Kiểm tra thực tế dự án ứng dụng tiến bộ KH&CN phát triển mô hình sản xuất và chế biến chè tại huyện Kon Plông, tỉnh Kon Tum

Trong khuôn khổ Chương trình “Hỗ trợ ứng dụng, chuyển giao tiến bộ khoa học và công nghệ thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội nông thôn, miền núi và vùng đồng bào dân tộc thiểu số giai đoạn 2016–2025”, ngày 08/12, Sở Khoa học và Công nghệ (KH&CN) đã tổ chức đoàn kiểm tra thực tế tiến độ và sản phẩm của dự án “Ứng dụng tiến bộ KH&CN xây dựng mô hình trồng một số giống chè mới, thâm canh và chế biến chè xanh, chè Olong tại huyện Kon Plông, tỉnh Kon Tum” (nay là xã Kon Plông, tỉnh Quảng Ngãi).

TS. Phan Văn Hiếu – Phó Giám đốc Sở KH&CN, Chủ tịch Hội đồng chủ trì buổi làm việc.

Đoàn kiểm tra gồm các thành viên Hội đồng theo Quyết định số 1653/QĐ-UBND ngày 25/11/2025 của Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ngãi. TS. Phan Văn Hiếu – Phó Giám đốc Sở KH&CN, Chủ tịch Hội đồng chủ trì buổi làm việc. Hội đồng tiến hành tư vấn đánh giá, nghiệm thu kết quả thực hiện dự án theo quy định tại Thông tư số 07/2016/TT-BKHCN ngày 22 tháng 4 năm 2016 của Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ và các quy định hiện hành có liên quan về quản lý nhiệm vụ khoa học và công nghệ.

Dự án này được Trung ương quản lý, triển khai từ tháng 12/2022 đến tháng 12/2025, do Hợp tác xã chè sạch Đông Trường Sơn chủ trì thực hiện; Trung tâm Nghiên cứu và Phát triển Chè là cơ quan chuyển giao công nghệ. Mục tiêu trọng tâm của dự án là tạo dựng vùng nguyên liệu chè mới thông qua việc ứng dụng quy trình kỹ thuật tiên tiến, xây dựng mô hình thâm canh theo tiêu chuẩn VietGAP và hoàn thiện công nghệ chế biến sản phẩm chè chất lượng cao.

Theo báo cáo, Hợp tác xã chè sạch Đông Trường Sơn đã triển khai dự án đảm bảo đúng tiến độ, thực hiện đầy đủ các nội dung và hoàn thành các sản phẩm theo thuyết minh được phê duyệt. Chuyển giao, tiếp nhận thành công 06 quy trình công nghệ liên quan đến các mô hình của dự án. Điểm nổi bật là đơn vị đã làm chủ toàn bộ quy trình, triển khai vào sản xuất thực tế và hướng dẫn người dân áp dụng theo tiêu chuẩn VietGAP.

Đại diện cơ quan chủ trì báo cáo kết quả thực hiện dự án.

Dự án cũng chú trọng công tác đào tạo, bồi dưỡng nguồn nhân lực: 10 kỹ thuật viên cơ sở được đào tạo chuyên sâu, nâng cao khả năng giám sát và hỗ trợ kỹ thuật tại địa phương; 200 lượt nông dân được tập huấn về quy trình trồng và chăm sóc chè, giúp nâng cao năng lực sản xuất và giảm sai sót trong thực hành kỹ thuật.

Sự chủ động trong chuyển giao công nghệ là nền tảng quan trọng để mô hình có thể nhân rộng và phát triển bền vững.

Mô hình trồng giống chè mới: Dự án đã trồng đủ 30 ha giống Kim Tuyên, Hương Bắc Sơn, PH8, TRI 5.0 với tỷ lệ sống 90,2–93,6%, cao hơn mục tiêu đề ra. Năng suất đạt 3,25 – 4,02 tấn/ha, vượt mức 3,0 – 3,5 tấn/ha theo thuyết minh. Trong giai đoạn 2022–2025, tổng sản lượng búp tươi thu hoạch đạt 181,76 tấn, tương đương 160–202,93% mục tiêu dự án.

Đoàn kiểm tra thực tế mô hình trồng giống chè mới.

Mô hình trồng mới giống Kim Tuyên, PH11, TRI 5.0, PH8 trên diện tích 30 ha. Sau 3 năm, năng suất trung bình đạt 8,5 tấn/ha; tỷ lệ búp đạt 91,01%; tỷ lệ sản phẩm loại tốt sau chế biến đạt 51,78% – 86,8%. Kết quả này cho thấy khả năng thích nghi tốt của các giống chè mới tại Kon Plông, mở ra cơ hội hình thành vùng sản xuất chè quy mô lớn.

Mô hình chế biến chè xanh và chè Olong: Cả hai mô hình chế biến đều được đầu tư trang thiết bị đồng bộ, hiện đại, đáp ứng các yêu cầu kỹ thuật. Chè xanh chất lượng cao: công suất: 1,5 – 2,0 tấn/ngày; sản xuất thử: 18 tấn, đạt 260% kế hoạch; chất lượng sản phẩm đáp ứng TCVN, màu sắc và hương vị ổn định. Chè Olong: công suất: 0,3 – 0,5 tấn/ngày; sản xuất thử: 3,4 tấn, đạt 240% kế hoạch

Đoàn kiểm tra thiết bị, máy móc của dự án.

Chất lượng chè đạt tiêu chuẩn TCVN 12713:2019. Việc hoàn thiện các dây chuyền chế biến tại chỗ góp phần tăng giá trị sản phẩm, giảm chi phí vận chuyển nguyên liệu và tạo ra chuỗi giá trị khép kín cho ngành chè địa phương.

Một trong những điểm sáng của dự án là mô hình liên kết chuỗi từ sản xuất đến tiêu thụ sản phẩm. Tổng sản lượng nguyên liệu búp tươi liên kết bao tiêu đạt 834,46 tấn, tăng 32,45% so với mục tiêu. Nhiều hộ dân tham gia mô hình có mức thu nhập cao hơn nhờ tỷ lệ chè loại A, B đạt trên 50%, giá bán nguyên liệu tăng 25–40% so với sản xuất đối chứng.

Đoàn kiểm tra hồ sơ dự án và góp ý chỉnh sửa, bổ sung những thiếu sót.

ThS. Nguyễn Thị Bích Hằng, Phó Trưởng khoa Sinh, Nông nghiệp và Môi trường, Trường Đại học Sư phạm, Đại học Đà Nẵng phát biểu, thảo luận.

TS. Nguyễn Thanh Liêm, Giám đốc Chương trình đào tạo ngành Nông học, Khoa Khoa học Tự nhiên, Trường Đại học Quy Nhơn - Phó Chủ tịch Hội đồng phát biểu, thảo luận.

Qua khảo sát thực địa và kiểm tra hồ sơ dự án, Đoàn kiểm tra đánh giá Dự án được tổ chức bài bản, đảm bảo đúng tiến độ và đúng quy định; hầu hết các chỉ tiêu đạt và vượt so với mục tiêu thuyết minh, vùng chè bước đầu hình thành chuỗi giá trị nông sản đặc trưng của huyện Kon Plông. Đoàn công tác đề nghị đơn vị chủ trì và đơn vị chuyển giao rà soát, hoàn thiện hồ sơ thực hiện theo đúng trình tự và yêu cầu của chương trình, bổ sung các mẫu phân tích sinh hóa nguyên liệu chè nhằm tăng tính thuyết phục cho kết quả nghiệm thu; tiếp tục theo dõi các chỉ số năng suất, chất lượng nguyên liệu tại từng mô hình nhằm phục vụ đánh giá tổng thể khi nghiệm thu cuối kỳ.

Dự án không chỉ mang lại kết quả sản xuất vượt mong đợi, mà còn tạo tiền đề thúc đẩy phát triển nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao tại Kon Plông. Việc hình thành vùng nguyên liệu chè chất lượng cao, cùng hệ thống chế biến tại chỗ, mở ra hướng phát triển kinh tế bền vững cho đồng bào địa phương.

Với những kết quả khả quan, mô hình có thể được xem xét mở rộng trong giai đoạn tiếp theo, góp phần nâng cao giá trị sản xuất nông nghiệp, tăng thu nhập cho người dân và khẳng định vai trò của khoa học – công nghệ trong tái cơ cấu ngành nông nghiệp vùng miền núi.

Văn Bình

Nguồn: https://skh.quangngai.gov.vn/danh-muc-cot-phai/tin-tuc/khoa-hoc-ky-thuat-va-cong-nghe/kiem-tra-thuc-te-du-an-ung-dung-tien-bo-kh-cn-phat-trien-mo-hinh-san-xuat-va-che-bien-che-tai-huyen-kon-plong-tinh-kon-t.html