Hiệp định EVFTA: Doanh nghiệp phải 'xanh hóa' để giữ lợi thế tại thị trường EU

Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam – EU (EVFTA) đang mở ra cánh cửa lớn cho hàng hóa Việt Nam, trong đó Hải Phòng là một trong những địa phương hưởng lợi rõ nét nhờ thế mạnh về công nghiệp, logistics và xuất khẩu. Tuy nhiên, cùng với ưu đãi thuế quan, EU ngày càng siết chặt các tiêu chuẩn về môi trường, xã hội và truy xuất nguồn gốc. Điều này buộc doanh nghiệp Hải Phòng phải chuyển mình nhanh chóng nếu muốn trụ vững và mở rộng thị phần tại châu Âu.

Áp lực tuân thủ tiêu chuẩn xanh tăng mạnh

Theo Sở Công Thương Hải Phòng, hàng hóa xuất khẩu của thành phố – đặc biệt là dệt may, da giày, thiết bị – đang chịu sức ép rất lớn từ các quy định mới của EU như Cơ chế điều chỉnh carbon biên giới (CBAM), Chiến lược dệt may bền vững, hay yêu cầu về trách nhiệm chuỗi cung ứng.

Sở Công Thương khuyến nghị doanh nghiệp chủ động đầu tư sản xuất sạch hơn, cải thiện hiệu suất năng lượng, sử dụng nguyên liệu thân thiện môi trường; đồng thời nâng cao năng lực tuân thủ kỹ thuật, từ quy tắc xuất xứ đến tiêu chí an toàn – sinh thái. Các doanh nghiệp cần tăng cường hợp tác với các chương trình hỗ trợ của Bộ Công Thương và các tổ chức quốc tế để được tư vấn về chứng nhận xanh, nhãn sinh thái – những “giấy thông hành” bắt buộc khi vào thị trường EU.

Nhiều chính sách hỗ trợ SMEs nhưng cần chủ động hơn

Trong bối cảnh phần lớn doanh nghiệp Hải Phòng là SMEs, Nhà nước đã triển khai loạt chính sách hỗ trợ như: Đề án hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa giai đoạn 2021–2025, Chương trình Xúc tiến thương mại quốc gia, Chương trình Phát triển công nghiệp hỗ trợ.

Tuy nhiên, mức độ tận dụng của doanh nghiệp còn hạn chế. Sở Công Thương nhấn mạnh rằng các doanh nghiệp cần: Chủ động liên kết chuỗi, chia sẻ chi phí chứng nhận, kiểm định, quảng bá sản phẩm; Tận dụng các khóa đào tạo về xuất khẩu, chuyển đổi số và năng lượng sạch mà Sở tổ chức định kỳ; Tham gia các chương trình tư vấn kỹ thuật để giảm chi phí tuân thủ tiêu chuẩn châu Âu.

“Chỉ khi doanh nghiệp tự thay đổi và chủ động tìm tới các nguồn lực hỗ trợ, chính sách mới phát huy hiệu quả”, đại diện Sở Công Thương nhận định.

Hải Phòng triển khai nhiều chương trình hành động bền vững

Thành phố Hải Phòng đang đẩy mạnh Chương trình hành động quốc gia về sản xuất và tiêu dùng bền vững giai đoạn 2021–2030 với nhiều nội dung trọng điểm.

Cụ thể, Triển khai Đề án Cơ cấu lại ngành công nghiệp Hải Phòng đến năm 2025, tầm nhìn 2030, hướng tới công nghiệp công nghệ cao và sản xuất xanh; Hỗ trợ doanh nghiệp xuất nhập khẩu bền vững, cung cấp thông tin thị trường, phổ biến tài liệu hướng dẫn các cam kết môi trường quốc tế; 

Tổ chức các khóa đào tạo trực tuyến trong/ngoài nước về hiệu quả tài nguyên, sản xuất sạch hơn, thiết kế bền vững, nhãn sinh thái, phát triển thị trường xanh; Xây dựng hệ thống doanh nghiệp hậu cần – phân phối xanh, đặc biệt tại các trung tâm logistics của thành phố.

Những chương trình này được xem là nền tảng quan trọng để nâng cao năng lực hội nhập cho cộng đồng doanh nghiệp và giữ vững lợi thế cạnh tranh của Hải Phòng trong dài hạn.

Ba ưu tiên chiến lược của Hải Phòng trong giai đoạn EVFTA

Để tận dụng tối đa EVFTA, Hải Phòng xác định ba ưu tiên chiến lược:

Thứ nhất, Phát triển công nghiệp xanh và chuỗi cung ứng bền vững, giảm phát thải tại các ngành chủ lực.

Thứ hai, Tăng cường năng lực hội nhập cho doanh nghiệp, đặc biệt là khối SMEs – nhóm dễ bị tổn thương nhất trước các tiêu chuẩn mới của EU.

Thứ ba, Đẩy mạnh xúc tiến thương mại và xây dựng thương hiệu hàng hóa Hải Phòng tại thị trường EU, nâng cao giá trị và độ nhận diện của sản phẩm.

EVFTA là cơ hội nhưng cũng là phép thử. Nếu không chuyển đổi kịp thời, doanh nghiệp có thể đánh mất thị trường vào tay các đối thủ đã “xanh hóa” nhanh hơn. Nhưng nếu nắm bắt đúng hướng, Hải Phòng hoàn toàn có thể trở thành trung tâm công nghiệp xanh và xuất khẩu bền vững của cả nước trong thập kỷ tới.

Nguồn: https://baophapluat.vn/hiep-dinh-evfta-doanh-nghiep-phai-xanh-hoa-de-giu-loi-the-tai-thi-truong-eu.html