ຕັ້ງຄ້າຍໃກ້ໂຮງຮຽນເພື່ອໄປໂຮງຮຽນ

ເສັ້ນທາງໄປບ້ານ ແຊວເຮືອງ (ຕາແສງ ແຄ໋ງຮ່ວາ, ຕາແສງ ກວ໋າງຈີ) ເປັນສາຍເຊືອກບາງໆ ຕິດກັບພູ, ຂີ້ຕົມແມ່ນរអិល ແລະ ອັນຕະລາຍ, ພາຫະນະຕ້ອງໃຫ້ທາງເຂົ້າກັນ ເວລາຄົນຂຶ້ນລົດ ແລະ ບາງຄົນກໍ່ລົ້ມ ແລະ ຂາຫັກ.

Báo Thanh niên•03/11/2025

ຖະໜົນຫົນທາງທີ່ລຳບາກຫຼາຍທົດສະວັດນັ້ນ ບໍ່ພຽງແຕ່ກີດຂວາງຊາວເຜົ່າ ເຊີດັງ ບໍ່ໃຫ້ໄປເຮັດວຽກ ແລະ ດຳລົງຊີວິດເທົ່ານັ້ນ, ແຕ່ຍັງເປັນອຸບປະສັກສຳລັບລຸ້ນນ້ອງນັກຮຽນ Van Kieu ຢູ່ເຂດພູດອຍຫ່າງໄກສອກຫຼີກ ຂອງ ແຂວງ ກວາງຈີ້ .

ນັກຮຽນ "ແຍກອອກຈາກກັນ" ເມື່ອເຂົ້າຊັ້ນ ມ 6

ພວກເຮົາໄດ້ໄປຢ້ຽມຢາມບ້ານ Ruong (ຕາແສງ Khe Sanh, Quang Tri) ຫຼັງຈາກມື້ທີ່ມີຝົນຕົກຫນັກໃນເດືອນຕຸລາ. ພາຍຫຼັງຝົນຕົກ, ເສັ້ນທາງດິນປຽກຊຸ່ມ, ນາງ ເລທິຮ່າອານ (ອາຈານຮັບຜິດຊອບຄະນະຊາວໜຸ່ມໂຮງຮຽນມັດຖະຍົມ ຮົ່ງເຕິນ) ໄດ້ຖອດເກີບ, ມ້ວນໂສ້ງ ແລະ ພາພວກຂ້າພະເຈົ້າຂ້າມຫ້ວຍນ້ອຍໄປຢ້ຽມຊົມ “ເຮືອນສ່ວນຕົວ” ຂອງນັກຮຽນ ວັງກຽວຫຼາຍສິບຄົນ ທີ່ອາໄສຢູ່ບ້ານຊາຮຸ່ງ.

ກະຕ່າທຳອິດທີ່ນາງອານພາໄປແມ່ນຂອງໂຮວັນບຽນ (ປ.6A). ກະຕ່າໄດ້ຮັບການກໍ່ສ້າງໂດຍທ່ານນາງ ໂຮ່ທິລາວັດ (ແມ່ຂອງ ບຽນ) ດ້ວຍມູນຄ່າ 8 ລ້ານດົ່ງ. ພາຍໃນມີເຄື່ອງນຸ່ງທີ່ສັບສົນ ແລະປຶ້ມຫໍ່ຢູ່ໃນຖົງ. Bien ອ່ອນໆແລະງຽບ, ນັ່ງຢູ່ຂ້າງແມ່ຂອງລາວກະກຽມ. ລາວມີມື້ທໍາອິດຂອງການຢູ່ຫ່າງຈາກພໍ່ແມ່ຂອງລາວ, "ຍ້າຍອອກ" ໄວເພື່ອສາມາດໄປໂຮງຮຽນ.

Lán trại học sinh Vân Kiều tại Xa Rường: Hành trình vượt khó đến trường - Ảnh 1. — ບຽນກັບແມ່ຫາກໍ່ຍ້າຍມາຢູ່ບ່ອນປຸກສ້າງໃໝ່ ດ້ວຍມູນຄ່າ 8 ລ້ານດົ່ງ. ນີ້ແມ່ນບ່ອນທີ່ Bien ຈະຢູ່ຢ່າງຫນ້ອຍ 4 ປີຂອງໂຮງຮຽນມັດທະຍົມ.

“ບ້ານ ບຽນ ຢູ່ ບ້ານ ເຊ ຮຸ່ງ ຫ່າງ ຈາກ ພູ ສູງ ສູງ ປະມານ 7 ກິໂລແມັດ, ເປັນ ທາງ ຍ່າງ ທີ່ ຫຍຸ້ງຍາກ ແລະ ອັນຕະລາຍ, ເພາະ ເມືອງ ເຊ ຮຸ່ງ ບໍ່ ມີ ໂຮງຮຽນ ມັດ ທະ ຍົມ, ຫຼັງ ຈົບ ຊັ້ນ ປະຖົມ ແລ້ວ, ເດັກ ນ້ອຍ ຢູ່ ເມືອງ ເຊ ຮຸ່ງ ໄດ້ ໄປ ຕັ້ງ ເຕັ້ນ ຊົ່ວຄາວ ຢູ່ ບ້ານ ຮຸ່ງ, ໃກ້ ກັບ ໂຮງຮຽນ, ເສັ້ນທາງ ໄປ ຫາ ໂຮງຮຽນ ໄດ້ ສະດວກ ສະບາຍ”.

ໂຮງຮຽນມັດທະຍົມຕອນຕົ້ນ ຮົ່ງເຕິນ ໄດ້ຮັບການສ້າງຕັ້ງຂຶ້ນເມື່ອປີ 2002. ປະຈຸບັນມີນັກຮຽນ 300 ກວ່າຄົນ, ຫຼາຍກວ່າເຄິ່ງໜຶ່ງແມ່ນຊາວເຜົ່າ ວ໋າງເກີ້ ທີ່ມາຈາກ ຕາດ, ຮຸ່ງ, ແຊຮົວ, ບ້ານ ເຊາະ..., ໃນນັ້ນ, ກຸ່ມນັກຮຽນຈາກເມືອງ ເຊບັ້ງ ມີຄວາມລຳບາກທີ່ສຸດ ໃນການເດີນທາງໄປໂຮງຮຽນ.

ເປັນເວລາຫຼາຍທົດສະວັດແລ້ວ, ຍ້ອນເສັ້ນທາງດິນພຽງເສັ້ນດຽວ, ຊັນ, ລື່ນ ແລະ ໂດດດ່ຽວ, ເຊິ່ງເກືອບໂດດດ່ຽວໃນເວລາເກີດພາຍຸ, ນັກຮຽນຊາວເຜົ່າ ເຊີດັງ ຈຶ່ງຖືກບັງຄັບໃຫ້ “ອົບພະຍົບ” ຈາກບ້ານທີ່ຮັກແພງເພື່ອຊອກຄວາມຮູ້. Bien ບໍ່ແມ່ນຄົນທໍາອິດທີ່ອອກຈາກບ້ານຫຼັງຈາກຮຽນຈົບຊັ້ນປະຖົມ. ລາວເດີນຕາມຮອຍຕີນຂອງຜູ້ອາວຸໂສຂອງລາວທີ່ໄດ້ໄປກ່ອນລາວ.

Dựng lán trại gần trường để đi học - Ảnh 1. — Hao ກະກຽມອາຫານຄ່ຳກັບ Muon, ທັງສອງໄດ້ຢູ່ຫ່າງຈາກບ້ານນຳກັນເປັນເວລາ 3 ປີ.

ລ້ຽງເດັກຢູ່ໃນທີ່ພັກຊົ່ວຄາວ

ຈາກກະດູກຂອງເມືອງບຽນ, ຕາມເສັ້ນທາງຂ້າມສອງເຮືອນ, ນາງອານໄດ້ພາພວກເຮົາໄປຢ້ຽມຢາມກະດູກຂອງທ່ານ ໂຮ່ທິມີງ (ຊັ້ນ 8A). ກະຕ່າຂອງມຽນແມ່ນເກົ່າແກ່ແລະມີສຽງດັງຈາກໄມ້ເໝັນ. ມາຮອດປະຈຸບັນ, ມາຮອດປະຈຸບັນ, ມາຮອດປະຈຸບັນ, ໄດ້ດຳລົງຊີວິດຢູ່ທີ່ນີ້ຄົນດຽວເປັນເວລາ 3 ປີ, ເຮັດອາຫານ, ຮຽນໜັງສື, ດຳລົງຊີວິດ ແລະ ລ້ຽງດູຕົນເອງເມື່ອເຈັບປ່ວຍ.

“ເຮືອນຂອງຂ້ອຍຢູ່ບ້ານ ເຊບັ້ງໄຟ ເມື່ອສາມປີກ່ອນ ຂ້ອຍຍ້າຍໄປຢູ່ບ້ານຮຸ່ງ ແລະ ພໍ່ກໍ່ສ້າງເຮືອນພັກຊົ່ວຄາວນີ້ໃຫ້ຂ້ອຍຢູ່ເພື່ອຄວາມສະດວກໃນການໄປໂຮງຮຽນ, ຂ້ອຍຢູ່ນີ້ຄົນດຽວ, ບາງຄັ້ງແມ່ເຖົ້າຄົນບ້ານມາຢາມ, ນາງ ອານ ກໍ່ມາຖາມ ແລະ ຊຸກຍູ້ຂ້ອຍເລື້ອຍໆວ່າ ຂ້ອຍເຮັດຈັ່ງໃດ?

Dựng lán trại gần trường để đi học - Ảnh 2. — ມຽນໄດ້ອາໄສຢູ່ຄົນດຽວໃນບ້ານທີ່ຊຸດໂຊມເປັນເວລາ 3 ປີທີ່ຜ່ານມາ. ນາງແຕ່ງກິນແລະດູແລຕົນເອງ.

ໂດຍບໍ່ມີໄຟຟ້າ, ເຮືອນຊານຂອງ Mien ແມ່ນມືດ, ມີພຽງແສງກາງເວັນໜ້ອຍໜຶ່ງທີ່ກັ່ນກອງຜ່ານຊ່ອງຫວ່າງໄມ້ທີ່ມືດມົວພາຍໃຕ້ຄວັນໄຟຂຶ້ນຈາກເຕົາໄມ້. ພື້ນເຮືອນແມ່ນຕາຕະລາງການສຶກສາຂອງ Mien. ໃນຂະນະທີ່ທ້ອງຟ້າຍັງສົດໃສ, ເມີຍໄດ້ເອົາປຶ້ມຂອງຕົນອອກມານັ່ງໜ້າປະຕູ, ກົ້ມລົງໃກ້ພື້ນເພື່ອຂຽນ. ແສງສະວ່າງແຕ່ລະອັນທີ່ສ່ອງຜ່ານປະຕູນ້ອຍໆນັ້ນເປັນແສງແຫ່ງຄວາມຫວັງໃຫ້ນາງຍຶດໝັ້ນໃນຄວາມຝັນຂອງນາງທີ່ຢາກຮຽນໃນສະພາບທີ່ຫຍຸ້ງຍາກ.

ຮຽນຢູ່ຫ້ອງຮຽນດຽວກັນກັບ ມຽນ, ໂຮ່ວັນມິນຮວາ ກໍ່ມີ “ເຮືອນ” ເປັນຂອງຕົນເມື່ອມີອາຍຸພຽງ 14 ປີ. ມີຄວາມສຸກກວ່າໝູ່, ຮາວມີເພື່ອນຮ່ວມຫ້ອງຊື່ ໂຮ່ວັນມຶນ (ຊັ້ນ ມ.10), ມາຈາກບ້ານ ແຊວເຮືອງ ດຽວກັນ ແລະ ເປັນອາວຸໂສຂອງລາວໃນການເຄື່ອນຍ້າຍເພື່ອຊອກຄວາມຮູ້.

ພວກຂ້າພະເຈົ້າໄດ້ພົບກັບ Hao ໃນຂະນະທີ່ລາວຫຍຸ້ງກ່ຽວກັບການເກັບຜັກຢູ່ແຈເຮືອນ. ຕູ້ຂອງຮ້າວຍັງເກົ່າແກ່ແຕ່ໄດ້ຮັບການດູແລດີກວ່າຕູ້ຂອງໝຽນ, ມີປ່ອງຢ້ຽມແລະບ່ອນປອດໄພເພື່ອວາງເຕົາໄມ້, ຫ່າງຈາກຜ້າຫົ່ມແລະປຶ້ມ. ອາຫານທີ່ຮ້າວໄດ້ກະກຽມໃນຄືນນີ້ລວມມີຜັກປ່າ ແລະ ປາໃນຫ້ວຍ; ເມື່ອພໍ່ແມ່ຂອງພວກເຂົາມາຢ້ຽມຢາມ, ອາຫານຂອງພວກເຂົາຈະສົມບູນເລັກນ້ອຍ.

Lán trại học sinh Vân Kiều tại Xa Rường: Hành trình vượt khó đến trường - Ảnh 2. — ຂ້ອຍກົ້ມລົງໃກ້ກັບພື້ນເພື່ອຂຽນ. ບໍ່ມີໄຟຟ້າໃຊ້, ດັ່ງນັ້ນຂ້ອຍຈຶ່ງໄດ້ໃຊ້ແສງກາງເວັນເພື່ອຮຽນ.

“ຕອນຕົ້ນມັນຍາກໜ້ອຍໜຶ່ງ, ແຕ່ຕອນນີ້ພວກເຮົາມັກມັນແລ້ວ, ເມື່ອມີຫຍັງເກີດຂຶ້ນ, ພວກເຮົາກໍເບິ່ງແຍງກັນ, ເມື່ອພໍ່ແມ່ເຮົາມີເວລາຫວ່າງກໍມາຢາມພວກເຮົານຳເອົາຊີ້ນ ແລະ ປາມາກິນ.

ທ່ານນາງ ຫງວຽນທິກິມຮົ່ງ, ອຳນວຍການໂຮງຮຽນມັດທະຍົມຮ່ວາງເຕິນ ໃຫ້ຮູ້ວ່າ: ປະຈຸບັນ ມີ 5 ຄ້າຍທີ່ພໍ່ແມ່ໄດ້ຕັ້ງຂຶ້ນເພື່ອເປັນບ່ອນພັກຊົ່ວຄາວໃຫ້ນັກສຶກສາ 15 ຄົນທີ່ອາໄສຢູ່ບ້ານຊາຮຸ່ງ. ໃນແຕ່ລະລະດູຝົນ ແລະ ພາຍຸຫົວນີ້, ນັກຮຽນສ່ວນຫຼາຍຕ້ອງຢູ່ບ້ານຈາກໂຮງຮຽນ ເພື່ອຮັບປະກັນຄວາມປອດໄພ.

“ເສັ້ນທາງຈາກບ້ານໄປໂຮງຮຽນຂອງນັກຮຽນບ້ານເຊບັ້ງໄຟແມ່ນອັນຕະລາຍຫຼາຍ ເພາະເປັນທາງຜ່ານພູສູງຊັນ, ແຕ່ລະມື້ບໍ່ສາມາດໄປໂຮງຮຽນ ແລະ ກັບຄືນບ້ານໄດ້ຄືນັກຮຽນອື່ນ, ແຕ່ຕ້ອງພັກຢູ່ສູນພັກຊົ່ວຄາວຕາມບ້ານໃກ້ໂຮງຮຽນເພື່ອສະດວກໃນການໄປໂຮງຮຽນ, ໂຮງຮຽນໄດ້ມອບໃຫ້ຄູມາຢ້ຽມຢາມ ແລະ ຊ່ວຍເຫຼືອນັກຮຽນເປັນປະຈຳ”.

ຝັນຂອງເສັ້ນທາງໃຫມ່

ຖະໜົນຫົນທາງເຂົ້າບ້ານ ເຊບັ້ງໄຟ ແມ່ນຝັນຮ້າຍຂອງຊາວທ້ອງຖິ່ນມາແຕ່ດົນນານ. ບາງທີພຽງແຕ່ຜູ້ທີ່ມີຈິດໃຈທີ່ເຂັ້ມແຂງແລະປະສົບການພຽງພໍສາມາດຂັບລົດຢູ່ໃນເສັ້ນທາງນີ້; ແຕ່ອັນຕະລາຍແມ່ນບໍ່ສາມາດຄາດເດົາໄດ້.

ນຶ່ງເດືອນກ່ອນ, ນາງ ໂຮ່ທິລາວຸດ ລົ້ມ ແລະ ຂາຫັກ ໃນຂະນະທີ່ຂັບລົດຢູ່ຖະໜົນສາຍນີ້. ເຖິງຢ່າງໃດກໍຕາມ, ເມື່ອໃກ້ຈະຮອດປີຮຽນໃໝ່, ນາງໄດ້ອົດທົນກັບຄວາມເຈັບປວດເພື່ອເບິ່ງແຍງດູແລລູກຊາຍ ໂຮວັນບຽນ ທີ່ຢູ່ຫ່າງຈາກບ້ານໃນຊຸມມື້ທຳອິດ.

Lán trại học sinh Vân Kiều tại Xa Rường: Hành trình vượt khó đến trường - Ảnh 3. — ເສັ້ນທາງໄປໂຮງຮຽນທີ່ຫຍຸ້ງຍາກ

“ເດືອນແລ້ວນີ້, ຂ້ອຍມັກແລ່ນໄປມາລະຫວ່າງສອງບ້ານເພື່ອຂົນເຄື່ອງໄປເຮືອນໃໝ່ຂອງທ້າວ ບຽນ, ໃນລະຫວ່າງທາງ, ຂ້ອຍເສຍດາຍລົດຖີບລົ້ມ, ຂາຫັກ ແລະ ຟື້ນຄືນມາ, ເສັ້ນທາງນີ້ອັນຕະລາຍຫຼາຍ, ຄົນທີ່ເດີນທາງເລື້ອຍໆຄືຂ້ອຍກໍ່ປະສົບອຸບັດເຫດ,” ນາງ ວອດ ເລົ່າຄືນ.

ເສັ້ນທາງດັ່ງກ່າວເລີ່ມມີຄວາມຊັນແຕ່ຕອນທໍາອິດ, ທັງສອງດ້ານແມ່ນເຕັມໄປດ້ວຍຂຸມເລິກທີ່ຖືກນ້ໍາຖ້ວມ. ມີສະຖານທີ່ທີ່ສູງຊັນ, ມີທາງລ້ຽວແຫຼມ, ອີກດ້ານໜຶ່ງແມ່ນເຫວເລິກທີ່ມີພຽງແຕ່ຊາວເຜົ່າ ເຊີດັງ ເທົ່ານັ້ນສາມາດຂັບຜ່ານໄດ້, ເພາະວ່າບໍ່ວ່າມັນຈະຫຍຸ້ງຍາກປານໃດ, ນີ້ກໍ່ແມ່ນເສັ້ນທາງດຽວທີ່ສາມາດຫາອາຫານ ແລະ ເຄື່ອງນຸ່ງຫົ່ມໄດ້.

Dựng lán trại gần trường để đi học - Ảnh 3. — ເຮືອນຫຼັງໜຶ່ງສ້າງໂດຍນັກສຶກສາຊາວຮຸ່ງຢູ່ບ້ານຮຸ່ງ

ທ່ານນາງ ໄທ ທິງາ, ປະທານຄະນະກຳມະການປະຊາຊົນຕາແສງ ແຄ໋ງຮ່ວາ ໃຫ້ຮູ້ວ່າ: ຄາດວ່າຮອດປີ 2026 ຈະດຳເນີນຂັ້ນຕອນການຮ້ອງຂໍແຫຼ່ງທຶນລົງທຶນກໍ່ສ້າງເສັ້ນທາງເຂົ້າບ້ານເຊືອງ.

“ຂ້ອຍຫາກໍ່ໄປເຮັດທຸລະກິດຢູ່ ບ້ານ ເຊບັ້ງໄຟ, ເສັ້ນທາງມີຄວາມຫຍຸ້ງຍາກ ແລະ ອັນຕະລາຍຫຼາຍ, ພວກເຮົາວາງແຜນ ແລະ ຄາດຄະເນຄ່າໃຊ້ຈ່າຍ ເພື່ອໃຫ້ປີໜ້າໄດ້ສະເໜີໃຫ້ທຶນຂອງລັດ ເພື່ອລົງທຶນກໍ່ສ້າງເສັ້ນທາງ ເຊບັ້ງໄຟ ໃນໄວໆນີ້, ຫວັງວ່າຈະມີເສັ້ນທາງໃໝ່, ສະອາດ, ກວ້າງຂວາງ, ປອດໄພ ແກ່ຄົນໄປເຮັດວຽກ ແລະ ດຳລົງຊີວິດ ແລະ ນັກຮຽນຈະຢຸດຕິສະພາບຊີວິດການເປັນຢູ່ຂອງໂຮງຮຽນ ມ.

ທີ່ມາ: https://thanhnien.vn/dung-lan-trai-gan-truong-de-di-hoc-185251103210637999.htm