ປະຕູບ້ານໃນໄວເດັກ - ສະຖານທີ່ເພື່ອກັບຄືນສູ່ຄວາມຊົງຈໍາ

ໃນຈິດໃຈຊາວຫວຽດນາມ, ປະຕູບ້ານແມ່ນເຂດຊາຍແດນລະຫວ່າງຊ່ອງຫວ່າງທີ່ຄຸ້ນເຄີຍ ແລະ ບໍ່ມີຂອບເຂດຂອງຊີວິດມະນຸດແຕ່ລະຄົນ. ຜ່ານປະຕູບ້ານໝາຍເຖິງການປະຖິ້ມແຂນທີ່ຮັກແພງຂອງຄອບຄົວ, ເຂົ້າສູ່ຊີວິດທີ່ປະສົບກັບຄວາມຫຍຸ້ງຍາກເພື່ອຄວາມຢູ່ລອດ, ແຕ່ກໍ່ຍັງມີຢູ່, ເມື່ອຜົມສີເທົາ, ຄົນກັບມາຟັງສຽງໄກ່ຕອນທ່ຽງ, ກິ່ນເຟືອງເກົ່າ, ລົມຫາຍໃຈຂອງແຜ່ນດິນ, ຝົນ ແລະແສງແດດ.

Báo Quân đội Nhân dân•24/10/2025

ປະຕູບ້ານໄດ້ກາຍເປັນເຄື່ອງໝາຍທີ່ລຽບງ່າຍ ແຕ່ເລິກເຊິ່ງ ແລະ ໄດ້ຮັບການພິມຈຳໜ່າຍໃນວັນນະຄະດີຫວຽດນາມ ມາແຕ່ດົນນານ ເປັນພາບແຫ່ງຄວາມຊົງຈຳ, ແຫຼ່ງກຳເນີດ ແລະ ຄວາມຄົງຕົວໃນທ່າມກາງຊີວິດທີ່ປ່ຽນແປງ.

ໃນທ່າມກາງອາລົມຈິດນັ້ນ, ບົດກະວີ “ປະຕູບ້ານໃນໄວເດັກ” ຂອງນັກກະວີ ຫງວຽນດິ່ງໂດ ປະກົດຕົວໃນຄວາມງາມແບບດັ້ງເດີມ ແຕ່ເປັນຕາຢ້ານກົວ. ຢູ່ທີ່ນັ້ນ, ຜູ້ຂຽນຄ່ອຍໆກັບຄືນສູ່ "ໃກ້ຈະເຂົ້າສູ່" ຄວາມຊົງຈໍາຂອງຕົນເອງດ້ວຍແຕ່ລະບາດກ້າວ, ແຕ່ລະລົມ, ກິ່ນຫອມຂອງເວລາທີ່ຫາຍໄປດົນນານ. ໃນຈັງຫວະທີ່ງຽບສະຫງົບ, ຊັດເຈນຂອງບົດກະວີ, ນັກກະວີ ຫງວຽນດ່າງໂດ້ ໄດ້ປຸກອາລົມ “ຫວນຄືນຫຼັງ” ຂອງຊາວຫວຽດນາມ ອອກມາຢ່າງສະໜິດສະໜົມ, ສະແດງອອກຜ່ານຄວາມຄຶດເຖິງຕໍ່ຮາກຖານ. ນັ້ນແມ່ນທັງຄວາມຮັກຕໍ່ບ້ານເກີດເມືອງນອນຂອງຕົນ ແລະ ເປັນວິທີທາງໃຫ້ຜູ້ຄົນໄດ້ປຶກສາຫາລືກັບຕົນເອງພາຍຫຼັງທີ່ໄດ້ເດີນທາງມາຫຼາຍປີ.

ນັກກະວີ ຫງວຽນດິ່ງໂດ.

ສີ່ຂໍ້ທໍາອິດຂອງບົດກະວີເປີດພື້ນທີ່ຂອງຄວາມຊົງຈໍາທີ່ເລິກເຊິ່ງແລະງຽບສະຫງົບ. ມັນຮູ້ສຶກຄືກັບວ່າເວລາໄດ້ຢຸດເຊົາໃນຂະນະທີ່ເດັກນ້ອຍຈາກດິນແດນທີ່ຫ່າງໄກໄດ້ກັບຄືນມາປະເຊີນກັບບ້ານເກີດເມືອງນອນຂອງລາວ. ຂໍ້ທີ 1 ແມ່ນງ່າຍດາຍຄືກັບການບັນຍາຍ, ແຕ່ຄວາມຈິງແລ້ວມັນເປັນສິ່ງສັກສິດຂອງຈິດໃຈຄື: ຢືນຢູ່ຫນ້າປະຕູບ້ານ, ຜູ້ທີ່ກັບຄືນມາເບິ່ງຄືວ່າຈະຢືນຢູ່ເຂດແດນຂອງສອງ ໂລກ - ຂ້າງນີ້ແມ່ນປະຈຸບັນທີ່ເຕັມໄປດ້ວຍການຂຶ້ນແລະລົງ, ອີກດ້ານຫນຶ່ງແມ່ນຄວາມຊົງຈໍາທີ່ຊັດເຈນກ່ຽວກັບອະດີດທີ່ຫ່າງໄກ.

ນັກກະວີ ຫງວຽນດິ່ງໂດ້ ບໍ່ໄດ້ພັນລະນາເຖິງບ້ານເກີດເມືອງນອນຂອງຕົນທີ່ສະຫງ່າຜ່າເຜີຍ, ແຕ່ເລືອກໃຫ້ອາລົມຈິດຊຶມເຂົ້າຜ່ານບັນດາຮູບພາບນ້ອຍໆຄື: ປະຕູບ້ານ - ໃນໄວເດັກ - ໝອກ. ເປັນພາສາແຫ່ງຄວາມຊົງຈຳ, ບໍ່ແມ່ນໂດຍກົງ ແຕ່ຄ່ອຍໆຊຶມເຂົ້າຜູ້ອ່ານ ເໝືອນດັ່ງສຽງລົມຂອງຊົນນະບົດທີ່ຄ່ອຍໆຜ່ານປ່າໄຜ່. ການອ່ານຢ່າງລະມັດລະວັງ, ພວກເຮົາຈະຮັບຮູ້ການເຄື່ອນໄຫວທີ່ລະອຽດອ່ອນຂອງອາລົມຈາກປະຈຸບັນຂອງການປະຕິບັດໄປສູ່ຄວາມເລິກຂອງຄວາມຄິດ, ຫຼັງຈາກນັ້ນໄລຍະຫ່າງຂອງຄວາມຢາກແລະໃນທີ່ສຸດຄວາມງຽບຂອງຄວາມຊົງຈໍາ. ມັນເປັນວົງຈອນທີ່ສົມບູນຂອງອາລົມ, ເປີດ, ຕົກລົງແລະຫຼັງຈາກນັ້ນ re sounding.

ຖ້າສີ່ແຖວທໍາອິດແມ່ນຂັ້ນຕອນທີ່ແຕະໃສ່ຂອບເຂດຂອງຄວາມຊົງຈໍາ, stanzas ຕໍ່ໄປນີ້ແມ່ນການເດີນທາງເລິກເຂົ້າໄປໃນພື້ນທີ່ຂອງຄວາມຊົງຈໍາ. ນັກກະວີສົນທະນາກັບບ້ານເກີດເມືອງນອນແລະກັບຕົນເອງ. "ບ້ານເກີດເມືອງນອນທີ່ທຸກຍາກຮັກສາຄໍາສັບຕ່າງໆ / ເດັກນ້ອຍທີ່ງຽບສະຫງົບໃນບັນດາສີ, ກິ່ນຫອມແລະຄວາມຮັກ". ສອງເສັ້ນສັ້ນ, ແຕ່ເຂົາເຈົ້າເປີດກວ້າງປັດຊະຍາຂອງຊີວິດທັງຫມົດຂອງຊາວຫວຽດນາມ. "ບ້ານເກີດເມືອງນອນທີ່ທຸກຍາກ" ແຕ່ບໍ່ແມ່ນຄວາມທຸກຍາກໃນຄວາມຮັກ. ໃນທາງກົງກັນຂ້າມ, ມັນແມ່ນບ່ອນປູຂອງຄວາມຮັກ, ບ່ອນທີ່ທຸກໆລົມແລະເມັດຊາຍຮູ້ວິທີການຮັກສາສິ່ງທີ່ຄົນປະຖິ້ມໄວ້. ຄຳວ່າ “ຮັກສາຖ້ອຍຄຳທີ່ຮັກ” ບົ່ງບອກເຖິງບ້ານເກີດເມືອງນອນ ເໝືອນດັ່ງແມ່ທີ່ງຽບໆ ເກັບໄວ້ໃນໃຈຄວາມຊົງຈຳຫຼາຍຢ່າງ, ຄວາມຮັກຫຼາຍຄຳທີ່ຄົນຈາກໄປລືມເວົ້າ. ຢູ່ທີ່ນີ້, ຫງວຽນດິ່ງໂດ້ ໄດ້ອັດໃສ່ “ຫົວໃຈຂອງແຜ່ນດິນ” ຢ່າງງຽບໆ ແຕ່ໂອບກອດຄວາມກະຕັນຍູຂອງຊີວິດ. ແຖວຕໍ່ໄປມີຄວາມງາມຂອງຄວາມບໍລິສຸດ. "ຄວາມງຽບ" ໃນໄວເດັກຫມາຍຄວາມວ່າມັນໄດ້ກາຍເປັນທີ່ງຽບສະຫງົບ, ໄດ້ກາຍເປັນອະດີດ, ແຕ່ຍັງຄົງເປັນ "ໃນທ່າມກາງສີສັນ, ກິ່ນຫອມແລະຄວາມຮັກ" ຄືກັບດອກໄມ້ທີ່ຍັງຄົງມີກິ່ນຫອມຢູ່ໃນໃຈຂອງຄົນທີ່ຈາກໄປ. ທ່າມກາງຄວາມວຸ້ນວາຍຂອງຊີວິດ, ຄວາມຊົງຈຳນັ້ນຍັງຄົງເປັນຄວາມສະຫວ່າງອັນບໍລິສຸດ, ເປັນແຫຼ່ງຂອງອາລົມຂອງມະນຸດ.

"ການຟັງຈາກແຜ່ນດິນທີ່ສະຫງົບສຸກ / ມັນເບິ່ງຄືວ່າເປັນສຽງສະທ້ອນຂອງເລື່ອງຄວາມຮັກຈາກວັນ poetic." ໃນສອງສາຍນີ້, ຈັງຫວະຂອງບົດກະວີຊ້າລົງ, ສຽງຂອງບົດກະວີເບິ່ງຄືວ່າງໍລົງ. ຜູ້ຂຽນບໍ່ໄດ້ “ຟັງ” ດ້ວຍຫູຂອງລາວ, ແຕ່ “ຟັງຈາກແຜ່ນດິນ”, ນັ້ນຄື, ຟັງດ້ວຍສຽງດັງ, ດ້ວຍຫົວໃຈທີ່ດູດຊຶມຄວາມຄິດຮອດບ້ານເກີດເມືອງນອນ. ສຽງສະທ້ອນນັ້ນບໍ່ຈໍາເປັນເປັນສຽງສະເພາະແຕ່ເປັນ “ເລື່ອງຄວາມຮັກຈາກວັນທີ່ກະວີ”, ການສົນທະນາລະຫວ່າງຄົນກັບອະດີດ. ຫງວຽນດຶກໂດ້ ມີ “ການຟັງ” ທີ່ເປັນເອກະລັກສະເພາະ, ການຟັງຂອງຜູ້ທີ່ເຄີຍອາໃສຢູ່ກັບດິນແດນຢ່າງເລິກເຊິ່ງ, ເຄີຍຈາກໄປ ແລະ ຮູ້ວ່າບ້ານເກີດເມືອງນອນບໍ່ເຄີຍງຽບສະຫງົບ. "ເສັ້ນທາງຖືກປະຖິ້ມໄວ້ກັບຄົນລໍຖ້າ / ເວລາຂອງເສື້ອຂາວ, ດອກໄມ້ apricot, ແລະແສງແດດສີເຫຼືອງຢູ່ໃສ". ບົດກະວີສອງເສັ້ນນີ້ກາຍເປັນຈຸດສູງສຸດຂອງຄວາມຄຶດຮອດ. ຮູບພາບຂອງ “ທາງທີ່ຖືກປະຖິ້ມ” ເປັນຄືກັບຮອຍຂີດຂ່ວນໃນຄວາມຊົງຈຳ. ແຕ່ລະເສັ້ນທາງຂະຫນາດນ້ອຍເຄີຍໄດ້ຝັງຮອຍຂອງໄວຫນຸ່ມ, ໃນປັດຈຸບັນມີພຽງແຕ່ລົມແລະຫຍ້າທີ່ຂະຫຍາຍຕົວ. ຂໍ້ “ເວລາຂອງເສື້ອຂາວ, ດອກໝາກແອັບເປິ້ນ, ແລະແສງແດດສີເຫຼືອງຢູ່ໃສ” ດັງຂຶ້ນຄືກັບການຫາຍໃຈ, ຖາມ, ເສຍໃຈ, ແລະຄວາມໂສກເສົ້າ. ຮູບບົດກະວີ “ເສື້ອຂາວ-ດອກໄມ້-ແສງຕາເວັນເຫຼືອງ” ຜະສົມຜະສານເຂົ້າກັນເພື່ອສ້າງຮູບແບບສີທີ່ໜ້າສົງໄສ. ເຍົາວະຊົນທີ່ລຽບງ່າຍແຕ່ສົດໃສນັ້ນຕອນນີ້ເປັນພຽງຄວາມຝັນເທົ່ານັ້ນ.

ສຽງ poetic ແມ່ນ whispering ແລະ melancholy. "ຕັ້ງແຕ່ນັ້ນມາຈົນເຖິງປະຈຸບັນ" - ໄລຍະເວລາທີ່ຍາວນານທີ່ຄວາມຊົງຈໍາຖືກປົກຄຸມດ້ວຍຂີ້ຝຸ່ນ. ແຕ່ປະຕູບ້ານ “ຍັງລໍຖ້າ” ເໝືອນດັ່ງແມ່ລໍຖ້າລູກ, ເໝືອນດັ່ງແຜ່ນດິນຟ້າທີ່ລໍຖ້າຝົນ. ຕາມທັດສະນະຂອງນັກກະວີ, ບ້ານເກີດເມືອງນອນບໍ່ໄດ້ປ່ຽນແປງ; ມັນແມ່ນການລໍຖ້າທີ່ເຮັດໃຫ້ບ້ານເກີດເມືອງນອນສັກສິດ ແລະ ເປັນອະມະຕະ. “ຂັ້ນໄດເຮືອນຍັງຢູ່ນີ້/ ຕົ້ນປູ່ປີນໄປຕາມຊີວິດຂອງຂ້ອຍໃນອະດີດ”. ສອງເສັ້ນສະຫຼຸບສ້າງຄວາມງຽບທີ່ອຸດົມສົມບູນໃນສັນຍາລັກ. “ຂັ້ນໄດເຮືອນ” ເປັນບ່ອນໜຶ່ງບາດກ້າວທຳອິດໃນຊີວິດ, ເປັນບ່ອນແຍກຕົວ ແລະ ການເຕົ້າໂຮມກັນ. ມັນເປັນເຂດແດນລະຫວ່າງພາຍໃນແລະພາຍນອກ, ລະຫວ່າງການໄປແລະການກັບຄືນ, ລະຫວ່າງອະດີດແລະປະຈຸບັນ. ຮູບພາບຂອງ “ຕົ້ນໄມ້ປ້ອມປີນຕາມຊີວິດຂອງຂ້າພະເຈົ້າໃນອະດີດ” ໄດ້ສະແດງໃຫ້ເຫັນບັນດາບົດກະວີທີ່ຫາຍາກ, ເປັນຮູບພາບທີ່ມີທັງສີມັງແລະຈິດວິນຍານ (ປີນຂຶ້ນໄປຕາມຊີວິດຂອງຂ້າພະເຈົ້າ). ບາງທີບໍ່ພຽງແຕ່ຕົ້ນປ້ອມ, ແຕ່ຍັງເປັນໄວເດັກ, ຄວາມຊົງຈຳ, ແລະ ພາບພົດຂອງບ້ານເກີດເມືອງນອນ ໄດ້ “ປີນໄປຕາມຊີວິດຂອງຂ້ອຍ” ເໝືອນດັ່ງເລືອດທີ່ອົບອຸ່ນ, ໄຫຼໄປທົ່ວຊີວິດຂອງຜູ້ທີ່ໄດ້ຈາກໄປໄກ.

ມົນສະເໜພິເສດອັນໜຶ່ງຂອງບົດກະວີແມ່ນສຽງດົນຕີ ແລະ ພາສາສາດທີ່ປະສົມປະສານກັນຢ່າງເປັນທຳມະຊາດ, ລຽບງ່າຍ ແຕ່ມີຄວາມກົມກຽວກັນ. ຜູ້ຂຽນຂຽນດ້ວຍຈັງຫວະ ແລະສຽງເພງທີ່ອຸດົມສົມບູນ. ແຕ່ລະຕອນເປັນສຽງດົນຕີທີ່ມີສຽງດັງ-ສຽງດັງ-ດັງກ້ອງກັງວານ, ຫວນຄືນມູນເຊື້ອຂອງດົນຕີພື້ນເມືອງຂອງພາກກາງ, ເຊິ່ງມີສຽງກະວີປະສົມກັບສຽງລົມ, ສຽງກອງ, ສຽງບາດຍ່າງກັບຄືນບ້ານ. ເນື້ອເພງທີ່ລຽບງ່າຍ (“ຮັກ-ຫອມ”, “ລໍຄອຍ-ກາບກອນ”, “ຄຳ-ບ້ານ”) ສ້າງຄວາມຄ່ອງແຄ້ວຂອງອາລົມ, ເຮັດໃຫ້ມັນງ່າຍສຳລັບຜູ້ອ່ານທີ່ຈະຮູ້ສຶກເຖິງບົດກະວີຄືສຽງເພງທີ່ສະຫງົບສຸກຈາກຫົວໃຈຂອງແມ່ແຜ່ນດິນ.

ຈາກທັດສະນະກ່ຽວກັບຄວາມງາມ, ບົດກະວີທີ່ຄ້າຍຄືກັບຮູບແຕ້ມທີ່ມີສີຕົ້ນຕໍຂອງສີນ້ໍາຕານ, ສີເຫຼືອງແລະສີຟ້າ - ສີຂອງແຜ່ນດິນໂລກ, ຄວາມຊົງຈໍາ, ແລະຕາເວັນຕົກຢູ່ໃນຮົ້ວໄມ້ໄຜ່ເກົ່າ. ຮູບພາບຂອງ "ຫຍ້າທີ່ປົກຄຸມໃນຫມອກ", "ດອກໄມ້ apricot ໃນແສງຕາເວັນສີເຫຼືອງ", "ລົມຝັນຂອງຈິດວິນຍານເກົ່າ" ທັງຫມົດແມ່ນເປັນຕາເບິ່ງສູງ, ແລະສາມາດປ່ຽນເປັນ scene ໃນເພງຫຼືຮູບເງົາກ່ຽວກັບບ້ານເກີດເມືອງນອນ. ດັ່ງນັ້ນ, “ປະຕູແຫ່ງໄວເດັກ” ສາມາດຖືກຕັ້ງໃຫ້ເປັນເພງ, ກາຍເປັນເພງທີ່ມີຈິດໃຈ, ກະຕຸ້ນຄວາມຄຶດເຖິງໃນໃຈຂອງຜູ້ທີ່ຢູ່ໄກຈາກບ້ານ.

ບົດກະວີໂດຍລວມແມ່ນຄວາມກົມກຽວຂອງຄວາມປາຖະໜາ ແລະ ການໄຕ່ຕອງ, ຂຽນໂດຍຜູ້ຂຽນດ້ວຍພາສາທີ່ລຽບງ່າຍແຕ່ເປັນມະນຸດ. Nguyen Dang Do ບໍ່ໄດ້ພະຍາຍາມເປັນຮູບຮ່າງຂອງຄໍາສັບຕ່າງໆ, ແຕ່ເຮັດໃຫ້ອາລົມໄຫລໄປຕາມທໍາມະຊາດ. ມັນແມ່ນຄວາມຈິງໃຈນີ້ທີ່ເຮັດໃຫ້ "ປະຕູບ້ານໃນໄວເດັກ" ຢູ່ໃນໃຈຂອງຜູ້ອ່ານ. ຢູ່ທີ່ນັ້ນ, ທຸກຄົນສາມາດຮັບຮູ້ປະຕູບ້ານຂອງຕົນເອງ ດ້ວຍຈິດວິນຍານສ່ວນໜຶ່ງທີ່ຍັງລໍຖ້າ, ຍັງດັງກ້ອງທຸກເທື່ອທີ່ມີລົມພັດເອົາກິ່ນຫອມຂອງບ້ານເກີດເມືອງນອນ.

ຕັ້ງແຕ່ຕົ້ນຈົນຈົບ, “ປະຕູບ້ານໃນໄວເດັກ” ເຕັມໄປດ້ວຍຄວາມຄິດຮອດ, ຄວາມຮູ້ສຶກທີ່ແຕ່ລະຄຳຖືກຝັງໄວ້ດ້ວຍກິ່ນຫອມຂອງແຜ່ນດິນໂລກ, ລົດຊາດຂອງຊີວິດ ແລະ ຄວາມເມດຕາ. “ປະຕູບ້ານ” ແມ່ນຄຳປຽບທຽບເພື່ອເປັນເອກະລັກແຫ່ງຊາດ, ຮັກສາຈິດວິນຍານຂອງລະດູການເກົ່າ, ສິລະທຳ “ລະນຶກເຖິງແຫຼ່ງນ້ຳເມື່ອດື່ມ” ແລະ ຄວາມຮັກແພງມະນຸດທີ່ລຽບງ່າຍແຕ່ຍືນຍົງ. ມາຮອດບົດກະວີ, ພວກເຮົາເຫັນຄົນໜຶ່ງກັບຄືນມາ, ແລະເຫັນບ້ານເກີດເມືອງນອນທັງໝົດເປີດປະຕູຂອງຕົນລໍຖ້າໃຫ້ເດັກນ້ອຍທີ່ຫຼົງໄຫຼຮັບຮູ້ວ່າລັດສະໝີພາບທັງໝົດເປັນພາບລວງຕາ, ມີພຽງຕົ້ນກຳເນີດເທົ່ານັ້ນ. ວຽກງານດັ່ງກ່າວເປັນສຽງສະທ້ອນຂອງຄວາມຊົງຈໍາ, ທັງມີຄວາມງາມແບບ rustic ຂອງສຽງພື້ນເມືອງ ແລະ imbued ກັບ contemplation ຂອງໃຜຜູ້ຫນຶ່ງທີ່ໄດ້ຜ່ານຊີວິດ. ນັກກະວີໄດ້ຂຽນດ້ວຍຫົວໃຈທີ່ເຕັມໄປດ້ວຍກິ່ນຫອມຂອງແຜ່ນດິນໂລກ, ດັ່ງນັ້ນຈາກນັ້ນ, ແຕ່ລະບົດແມ່ນທັງສຽງຂອງຫົວໃຈແລະສຽງຂອງຫລາຍລຸ້ນຄົນ, ທີ່ບໍ່ວ່າຈະໄປໄກປານໃດ, ຍັງຄົງຕິດຢູ່ໃນໃຈຂອງຮູບພາບຂອງປະຕູບ້ານໃນໄວເດັກ, ຄືກັບວ່າເອົາສ່ວນຫນຶ່ງຂອງຈິດວິນຍານຂອງຕົນເອງ.

ທານເຄ

* ກະລຸນາໄປຢ້ຽມຢາມພາກສ່ວນເພື່ອເບິ່ງຂ່າວແລະບົດຄວາມທີ່ກ່ຽວຂ້ອງ.

ທີ່ມາ: https://www.qdnd.vn/van-hoa/doi-song/cong-lang-tuoi-tho-noi-tro-ve-ky-uc-907544