Đóng góp quan trọng cho GRDP Thủ đô
Ban Quản lý các Khu công nghệ cao và Khu công nghiệp TP. Hà Nội cho biết, thành phố hiện có 8 KCN đang hoạt động với tổng diện tích sử dụng đất khoảng 1.348 ha, gồm: KCN Thăng Long (274ha); KCN Nội Bài (114ha); KCN Nam Thăng Long (31,5ha); KCN Quang Minh I (407ha); KCN Thạch Thất - Quốc Oai (155ha); KCN Phú Nghĩa (170ha), KCN Sài Đồng B (40ha), KCN hỗ trợ Nam Hà Nội giai đoạn 1 (76,92ha).
Tỷ lệ lấp đầy của các KCN đạt gần 100%, với 27 quốc gia, vùng lãnh thổ có dự án.
Tính đến tháng 10/2025, trong các KCN có 897 doanh nghiệp hoạt động sản xuất kinh doanh và cung ứng dịch vụ liên quan; đồng thời thu hút được 736 dự án đầu tư (trong đó có 315 dự án FDI) với tổng vốn đăng ký khoảng 9,4 tỷ USD.
Năm 2024, doanh thu của Khu công nghệ cao Hòa Lạc và các KCN đạt 10,595 tỷ USD, đóng góp khoảng 18% trên tổng số GRDP của TP.Hà Nội (59 tỷ USD). Năm 2025, doanh thu dự kiến đạt khoảng 12,5 tỷ USD, đóng góp khoảng 19,69% trên tổng số GRDP của TP. Hà Nội (ước 63,5 tỷ USD).
Hiện nay, Ban đang triển khai xây dựng hạ tầng cho 6 KCN. Trong đó, KCN sạch Sóc Sơn (302,2 ha) đã phê duyệt quy hoạch 1/2000. KCN Đông Anh (300 ha); KCN Phú Hà (174,8 ha), KCN Bắc Thường Tín (75,6 ha) đã được phê duyệt Nhiệm vụ quy hoạch phân khu tỷ lệ 1/2000; dự kiến hoàn thành phê duyệt Đồ án quy hoạch phân khu trong tháng 12/2025. Đây là cơ sở để triển khai các bước tiếp theo về giải phóng mặt bằng và xây dựng hạ tầng.
Với KCN Quang Minh II (160 ha), Ban đang đề nghị Sở Quy hoạch kiến trúc báo cáo UBND Thành phố về giao nhiệm vụ tổ chức lập quy hoạch phân khu tỷ lệ 1/2000.
Với KCN hỗ trợ Nam Hà Nội, giai đoạn II (363 ha), trước mắt, Ban tập trung hoàn thành lập và phê duyệt Đồ án quy hoạch phân khu tỷ lệ 1/2000, hoàn thành trong tháng 12/2025, sau đó tham mưu, báo cáo UBND Thành phố về chủ trương đầu tư dự án và lựa chọn nhà đầu tư.
Nhiều bất cập cản bước phát triển
Chia sẻ khó khăn, vướng mắc, ông Vũ Xuân Hùng, Trưởng Ban Quản lý các Khu công nghệ cao và Khu công nghiệp TP. Hà Nội, cho biết nhiều KCN đang hoạt động vẫn đối mặt với hạ tầng kỹ thuật thiếu đồng bộ cả trong và ngoài hàng rào. Hệ thống an sinh cho người lao động như nhà ở, thiết chế văn hóa, khu vui chơi, trường học, trạm y tế… còn thiếu, khiến chất lượng sống thấp, ảnh hưởng trực tiếp đến năng suất và khả năng giữ chân lao động.
Liên kết giữa các doanh nghiệp trong KCN và giữa các KCN với nhau còn yếu, chưa hình thành các chuỗi sản xuất - cung ứng đủ mạnh để tham gia chuỗi giá trị toàn cầu. Nhiều doanh nghiệp gặp khó khăn trong tuyển dụng, nhất là lao động kỹ thuật cao. Một số KCN nâng cấp từ cụm công nghiệp cũ vẫn tồn tại tình trạng xử lý nước thải, khí thải và rác thải chưa đạt yêu cầu, gây tác động xấu tới môi trường.
Ở các KCN mới, tiến độ xây dựng hạ tầng còn chậm, giải phóng mặt bằng gặp nhiều vướng mắc. Giá thuê đất cao hơn so với các tỉnh lân cận cũng làm giảm sức cạnh tranh. Thu hút dự án lớn, công nghệ cao còn hạn chế; tỷ lệ nội địa hóa thấp, phụ thuộc nhiều vào nguyên liệu nhập khẩu, chưa tạo được sự lan tỏa cho sản xuất trong nước.
Ông Vũ Xuân Hùng cho rằng nguyên nhân xuất phát từ sự bất cập trong cơ chế, chính sách phát triển KCN. “Dù đã có nhiều thay đổi tích cực, nhưng chính sách hiện hành vẫn chưa theo kịp thực tiễn và yêu cầu phát triển kinh tế mới,” ông nói.
Cùng với đó, nhiều KCN hình thành từ việc gộp hoặc nâng cấp cụm công nghiệp cũ dẫn đến ngập úng, ùn tắc, cản trở hoạt động sản xuất. Tiến độ giải phóng mặt bằng chậm khiến các dự án hạ tầng trong KCN bị kéo dài. Một số chủ đầu tư hạ tầng không đáp ứng được yêu cầu về năng lực tài chính và quản lý, tiếp tục làm chậm tiến độ và giảm chất lượng phát triển KCN.
Đề xuất loạt cơ chế tăng sức hấp dẫn cho các KCN
Ban Quản lý các Khu công nghệ cao và Khu công nghiệp Hà Nội đặt mục tiêu giai đoạn 2026 - 2030 sẽ phấn đấu thành lập thêm 3 - 4 khu công nghiệp mới và khởi công xây dựng hạ tầng 5 khu công nghiệp để thu hút dự án đầu tư thứ phát. Mỗi năm, các KCN phấn đấu thu hút 500 - 700 triệu USD vốn đầu tư, doanh thu, xuất nhập khẩu và nộp ngân sách tăng tối thiểu 10%. Đồng thời, 100% KCN sẽ được trang bị hệ thống xử lý nước thải tập trung đạt quy chuẩn môi trường.
Để đạt mục tiêu này, Ban xác định nhóm giải pháp trọng tâm gồm triển khai hiệu quả Nghị quyết 57-NQ/TW và vận dụng linh hoạt Luật Thủ đô 2024 để xây dựng cơ chế đặc thù thu hút nhân tài, chuyên gia và doanh nghiệp trong các lĩnh vực công nghệ cao, bán dẫn, AI, công nghệ số và công nghệ xanh. Đồng thời, đẩy mạnh nghiên cứu, chuyển giao và ứng dụng công nghệ mới nhằm củng cố nền tảng đổi mới sáng tạo.
Cải cách hành chính được xem là bước đột phá, với việc tái cấu trúc và số hóa thủ tục đầu tư, triển khai cơ chế “làn xanh”, “luồng xanh” cho các dự án trong khu công nghệ cao, áp dụng hậu kiểm nhằm tiết kiệm thời gian và chi phí cho doanh nghiệp. Cùng với đó, cần xây dựng các gói ưu đãi vượt trội về thuế, đất đai, tín dụng và tiếp cận hạ tầng để thu hút các tập đoàn công nghệ lớn đầu tư vào các KCN mới.
Về nhân lực, Ban đề xuất cơ chế đãi ngộ đặc thù cho lao động công nghệ cao, bao gồm ưu đãi thuế, hỗ trợ nhà ở, phương tiện đi lại và phúc lợi khác; tạo môi trường nghiên cứu, làm việc cạnh tranh quốc tế; tăng cường liên kết doanh nghiệp, trường đại học, viện nghiên cứu để đào tạo nhân lực theo nhu cầu thực tiễn, đặc biệt trong các ngành công nghệ ưu tiên.
“Chúng tôi rất mong Thành ủy và UBND TP. Hà Nội tiếp tục chỉ đạo tháo gỡ vướng mắc, đẩy nhanh tiến độ thành lập và phát triển các KCN phù hợp với Quy hoạch Thủ đô, tạo quỹ đất sạch và môi trường đầu tư thuận lợi để thu hút các dự án công nghệ cao. Đây sẽ là động lực quan trọng góp phần hiện thực hóa mục tiêu tăng trưởng hai con số của Hà Nội trong những năm tới”, ông Vũ Xuân Hùng, Trưởng Ban Quản lý các Khu công nghệ cao và Khu công nghiệp TP. Hà Nội nói.
Ở góc độ chính sách, về cơ chế đất đai và đầu tư hạ tầng, Ban kiến nghị Bộ Tài chính sớm tham mưu cho Chính phủ trình Quốc hội ban hành Luật Khu công nghiệp, Khu kinh tế nhằm tạo nền tảng pháp lý ổn định cho phát triển khu công nghiệp, khu kinh tế.
Đồng thời, Ban kiến nghị sửa đổi, bổ sung Luật Đất đai 2024 theo hướng linh hoạt hơn về giao đất, rút ngắn thời gian điều chỉnh quy hoạch, phân cấp mạnh cho địa phương, cho phép áp dụng cơ chế thỏa thuận và quy định rõ thời hạn giải phóng mặt bằng. Ban cũng đề xuất miễn, giảm tiền sử dụng đất và tiền thuê đất đối với các dự án thương mại, dịch vụ, hạ tầng xã hội, nhà ở phục vụ công nhân trong KCN.
Về hạ tầng xã hội và nhà ở cho người lao động, Ban kiến nghị Bộ Xây dựng hướng dẫn chi tiết hoặc bổ sung quy định tại Nghị định hướng dẫn Luật Nhà ở, làm rõ cơ chế đầu tư, chính sách ưu đãi, khuyến khích doanh nghiệp đầu tư xây dựng nhà ở, nhà lưu trú cho công nhân trong khu công nghiệp. Ban cho rằng cần có chính sách đủ hấp dẫn để doanh nghiệp mạnh dạn đầu tư nhà ở trong KCN, góp phần ổn định lực lượng lao động.
Về vốn đầu tư hạ tầng, Ban kiến nghị Bộ Tài chính và các bộ ngành xây dựng hướng dẫn cơ chế huy động vốn đầu tư hạ tầng khu công nghiệp (trong đó có hình thức đối tác công tư - PPP), đồng thời rút ngắn thủ tục thẩm định, phê duyệt chủ trương đầu tư và điều chỉnh dự án. Bên cạnh đó, cần bổ sung ưu đãi cho các KCN sạch, KCN hỗ trợ gắn với định hướng chuyển đổi sang mô hình KCN sinh thái.
Theo Quy hoạch Thủ đô thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 và Điều chỉnh quy hoạch chung Thủ đô Hà Nội đến năm 2045, tầm nhìn đến năm 2065, trên địa bàn TP. Hà Nội có 8 khu công nghệ cao và 23 KCN.
8 Khu công nghệ cao gồm: Khu công nghệ cao Hòa Lạc, Khu công nghệ cao sinh học Hà Nội; Khu công viên công nghệ thông tin Hà Nội, Khu Công viên công nghệ phần mềm Hà Nội; 4 Khu nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao.
23 KCN gồm: 8 KCN đang hoạt động, 4 KCN đã thành lập, 6 KCN tiếp tục quy hoạch, 5 KCN quy hoạch mới.
Nguồn: https://daibieunhandan.vn/ha-noi-tang-toc-mo-them-khu-cong-nghiep-de-xuat-loat-chinh-sach-tang-suc-hut-dau-tu-10400462.html
Bình luận (0)