Giới thiệu bản dịch cuốn 'Hậu khoa cử - Nam tính và thẩm mỹ hiện đại ở Việt Nam thời thuộc địa'

(CLO) Ngày 11/12, Tọa đàm “Giới và thẩm mỹ hiện đại - Câu chuyện của nam tính hậu khoa cử ở Việt Nam thời thuộc địa” diễn ra tại Viện Văn học (Hà Nội).

Buổi tọa đàm giới thiệu những khám phá học thuật từ bản dịch tác phẩm của Ben Trần, soi chiếu giai đoạn Việt Nam hậu khoa cử qua lăng kính giới. Từ sự trỗi dậy của văn hóa in ấn, báo chí đến sự tham gia của độc giả nữ, nghiên cứu cho thấy một nền văn học hiện đại đang định hình trong những biến động xã hội đầu thế kỷ XX.

“Hậu khoa cử - Nam tính và thẩm mỹ hiện đại ở Việt Nam thời thuộc địa” của PGS.TS. Ben Trần (bản dịch) là một trong số ít nghiên cứu về nam giới và vấn đề nam tính ở một giai đoạn đầy biến động trong lịch sử Việt Nam (1900-1945).

Quang cảnh Tọa đàm “Giới và thẩm mỹ hiện đại - Câu chuyện của nam tính hậu khoa cử ở Việt Nam thời thuộc địa”.

Cuốn sách đem đến cho bạn đọc một bức tranh sinh động về sự chuyển dịch của đời sống văn hóa và văn học Việt Nam từ sau khi chế độ khoa cử bị bãi bỏ. Từ sự sụp đổ của hệ thống quan lại thuần nam, một nền văn hóa in ấn mới đã hình thành, gắn liền với chữ quốc ngữ, báo chí và sự mở rộng độc giả, đặc biệt là sự xuất hiện của nữ giới trong thế giới chữ nghĩa.

Cuốn sách gồm 05 chương, mỗi chương được mở ra như một lát cắt mới: từ “dân tộc chí bằng trải nghiệm cá nhân” trong phóng sự của Tam Lang và Thạch Lam; đến chủ nghĩa hiện thực và thẩm mỹ hiện đại qua tiểu thuyết của Vũ Trọng Phụng; từ tiểu thuyết xã hội học và sự kháng cự Nho giáo trong văn phong Nhất Linh; đến việc ngôn ngữ và ngôi kể định hình giới tính trong Nửa chừng thanh xuân của Khái Hưng; và cuối cùng là sự giao thoa giữa chủ nghĩa quốc tế Queer, thẩm mỹ Việt Nam hiện đại và tinh thần chống thực dân.

Cuốn sách “Hậu khoa cử - Nam tính và thẩm mỹ hiện đại ở Việt Nam thời thuộc địa” do Mai Thị Thu Huyền và Đặng Thị Thái Hà dịch.

Theo ThS. Đặng Thị Thái Hà - người trực tiếp tham gia dịch cuốn sách “Hậu khoa cử - Nam tính và thẩm mỹ hiện đại ở Việt Nam thời thuộc địa” của PGS.TS. Ben Trần chia sẻ, cuốn sách cho thấy văn hóa in ấn hậu khoa cử đã làm thay đổi tận gốc diện mạo văn chương Việt Nam: chữ quốc ngữ, báo chí, độc giả nữ và những cây bút hậu khoa cử cũng hòa quyện tạo nên một thẩm mỹ hiện đại đặc thù.

Trong đó, sự chú tâm đến phụ nữ - vừa như độc giả, vừa như nhân vật văn học đã mở ra một chân trời mới, vừa phản ánh những bất ổn của nam tính thuộc địa, vừa đánh dấu bước ngoặt cho văn học Việt Nam đầu thế kỷ XX.

TS. Đoàn Ánh Dương (Viện Văn học) chia sẻ ý kiến tại buổi tọa đàm.

Cũng tại buổi tọa đàm, TS. Đoàn Ánh Dương (Viện Văn học) bày tỏ, cuốn sách của Ben Trần gợi mở một hướng tiếp cận rất thú vị: thay vì nhìn văn học đơn thuần như một nghệ thuật ngôn từ, tác giả đề xuất nhìn văn học như một hình thức văn hóa.

Cách tiếp cận này giúp chúng ta mở rộng phạm vi nghiên cứu, xem văn học như một phương tiện để hiểu về lịch sử, văn hóa, và đặc biệt là về chính con người Việt Nam.

Cuốn sách “Hậu khoa cử - Nam tính và thẩm mỹ hiện đại ở Việt Nam thời thuộc địa” không chỉ đưa ra những góc nhìn mới mẻ về giá trị, nới rộng biên độ tiếp cận đời sống văn hóa Việt Nam hiện đại từ nhãn quan giới, mà còn mở ra những hướng đi tiềm năng cho các nghiên cứu về Việt Nam nửa đầu thế kỷ XX cũng như các thời kỳ trước và sau đó.

Nguồn: https://congluan.vn/gioi-thieu-ban-dich-cuon-hau-khoa-cu-nam-tinh-va-tham-my-hien-dai-o-viet-nam-thoi-thuoc-dia-10322229.html