ຄວາມຊົງຈຳນ້ອຍໆຂອງນັກກະວີຜູ້ຍິ່ງໃຫຍ່ Xuan Dieu

ນັກກະວີ ຊວນ ດິວ ໄດ້ເຖິງແກ່ມໍລະນະກຳໃນທ້າຍປີ 1985. ເປັນເວລາເກືອບ 38 ປີແລ້ວ ທີ່ນັກກະວີຜູ້ຍິ່ງໃຫຍ່ ຊວນ ດິວ ໄດ້ປະຖິ້ມບັນດາບົດກະວີຫວຽດນາມ, ໃນຫຼາຍເວທີປາໄສສຳຄັນຂອງນັກປະພັນ, ນັກກະວີໃນພາກພື້ນ ແລະ ສາກົນ, ພວກເຮົາບໍ່ມີກຽດສັກສີໃນການຮັບຟັງຄຳຄິດເຫັນອັນແຫຼມຄົມຂອງນັກກະວີ.

ເມື່ອກ່າວເຖິງການເຖິງແກ່ມໍລະນະກຳຂອງນັກກະວີ ຊວນດ້ຽນ, ຂ້າພະເຈົ້າຈື່ໄດ້ວ່າ “ກອງປະຊຸມນັກປະພັນໜຸ່ມແຫ່ງຊາດຄັ້ງທີ 3” ທີ່ຈັດຂຶ້ນແຕ່ວັນທີ 18-20/12/1985 ຢູ່ ຮ່າໂນ້ຍ . ນີ້ສາມາດຖືວ່າເປັນເຫດການວັນນະຄະດີທີ່ມີຄວາມໝາຍເປັນພິເສດສຳລັບນັກຂຽນໜຸ່ມ, ໄດ້ດຳເນີນໄປໃນສະພາບທີ່ປະເທດເຮົາເປັນເອກະພາບກັນຢ່າງສົມບູນ. ເນື່ອງຈາກວ່າສອງກອງປະຊຸມທີ່ຜ່ານມາພຽງແຕ່ໄດ້ຈັດຂຶ້ນໃນພາກເຫນືອຂອງສັງຄົມນິຍົມພາຍໃຕ້ເງື່ອນໄຂທີ່ປະເທດຍັງຖືກແບ່ງແຍກຊົ່ວຄາວ.

ໂດຍຖືເອົາຄຳເຊີນຂອງຄະນະຈັດຕັ້ງ, ໄດ້ສົ່ງໂດຍນັກກະວີ ເຈີ່ນຮຸຍ, ໃນນັ້ນ, ຮອງເລຂາທິການໃຫຍ່ສະມາຄົມນັກປະພັນ, ທ່ານໄມເຊີນ ແລະ ຂ້າພະເຈົ້າໄດ້ໃຊ້ເວລາຫຼາຍວັນເພື່ອກະກຽມ “ເດີນທາງໄປຍັງນະຄອນຫຼວງ”. ແທ້ຈິງແລ້ວ, ກະເປົ໋າຂອງພວກເຮົາແມ່ນງ່າຍດາຍຫຼາຍແລະເບົາເພາະວ່າໃນໄລຍະເວລາຂອງເງິນອຸດຫນູນ, ມີຄົນຈໍານວນຫນ້ອຍທີ່ສົນໃຈເລື່ອງວັດຖຸ. ຊ່ອງຫວ່າງລະຫວ່າງຄົນຮັ່ງມີກັບຄົນທຸກຍາກ ແລະຄວາມບົກພ່ອງລະຫວ່າງສູງ ແລະຕ່ຳບໍ່ເຄີຍປາກົດໃນຄວາມຄິດຂອງເຮົາ, ຫຼືຖ້າພວກເຂົາເຮັດ, ມັນພຽງແຕ່ເປັນຄວາມວຸ້ນວາຍ, ຄືກັບໝອກທີ່ອ່ອນແອ, ບໍ່ແມ່ນຄວາມຈິງ.

ຄວາມຕື່ນເຕັ້ນຂອງການເດີນທາງໄກຄັ້ງທຳອິດໃນຊີວິດຂອງເຮົາ ບາງຄັ້ງກໍ່ເຮັດໃຫ້ເຮົາມີຄວາມອົດທົນ ແລະ ທໍ້ຖອຍໃຈບາງສ່ວນຈາກຄວາມຊ້າຂອງລົດໄຟ ໃນໄລຍະ 3 ວັນ 2 ຄືນຂອງຄວາມອິດເມື່ອຍຂອງລົດໄຟເໜືອ-ໃຕ້. ຈາກນັ້ນ, ໃນທີ່ສຸດພວກຂ້າພະເຈົ້າໄດ້ໄປຮອດຮ່າໂນ້ຍ - ໃຈກາງຂອງທົ່ວປະເທດ. ຮ່າໂນ້ຍ “ບໍ່ມີກິ່ນຫອມ, ແຕ່ຄືດອກກຸຫຼາບ, ບໍ່ແມ່ນປະຫວັດສາດ, ແຕ່ຄືຊາວແຂວງ ເຈີ່ນອານ”, ຂ້າພະເຈົ້າໄດ້ອ່ານໃນບົດເພງພື້ນເມືອງເກົ່າ. “ຮ່າໂນ້ຍ, ສາມສິບຫົກຖະ ໜົນ” ໂດຍ ທາກເລີມ - ຫງວຽນຕື໋ລານ, ນັກປະພັນເລື່ອງສັ້ນດີເດັ່ນໃນກຸ່ມ Tu Luc Van Doan. ຮ່າໂນ້ຍ, ເຕັມໄປດ້ວຍຄວາມໄຝ່ຝັນທີ່ເຕັມໄປດ້ວຍຄວາມຄິດຕຶກຕອງໃນ “Thuong nho muoi thap” ຂອງ ຫວູບັງ. ແລະທີ່ໃກ້ຊິດທີ່ສຸດແລະຄຸ້ນເຄີຍທີ່ສຸດແມ່ນ “ຮ່າໂນ້ຍ, ພວກເຮົາຕໍ່ສູ້ຊາວອາເມລິກາຢ່າງດີ” ຂ້າພະເຈົ້າໄດ້ອ່ານໂດຍນັກປະພັນຜູ້ມີພອນສະຫວັນທີ່ມີລັກສະນະການຂຽນທີ່ເປັນເອກະລັກສະເພາະ ຫງວຽນຕ໋ວນ. ມີຄວາມຮູ້ສຶກແປກປະຫລາດໃຈທີ່ຍາກທີ່ຈະພັນລະນາໄດ້ເກີດຂຶ້ນໃນໃຈຂອງຂ້າພະເຈົ້າ ນັບແຕ່ເວລາທີ່ລົດໄຟໄດ້ຜ່ານຂະໜານທີ 17 ຈົນຮອດຂັ້ນຕອນທຳອິດຂອງພວກຂ້າພະເຈົ້າລົງມາຮອດສະຖານີ Hang Co - ຮ່າໂນ້ຍ.

ໃນກອງປະຊຸມກະກຽມໃນຕອນຄ່ຳວັນທີ 17/12/1985, ຂ້າພະເຈົ້າໄດ້ຮັບການແຕ່ງຕັ້ງຈາກຄະນະຈັດຕັ້ງໃຫ້ເຂົ້າຮ່ວມກອງເລຂາກອງປະຊຸມພ້ອມກັບທ່ານນາງ ດ່ານັ້ງ ( ແຄ໋ງຮ່ວາ ) ແລະ ໂຮອານໄທ (ຮ່າໂນ້ຍ). ຕອນຄ່ຳວັນດຽວກັນ, ພວກຂ້າພະເຈົ້າໄດ້ຮູ້ວ່າ, ນັກກະວີຊວານດ້ຽນພວມໄດ້ຮັບການປິ່ນປົວຢູ່ໂຮງໝໍມິດຕະພາບຍ້ອນເປັນພະຍາດຫົວໃຈ; ຖ້າຂ້ອຍຈື່ໄດ້ຢ່າງຖືກຕ້ອງ, ນີ້ແມ່ນຄັ້ງທີສອງທີ່ລາວຕ້ອງເຂົ້າໂຮງຫມໍ. ເຖິງຢ່າງໃດກໍຕາມ, ຄະນະຈັດຕັ້ງ ແລະ ໂດຍສະເພາະແມ່ນນັກກະວີໜຸ່ມທີ່ມີຢູ່ໃນກອງປະຊຸມຍັງຫວັງວ່າໃນຕອນເຊົ້າມື້ຕໍ່ມາຈະໄດ້ເຫັນນັກກະວີທີ່ຕົນຮັກຢູ່ໃນເວທີປາໄສ. ເຖິງຢ່າງໃດກໍຕາມ, ໃນຄືນວັນທີ 18/12/1985, ຜູ້ແທນຫຼາຍຄົນຈາກທົ່ວປະເທດຕ້ອງປະຖິ້ມການພົບປະກັບນັກປະພັນ 4 ລຸ້ນ ອາຍຸ 65 ປີ ຫງວຽນຝູ໋ຈ້ອງ ເພື່ອເຂົ້າໂຮງໝໍເພື່ອພົບປະນັກປະພັນໃຫຍ່ຊວານດ້ຽນເປັນຄັ້ງສຸດທ້າຍ. ຕອນເຊົ້າມື້ຕໍ່ມາ, ໃນລາຍການຢ່າງເປັນທາງການຂອງກອງປະຊຸມ, ເມື່ອນັກກະວີ Lu Huy Nguyen, ຕາງໜ້າຄະນະຈັດຕັ້ງ, ໄດ້ອ່ານບົດເລື່ອງທັງໝົດຂອງນັກກະວີ Xuan Dieu, ອາລົມຈິດ ແລະ ສະຕິປັນຍາ, ບໍ່ມີໃຜຢູ່ໃນຫ້ອງໂຖງບໍ່ສາມາດຮັກສານໍ້າຕາໄດ້. ສຽງຮ້ອງດັງຂຶ້ນຈາກຝ່າຍປະທານສະພາສູງ ແລະ ຄ່ອຍໆແຜ່ອອກມາ, ເຮັດໃຫ້ບັນຍາກາດອັນງຽບສະຫງົບອ້ອມຮອບຫ້ອງໃຫຍ່ຂອງຫໍວັດທະນະທຳມິດຕະພາບ ຫວຽດນາມ - ສະຫະພາບໂຊວຽດ. ບົດຂຽນສຸດທ້າຍຂອງນັກກະວີຊວນດ້ຽນມີຫົວຂໍ້ວ່າ “ການປະດິດແຕ່ງບົດກະວີ” - ເຊິ່ງຜູ້ຂຽນໄດ້ຖ່າຍທອດບັນດາ “ນ້ຳໃຈ” ທີ່ສະສົມມາຕະຫລອດຊີວິດທີ່ມີຫົວຄິດປະດິດສ້າງເຖິງລຸ້ນທີ 4. ບາງທີ, ນັກກະວີມີ premonition ວ່າຈະບໍ່ມີໂອກາດດີກວ່າທີ່ຈະຖ່າຍທອດ "ຄວາມລັບ" ຂອງການປະດິດສ້າງບົດກະວີໃຫ້ຄົນລຸ້ນຕໍ່ໄປ, ແຕ່ຫນ້າເສຍດາຍ, ລາວບໍ່ມີໂອກາດທີ່ຈະນໍາສະເຫນີໂດຍກົງ.

ການພົບປະທີ່ສະໜິດສະໜົມລະຫວ່າງວັນນະຄະດີ ແລະ ສິລະປະສູນກາງ ແລະ ບັນດານັກປະພັນໜຸ່ມໃນທັນທີ ໄດ້ໃຊ້ເວລາສ່ວນຫຼາຍປຶກສາຫາລືຢ່າງເລິກເຊິ່ງກ່ຽວກັບການກະກຽມບົດປະພັນພິເສດກ່ຽວກັບນັກກະວີ ຊວນດ້ຽນ. ທ່ານ ຟ້າມທ້ຽນເຍີດ ໄດ້ຮັບການມອບໝາຍໃຫ້ສະຫາຍ ຮ່ວາງຊວນຟຸກ - ຫົວໜ້າຄະນະວັດທະນະທຳ ແລະ ສິລະປະສູນກາງອ່ານ. ຂ້າພະເຈົ້າຈື່ໄດ້ວ່າບົດຄວາມທີ່ມີຫົວຂໍ້ວ່າ “ຕົ້ນໄມ້ໃຫຍ່ນອນຢູ່, ທ້ອງຟ້າທັງໝົດ” ຖືກພິມອອກຢ່າງໜັກແໜ້ນຢູ່ເທິງໜ້າປົກຂອງວັນນະຄະດີ ແລະ ສິລະປະອາທິດ, ແລ່ນໄປຕາມທັງສອງຖັນ. ນັກປະພັນນັກປະພັນ ຫງວຽນຕ໋ວນ, ຜູ້ມີອາການເຈັບປວດປະດົງ, ຍັງລະມັດລະວັງບັນດາບັນດາບັນດາຄວາມເສົ້າສະຫລົດໃຈທີ່ໄດ້ສົ່ງມາທັນເວລາຕາມຄຳຮຽກຮ້ອງຂອງບັນນາທິການຂອງໜັງສືພິມ. ຂ້າພະເຈົ້າປະທັບໃຈຫລາຍກັບບັນດາບົດບັນທຶກຄວາມເສົ້າສະຫລົດໃຈທີ່ມີລັກສະນະຂອງຕົນເອງ - “ນັກກະວີຊວນດ້ຽນໄດ້ເສຍຊີວິດໄປ, ຂ້າພະເຈົ້າຮູ້ສຶກວ່າໄດ້ເອົາສ່ວນໜຶ່ງຂອງຊີວິດດ້ານປະຫວັດສາດກັບລາວ”.

ທ່ານ ຮ່ວາງທ້ຽນເຍີນ ໄດ້ມອບໝາຍໃຫ້ຂ້າພະເຈົ້າ ແລະ ຫງວຽນຈ້ອງຕິງ (ກ່າເມົາ) ຂຽນບົດຂຽນຫຍໍ້ໃນນາມນັກກະວີໜຸ່ມຂອງກອງປະຊຸມ ເພື່ອແນໃສ່ເຄົາລົບນັບຖືຕໍ່ອາຈານ Xuan Dieu. ໜັງສືພິມໄດ້ລົງພິມໃນເວລາທີ່ບັນດາຜູ້ແທນພາກໃຕ້ໄປຢ້ຽມຢາມໂຄງການເຂື່ອນໄຟຟ້າ Song Da ຢູ່ ຮ່ວາບິງ . ຜູ້ແທນພາກເໜືອໄດ້ເປັນກຽດທີ່ໄດ້ໄປຢ້ຽມຢາມນັກກະວີ ຊວນດິວເຖິງບ່ອນພັກຜ່ອນຄັ້ງສຸດທ້າຍ ກ່ອນຈະກັບຄືນເມືອບ້ານເກີດຂອງຕົນ.

ພາຍຫຼັງຢ້ຽມຢາມໂຄງການໄຟຟ້ານ້ຳຕົກໃຫຍ່ທີ່ສຸດຂອງປະເທດ ແລະ ສະຫະກອນຜະລິດບັ້ງດັບເພີງ ບິ່ງດາ ທີ່ມີຊື່ສຽງແລ້ວ, ພວກຂ້າພະເຈົ້າກັບຄືນເມືອຮ່າໂນ້ຍເພື່ອຢ້ຽມຢາມສຸສານລຸງໂຮ່, ຈາກນັ້ນໄປສຸສານ Van Dien ເພື່ອວາງພວງມາລາທີ່ລະນຶກເຖິງນັກກະວີ Xuan Dieu. “ເບິ່ງຄືວ່າບໍ່ມີງານສົບຂອງນັກສິລະປິນຄົນໃດໄດ້ສຳພັດຈິດໃຈຊາວນະຄອນຫລວງຄືງານສົບຂອງນັກກະວີຜູ້ຍິ່ງໃຫຍ່ Xuan Dieu.” ຊາວຮ່າໂນ້ຍທີ່ຂ້າພະເຈົ້າໄດ້ພົບປະຫຼັງຈາກນັ້ນຢູ່ຮ້ານກາເຟ, ຢູ່ສວນສາທາລະນະ, ແລະຕາມຖະໜົນຕ່າງໆລ້ວນແຕ່ສະແດງຄວາມຊົມເຊີຍຕໍ່ນັກກະວີດ້ວຍຄວາມຮັກແພງດັ່ງກ່າວ. ແລະບໍ່ພຽງແຕ່ແມ່ນນະຄອນຫຼວງຮ່າໂນ້ຍເທົ່ານັ້ນ, ປະຊາຊົນທີ່ຮັກແພງບົດກະວີຂອງຊວານດ້ຽນຍັງຢູ່ທົ່ວທຸກແຫ່ງໃນທົ່ວປະເທດແລະໃນທົ່ວໂລກ. ບົດກະວີຂອງ Xuan Dieu ໄດ້ຖືກແປໃນອະດີດສະຫະພາບໂຊວຽດ, ບຸນກາຣີ, ຮັງກາຣີ, ໂຣມາເນຍ, ໂປແລນ, ຝຣັ່ງ, ອັງກິດ, ອິນເດຍ, ສວີເດນ ແລະໂດຍສະເພາະແມ່ນອະດີດສາທາລະນະລັດປະຊາທິປະໄຕເຢຍລະມັນ - ເຊິ່ງ Xuan Dieu ໄດ້ຮັບການແຕ່ງຕັ້ງເປັນສະມາຊິກສະພາສິລະປະໃນປີ 1983.

ໃນຊີວິດຂອງຕົນ, ນັກກະວີ ເຈີ່ນລານວຽນ ເຄີຍກ່າວວ່າ, ປະລິມານຂອງນັກກະວີ ຊວນດ້ຽນ ແມ່ນເທົ່າກັບແຮງງານປັນຍາຊົນຂອງຄະນະນັກວັນນະຄະດີທັງໝົດ. ການປະເມີນນັ້ນແມ່ນແທ້ຈິງແລ້ວບໍ່ໄດ້ເວົ້າເກີນຈິງ. ດ້ວຍຈຳນວນຜົນງານອັນໃຫຍ່ຫຼວງ ແລະ ການປະກອບສ່ວນອັນພົ້ນເດັ່ນໃນຫຼາຍຂົງເຂດໃນລະດັບຊາດ ແລະ ສາກົນ, ນັກກະວີ - ນັກວິຊາການ Xuan Dieu ໄດ້ເຂົ້າສູ່ວົງການຄລາສສິກມາແຕ່ດົນນານ.

ທີ່ມາ