Gói lương 1.000 tỷ USD cho Elon Musk - vụ “đặt cược” khổng lồ

VTV.vn - Gói lương tối đa 1.000 tỷ USD dành cho Elon Musk đã trở thành tâm điểm tranh luận toàn cầu với hàng loạt đặt câu hỏi về tính khả thi và mức độ rủi ro của thỏa thuận.

Dù Elon Musk nhận được hơn 75% phiếu ủng hộ, hàng loạt quỹ đầu tư lớn vẫn phản đối gay gắt, cho rằng các mục tiêu đi kèm vượt xa hiện thực thị trường, đồng thời tạo nên mức độ tập trung quyền lực chưa từng có vào một cá nhân.

Cuộc bỏ phiếu gây chấn động

Các cổ đông của hãng sản xuất xe điện Tesla ngày 6/11 đã bỏ phiếu tán thành gói thù lao khổng lồ dành cho Giám đốc điều hành (CEO) Elon Musk, có thể đạt tới 1.000 tỷ USD, nhằm đảm bảo ông tiếp tục lãnh đạo công ty trong giai đoạn phát triển các công nghệ đột phá về trí tuệ nhân tạo (AI) và robot. Cuộc bỏ phiếu diễn ra sau nhiều tuần tranh luận về thành tích quản lý của Elon Musk tại hãng sản xuất ô tô điện và liệu có ai xứng đáng với mức lương chưa từng có như vậy hay không?

Quyết định của các cổ đông Tesla lập tức tạo ra làn sóng tranh luận mạnh mẽ trên toàn cầu. Hàng loạt quỹ đầu tư lớn cũng như các tổ chức tư vấn cho rằng, gói lương này “quá lớn, quá rủi ro” và đặt quá nhiều kỳ vọng vào một tương lai chưa chắc chắn của Tesla.

Tỷ phú Elon Musk (Ảnh: AFP)

Tuy nhiên, Elon Musk lại ăn mừng trước kết quả này. Phát biểu tại đại hội cổ đông, ông gọi quyết định của các cổ đông là “quá tuyệt vời”, đồng thời nhắn nhủ: “Hãy giữ chặt cổ phiếu Tesla của bạn”.

Sau cuộc bỏ phiếu, giá cổ phiếu Tesla tăng hơn 3% trong phiên giao dịch ngoài giờ. Các cổ đông cũng đã bầu lại 3 thành viên Hội đồng quản trị và thông qua kế hoạch thay thế cho gói thù lao cũ của Musk vốn bị đình trệ do vướng kiện tụng tại bang Delaware.

Hội đồng quản trị Tesla từng cảnh báo, Musk có thể rời bỏ công ty nếu gói thù lao không được phê chuẩn. Kết quả bỏ phiếu lần này, với hơn 75% phiếu ủng hộ, được cho là sẽ giúp trấn an các nhà đầu tư đang lo ngại việc Elon Musk chia sẻ sự tập trung giữa Tesla, công ty hàng không vũ trụ SpaceX và công ty trí tuệ nhân tạo xAI.

Theo hãng tin AP, nếu đạt tất cả các mục tiêu trong thỏa thuận, Elon Musk có thể trở thành tỷ phú 1.000 tỷ USD đầu tiên trong lịch sử.

Những mục tiêu “không tưởng”

Gói thù lao 1.000 tỷ USD không phải là lương cố định hay tiền mặt. Theo kế hoạch, để nhận được đầy đủ thù lao, Elon Musk phải giúp Tesla đạt hàng loạt mục tiêu đầy tham vọng như sản xuất 20 triệu xe điện, triển khai 1 triệu taxi tự hành và bán 1 triệu robot trong thập kỷ tới, cùng lợi nhuận cốt lõi lên tới 400 tỷ USD. Giá trị vốn hóa thị trường của công ty cũng phải tăng từ mức hiện nay khoảng 1.500 tỷ USD lên 2.000 tỷ USD và hướng tới mốc 8.500 tỷ USD.

Với gói lương mới, Elon Musk có thể nhận tới 878 tỷ USD bằng cổ phiếu Tesla trong vòng 10 năm. Mức tối đa 1.000 tỷ USD chỉ đạt được nếu ông đáp ứng toàn bộ các mục tiêu và hoàn trả một phần giá trị cổ phiếu cho công ty.

Phần lớn giới chuyên gia đều đánh giá những mục tiêu tăng trưởng này là cực kỳ khó.

Theo NDTV, nếu so sánh, mức 8.500 tỷ USD lớn hơn GDP của 170 quốc gia, bao gồm Singapore, UAE, Thụy Sĩ, Thụy Điển, Na Uy, Hong Kong (Trung Quốc), Qatar và New Zealand vào năm 2024. Còn theo Financial Times, mục tiêu này được xem như “ván cược lớn nhất thập kỷ”, đòi hỏi Tesla phải không chỉ dẫn đầu thị trường xe điện mà còn thống trị các lĩnh vực mới - nơi họ chưa có sản phẩm thương mại ổn định.

Nguyên mẫu Tesla Cybercab tại San Jose, California (Ảnh: Bloomberg)

Một chiếc robotaxi của Tesla chạy thử ở Austin, Texas, ngày 22/6/2025 (Ảnh: AP)

Hiện tại, Tesla giao khoảng 1,8 - 2 triệu xe điện mỗi năm. Để chạm mục tiêu 20 triệu, công ty cần tăng trưởng gấp 10 lần. Doanh số xe điện và lợi nhuận của Tesla giảm mạnh trong nửa đầu năm 2025 và đang bị các hãng xe Trung Quốc như BYD, Xiaomi đe dọa lấy mất thị phần tại Trung Quốc và nhiều nơi trên thế giới như châu Âu.

Không những thế, tương lai của xe điện vẫn chưa rõ ràng. Gần đây, Trung Quốc đã loại xe điện khỏi danh sách các ngành công nghiệp chiến lược trong giai đoạn 2026-2030. Quyết định này được đưa ra trong bối cảnh ngành xe điện Trung Quốc đối mặt với tình trạng dư thừa công suất, cạnh tranh về giá gay gắt. Trong khi đó, chính quyền Tổng thống Trump cũng giảm hỗ trợ đối với xe điện.

Triển khai 1 triệu taxi tự hành và 1 triệu robot hình người Optimus là hai trụ cột quan trọng trong tầm nhìn của Musk. Tesla tin rằng dòng doanh thu từ robot taxi và robot hình người có thể vượt xa mảng xe điện hiện nay. Nhưng đến nay, cả hai đều chưa bước vào giai đoạn thương mại hóa thực sự.

Tesla đang thử nghiệm dịch vụ taxi tự hành tại Austin, Texas, sử dụng phần mềm Full Self-Driving, bước tiến then chốt trong tham vọng xe tự hành. Cùng lúc đó, Elon Musk đẩy mạnh phát triển Optimus - robot hình người do Tesla chế tạo, với mục tiêu sản xuất hàng chục nghìn chiếc mỗi năm.

Robot Optimus nhảy tại đại hội cổ đông thường niên 2025 của Tesla (Ảnh: HML)

Optimus xúc bỏng ngô và vẫy tay chào những người tham dự lễ khai trương Tesla Diner, nhà hàng phục vụ đồ ăn nhanh và trạm sạc siêu tốc ở Hollywood (Ảnh: Getty Images)

Cả taxi tự hành và robot hình người Optimus chỉ mới xuất hiện ở mức thử nghiệm. Các nhà phân tích gọi đây là “mục tiêu cực đại”, phụ thuộc vào công nghệ chưa hoàn thiện và sự chấp nhận của xã hội, hành lang pháp lý, hạ tầng đô thị trên toàn cầu.

Bước ngoặt của Tesla - cú nhảy vọt hay ván cược liều lĩnh?

Nhìn tổng thể, gói thù lao 1.000 tỷ USD là sự kết hợp của ba yếu tố: tham vọng công nghệ chưa từng có, niềm tin tuyệt đối của các cổ đông và những rủi ro. Theo The Guardian, phần lớn cổ đông ủng hộ gói thù lao này vì họ tin Elon Musk là người duy nhất có thể đưa Tesla lên tầm cao mới.

Tesla đặt cược vào sự trỗi dậy của AI và robot, với kỳ vọng chúng trở thành nguồn doanh thu lớn hơn cả ngành ô tô truyền thống. Tuy nhiên, các mục tiêu đều nằm ngoài vùng an toàn. Nhiều chuyên gia gọi đây là “ván cược có thể bẻ gãy chính Tesla” nếu thất bại.

Elon Musk từng nói rằng robot hình người Optimus có thể chiếm tới 80% giá trị Tesla trong dài hạn (Ảnh: Getty Images)

Financial Times cảnh báo, nếu Tesla không đạt mục tiêu, gói thưởng sẽ trở thành “biểu tượng của sự phóng đại tham vọng và lạc quan không thực tế”. Theo Business Insider, Quỹ đầu tư quốc gia của Na Uy Norges Bank Investment Management (NBIM) mặc dù ghi nhận những giá trị to lớn được tạo ra dưới vai trò lãnh đạo có tầm nhìn của ông Musk, nhưng họ vẫn lo ngại về tổng quy mô của gói thù lao này, nguy cơ “pha loãng” cổ phiếu và việc thiếu các biện pháp phòng ngừa rủi ro khi công ty quá phụ thuộc vào một cá nhân.

NDTV và nhiều tờ báo quốc tế khác cho rằng, gói lương quá lớn này đặt ra câu hỏi về giới hạn quyền lực doanh nhân, tác động tới thị trường lao động và sự phân hóa giàu nghèo ngày càng sâu sắc. Trong khi các quốc gia đang vật lộn với ngân sách y tế, biến đổi khí hậu…, việc một cá nhân có thể nhận 1.000 tỷ USD khiến nhiều chuyên gia lo ngại.

Nguồn: https://vtv.vn/goi-luong-1000-ty-usd-cho-elon-musk-vu-dat-cuoc-khong-lo-100251124001011991.htm