ອາຊຽນ+3 ຄວາມສາມັກຄີ, ການເຊື່ອມຕໍ່, ນະວັດຕະກຳ, ການພັດທະນາແບບຍືນຍົງ ແລະ ພັດທະນາ

ສືບຕໍ່ດຳເນີນບັນດາການເຄື່ອນໄຫວຂອງກອງປະຊຸມສຸດຍອດອາຊຽນ ກັບບັນດາຄູ່ຮ່ວມມື, ຕອນເຊົ້າວັນທີ 27/10, ທ່ານນາຍົກລັດຖະມົນຕີ ຟ້າມບິງມິນ ແລະ ການນຳບັນດາປະເທດ ອາຊຽນ, ຈີນ, ຍີ່ປຸ່ນ ແລະ ສ.ເກົາຫຼີ ໄດ້ເຂົ້າຮ່ວມກອງປະຊຸມສຸດຍອດອາຊຽນ + 3 ຄັ້ງທີ 28 ຢູ່ Kuala Lumpur, ປະເທດມາເລເຊຍ.

Báo Nhân dân•27/10/2025

ທ່ານນາຍົກລັດຖະມົນຕີ ຟ້າມບິ່ງມິງ ໄດ້ເຂົ້າຮ່ວມກອງປະຊຸມສຸດຍອດ ອາຊຽນ+3 ຄັ້ງທີ 28. (ພາບ: VGP/Nhat Bac)

ຫົວໜ້າຫ້ອງການຄົ້ນຄວ້າ ເສດຖະກິດມະຫາ ພາກອາຊຽນ+3 (AMRO) ແລະ ປະທານສະພາວິສາຫະກິດອາຊີຕາເວັນອອກ (EABC) ໄດ້ເຂົ້າຮ່ວມກອງປະຊຸມໂດຍເປັນແຂກຂອງປະທານ.

ບັນດາປະເທດຕີລາຄາວ່າ ນັບແຕ່ໄດ້ຮັບການສ້າງຕັ້ງໃນປີ 1997, ອາຊຽນ+3 ໄດ້ກາຍເປັນກົນໄກຮ່ວມມືທີ່ສຳຄັນ ໂດຍມີການສຸມໃສ່ສ້າງຕາໜ່າງຄວາມປອດໄພດ້ານເສດຖະກິດ, ການເງິນ ແລະ ການພັດທະນາຂອງພາກພື້ນ.

ກອງປະຊຸມໄດ້ຮັບຮູ້ຄວາມຄືບໜ້າໃນການປະຕິບັດແຜນການເຮັດວຽກອາຊຽນ+3 ໄລຍະ 2023-2027 ບັນລຸ 62%. ການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດຂໍ້ລິເລີ່ມຫຼາຍຝ່າຍຂອງຊຽງໃໝ່ (CMIM) ແມ່ນຊ່ວຍເພີ່ມທະວີຄວາມປອດໄພດ້ານການເງິນຂອງພາກພື້ນ.

ຫ້ອງການຄົ້ນຄວ້າເສດຖະກິດມະຫາພາກອາຊຽນ+3 (AMRO) ພວມມີບົດບາດນັບມື້ນັບເພີ່ມຂຶ້ນໃນການໜູນຊ່ວຍບັນດາປະເທດສ້າງນະໂຍບາຍສະຖຽນລະພາບຂອງເສດຖະກິດມະຫາພາກ.

ຄັງສຳຮອງເຂົ້າສຸກເສີນອາຊຽນ+3 (APTERR) ໄດ້ກາຍເປັນເຄື່ອງມືຊຸກຍູ້ຄວາມໝັ້ນຄົງດ້ານສະບຽງອາຫານໃນພາກພື້ນ.

ທັດສະນະຂອງກອງປະຊຸມສຸດຍອດອາຊຽນ+3 ຄັ້ງທີ 28. (ພາບ: VGP/Nhat Bac)

ຜູ້ນຳອາຊຽນ+3 ເນັ້ນໜັກວ່າ, ໃນສະພາບທີ່ບໍ່ແນ່ນອນ ໃນໂລກ ແລະພາກພື້ນ, ການຮ່ວມມືອາຊຽນ+3 ຕ້ອງຢືນຢັນບົດບາດເປັນກຳລັງແຮງຕົ້ນຕໍໃນການຊຸກຍູ້ການຮ່ວມມື, ສ້າງສະພາບແວດລ້ອມທີ່ສະດວກເພື່ອຮັກສາຈັງຫວະການເຕີບໂຕຢູ່ອາຊີຕາເວັນອອກ, ຕອບສະໜອງກັບສິ່ງທ້າທາຍຢ່າງວ່ອງໄວ ແລະ ມີປະສິດທິຜົນ.

ທ່ານນາຍົກລັດຖະມົນຕີ Pham Minh Chinh ທີ່ກອງປະຊຸມສຸດຍອດ ອາຊຽນ+3 ຄັ້ງທີ 28. (ພາບ: VGP/Nhat Bac)

ກ່າວຄຳເຫັນທີ່ກອງປະຊຸມ, ການນຳຈີນ, ຍີ່ປຸ່ນ ແລະ ສ.ເກົາຫຼີ ໄດ້ຕີລາຄາສູງຫົວຂໍ້ “ຄວາມເປັນເອກະພາບ ແລະ ຄວາມຍືນຍົງ”, ບົດບາດຂອງອາຊຽນ ໃນການຊຸກຍູ້ການເຕີບໂຕ ແລະ ພັດທະນາໃນພາກພື້ນ, ໃຫ້ຄຳໝັ້ນສັນຍາສະໜັບສະໜູນ ແລະ ໜູນຊ່ວຍການປະຕິບັດວິໄສທັດປະຊາຄົມອາຊຽນ 2045 ໃຫ້ປະກົດຜົນເປັນຈິງ, ປະຕິບັດຕາຂ່າຍໄຟຟ້າຂອງອາຊຽນ ແລະ ເຈລະຈາສັນຍາຂອບເສດຖະກິດດິຈິຕອລຂອງອາຊຽນ.

ບັນດາປະເທດເຫັນດີຍູ້ແຮງການຜັນຂະຫຍາຍແຜນວຽກງານອາຊຽນ +3 ໄລຍະ 2023-2027 ຢ່າງມີປະສິດທິຜົນ, ປະຕິບັດ, ກວດກາ ແລະ ຜັນຂະຫຍາຍການພົວພັນຄູ່ຮ່ວມມືເສດຖະກິດຮອບດ້ານພາກພື້ນ (RCEP), ສືບຕໍ່ເພີ່ມທະວີການເງິນໃນພາກພື້ນຜ່ານ CMIM ແລະ ໜ່ວຍງານການເງິນດ່ວນ (RFF), ເພີ່ມທະວີການໜູນຊ່ວຍວິສາຫະກິດຂະໜາດນ້ອຍ, ນ້ອຍ ແລະ ກາງ, ພັດທະນາເສດຖະກິດດີຈີຕອນ, ສີຂຽວ ແລະ ແບບຍືນຍົງ.

ພ້ອມກັນນັ້ນ, ຕ້ອງຍູ້ແຮງການຮ່ວມມືປ້ອງກັນຕ້ານອາດຊະຍາກຳຂ້າມຊາດ, ຄຸ້ມຄອງຊາຍແດນ, ຄວາມໝັ້ນຄົງດ້ານສະບຽງອາຫານ, ພະລັງງານ, ຕອບສະໜອງການແຜ່ລະບາດ, ການປ່ຽນແປງຂອງດິນຟ້າອາກາດ ແລະ ໄພທຳມະຊາດ ແລະ ອື່ນໆ, ປະກອບສ່ວນກໍ່ສ້າງ ແລະ ບຳລຸງສ້າງສັງຄົມແບບຍືນຍົງໃຫ້ຄົນລຸ້ນຫຼັງໃນພາກພື້ນ.

ນາຍົກລັດຖະມົນຕີຈີນ ທ່ານ Li Qiang ກ່າວຄຳເຫັນທີ່ກອງປະຊຸມສຸດຍອດອາຊຽນ+3 ຄັ້ງທີ 28. (ພາບ: VGP/Nhat Bac)

ທີ່ກອງປະຊຸມ, ທ່ານນາຍົກລັດຖະມົນຕີ ຟ້າມບິ່ງມິງ ໄດ້ແບ່ງປັນການຕີລາຄາຂອງການນຳບັນດາປະເທດກ່ຽວກັບຄຸນຄ່າຍຸດທະສາດຂອງ ອາຊຽນ +3 ໃນສະພາບການຜັນແປທາງດ້ານພູມສາດ ແລະ ເສດຖະກິດທີ່ສັບສົນໄວ ແລະ ສັບສົນ, ເພີ່ມທະວີຄວາມສ່ຽງຕໍ່ເສດຖະກິດ ແລະ ການພັດທະນາ.

ທ່ານນາຍົກລັດຖະມົນຕີປາດຖະໜາວ່າ ອາຊຽນ +3 ຈະສາມັກຄີກັນຢ່າງແໜ້ນແຟ້ນ, ເຊື່ອມໂຍງຢ່າງມີປະສິດທິຜົນ ແລະ ມີຫົວຄິດປະດິດສ້າງຢ່າງແຮງກວ່າ ເພື່ອສືບຕໍ່ພັດທະນາແບບຍືນຍົງ ແລະ ແທດຈິງ, ຕອບສະໜອງບັນດາສິ່ງທ້າທາຍຈາກພາຍນອກຢ່າງມີປະສິດທິຜົນ.

ຕາມນັ້ນແລ້ວ, ທ່ານນາຍົກລັດຖະມົນຕີສະເໜີ 3 ທິດເພີ່ມທະວີການຮ່ວມມື ອາຊຽນ +3 ໃນສະພາບການໃໝ່.

ທີໜຶ່ງ, ຍົກສູງຄຸນນະພາບການຮ່ວມມືດ້ານເສດຖະກິດ, ການຄ້າ ແລະ ການລົງທຶນ, ການຫັນເປັນດີຈີຕອນ ແລະ ການຫັນປ່ຽນສີຂຽວໃນພາກພື້ນ; ນຳໃຊ້ FTA 3.0 ອາຊຽນ-ຈີນ ຢ່າງມີປະສິດທິຜົນ, ກວດກາຄືນ ແລະ ຍົກລະດັບ FTA ລະຫວ່າງ ອາຊຽນ ແລະ ຍີ່ປຸ່ນ ແລະ ສ.ເກົາຫຼີ ໂດຍໄວ; ຂະຫຍາຍ RCEP ແລະເຊື່ອມຕໍ່ RCEP ກັບພາກພື້ນອື່ນໆ ເພື່ອສ້າງຄວາມຫຼາກຫຼາຍຂອງຕະຫຼາດ ແລະຕ່ອງໂສ້ການສະໜອງ; ສົ່ງເສີມການລົງທຶນໃນພື້ນຖານໂຄງລ່າງດິຈິຕອນ ແລະສູນຂໍ້ມູນ; ເພີ່ມທະວີການຮ່ວມມືດ້ານການຄ້າດິຈິຕອນ, ປັບປຸງຖານຂໍ້ມູນ, ປັບປຸງຄວາມສາມາດຄຸ້ມຄອງເສດຖະກິດ, ແລະສະຫນັບສະຫນູນການດິຈິຕອນປະສິດທິຜົນ.

ສອງ, ເພີ່ມທະວີການເປັນເຈົ້າຕົນເອງຂອງພາກພື້ນ ແລະ ຄວາມຢືດຢຸ່ນ; ນຳໃຊ້ APTERR ແລະ RFF ຢ່າງກົງໄປກົງມາ ແລະ ມີປະສິດທິຜົນ; ຊຸກຍູ້ການຮ່ວມມືດ້ານຄວາມໝັ້ນຄົງດ້ານພະລັງງານ, ຄົ້ນຄວ້າ ແລະ ພັດທະນາຄັງສຳຮອງພະລັງງານໃນສະພາບການສຸກເສີນ; ລົງທຶນພັດທະນາພື້ນຖານໂຄງລ່າງການປັບປຸງການປ່ຽນແປງຂອງດິນຟ້າອາກາດ ແລະ ກົນໄກເຕືອນໄພທຳມະຊາດໃນພາກພື້ນ.

ທ່ານປະທານາທິບໍດີ ສ.ເກົາຫຼີ Lee Jae-myung ກ່າວຄຳເຫັນທີ່ກອງປະຊຸມສຸດຍອດອາຊຽນ+3 ຄັ້ງທີ 28. (ພາບ: VGP/Nhat Bac)

ທ່ານນາຍົກລັດຖະມົນຕີ ກໍ່ຮຽກຮ້ອງໃຫ້ບັນດາປະເທດ ອາຊີຕາເວັນອອກ ໜູນຊ່ວຍບັນດາປະເທດ ອາຊຽນ ທີ່ຕ້ອງການພັດທະນາພະລັງງານນິວເຄຼຍ, ຖ່າຍທອດເຕັກໂນໂລຢີ, ແບ່ງປັນປະສົບການ, ບຳລຸງສ້າງແຫຼ່ງຊັບພະຍາກອນມະນຸດ ແລະ ຮັບປະກັນຄວາມປອດໄພດ້ານນິວເຄຼຍ; ແລະ ສະເໜີເຊື່ອມຕໍ່ບັນດາສູນການເງິນຂອງບັນດາປະເທດອາຊຽນ+3 ເພື່ອດຶງດູດການເຄື່ອນໄຫວດ້ານການເງິນສີຂຽວຫຼາຍກວ່າເກົ່າເພື່ອຮັບໃຊ້ການຫັນເປັນດິຈິຕອລ ແລະ ການຫັນເປັນສີຂຽວໃນພາກພື້ນ.

ທີສາມ, ຄວາມສາມັກຄີ ແລະ ສົມທົບກັນຢ່າງແໜ້ນແຟ້ນ ເພື່ອຮັກສາສະພາບແວດລ້ອມແຫ່ງສັນຕິພາບ, ຄວາມໝັ້ນຄົງ ແລະ ສະຖຽນລະພາບໃຫ້ແກ່ການພັດທະນາ. ອາຊຽນ+3 ຕ້ອງເປັນກົນໄກຮັກສາຄວາມສາມັກຄີ, ຊຸກຍູ້ການເຈລະຈາ, ສ້າງຄວາມໄວ້ເນື້ອເຊື່ອໃຈ, ເພີ່ມທະວີການຮ່ວມມືຮອບດ້ານ, ຮອບດ້ານ ແລະ ຍືນຍົງ, ພ້ອມກັນຮັບມືກັບບັນດາສິ່ງທ້າທາຍລວມຢູ່ພາກພື້ນ ແລະ ສາກົນຢ່າງມີປະສິດທິຜົນ, ຮ່ວມມືເພື່ອປົກປ້ອງລະບົບໄຊເບີທີ່ສົ່ງຜົນກະທົບຕໍ່ສິດທິມະນຸດ ແລະ ປະຊາຊົນໃນພາກພື້ນ.

ທ່ານນາຍົກລັດຖະມົນຕີເນັ້ນໜັກວ່າ, ບໍ່ວ່າຈະແມ່ນບັນຫາແຫຼມເກົາຫຼີ, ບັນຫາທະເລຕາເວັນອອກຫຼືບັນຫາອື່ນໆ, ບັນດາປະເທດຕ້ອງເຄົາລົບກົດໝາຍສາກົນ, ກົດບັດສະຫະປະຊາຊາດ, ສົນທິສັນຍາ UNCLOS ປີ 1982, ມີການເຈລະຈາຢ່າງກົງໄປກົງມາ, ການຮ່ວມມືຢ່າງຈິງໃຈ, ໄວ້ເນື້ອເຊື່ອໃຈເຊິ່ງກັນ ແລະ ກັນ, ແກ້ໄຂຄວາມຂັດແຍ້ງກັນໂດຍສັນຕິວິທີ, ພ້ອມກັນສ້າງໂຄງປະກອບພາກພື້ນທີ່ມີຄວາມສາມັກຄີ, ໂປ່ງໃສ.

ໃນຕອນທ້າຍຂອງກອງປະຊຸມ, ຜູ້ນຳປະເທດອາຊຽນ+3ໄດ້ຮັບຮອງເອົາຖະແຫຼງການວ່າດ້ວຍການເພີ່ມທະວີການຮ່ວມມືດ້ານເສດຖະກິດແລະການເງິນໃນພາກພື້ນ.

ຮ່າແທງຢາງ

ທີ່ມາ: https://nhandan.vn/asean3-doan-ket-ket-noi-doi-moi-sang-tao-tiep-tuc-phat-trien-bao-trum-va-ben-vung-post918355.html