ສັງລວມປຶ້ມແບບຮຽນພາສາຊົນເຜົ່າ: ເປັນຂົວຕໍ່ລະຫວ່າງຄວາມຮູ້ ແລະ ເອກະລັກ

SGK tiếng các dân tộc của NXB Giáo dục Việt Nam.

ປື້ມແບບຮຽນພາສາຊົນເຜົ່າຂອງສຳນັກ ພິມສຶກສາ ຫວຽດນາມ.

ໃນລະບົບການສຶກສາຂອງຫວຽດນາມ, ປຶ້ມແບບຮຽນບໍ່ພຽງແຕ່ແມ່ນເຄື່ອງມືສົ່ງເສີມຄວາມຮູ້ເທົ່ານັ້ນ, ຫາກຍັງແມ່ນຂົວຕໍ່ວັດທະນະທຳ ແລະ ພາສາລະຫວ່າງລຸ້ນຄົນ. ສຳລັບຊຸມຊົນຊົນເຜົ່າ, ການຮ່ຳຮຽນດ້ວຍພາສາແມ່ ມີຄວາມໝາຍພິເສດບໍ່ພຽງແຕ່ໃນດ້ານການສຶກສາເທົ່ານັ້ນ, ແຕ່ຍັງເປັນການຢັ້ງຢືນເອກະລັກ, ຄວາມພາກພູມໃຈ ແລະ ສິດໃນການພັດທະນາທີ່ສະເໝີພາບຂອງແຕ່ລະຊົນເຜົ່າ.

ຮຽກຮ້ອງໃຫ້ມີຄວາມອົດທົນແລະການອຸທິດຕົນ

ການຮຽບຮຽງປຶ້ມແບບຮຽນພາສາຊົນເຜົ່າສ່ວນໜ້ອຍແມ່ນລະອຽດລະອໍ, ຕ້ອງມີຄວາມມານະພະຍາຍາມ, ອຸທິດຕົນ ແລະ ເຂົ້າໃຈຢ່າງເລິກເຊິ່ງກ່ຽວກັບພາສາ ແລະ ວັດທະນະທຳຂອງແຕ່ລະພາກພື້ນ.

PGS. TS. Nguyễn Văn Tùng - Thành viên Hội đồng thành viên, Phó Tổng Biên tập NXB Giáo dục Việt Nam.

ຮອງສາດສະດາຈານ, ດຣ.

ພາສາຊົນເຜົ່າສ່ວນນ້ອຍສ່ວນໃຫຍ່ມີລະບົບການຂຽນບໍ່ຄົບຖ້ວນຫຼືມີຫຼາຍຕົວແປໃນທ້ອງຖິ່ນ. ສະນັ້ນ, ນັກຄົ້ນຄ້ວາ, ຜູ້ຂຽນ ແລະ ບັນນາທິການຕ້ອງສົມທົບກັບອຳນາດການປົກຄອງທ້ອງຖິ່ນ, ເຖົ້າແກ່ບ້ານ, ຊ່າງພາສາ ແລະ ຊົນເຜົ່າພື້ນເມືອງ ເພື່ອຮັດແໜ້ນການນຳໃຊ້ຄຳສັບ, ການອອກສຽງ ແລະ ການຂຽນໃຫ້ຖືກຕ້ອງຕາມ ທາງວິທະຍາສາດ ແລະ ຄຸ້ນເຄີຍ. ແຕ່ລະຕົວອັກສອນແລະໂຄງປະກອບຂອງປະໂຫຍກໄດ້ຮັບການພິຈາລະນາຢ່າງລະອຽດເພື່ອໃຫ້ນັກຮຽນສາມາດໄດ້ຮັບໄດ້ຢ່າງງ່າຍດາຍ, ໃນຂະນະທີ່ຍັງຄົງຮັກສາຈິດໃຈແລະຈັງຫວະຂອງພາສາແມ່ຂອງເຂົາເຈົ້າ.

ຄວາມຫຍຸ້ງຍາກບໍ່ພຽງແຕ່ຢູ່ໃນພາສາເທົ່ານັ້ນ, ແຕ່ຍັງຢູ່ໃນເນື້ອໃນທີ່ຖ່າຍທອດ. ປຶ້ມແບບຮຽນພາສາຊົນເຜົ່າຕ້ອງຕອບສະໜອງຄວາມຮຽກຮ້ອງຕ້ອງການຂອງໂຄງການສຶກສາທົ່ວໄປ ແລະ ຮັກສາເອກະລັກວັດທະນະທຳ. ຜູ້ສັງລວມຕ້ອງຊອກຫາວິທີການສະແດງແນວຄວາມຄິດທາງວິທະຍາສາດແລະສັງຄົມດ້ວຍພາສາງ່າຍໆ, ໃກ້ຊິດກັບຊີວິດຂອງເຂດເນີນສູງແລະເຂດຫ່າງໄກສອກຫຼີກ, ໃນຂະນະທີ່ຍັງຮັບປະກັນຄວາມຖືກຕ້ອງ.

ການເອົາຊະນະອຸປະສັກເຫຼົ່ານີ້ແມ່ນຄຸນຄ່າອັນເລິກເຊິ່ງໂດຍສະເພາະຂອງວຽກງານນີ້. ການຮວບຮວມປຶ້ມແບບຮຽນພາສາຊົນເຜົ່າສ່ວນໜ້ອຍໄດ້ສະແດງໃຫ້ເຫັນເຖິງຄວາມສອດຄ່ອງຂອງນະໂຍບາຍຂອງພັກ ແລະ ລັດທີ່ວ່າ: “ບໍ່ມີນັກຮຽນຖືກປະຖິ້ມ”. ນີ້ແມ່ນນະໂຍບາຍມະນຸດສະທຳມຸ່ງໄປເຖິງຄວາມສະເໝີພາບດ້ານການສຶກສາ - ເຊິ່ງເດັກນ້ອຍທຸກຄົນບໍ່ວ່າຈະເກີດຢູ່ເຂດທົ່ງພຽງຫຼືເຂດສູງລ້ວນແຕ່ມີສິດຮຽນຮູ້ ແລະ ພັດທະນາທາງພາສາ ແລະ ວັດທະນະທຳຂອງຊົນເຜົ່າຕົນ.

ລົມຫາຍໃຈຂອງວັດທະນະທໍາ

ຖ້າຫາກວ່າປຶ້ມແບບຮຽນແມ່ນປະຕູສູ່ຄວາມຮູ້, ປຶ້ມແບບຮຽນພາສາຊົນເຜົ່າສ່ວນໜ້ອຍກໍ່ເປີດ ໂລກ ຈິດວິນຍານແລະເອກະລັກຂອງຊຸມຊົນ. ແຕ່ລະໜ້າຂອງປຶ້ມບໍ່ພຽງແຕ່ໄດ້ຖ່າຍທອດຄວາມຮູ້ແຕ່ຍັງຮັກສາລົມຫາຍໃຈຂອງວັດທະນະທໍາ, ຊ່ວຍໃຫ້ນັກຮຽນມີຄວາມຮູ້, ບໍາລຸງສ້າງຄວາມພາກພູມໃຈຂອງຊາດ ແລະ ປູກຈິດສໍານຶກໃນການອະນຸລັກຮີດຄອງປະເພນີໃນກະແສການເຊື່ອມໂຍງ.

ສະນັ້ນ, ແຕ່ລະຊຸດປຶ້ມແບບຮຽນກ່ຽວກັບພາສາຊົນເຜົ່າສ່ວນໜ້ອຍບໍ່ພຽງແຕ່ເປັນຜະລິດຕະພັນທີ່ພິມຈຳໜ່າຍເທົ່ານັ້ນ, ຫາກຍັງແມ່ນວຽກງານວັດທະນະທຳ, ການສຶກສາພິເສດອີກດ້ວຍ. ເປັນການລ້ຳລຶກສະຕິປັນຍາ ແລະ ການອຸທິດສ່ວນຂອງນັກສຶກສາຫຼາຍລຸ້ນຄົນ, ພ້ອມກັນນັ້ນກໍປະກອບສ່ວນປົກປັກຮັກສາ ແລະ ເສີມຂະຫຍາຍມໍລະດົກວັດທະນະທຳຂອງປະເທດ.

ກ່າວຄຳເຫັນກ່ຽວກັບການເດີນທາງພິເສດນັ້ນ, ທ່ານຮອງສາດສະດາຈານ, ດຣ ຫງວຽນວັນຕຸ່ງ, ຄະນະກຳມະການ, ຮອງບັນນາທິການສຳນັກພິມຈຳໜ່າຍສຶກສາຫວຽດນາມ ໄດ້ແບ່ງປັນວ່າ ການຮວບຮວມປື້ມແບບຮຽນພາສາຊົນເຜົ່າແມ່ນການເດີນທາງທີ່ຫຍຸ້ງຍາກ ແຕ່ພາກພູມໃຈ. “ໃນຂະບວນການສັງລວມ, ສຳນັກພິມສຶກສາຫວຽດນາມ ມີທ່າໄດ້ປຽບທີ່ໄດ້ສະສົມປະສົບການຫຼາຍກວ່າ 2 ທົດສະວັດ, ພວກເຮົາມີທີມນັກປະກອບອາຊີບທີ່ມີຄຸນນະພາບສູງທີ່ເຂົ້າໃຈເຕັກນິກການພິມເຜີຍແຜ່ທັນສະໄຫມ ແລະ ຄຸນລັກສະນະວັດທະນະທຳຂອງເຂດຊົນເຜົ່າ. ຕຸ່ງ.

ວຽກງານທີ່ທີມງານສັງລວມປຶ້ມແບບຮຽນພາສາຊົນເຜົ່າຕ້ອງປະຕິບັດແມ່ນມີຫລາຍຢ່າງ. ນັບແຕ່ການເກັບກຳເອກະສານ, ສ້າງຫຼັກຖານ, ດັດແກ້ພາສາ, ເຖິງການກວດກາ ແລະ ອະນຸມັດ, ລ້ວນແຕ່ປະຕິບັດຕາມຂັ້ນຕອນຢ່າງເຂັ້ມງວດ. ມີບາງຄັ້ງທີ່ຄະນະບັນນາທິການຕ້ອງແຂ່ງກັບເວລາເພື່ອຍື່ນເອກະສານການປະເມີນເຖິງກະຊວງສຶກສາທິການ ແລະ ບຳລຸງສ້າງ.

ແຕ່ທີ່ສຳຄັນກວ່ານັ້ນແມ່ນຄວາມເຊື່ອຖື ແລະ ຄວາມຮັບຜິດຊອບຕໍ່ສັງຄົມຂອງຜູ້ເຮັດໜັງສືຄື: ປຶ້ມແບບຮຽນພາສາຊົນເຜົ່າບໍ່ພຽງແຕ່ຊ່ວຍໃຫ້ນັກສຶກສາເຂົ້າເຖິງຄວາມຮູ້ໃນພາສາແມ່ເທົ່ານັ້ນ, ຫາກຍັງເປັນຂົວຕໍ່ໃນການອະນຸລັກຮັກສາວັດທະນະທຳຂອງແຕ່ລະປະຊາຄົມບັນດາເຜົ່າ.

“ຂ້າພະເຈົ້າເຊື່ອວ່າປຶ້ມສຳເລັດຮູບແຕ່ລະຊຸດແມ່ນບາດກ້າວກ້າວໄປໜ້າໃນການຍົກສູງຄຸນນະພາບການສຶກສາຢູ່ເຂດຊົນເຜົ່າສ່ວນໜ້ອຍ, ບໍ່ພຽງແຕ່ຊ່ວຍເຫຼືອການຮຽນຮູ້ເທົ່ານັ້ນ ຫາກຍັງສ້າງຄວາມພາກພູມໃຈດ້ານພາສາ ແລະ ວັດທະນະທຳຂອງນັກສຶກສາເອງ”.

ສາມາດເວົ້າໄດ້ວ່າ ຄວາມມານະພະຍາຍາມທັງໝົດແມ່ນມາຈາກຄວາມເຊື່ອທີ່ວ່າ ປຶ້ມແບບຮຽນພາສາຊົນເຜົ່າ ບໍ່ພຽງແຕ່ຊ່ວຍໃຫ້ນັກຮຽນເຂົ້າເຖິງຄວາມຮູ້ໃນພາສາແມ່ເທົ່ານັ້ນ, ແຕ່ຍັງເປັນການປະກອບສ່ວນເຂົ້າໃນການອະນຸລັກຮັກສາ ແລະ ສົ່ງເສີມວັດທະນະທໍາຂອງແຕ່ລະຊົນເຜົ່າ. ນີ້ແມ່ນຄວາມຮັບຜິດຊອບທາງສັງຄົມພິເສດທີ່ສຳນັກພິມຈຳໜ່າຍເອົາໃຈໃສ່ເປັນອັນດັບໜຶ່ງ.

ນັບແຕ່ປີ 2021 ຫາທ້າຍປີ 2024, ສຳນັກພິມຈຳໜ່າຍ ຫວຽດນາມ ເປັນຫົວໜ່ວຍດຽວທີ່ໄດ້ຖືກມອບໝາຍໃຫ້ລວບລວມປຶ້ມແບບຮຽນພາສາຊົນເຜົ່າແຕ່ຊັ້ນ ປ 1 ຫາ 5 ສຳລັບ 8 ພາສາຊົນເຜົ່າຄື: ບານາ, ຈ່າມ, ເອເດ, ຂະເໝນ, ຈ່າ, ມ໋ອງ, ໄທ ແລະ ມ໋ອງ. ມາຮອດເດືອນທັນວາ 2024, ປຶ້ມແບບຮຽນທັງໝົດຈາກຊັ້ນປໍໜຶ່ງຫາຫ້າ, ພ້ອມດ້ວຍຄູ່ມືການສອນ, ໄດ້ສຳເລັດ ແລະ ອະນຸມັດແລ້ວ.

ມັນແມ່ນຜົນມາຈາກການເຮັດວຽກທີ່ງຽບສະຫງົບເປັນເວລາຫຼາຍພັນຊົ່ວໂມງ, ການໄປທັດສະນະສຶກສາຢູ່ບັນດາບ້ານຫ່າງໄກສອກຫຼີກ, ການສົນທະນາກັບຄົນທ້ອງຖິ່ນເພື່ອໃຫ້ແຕ່ລະຄໍາສັບຕ່າງໆທີ່ສົມບູນແບບ, ແຕ່ລະຮູບແຕ້ມໃຫ້ຖືກຕ້ອງ, ສວຍງາມ, ແລະເຕັມໄປດ້ວຍລົມຫາຍໃຈຂອງວັດທະນະທໍາທ້ອງຖິ່ນ.

ບໍ່ພຽງແຕ່ຢຸດຕິການພິມຈຳໜ່າຍປຶ້ມເຈ້ຍເທົ່ານັ້ນ, ສຳນັກພິມຈຳໜ່າຍການສຶກສາ ຫວຽດນາມ ຍັງຕັ້ງໜ້ານຳໃຊ້ເຕັກໂນໂລຊີຂໍ້ມູນຂ່າວສານ ແລະ ຫັນເປັນດິຈິຕອນໃນການສັງລວມ, ມຸ່ງໄປເຖິງການກໍ່ສ້າງຖານຂໍ້ມູນພາສາເອເລັກໂຕຣນິກ, ຫັນປື້ມແບບຮຽນພາສາຊົນເຜົ່າເປັນດິຈິຕອນ. ຍ້ອນແນວນັ້ນ, ນັກຮຽນຢູ່ເຂດຫ່າງໄກສອກຫຼີກສາມາດເຂົ້າເຖິງອຸປະກອນການຮຽນໄດ້ຢ່າງງ່າຍດາຍໂດຍຜ່ານຄອມພິວເຕີ, ໂທລະສັບ, ຫຼືອຸປະກອນດິຈິຕອນທີ່ໂຮງຮຽນມີ. ນີ້ແມ່ນບາດກ້າວບຸກເບີກ, ເປີດໂອກາດທີ່ສະເໝີພາບຫຼາຍກວ່າເກົ່າໃນການເຂົ້າເຖິງການສຶກສາຂອງເດັກນ້ອຍຢູ່ເຂດຫ່າງໄກສອກຫຼີກ - ເຊິ່ງສະຖານທີ່ທາງດ້ານຮ່າງກາຍຍັງຈຳກັດ.

Biên soạn SGK tiếng dân tộc thiểu số: Cầu nối tri thức và bản sắc

ການເດີນທາງຮວບຮວມປື້ມແບບຮຽນພາສາຊົນເຜົ່າສ່ວນໜ້ອຍຂອງສຳນັກພິມຈຳໜ່າຍຫວຽດນາມ ແມ່ນການຢັ້ງຢືນຄວາມມານະພະຍາຍາມສ້າງລະບົບການສຶກສາທີ່ຍຸຕິທຳ, ຮອບດ້ານ ແລະ ມີມະນຸດສະທຳ.

ຮັກສາພາສາ - ຮັກສາຈິດວິນຍານຂອງຊາດ

ໃນສະພາບການໂລກາພິວັດ ແລະ ການແລກປ່ຽນດ້ານວັດທະນະທຳທີ່ເຂັ້ມແຂງ, ພາສາຊົນເຜົ່າສ່ວນໜ້ອຍຫຼາຍພາສາແມ່ນມີຄວາມສ່ຽງທີ່ຈະສູນເສຍໄປໃນຂະນະທີ່ລຸ້ນໜຸ່ມຄ່ອຍໆໃຊ້ພາສາແມ່ນັບມື້ນັບໜ້ອຍລົງ. ສະນັ້ນ, ການນຳພາສາຊົນເຜົ່າເຂົ້າໂຮງຮຽນ, ມີປື້ມແບບຮຽນຢ່າງເປັນລະບົບ ແລະ ວິທີການ, ບໍ່ພຽງແຕ່ແມ່ນນະໂຍບາຍການສຶກສາເທົ່ານັ້ນ, ຫາກຍັງເປັນການກະທຳທາງດ້ານວັດທະນະທຳ, ຫຼັກໝັ້ນໃນການອະນຸລັກຮັກສາມໍລະດົກອັນລ້ຳຄ່າຂອງປະເທດຊາດ.

ເດັກນ້ອຍທຸກຄົນທີ່ຮຽນຮູ້ພາສາແມ່ຂອງເຂົາເຈົ້າຕັ້ງແຕ່ປີທໍາອິດຂອງຊີວິດຈະຮຽນຮູ້ທີ່ຈະຮັກພາສາຂອງບັນພະບຸລຸດຂອງເຂົາເຈົ້າ, ພູມໃຈໃນຮາກຂອງເຂົາເຈົ້າ, ແລະມີແຮງຈູງໃຈທີ່ຈະປະສົບຜົນສໍາເລັດໃນຊີວິດ. ບົດຮຽນທຳອິດໃນພາສາແມ່ຂອງເຂົາເຈົ້າກ່ຽວກັບຄອບຄົວ, ທຳມະຊາດ, ຄວາມສາມັກຄີແບບພິເສດ, ຄວາມສາມັກຄີແມ່ນສາຍທີ່ເບິ່ງບໍ່ເຫັນໄດ້ເຊື່ອມໂຍງເຂົ້າກັບວັດທະນະທຳຂອງຊາດ.

ການເດີນທາງຮວບຮວມປື້ມແບບຮຽນພາສາຊົນເຜົ່າຂອງສຳນັກພິມເຜີຍແຜ່ສຶກສາຫວຽດນາມ ເປັນການຢັ້ງຢືນເຖິງຄວາມມານະພະຍາຍາມສ້າງລະບົບການສຶກສາທີ່ຍຸດຕິທຳ, ຮອບດ້ານ ແລະ ມີມະນຸດສະທຳ - ເຊິ່ງເດັກນ້ອຍທຸກຄົນມີໂອກາດພັດທະນາທ່າແຮງຂອງຕົນ, ບໍ່ວ່າຈະຢູ່ພາກພື້ນໃດ. ທັງເປັນການສ້າງຈິດໃຈມະຕິ 29-NQ/TW ກ່ຽວກັບການປະດິດສ້າງພື້ນຖານ ແລະ ຮອບດ້ານໃນການສຶກສາ ແລະ ບຳລຸງສ້າງຄື: ການສຶກສາແມ່ນນະໂຍບາຍອັນດັບໜຶ່ງຂອງຊາດ; ພັດທະນາການສຶກສາແມ່ນປັບປຸງຄວາມຮູ້ຂອງປະຊາຊົນ, ບຳລຸງສ້າງແຫຼ່ງຊັບພະຍາກອນມະນຸດ, ບຳລຸງສ້າງພອນສະຫວັນ; ປະກອບສ່ວນສຳຄັນເຂົ້າໃນການກໍ່ສ້າງວັດທະນະທຳ ແລະ ປະຊາຊົນຫວຽດນາມ.

ເມື່ອເບິ່ງຄືນໃນໄລຍະ 2 ທົດສະວັດທີ່ຜ່ານມາ, ຜູ້ທີ່ເຮັດປຶ້ມແບບຮຽນພາສາຊົນເຜົ່າຍັງງຽບໆ ກ້າວໄປຂ້າງໜ້າດ້ວຍຄວາມເຊື່ອວ່າແຕ່ລະໜ້າຂອງປຶ້ມທີ່ເຖິງມືນັກຮຽນແມ່ນອີກບາດກ້າວນ້ອຍໆໜຶ່ງໃນເສັ້ນທາງການພິຊິດຄວາມຮູ້, ອະນຸລັກຮັກສາວັດທະນະທຳ, ເຜີຍແຜ່ຄວາມຮັກ ແລະ ຄວາມພາກພູມໃຈຂອງຊາດ.

ການລວບລວມປຶ້ມແບບຮຽນພາສາຊົນເຜົ່າບໍ່ພຽງແຕ່ແມ່ນວຽກງານວິຊາສະເພາະຂອງນັກພິມເທົ່ານັ້ນ, ແຕ່ຍັງເປັນພາລະກິດຂອງຊາດ, ເຊື່ອມຕໍ່ຄວາມຮູ້ກັບເອກະລັກ, ທັນສະໄໝກັບປະເພນີ, ຕົວອັກສອນດ້ວຍຈິດວິນຍານ. ມັນເປັນການເດີນທາງທີ່ງຽບສະຫງົບແຕ່ຄົງຕົວຂອງຜູ້ທີ່ຫວ່ານຈົດໝາຍໃນປ່າໃຫຍ່.

ສະນັ້ນ, ປຶ້ມແບບຮຽນພາສາຊົນເຜົ່າແຕ່ລະຊຸດບໍ່ພຽງແຕ່ເປັນຜະລິດຕະພັນແຫ່ງຄວາມຮູ້ເທົ່ານັ້ນ, ຫາກຍັງເປັນສັນຍາລັກຂອງຈິດໃຈມະນຸດສະທຳຫວຽດນາມ - ທຸກໆສຽງທີ່ໄດ້ຍິນ, ທຸກໆຕົວຕົນລ້ວນແຕ່ໄດ້ຮັບການເຄົາລົບນັບຖື, ເດັກນ້ອຍທຸກຄົນມີໂອກາດໄດ້ເຕີບໃຫຍ່ດ້ວຍຄວາມພາກພູມໃຈໃນແຫຼ່ງກຳເນີດຂອງຕົນ.

ທີ່ມາ: https://baoquocte.vn/bien-soan-sgk-tieng-dan-toc-thieu-so-cau-noi-tri-thuc-va-ban-sac-332051.html