری مانند «جریان‌های زیرین در ترونگ سا»، «رنگ‌های بنفش منطقه مرزی»، «بناهای یادبود محافظ دریا» و «آرزوهای یک سرباز نیروی دریایی» از سربازان گارد مرزی، گارد ساحلی و نیروی دریایی مستقر در پایگاه‌های دورافتاده جزایر ستایش کرد که شبانه‌روز از هر اینچ از سرزمین مرزی و هر متر مربع از دریا و جزایر برای تمامیت کشور محافظت می‌کردند.

ویتنام در یک منطقه آب و هوایی گرمسیری واقع شده است و چهار فصل مجزا را تجربه می‌کند. شاعر نگوین ون ترین هر چهار فصل را گرامی می‌دارد و زیبایی منحصر به فرد آنها را از طریق اشعار خود بیان می‌کند. بهار هزاران گل شکوفا، پرندگان آوازخوان و پرستوهایی را که در حومه آرام پرواز می‌کنند، به ارمغان می‌آورد: «در اواخر بعد از ظهر، پرستوها به سرعت پرواز می‌کنند / در آسمان بهار، آنها بال می‌زنند و در دسته‌ها به یکدیگر می‌پیوندند» (بهار در آفتاب گرم از راه می‌رسد).

تابستان گرم و مرطوب، با درختان شعله‌ور قرمز و گل‌های خردلی زرد روشنش، باعث می‌شود شاعر به خاطر دوری موقت از سالن سخنرانی، ناگهان احساس غم کند: «تابستان طلایی در روستا / به اشتیاق می‌افزاید و قلب را مست می‌کند» (تابستان طلایی). هوای خنک پاییزی، با خوشه‌هایی از میوه‌های زرد رسیده که از درختان آویزان هستند، گویی او را فرا می‌خواند و ماه کامل در آسمان روستا معلق است و رگه‌هایی از مالیخولیا را در روح شاعر می‌نشاند: «نسیم خنک پاییزی از راه می‌رسد / مه نقره‌ای بر فراز روستا تاریک سایه افکنده است» (پاییز از راه می‌رسد). زمستان سرد، با سرمای گزنده‌اش، شاعر را به آه کشیدن وا می‌دارد: «اواخر زمستان، باد سرد کنار پنجره / باران بی‌وقفه می‌بارد و قلب را سردتر می‌کند / ناقوس‌های معبد به طور متناوب به صدا در می‌آیند» (آخرین روزهای زمستان).

گمان می‌کنم هیچ شاعری در سرزمین «بادهای لائوس و شن‌های سفید» به اندازه نگوین ون ترین درباره گل‌ها شعر نسروده باشد، زیرا این گل‌ها در کار، عشق و زندگی او اهمیت زیادی دارند: گل آفتابگردان، گل داوودی، خرفه، گل صد تومانی، گل میرت، ماگنولیا، ارکیده، رز، مورد و رودودندرون...

هر گل زیبایی منحصر به فرد خود را دارد؛ من فقط زیبایی نی‌ها را در شعر «نی‌های سفید در یک روز زمستانی» برجسته خواهم کرد. رنگ سفید بکر نی‌ها، که به آرامی در باد تکان می‌خورد، مقاومت در برابر زیبایی این گل ساده را دشوار می‌کند. شاعر از نی‌ها برای زنده کردن خاطرات عشق معصومانه استفاده می‌کند: «چه آسان است به یاد آوردن داستان‌های عاشقانه قدیمی / دوران کودکی، آنچه به یاد می‌ماند و فراموش می‌شود» و «به یاد آوردن چشم‌ها، لبخند گذشته / به یاد آوردن نی‌های سفید، به یاد آوردن زمان معصومانه».

شعر شاعر نگوین ون ترین صرفاً درباره «تحسین گل‌ها، لذت بردن از چای و خیال‌پردازی» نیست؛ گاهی اوقات، اشعار او فلسفی هستند، حقیقت را از دروغ به وضوح تشخیص می‌دهند، درباره سود و زیان تأمل می‌کنند و خود را با ابیاتی مانند: «زندگی انسان»، «چه چیزی در آن وجود دارد؟»، «سطحی و عمیق بودن زندگی»، «زندگی بسیار کوتاه است»، «زندگی کردن درباره هیچ چیز نیست»، «حقیقت و دروغ»، «سپس یک روز»، «جهان»، «سال‌های گرگ و میش»... به این امید که «مردم برای عشق ورزیدن به یکدیگر زندگی می‌کنند» (به هو). و اشعاری که او درباره دختران لائوسی، دریا، عشق، رودخانه زادگاهش، روستایش... با سبکی شاعرانه، ملایم، ساده و صمیمی می‌نویسد، قلب دوستداران شعر را لمس می‌کند.

او تمام زندگی خود را وقف آموزش و دانش‌آموزان عزیزش کرد. وقتی کلاس درس را ترک کرد تا به خانواده‌اش بازگردد، خود را وقف شعر کرد و در اردوهای علمی برای نویسندگی خلاق شرکت کرد. دهه‌ها گذراندن با مدارس، همکاران و دانش‌آموزان به گذشته تبدیل شده است و او قوانین زندگی را می‌پذیرد تا شادی جدیدی پیدا کند: «آواز جیرجیرک‌ها با حسرت طنین‌انداز می‌شود / از درخت ققنوس قرمز، از شاخه بید سبز / محقق جوان با ردای سفید / چه خاطرات فراوانی، اکنون مانند خزه رها شده‌اند تا پژمرده شوند» (رها شده‌اند تا مانند خزه پژمرده شوند).

با توجه به محدودیت این مقاله، من فقط برخی از اشعار برجسته را برای به اشتراک گذاشتن با خوانندگان، به همراه شاعر نگوین ون ترین، برجسته خواهم کرد. امیدوارم در مجموعه شعر «بیایید فقط آن را به خزه و جلبک بسپاریم»، دوستداران شعر چیزی جالب و جذاب بیابند.

نگوین شوان سانگ

منبع: https://baoquangtri.vn/nhu-tim-thay-minh-188885.htm