កូនស្រីចិញ្ចឹមរបស់ពូ ហូ ចែករំលែកអំពី «ភាពធន់ដ៏អស្ចារ្យ» របស់វៀតណាម

ក្នុងជន្មាយុ៨០ឆ្នាំ លោកស្រី Elisabeth Helfer Aubrac ដែលជាកូនស្រីចិញ្ចឹមដែលពូ ហូ ហៅ “បាប៊ីត” បានត្រឡប់មកទីក្រុងហាណូយវិញ ក្នុងឱកាសខួបលើកទី ៨០ នៃទិវាជាតិ។ ថ្លែងទៅកាន់អ្នកយកព័ត៌មានទស្សនាវដ្ដី Thoi Dai នាងបានចែករំលែកនូវអនុស្សាវរីយ៍អំពីឪពុករបស់នាង មិត្តភាពពិសេសរវាងប្រធានហូជីមិញ និងឪពុករបស់នាងគឺលោក Raymond Aubrac និងជំនឿយ៉ាងមុតមាំរបស់នាងចំពោះភាពធន់របស់វៀតណាមនាពេលអនាគត។

Thời Đại•02/09/2025

- ត្រឡប់មកប្រទេសវៀតណាមវិញទាន់ពេលសម្រាប់ខួបលើកទី 80 នៃទិវាជាតិ តើបរិយាកាសនៅទីនេះមានចំណាប់អារម្មណ៍យ៉ាងណាដែរ?

ចំណាប់អារម្មណ៍ដំបូងរបស់ខ្ញុំពេលចុះពីលើយន្តហោះគឺដូចគ្នាទៅនឹងរាល់ដង៖ អារម្មណ៍ និងអារម្មណ៍នៃការត្រលប់មកផ្ទះវិញ។ រំពេចនោះ ខ្ញុំឃើញទង់ក្រហមដែលមានផ្កាយពណ៌លឿង ហើរទៅគ្រប់ទិសទី ផ្លូវស្អាត និងភ្លឺចែងចាំង។ នេះបានធ្វើឱ្យខ្ញុំនឹកឃើញដល់បរិយាកាសនៅប្រទេសបារាំងមុនព្រឹត្តិការណ៍ធំៗ៖ មនុស្សធ្វើការរួមគ្នាសម្អាត និងរៀបចំយ៉ាងប្រុងប្រយ័ត្នដើម្បីទទួលភ្ញៀវ។ បន្ទាប់ពីពិនិត្យមើលក្នុងសណ្ឋាគាររួច ខ្ញុំបានទៅ ការិយាល័យប្រៃសណីយ៍ ហាណូយជាមួយនារីវ័យក្មេងពីរនាក់។ នៅទីនោះ ខ្ញុំបានទទួលបទពិសោធន៍យ៉ាងពេញលេញនូវបរិយាកាសពិធីបុណ្យ៖ ការហាត់សម ការច្រៀង ក្មេងៗលេងយ៉ាងសប្បាយរីករាយជាមួយឪពុកម្តាយរបស់ពួកគេ។ បរិយាកាសដ៏រស់រវើក និងរីករាយពិតប្រាកដ។

Bà Elisabeth Helfer Aubrac, con gái đỡ đầu của Bác Hồ. (Ảnh: Đinh Hòa)

Elisabeth Helfer Aubrac កូនស្រីចិញ្ចឹមរបស់ហូជីមិញ។ (រូបថត៖ Dinh Hoa)

- ក្នុងការចងចាំកុមារភាពរបស់អ្នក តើរូបភាពមួយណារបស់ប្រធាន ហូជីមិញ មានភាពរស់រវើកជាងគេ? ហើយតើអ្នកយល់ឃើញពីមិត្តភាពរវាងគាត់និងឪពុករបស់អ្នកឈ្មោះ Raymond Aubrac យ៉ាងណា?

- ប្រធានហូជីមិញធ្លាប់រស់នៅផ្ទះឪពុកម្តាយខ្ញុំ។ ពួកគេសកម្មក្នុងចលនាតស៊ូ។ តាំងពីក្មេងមក បងប្អូនបង្កើតរបស់ខ្ញុំ និងខ្ញុំត្រូវបានបណ្តុះដោយស្មារតីនៃសេរីភាព សមភាព និងភាតរភាព។ សម្រាប់ពួកយើង គាត់មិនត្រឹមតែជាឪបុកធ៍មរបស់យើងប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែគាត់ក៏ដូចជាសមាជិកនៃគ្រួសាររបស់យើងផងដែរ។

កាលនៅក្មេង ខ្ញុំពិតជាមិនដឹងថាសង្រ្គាមឥណ្ឌូចិនជាអ្វីទេ ហើយជាការពិតណាស់ គ្មាននរណាម្នាក់អាចទស្សន៍ទាយសង្រ្គាមនៅប្រទេសវៀតណាមដែលនឹងកើតឡើងនោះទេ។ ប៉ុន្តែបន្តិចម្ដងៗ ខ្ញុំបានដឹងថា ប្រធានហូជីមិញ គឺជាមនុស្សអស្ចារ្យម្នាក់ មិនត្រឹមតែតាមរយៈរូបថតប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែក៏ដោយសារតែគាត់ជាផ្នែកមួយនៃគ្រួសាររបស់ខ្ញុំផងដែរ។

ទោះបីជាពួកយើងមិនដែលជួបគ្នាម្ដងទៀតក៏ដោយ ក៏ខ្ញុំនៅតែរក្សាទម្លាប់នៃការសរសេរសារជូនពរឆ្នាំថ្មី ហើយគាត់តែងតែតបស្នងនូវពាក្យជូនពររបស់ខ្ញុំនៅថ្ងៃកំណើតរបស់ខ្ញុំ។ ដូច្នេះហើយ ប្រធានហូជីមិញមិនមែនជាមនុស្សចម្លែកទេ ប៉ុន្តែតែងតែមានវត្តមានដូចជាសមាជិកគ្រួសារជាទីស្រឡាញ់។ បន្តិចម្ដងៗ ខ្ញុំបានយល់កាន់តែច្បាស់អំពីភាពជាអ្នកដឹកនាំរបស់គាត់ ប៉ុន្តែបុគ្គលិកលក្ខណៈរបស់គាត់មានភាពស្រដៀងគ្នាជាច្រើនជាមួយឪពុកខ្ញុំ និងមិត្តភក្តិរបស់គាត់ ដែលសុទ្ធតែមកពីចលនាតស៊ូ ដូច្នេះការដឹងរឿងនេះមិនធ្វើអោយខ្ញុំភ្ញាក់ផ្អើលទាល់តែសោះ។ អ្វីគ្រប់យ៉ាងគឺធម្មតា ហើយជាផ្នែកមួយនៃលំហូរធម្មជាតិនៃគ្រួសាររបស់យើង។

ឪពុករបស់ខ្ញុំឈ្មោះ Raymond Aubrac គឺជាបុរសរាបទាបម្នាក់ដែលគាំទ្រយុត្តិធម៌ និងឯករាជ្យភាព មិនដែលកេងចំណេញកេរ្តិ៍ឈ្មោះរបស់គាត់ដើម្បីផលប្រយោជន៍ផ្ទាល់ខ្លួនឡើយ។ គាត់រីករាយនឹងការជឿទុកចិត្តទាំងស្រុងរបស់ប្រធានហូជីមិញ ហើយការជឿទុកចិត្តនោះបានរួមចំណែកពង្រឹងទំនុកចិត្តរបស់ប្រជាជនបារាំងមកលើគាត់។ មូលដ្ឋានគ្រឹះនៃទំនាក់ទំនងនោះគឺការជឿទុកចិត្ត និងភាពសាមញ្ញនៃចរិតលក្ខណៈ ដែលជារឿងធម្មតារវាងបុគ្គលពិសេសពីរនាក់។ ឪពុកខ្ញុំក៏បានទទួលការទុកចិត្តពីថ្នាក់ដឹកនាំបារាំងដូចជា នាយករដ្ឋមន្ត្រី Mendès France ក្នុងអំឡុងឆ្នាំ ១៩៤៦-១៩៥៤។ អាស្រ័យហេតុនេះ មិត្តភាពពិសេសនេះបានរួមចំណែកដល់ការវិវឌ្ឍយ៉ាងសំខាន់ក្នុងទំនាក់ទំនងវៀតណាម-បារាំងក្នុងដំណាក់កាលប្រវត្តិសាស្ត្រដ៏លំបាក។

Chủ tịch Hồ Chí Minh bế con gái nuôi Babette. (Ảnh tư liệu: KT)

ប្រធានហូជីមិញកំពុងកាន់កូនស្រីចិញ្ចឹមរបស់គាត់ឈ្មោះ Babette ។ (រូបថត៖ KT)

- តើអ្នកចាប់អារម្មណ៍អ្វីខ្លះចំពោះការផ្លាស់ប្តូរនៅប្រទេសវៀតណាមអំឡុងពេលទស្សនកិច្ចមុនរបស់អ្នក?

- ដំណើរទស្សនកិច្ចលើកដំបូងរបស់ខ្ញុំទៅកាន់ប្រទេសវៀតណាមគឺនៅឆ្នាំ 1987 ។ នៅពេលនោះ ទីក្រុងហាណូយនៅតែមានរណ្ដៅគ្រាប់បែកជាច្រើន អាកាសយានដ្ឋានត្រូវបានរុះរើ និងមិនមានអគ្គិសនីប្រើប្រាស់។ ប្រជាជនរស់នៅក្នុងស្ថានភាពលំបាក ខ្វះអ្វីៗទាំងអស់។ ប៉ុន្តែអ្វីដែលធ្វើឲ្យខ្ញុំរំជើបរំជួលនោះគឺថា គ្រប់គ្នាកំពុងធ្វើការ តាំងពីជួសជុលកង់ រហូតដល់ជួសជុលឧបករណ៍ដែលខូច ជួនកាលកំប៉ុងអាហារ វិទ្យុ... គ្មាននរណាម្នាក់ទំនេរឡើយ។

ក្រោយមក ខ្ញុំបានត្រឡប់មកវិញជាង ១០ ដង ហើយប្តីខ្ញុំទៅលេងវៀតណាមជិត ៤ ដងក្នុងមួយឆ្នាំ។ ខ្ញុំបានឃើញនូវល្បឿននៃការអភិវឌ្ឍន៍ដ៏គួរឱ្យភ្ញាក់ផ្អើលមួយ៖ ប្រជាជនវៀតណាមលើកក្បាលរបស់ពួកគេខ្ពស់ រួមគ្នាកសាងឡើងវិញ។ ស្លាកស្នាមនៃសង្រ្គាមបានរសាត់បន្តិចម្តងៗ លើកលែងតែឥទ្ធិពលដ៏សាហាវនៃសារធាតុពណ៌ទឹកក្រូច។ នៅកន្លែងរបស់ពួកគេមានភាពធន់មិនធម្មតា។

- តាមគំនិតរបស់អ្នក តើទំនាក់ទំនងមិត្តភាពរវាងវៀតណាម និងបារាំងត្រូវបានចិញ្ចឹមបីបាច់ក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានទសវត្សរ៍កន្លងមកនេះ ? តើអ្វីអាចជួយពង្រឹងចំណងមិត្តភាពរវាងប្រជាជននៃប្រទេសទាំងពីរ?

- តាមទស្សនៈផ្ទាល់ខ្លួន ខ្ញុំជឿថាមានពេលខ្លះដែលទំនាក់ទំនងមិនចុះសម្រុងគ្នាដូចការចង់បាន។ ឧត្តមសេនីយ Vo Nguyen Giap ធ្លាប់ប្រាប់ខ្ញុំថា “ខ្ញុំមិនដែលទៅប្រទេសបារាំងទេ ព្រោះបារាំងមិនបានអញ្ជើញខ្ញុំ”។ នោះជាភស្តុតាងនៃការស្ទាក់ស្ទើរកាលពីអតីតកាល។

យ៉ាងណាក៏ដោយ បារាំងបានរួមចំណែកយ៉ាងសំខាន់ ជាពិសេសក្រោយសម័យ Doi Moi (ជួសជុលឡើងវិញ) ដោយជួយវៀតណាមធ្វើសមាហរណកម្មក្នុងសហគមន៍អន្តរជាតិ ចូលរួមជាមួយអង្គការអន្តរជាតិ និងផ្តល់ការគាំទ្រក្នុងវិស័យវិទ្យាសាស្ត្រ និងបច្ចេកវិទ្យា។ ខ្ញុំជឿថាទំនាក់ទំនងរវាងប្រទេសទាំងពីរអាចអភិវឌ្ឍកាន់តែខ្លាំង ជាពិសេសនៅក្នុងក្របខ័ណ្ឌនៃសហភាពអឺរ៉ុប។ វិស័យអប់រំ និងបណ្តុះបណ្តាលគឺជាឧទាហរណ៍មួយ ពីព្រោះជំនាញភាសាបារាំងនៅវៀតណាមនៅមានកម្រិតនៅឡើយ។ ការខិតខំប្រឹងប្រែងបន្ថែមទៀតគឺត្រូវការជាចាំបាច់ដើម្បីជំរុញទំនាក់ទំនងជិតស្និទ្ធរវាងយុវជនជំនាន់ក្រោយវៀតណាម និងបារាំង។

ឧទាហរណ៍សំខាន់មួយគឺ មជ្ឈមណ្ឌលហ្វាំងកូ-វៀតណាមសម្រាប់ការបណ្តុះបណ្តាលការគ្រប់គ្រង (CFVG)។ អស់រយៈពេលជាង 30 ឆ្នាំមកហើយ មជ្ឈមណ្ឌលបានបណ្តុះបណ្តាលអ្នកកាន់សញ្ញាប័ត្រអនុបណ្ឌិតជាច្រើនជំនាន់នៅក្នុងផ្នែកសេដ្ឋកិច្ច ហិរញ្ញវត្ថុ និងការគ្រប់គ្រង។ និស្សិតវៀតណាមសិក្សាភាសាអង់គ្លេស បន្ទាប់មកបន្តការសិក្សារបស់ពួកគេក្នុងកម្មវិធីរួមគ្នានៅសាកលវិទ្យាល័យ Sorbonne (ប្រទេសបារាំង)។ ទោះបីជាមិនប្រើភាសាបារាំងក៏ដោយ ក៏គំរូនេះនៅតែបង្កើតជាស្ពានដ៏រឹងមាំរវាងយុវជននៃប្រទេសទាំងពីរ។ ខ្ញុំជឿជាក់ថា ទម្រង់នៃកិច្ចសហប្រតិបត្តិការបើកចំហបែបនេះ គួរតែត្រូវបានចម្លងទាំងផ្នែកវេជ្ជសាស្ត្រ និងវិស័យជាច្រើនទៀត ដើម្បីឲ្យយុវជនមានឱកាសកាន់តែច្រើនក្នុងការតភ្ជាប់ និងអភិវឌ្ឍជាមួយគ្នា។

- ក្នុងឱកាសរំលឹកខួបលើកទី 80 នៃទិវាបុណ្យជាតិវៀតណាម តើអ្នកចង់ផ្ញើសារអ្វីទៅកាន់ប្រជាជនវៀតណាម?

សម្រាប់ប្រទេសមួយ 80 ឆ្នាំគឺខ្លាំងណាស់ ក្មេងណាស់ - វាគ្រាន់តែជាការចាប់ផ្តើមនៃការលោតទៅមុខដ៏មានឥទ្ធិពល។ សម្រាប់ស្ត្រី អាយុ 80 ឆ្នាំ មិនមែនជាការចាប់ផ្តើមនៃរបកគំហើញដ៏សំខាន់នោះទេ។ ប៉ុន្តែក្នុងវ័យរបស់ខ្ញុំ ក្តីសង្ឃឹមគឺចង់ឃើញ ឬចង់ដឹងថា ប្រសិនបើប្រទេសនេះបន្តលើមាគ៌ានៃការបើកចំហ និងការបង្កើតថ្មីរបស់ខ្លួន ស្របពេលដែលយកចិត្តទុកដាក់លើបរិស្ថានបន្ថែមទៀត នោះការមើលឃើញភាពឆើតឆាយ ភាពក្លាហាន និងសេចក្តីសប្បុរសរបស់ប្រជាជនវៀតណាម ស្ត្រីវ័យ 80 ឆ្នាំអាចគិតថា "ប្រទេសនេះមានអនាគតដ៏អស្ចារ្យ" ។

អរគុណច្រើនលោកជំទាវ!

ប្រភព៖ https://thoidai.com.vn/con-gai-nuoi-cua-bac-ho-chia-se-ve-suc-bat-phi-thuong-cua-viet-nam-216013.html