ເພງ derivative, ສ້າງສັນຫຼືທໍາລາຍ?(*): ມັນຍາກທີ່ຈະຫຼີກເວັ້ນເລື່ອງ ...

ຫວ່າງມໍ່ໆມານີ້, ເພງ “ກົບນ້ອຍ” ຂອງນັກດົນຕີ ຟານວັນ ໃນວົງການຮ້ອງເພງໂດຍນັກຮ້ອງເດັກນ້ອຍ Huong Tra ໃນລາຍການ Zecchino d’Oro ເປັນ 2 ພາສາຄື: ອີຕາລີ ແລະ ຫວຽດນາມ ໄດ້ສ້າງຄື້ນໃນອິນເຕີເນັດ.

ເຄົາລົບລິຂະສິດ

Zecchino d'Oro ແມ່ນງານບຸນດົນຕີສາກົນທີ່ຈັດຂຶ້ນປະຈໍາປີໃນອິຕາລີນັບຕັ້ງແຕ່ 1959 ໂດຍ Cino Tortorella, ເຈົ້າພາບໂທລະທັດຂອງອິຕາລີ. ນັບແຕ່ປີ 1976 ເປັນຕົ້ນມາ, ງານບຸນໄດ້ຮັບການຈັດຂຶ້ນຢູ່ສາກົນ. ຜູ້ຊະນະແມ່ນຜູ້ຂຽນເພງ, ບໍ່ແມ່ນນັກຮ້ອງ.

ນັກຮ້ອງ Hong Nhung ໄດ້ຮັບການຍ້ອງຍໍຢ່າງສູງຕໍ່ອາລະບັ້ມດົນຕີຂອງເດັກນ້ອຍ "My Childhood". ໃນອາລະບັມລວມມີ 10 ເພງ, ລ້ວນແຕ່ຄຸ້ນເຄີຍ ແລະ ຕິດພັນກັບໄວເດັກຂອງຊາວຫວຽດນາມ ຫຼາຍລຸ້ນຄົນ, ເຊັ່ນ: ຮ່ວາງກວາງທາ, ໂຄໂຂນ, ດິຮົກ, ຈູກົບວາງ, ເອີມດິຈິບຽນວັງ, ບ໋າຍຈ່າງ,... ບັນດາບົດເພງນີ້ຖືກແຕ່ງຂຶ້ນໃໝ່ໂດຍນັກດົນຕີ ຮົ່ງກຽນ ເພື່ອໃຫ້ເໝາະສົມກັບການດຳລົງຊີວິດຂອງ ດົນຕີຍຸກ ໃໝ່.

ນັກຮ້ອງຮົງກົງເຊື່ອໝັ້ນວ່າກຸ່ມເປົ້າໝາຍຜະລິດຕະພັນ "ໃນໄວເດັກຂອງຂ້ອຍ" ບໍ່ແມ່ນເດັກນ້ອຍແຕ່ເປັນຜູ້ໃຫຍ່ - ຜູ້ທີ່ຢາກກັບຄືນສູ່ໄວເດັກ. ສະນັ້ນ, ອາລະບ້ຳຈຶ່ງເປັນຄື “ປີ້” ເພື່ອໃຫ້ຜູ້ຟັງໄດ້ກັບຄືນສູ່ຄວາມຊົງຈຳໃນໄວເດັກ. ນັກຮ້ອງ ຮ່ຽນທ້ວນ ຍັງມັກມີບົດເພງຂອງເດັກນ້ອຍຂັບຮ້ອງໃນວິທີສຽງຂອງຜູ້ໃຫຍ່.

Ca khúc phái sinh, sáng tạo hay phá nát?(*): Khó tránh chuyện biến thể, phái sinh- Ảnh 1. — ເພງ “ດຽມຊົວ” (ທິ້ງກົງເຊີນ) ມີເນື້ອໃນຕົ້ນສະບັບ “Nho mai trong con dou dau bui” ເຊິ່ງມັກຮ້ອງຜິດຄື “Nho mai trong con dou dau bui”; ແລະ ໃນຕົວໜັງສື “ຖາງເຟືອງ” (ລຳເຟືອງ), “ຕົ່ງຟອງບາ” ແມ່ນມັກຖືກຜິດວ່າ “ຊອນຟອງ”.

ອີງຕາມຜູ້ຊ່ຽວຊານ, ໃນດົນຕີ, ການປ່ຽນແປງແມ່ນວິທີການແຕ່ງຕົວໂດຍອີງໃສ່ຫົວຂໍ້ໃນວຽກງານທີ່ມີຢູ່ແລ້ວແລະສ້າງໃຫມ່. ບຸກຄົນທີ່ສ້າງການປ່ຽນແປງຈະຕ້ອງສະແດງຄວາມເຄົາລົບລິຂະສິດໂດຍລະບຸຢ່າງຊັດເຈນວ່າຫົວຂໍ້ໃດແລະການເຮັດວຽກຂອງຜູ້ຂຽນການປ່ຽນແປງແມ່ນອີງໃສ່. ສຳລັບນັກປະພັນທີ່ເປັນນັກປະພັນຕົ້ນສະບັບ, ນັກດົນຕີທີ່ຢາກສ້າງຜົນງານການປະດິດແຕ່ງແມ່ນຕ້ອງໄດ້ພົບປະ ຫຼື ສົນທະນາໂດຍກົງເພື່ອຂໍອານຸຍາດກ່ອນເຮັດອັນນີ້.

ພາຍໃນເຊື່ອວ່າການດັດແປງບົດເພງ ຫຼື ວຽກງານດົນຕີໃດໜຶ່ງສາມາດຖືໄດ້ວ່າເປັນວິທີໜຶ່ງທີ່ໄວໜຸ່ມໃນການສ້າງສິລະປະ ແລະ ເຄົາລົບລິຂະສິດເປັນສິ່ງທີ່ຕ້ອງໄດ້ພິຈາລະນາ. ນັກດົນຕີ ຫງວຽນງອກທ້ຽນ ໄດ້ສະແດງອອກວ່າ: “ເຖິງວ່າຜະລິດຕະພັນເພື່ອກຳໄລຫຼືບໍ່, ການເຜີຍແຜ່ບັນດາວຽກງານນີ້ຍັງຮຽກຮ້ອງໃຫ້ມີພຶດຕິກຳອະລິຍະທຳ, ພິເສດແມ່ນເຄົາລົບລິຂະສິດ”.

ຮ້ອງເພງຜິດ-ເຈັບສາຫັດ

ໃນລາຍການສະແດງພາສາຫວຽດນາມ ເມື່ອບໍ່ດົນມານີ້ “ນ້ອງສາວທີ່ສວຍງາມທີ່ລົມແຮງ 2024”, ນັກຮ້ອງ My Linh ແລະ ບັນດາສະມາຊິກ Thu Phuong, Uyen Linh, Ninh Duong Lan Ngoc, Trang Phap, Huyen Baby ແລະ Lynk Lee ໄດ້ດຳເນີນບັນດາບົດເພງ “Diem Xua” ແລະ “Dai Minh Tinh”. “ເອື້ອຍນ້ອງທີ່ສວຍງາມ” ໄດ້ປະກົດມີຄວາມສະໜິດສະໜົມທີ່ດຶງດູດໃຈ, ແຕ່ຜູ້ຊົມໄດ້ຮັບຮູ້ວ່າເນື້ອເພງ “ດ້ຽນຊວນ” ແມ່ນບໍ່ຖືກຕ້ອງ.

ໃນຕົ້ນສະບັບຂອງເພງ “ດ້ຽນຊວນ” ໂດຍນັກດົນຕີ Trinh Cong Son ໃນຄອບຄົວປະກອບດ້ວຍເນື້ອເພງ: “ຕອນບ່າຍນີ້ຝົນຍັງຕົກຢູ່, ເປັນຫຍັງເຈົ້າບໍ່ກັບມາ?/ ຖ້າມື້ອື່ນໃນຄວາມເຈັບປວດກໍຝັງໃຈ/ ເຮົາຈະມີຕໍ່ກັນໄດ້ແນວໃດ? ຄວາມເຈັບປວດໄດ້ຈາລຶກຮອຍຕີນຂອງຂ້າພະເຈົ້າໃຫ້ກັບມາໂດຍໄວ”. ສະບັບ “ດີມຊົວ” ໃນເວທີ “ເອື້ອຍງາມຂີ່ລົມ ແລະ ຄື້ນຟອງ” ຂັບຮ້ອງໂດຍ ນັກຮ້ອງ ມິງ ລີງ ໃນບົດເພງ: “ຈື່ໄດ້ຕະຫຼອດໄປ ໃນຄວາມເຈັບ”...

ພາຍຫຼັງລາຍການໄດ້ອອກອາກາດ, ຜູ້ຈັດລາຍການໄດ້ຂໍໂທດຄອບຄົວນັກດົນຕີ Trinh Cong Son ແລະ ຊີ້ແຈ້ງວ່າ: “ດ້ຽນຈ່າງ” ເປັນເພງຄລາສສິກ, ຫຼົງໄຫຼໃນປະຫວັດສາດ ແລະ ແຜ່ລາມຢ່າງກວ້າງຂວາງ, ສະນັ້ນ ເນື້ອເພງຈຶ່ງມີຫຼາຍສະບັບ. ດັ່ງນັ້ນ, ໃນຂະບວນການສ້າງເພງ, ພວກເຮົາອ້າງອີງໂດຍບັງເອີນແລະໃຊ້ສະບັບທີ່ບໍ່ຖືກຕ້ອງ."

ນັກຮ້ອງ My Linh ເຄີຍຖືກວິພາກວິຈານຈາກປະຊາຊົນກ່ຽວກັບການຮ້ອງເພງທີ່ບໍ່ຖືກຕ້ອງໃນຄືນດົນຕີ. My Linh ເຖິງແມ່ນໄດ້ຕີເນື້ອເພງສອງເທື່ອໃນສອງເພງຂອງ Trinh Cong Son. My Linh ຮ້ອງເພງ "Troi sao im vang" (ຕົ້ນສະບັບ "Doi sao im vang") ໃນເພງ "Lullaby". ໃນບົດເພງ “De gio cuon di”, My Linh ຮ້ອງເພງ “Mot mai chim bay di binh an” ແທນເນື້ອເພງເດີມ “Mot mai chim bay di trien nien”.

ບໍ່ພຽງແຕ່ My Linh ເທົ່ານັ້ນ, ນັກຮ້ອງມືອາຊີບບາງຄົນທີ່ຕິດພັນກັບດົນຕີ Trinh ເປັນເວລາດົນນານກໍຮ້ອງຜິດ. ເມື່ອຂັບຮ້ອງເພງ “ມີແມ່ນ້ຳທີ່ຜ່ານໄປ”, ແມ່ນ້ຳທາມໄດ້ຮ້ອງເພງ “ສິບປີທີ່ຖະໜົນຢູ່ເນີນພູ” ເຖິງ “ສິບປີຖະໜົນຢູ່ເນີນພູ” ເຖິງ “ສິບປີຖະໜົນຢູ່ໃນຮອຍຍິ້ມ”. ນອກຈາກນັ້ນ, ໃນເພງ "ກາງຄືນເຫັນຂ້ອຍເປັນນ້ໍາຕົກ", ນາງປ່ຽນເນື້ອເພງ "ຊີວິດຂອງຂ້ອຍບໍ່ມີສິ່ງໃຫມ່, ຂ້ອຍໄດ້ຢູ່ຢ່າງ indifferently" ເປັນ "ຊີວິດຂອງເຈົ້າບໍ່ເອົາສິ່ງໃຫມ່ອີກຕໍ່ໄປ, ຂ້ອຍໄດ້ຢູ່ຢ່າງ indifferently". ການປ່ຽນນາມສະກຸນຂອງ "ຜົມສີນ້ຳຕານ" ໄດ້ປ່ຽນຄວາມໝາຍຂອງເນື້ອເພງ Trinh Cong Son ໂດຍບັງເອີນ.

ນອກຈາກນັ້ນ, ຫຼາຍບົດເພງຂອງນັກດົນຕີ ເຈີ່ນກົງເຊີນ ມັກຈະຖືກຂັບຮ້ອງດ້ວຍເນື້ອເພງທີ່ບໍ່ຖືກຕ້ອງເຊັ່ນ: ເພງ “Chieu mot minh qua pho” - “co khi nang tan chua sang” ຖືກຂັບຮ້ອງໂດຍຫຼາຍຄົນເປັນ “co khi nang mua chua sang”; the song "Nang Thuy Tinh" - "ban tay xanh xanh" ກາຍເປັນ "ban tay xoong xao"; ເພງ “ໂມດຈີ່ດີວ”-ຄອນຕິງເຢືອງຖືກຂັບຮ້ອງເປັນເພງຄອນຕິມເຢືອງຫຼືສາຍ“ທອຍຊວຍຊວນທິ”ກາຍເປັນ“ທ້ວຍກອດຊວນທິ”.

ໃນບົດເພງ “Biet dau nguon” ຂອງ Trinh Cong Son, ນັກຮ້ອງຫຼາຍຄົນໄດ້ຮ້ອງ “Em di qua chuyen do, thay con trau dang loi duong” ສ່ວນເນື້ອເພງທີ່ຖືກຕ້ອງແມ່ນ “Em di qua chuyen do, thay con trang dang loi duong”. ການຮ້ອງເພງທີ່ບໍ່ຖືກຕ້ອງໃນກໍລະນີນີ້ທໍາລາຍສິລະປະຂອງວຽກງານຢ່າງສົມບູນ. ໃນບົດເພງ “ແທງຟອງ” ຂອງນັກດົນຕີ ລຳເຟືອງ, ນັກຮ້ອງມັກຮ້ອງເພງຜິດ “Roi tu do, tro phong ba…” ເປັນ “Roi tu do, troi phong ba…”.

ບົດເພງ “ຊອມເດິມ” ຂອງນັກດົນຕີ ຟ້າມດິງຈຸງ ມີສາຍພັນວ່າ: “ກວາເຟັນໂວ້ງໂກ ຮາຍມາຍດ່າ…”, ອາດຈະຍ້ອນບໍ່ເຂົ້າໃຈເນື້ອໃນຂອງປະໂຫຍກ, ນັກຮ້ອງຈຶ່ງຮ້ອງຜິດຄື “ຈ່າງໂວຍ”. “ວ້າວເໝົາ” ແມ່ນໜຶ່ງໃນບັນດາບົດເພງທີ່ມີຊື່ສຽງຂອງນັກດົນຕີ Han Chau ແລະຍັງມີເນື້ອເພງຮ້ອງຜິດໂດຍນັກຮ້ອງ. "Anh xin mui em duong ve mien Trung xa la la lo" ຖືກປ່ຽນເປັນ "Anh xin mui em di ve mien que xa la la lo".

ຫວ່າງມໍ່ໆນີ້, ໃນຕອນຄ່ຳຄືນດົນຕີຂອງຕົນ, ນັກດົນຕີ ຫງວຽນວູ໋, ນັກປະພັນເພງ “Sad Hymn” ເວົ້າວ່າ ລາວບໍ່ພໍໃຈເມື່ອໄດ້ຍິນຜູ້ຟັງ, ແມ່ນແຕ່ນັກຮ້ອງຮ້ອງເພງນີ້ຜິດກົດໝາຍ, ເຮັດໃຫ້ຂໍ້ຄວາມທີ່ລາວໄດ້ຮັບນັ້ນບໍ່ຄົບຖ້ວນ. ນັກດົນຕີ ຫງວຽນວູ ຊີ້ອອກເນື້ອເພງທີ່ບໍ່ຖືກຕ້ອງດັ່ງນີ້: “ປະໂຫຍກທີ່ຂ້າພະເຈົ້າໄດ້ຂຽນແມ່ນ “ຍາວ ນານສາວຕ່າ ເລີບ ໂມຍເໝັດ”, ແຕ່ບັນດານັກດົນຕີມັກຮ້ອງເພງ “ລອງເລັນສາວຕ່າຣອຍ ເດບ ດອຍເໝັດ” ອີກປະໂຫຍກໜຶ່ງ, ຂ້າພະເຈົ້າຂຽນວ່າ “ໂອ້ສຽງຂອງເຈົ້າມີຄວາມໂສກເສົ້າຢ່າງມະຫາສານ” ແຕ່ມີຄົນຮ້ອງວ່າ “ຍາມແລງ ເສື້ອຂາວຍາມແລງ” ໄດ້ປ່ຽນຄວາມໂສກເສົ້າ. ລູກປືນໃຫຍ່ທີ່ບິນຢູ່ຫລັງ" ໄດ້ຖືກປ່ຽນໂດຍນັກຮ້ອງ "ຈາກນັ້ນໃນຕອນບ່າຍມື້ຫນຶ່ງເສື້ອສີຂາວໄດ້ຈາງລົງ, ເຈົ້າໄດ້ຂ້າມຂົວທີ່ມີລູກປືນໃຫຍ່ບິນຢູ່ຫລັງ".

ໃນໄລຍະຜ່ານມາ “ເຈິ່ນທຽນ - ເຄິ່ງສັດຕະວັດແຫ່ງການເດີນ”, ນັກຮ້ອງອຽນລິງໄດ້ຮ້ອງເພງ “ຄວາມຝັນ Chapi” ແລະຖືກຈັບຜິດໃນເນື້ອເພງວ່າ: “ຢູ່ບ່ອນນັ້ນ… ມີສອງລະດູການ, ພຽງແຕ່ລະດູການແຫ່ງຄວາມຮັກ”. "ຖ້າພວກເຂົາບໍ່ຮັກກັນໃນລະດູການນັ້ນ, ພວກເຂົາຈະເຮັດແນວໃດ?" - ບັນຊີຖາມ Uyen Linh. ເນື້ອເພງຂອງທ່ານ ເຈີ່ນຕ໋ຽນຕ໋ຽນ: “ຢູ່ບ່ອນນັ້ນ, ຂ້າພະເຈົ້າໄດ້ເຫັນເທິງພູສູງ / ມີຄົນສອງຄົນ, ມີແຕ່ສອງຄົນທີ່ມີຄວາມຮັກ, ດຳລົງຊີວິດໂດຍບໍ່ມີລະດູໜາວ, ບໍ່ມີແສງແດດຫຼືຝົນ/ລະດູຝົນ, ມີລະດູການ, ມີຄວາມຮັກພຽງລະດູດຽວ”.

ອີງຕາມການພາຍໃນ, ຄວາມຈິງທີ່ວ່າວຽກງານທີ່ມີເນື້ອເພງທີ່ບໍ່ຖືກຕ້ອງແມ່ນຄວາມເປັນຈິງສໍາລັບເວລາຫຼາຍປີ. ຜົນງານຂອງນັກດົນຕີຫຼາຍລຸ້ນຄົນຖືກຂັບຮ້ອງບໍ່ຖືກຕ້ອງ, ມີເນື້ອເພງບໍ່ຖືກຕ້ອງທີ່ຜູ້ຊົມຄຸ້ນເຄີຍ, ແລະ ເມື່ອເວລາຜ່ານໄປກໍ່ກາຍເປັນທີ່ນິຍົມຢ່າງກວ້າງຂວາງ. ເນື້ອເພງຕົ້ນສະບັບຖືກລືມ.

ການຮ້ອງເພງທີ່ບໍ່ຖືກຕ້ອງກໍ່ເປັນສະຖານະການທີ່ຫນ້າເປັນຫ່ວງ. ນັກແຕ່ງເພງເກືອບໝົດຫວັງ ເພາະແມ້ແຕ່ນັກຮ້ອງມືອາຊີບກໍຮ້ອງເພງຜິດໆ ບໍ່ແມ່ນແຕ່ຄາຣາໂອເກະ ແລະມິວສິກວິດີໂອຂອງນັກຮ້ອງໃນຫ້ອງນ້ຳຊາຮ້ອງເພງນຳກັນແລ້ວໂພສລົງໃນເຄືອຂ່າຍສັງຄົມ. ການຮ້ອງເພງຜິດສ່ວນຫຼາຍຈະຫຼຸດຄຸນຄ່າຂອງວຽກງານ, ແຕ່ກໍມີຫຼາຍກໍລະນີ, ຍ້ອນເນື້ອເພງຜິດ, ຄວາມໝາຍຂອງເນື້ອເພງມີຄວາມສົມເຫດສົມຜົນກວ່າ; ດ້ວຍເຫດນີ້, ເພີ່ມມູນຄ່າຂອງເພງຕົ້ນສະບັບ. ການຮ້ອງເພງຜິດບາງຄັ້ງກໍເປັນຂໍ້ບັງຄັບ, ຕົວຢ່າງເຊັ່ນ: ບາງເພງທີ່ແຕ່ງກ່ອນປີ 1975 ພາກໃຕ້ - ປະຈຸບັນອະນຸຍາດໃຫ້ໃຊ້ໄດ້, ບາງຄໍາຕ້ອງປ່ຽນໃຫ້ເໝາະສົມກ່ອນທີ່ຈະເປັນທີ່ນິຍົມ.

H.Than

( ຈະສືບຕໍ່)

(*) ເບິ່ງໜັງສືພິມລາວດົງສະບັບວັນທີ 15 ເມສາ

ທີ່ມາ: https://nld.com.vn/ca-khuc-phai-sinh-sang-tao-hay-pha-nat-kho-tranh-chuyen-bien-the-phai-sinh-196240415205940874.htm