ຮອງສາດສະດາຈານ, ດຣ ດິງຮົ່ງຫາຍ ແລະ ເລື່ອງລາວຂອງຫວຽດນາມ ໃນໄລຍະເຊື່ອມໂຍງ

ໃນຕົ້ນປີໃໝ່, ໜັງສືພິມ TG&VN ໄດ້ມີການໂອ້ລົມສົນທະນາທີ່ໜ້າສົນໃຈກັບທ່ານຮອງສາດສະດາຈານ, ດຣ ດິງຮົ່ງຫາຍ, ຫົວໜ້າພາກວິຊາວັດທະນະທຳ, ຄະນະມະນຸດວິທະຍາ (ມະຫາວິທະຍາໄລ ວິທະຍາສາດ ສັງຄົມ ແລະ ມະນຸດສາດ), ກ່ຽວກັບເລື່ອງລາວຂອງຫວຽດນາມ ໃນໄລຍະເຊື່ອມໂຍງ.

Dân công dùng xe đạp thồ phục vụ chiến dịch Điện Biên Phủ. (Nguồn: TTXVN)

ຄົນງານໄດ້ນຳໃຊ້ລົດຖີບເພື່ອຮັບໃຊ້ຂະບວນການ ດ້ຽນບຽນ ຝູ. (ທີ່ມາ: VNA)

ດ້ວຍການຄົ້ນຄວ້າວິທະຍາສາດວັດທະນະທຳຫຼາຍປີ, ທ່ານຮອງສາດສະດາຈານ ດິງຮົ່ງຫາຍ ເຊື່ອໝັ້ນວ່າ: ເມື່ອດູດດື່ມວັດທະນະທຳຕາເວັນຕົກ ແລະ ຫຼາຍຮູບຫຼາຍແບບໃນໄລຍະເຊື່ອມໂຍງ, ຊາວຫວຽດນາມ ຕ້ອງຮັບຮູ້ວ່າເຮົາແມ່ນໃຜ, ຄວນເປັນແບບໃດ, ຄວນ “ແຍກອັນຊົ່ວອອກຈາກດີ”... ນັ້ນແມ່ນວິທີຊອກຫາເອກະລັກຂອງຫວຽດນາມ.

“ອັນໃດເປັນເອກະລັກຂອງຫວຽດນາມ” ບໍ່ແມ່ນຄຳຖາມໃໝ່, ມັນໄດ້ຖືກປຶກສາຫາລືຫຼາຍຄັ້ງຢູ່ຫຼາຍບ່ອນ, ໃນຫຼາຍເວທີປາໄສ. ຄວາມຄິດເຫັນຂອງເຈົ້າແມ່ນຫຍັງ?

ຕາມຄວາມຄິດເຫັນຂອງຂ້າພະເຈົ້າ, ເມື່ອເວົ້າເຖິງເອກະລັກຂອງຫວຽດນາມ, ພວກຂ້າພະເຈົ້າເວົ້າເຖິງບັນດາບັນຫາຫຼັກແຫຼ່ງຂອງວັດທະນະທຳຫວຽດນາມ. ວັດທະນະທໍາຢູ່ທີ່ນີ້ມີສອງອົງປະກອບ: ຊົນເຜົ່າພື້ນເມືອງ (ພື້ນເມືອງ) ແລະປະສົມປະສານ. ສະນັ້ນ, ເພື່ອຕອບຄຳຖາມວ່າ “ຕົວຕົນຂອງຫວຽດນາມແມ່ນຫຍັງ”, ພວກເຮົາຕ້ອງເຂົ້າໃຈບັນດາອົງປະກອບວັດທະນະທຳ 2 ປະການທີ່ກ່າວມາ.

ເມື່ອເວົ້າເຖິງວັດທະນະ ທຳ ຫວຽດນາມ (ເຊິ່ງຄວາມຈິງແລ້ວມີປະເພນີເປັນພັນໆປີ), ແຕ່ການລະບຸວ່າປະເພນີໃດບໍ່ແມ່ນເລື່ອງງ່າຍຄືກັບເວລາທີ່ພວກເຮົາເບິ່ງວິນຍານ samurai ໃນວັດທະນະທໍາຍີ່ປຸ່ນ, ຫຼືອົງປະກອບທາງສາສະຫນາໃນວັດທະນະທໍາອິນເດຍ ...

ກ່ຽວກັບວັດທະນະທຳຫວຽດນາມ, ຂ້າພະເຈົ້າຄິດວ່າ ຄຳອະທິບາຍທີ່ເໝາະສົມທີ່ສຸດແມ່ນທັດສະນະຂອງສາດສະດາຈານ Tran Quoc Vuong ເມື່ອທ່ານກ່າວວ່າ, ວັດທະນະທຳຫວຽດນາມ ແມ່ນ “ວັດທະນະທຳຢູ່ທາງແຍກ”. ມັນເປັນວັດທະນະທໍາທີ່ປະສົມປະສານແລະຍອມຮັບທັງວັດທະນະທໍາຕາເວັນອອກແລະຕາເວັນຕົກ. ບັນດາອົງປະກອບດັ່ງກ່າວໄດ້ຮັບການດູດດື່ມຈາກປະຊາຊົນຫວຽດນາມ.

ເຖິງຢ່າງໃດກໍຕາມ, ລັກສະນະສຳຄັນອີກຢ່າງໜຶ່ງຂອງຊາວ ຫວຽດນາມ ເມື່ອຮັບເອົາບັນດາເນື້ອໃນວັດທະນະທຳຈາກພາຍນອກແມ່ນເກືອບທຸກຢ່າງຖືກດັດແກ້ໃຫ້ເໝາະສົມກັບວັດທະນະທຳຫວຽດນາມ. ການດັດແກ້ຢູ່ທີ່ນີ້ສ້າງສິ່ງທີ່ມີລັກສະນະຫວຽດນາມບໍລິສຸດ, ເຖິງວ່າມີວັດທະນະທຳຈີນ, ອິນເດຍ, ຕາເວັນຕົກ, ແຕ່ອັນສຸດທ້າຍແມ່ນວັດທະນະທຳຫວຽດນາມ.

ຍົກຕົວຢ່າງ, ຂ້າພະເຈົ້າເອົາຮູບພາບຂອງ Nghe ໃນວັດທະນະທໍາຫວຽດນາມ. ບາງຄົນເອີ້ນມັນວ່າຊ້າງ, ບາງຄົນເອີ້ນມັນວ່າຫມາ, ແຕ່ທີ່ຈິງແລ້ວມັນແມ່ນ Nghe - ສັດທີ່ສົມມຸດຕິຖານ. ເຊັ່ນມັງກອນ ແລະ ໂຕເອກໃນວັດທະນະທຳຈີນ, ເມື່ອນຳເຂົ້າຫວຽດນາມ, ໄດ້ສົມທົບຫຼາຍຮູບຫຼາຍແບບເພື່ອສ້າງເຄື່ອງປັ້ນດິນເຜົາທີ່ເປັນເອກະລັກສະເພາະຂອງຊາວຫວຽດນາມ.

ຮອງສາດສະດາຈານ ດຣ ດິງຮົ່ງຫາຍ.

ເພາະສະນັ້ນ, chimera ແມ່ນພາສາຫວຽດນາມຢ່າງສົມບູນ, ແຕກຕ່າງຈາກຊ້າງຂອງຈີນຫຼືອິນເດຍ. ພິເສດ, ເມື່ອຫວຽດນາມ, ສັດນີ້ມີລັກສະນະສິລະປະຫວຽດນາມ. ສະນັ້ນ, ແມ່ນສິລະປະພື້ນເມືອງຂອງຫວຽດນາມທີ່ສ້າງຄວາມງາມຂອງສິລະປະ.

ອີກຕົວຢ່າງໜຶ່ງເມື່ອມາຢ້ຽມຊົມຫໍພິພິທະພັນປະຕິວັດ ຫວຽດນາມ, ພວກຂ້າພະເຈົ້າສາມາດເຫັນຮູບປັ້ນໜຶ່ງ, ລົດຖີບ ດ້ຽນບຽນ. ທີ່ຈິງແລ້ວ, ລົດຖີບນັ້ນໄດ້ຖືກນຳໃຊ້ຫຼາຍໃນວັດທະນະທຳ ກະສິກຳ ຂອງຫວຽດນາມ. ປະຊາຊົນສາມາດບັນທຸກສິນຄ້າຫຼາຍໂຕນດ້ວຍລົດຖີບດັ່ງກ່າວ, ແຕ່ຊາວຕາເວັນຕົກບໍ່ສາມາດເຊື່ອໄດ້. ພິເສດ, ໃນຂະບວນການຢູ່ ດ້ຽນບຽນຝູ, ທະຫານ, ທະຫານກໍໄດ້ຂົນສົ່ງສິນຄ້າຢູ່ເຂດດິນແດນທີ່ເຄັ່ງຕຶງ ແລະ ເປັນອັນຕະລາຍ.

ນີ້ແມ່ນວິທີທີ່ຜະລິດຕະພັນວັດທະນະທຳຕາເວັນຕົກກາຍເປັນສັນຍາລັກຂອງວັດທະນະທຳຫວຽດນາມ. ລົດຖີບທຳມະດາໄດ້ຖືກຫວຽດນາມກາຍເປັນລົດຖີບທີ່ຫາໄດ້ຢູ່ຫວຽດນາມເທົ່ານັ້ນ.

ໃນຍຸກແຫ່ງການເຊື່ອມໂຍງເຂົ້າກັນ, ເຮົາມັກເຕືອນກັນແລະກັນວ່າ “ເຊື່ອມໂຍງເຂົ້າກັນ ແຕ່ບໍ່ລະລາຍ”. ໃນຄວາມຄິດເຫັນຂອງເຈົ້າ, ເປັນຫຍັງພວກເຮົາບໍ່ຄວນສູນເສຍຕົວຕົນຂອງພວກເຮົາ?

ໃນຂົງເຂດຂອງພວກເຮົາພວກເຮົາມີຄໍາວ່າ "ການປ່ຽນແປງວັດທະນະທໍາ". ນີ້ແມ່ນກົດລະບຽບທີ່ພວກເຮົາບໍ່ສາມາດຫຼີກເວັ້ນການ, ເພາະວ່າໃນຂະນະທີ່ປະຫວັດສາດການປ່ຽນແປງ, ວັດທະນະທໍາຍັງປ່ຽນແປງແລະແນ່ນອນ, ວັດທະນະທໍາຂອງແຕ່ລະຍຸກໄດ້ປ່ຽນໄປຕາມຄວາມເຫມາະສົມ.

ດ້ວຍກົດລະບຽບດັ່ງກ່າວ, ສິ່ງທີ່ສໍາຄັນແມ່ນວິທີທີ່ຄົນຈະປັບຕົວ. “ການເຊື່ອມໂຍງຢ່າງບໍ່ຢຸດຢັ້ງ” ແມ່ນການຮັກສາລັກສະນະວັດທະນະທຳຫຼືປົກປັກຮັກສາວັດທະນະທຳພື້ນເມືອງ. ປະເທດໃດກໍຕາມຕ້ອງປົກປັກຮັກສາສິ່ງດັ່ງກ່າວ, ສາດສະດາຈານ Hoang Tuy ໄດ້ກ່າວວ່າ, “ການສູນເສຍວັດທະນະທຳແມ່ນສູນເສຍທຸກຢ່າງ”.

ປັດໄຈ “ກັ່ນຕອງຂີ້ຕົມ” ໃນວັດທະນະທຳແມ່ນດູດຊຶມສິ່ງໃໝ່, ໃຫ້ກຽດແກ່ສິ່ງທີ່ເກົ່າແກ່, ສົມທົບກັນສ້າງສິ່ງທີ່ເປັນເອກະລັກສະເພາະ.

ມັນສາມາດປຽບທຽບໄດ້ກັບວິທີການທີ່ປະເທດອື່ນໆກໍາລັງປັບຕົວ. ຕົວຢ່າງ, ຈິດໃຈ Bushido ຂອງຍີ່ປຸ່ນຖືກລວມເຂົ້າໃນຜະລິດຕະພັນເຕັກໂນໂລຢີ. ຄວາມໂປ່ງໃສແລະຄຸນນະພາບສູງຂອງຜະລິດຕະພັນຍີ່ປຸ່ນແມ່ນຄໍາຕອບຂອງຈິດໃຈນີ້, ຊຶ່ງຫມາຍຄວາມວ່າພວກເຂົາໄດ້ສ້າງຄຸນຄ່າວັດທະນະທໍາໃຫມ່ໃນສະພາບການໃຫມ່.

ສະນັ້ນ, ເພື່ອຮັກສາເອກະລັກ ແລະ ສ້າງບັນດາຄຸນຄ່າໃໝ່, ຊາວຫວຽດນາມ ໂດຍສະເພາະແມ່ນລຸ້ນໜຸ່ມ ຕ້ອງເອົາໃຈໃສ່ເຖິງເລື່ອງໃດແດ່?

ສິ່ງທີ່ສຳຄັນທີ່ສຸດ, ດັ່ງທີ່ທ່ານ Phan Chu Trinh ກ່າວວ່າ 100 ກວ່າປີກ່ອນ, ໃນວຽກງານສັ້ນຂອງທ່ານ Chi bang hoc.

ໃນເວລານັ້ນ, ຟານຈູຈີ້ໄດ້ເຫັນວ່າ, ຈຸດອ່ອນຂອງປະເທດຊາດເຮົາແມ່ນຂາດການສຶກສາ.

ສະນັ້ນ, ຖ້າໄວໜຸ່ມຍຸກນີ້ຢາກມີຄວາມກ້າວໜ້າ, ເຂົາເຈົ້າຕ້ອງໄດ້ຮຽນຮູ້ສິ່ງໃໝ່ໆ ແລະ ດີໆ ບໍ່ພຽງແຕ່ທາງດ້ານວິທະຍາສາດ ແລະ ເຕັກໂນໂລຊີເທົ່ານັ້ນ ຫາກຍັງຢູ່ໃນວັດທະນະທຳຂອງປະເທດອື່ນອີກດ້ວຍ.

ນີ້ແມ່ນວິທີທີ່ຊາວຍີ່ປຸ່ນແລະສ.ເກົາຫຼີກາຍເປັນມັງກອນແລະເສືອຂອງອາຊີ. ຫວຽດນາມຢາກພັດທະນາພຽງແຕ່ໃນວິທີຂອງທ່ານ Phan Chu Trinh ເທົ່ານັ້ນ: ຮ່ຳຮຽນດີກວ່າ. ເລື່ອງທີ່ເພິ່ນກ່າວມາເຊັ່ນ: “ເຮັດໃຫ້ປະຊາຊົນມີຄວາມສະຫວ່າງ, ເສີມຂະຫຍາຍນ້ຳໃຈປະຊາຊົນ, ປັບປຸງຊີວິດການເປັນຢູ່ຂອງປະຊາຊົນ” ກໍ່ແມ່ນພື້ນຖານການສຶກສາເປັນປັດໄຈທຳອິດ.

Hoạt động quảng bá văn hóa Việt Nam tại Pháp. (Ảnh: Hoàng Trang)

ບັນດາການເຄື່ອນໄຫວໂຄສະນາວັດທະນະທຳ ຫວຽດນາມ ຢູ່ ຝລັ່ງ. (ພາບ: ຮວ່າງຕົ່ງ)

ຕາມທ່ານແລ້ວ, ຈຸດແຂງແຮງຂອງຊາວຫວຽດນາມໃນໄລຍະເຊື່ອມໂຍງແມ່ນຫຍັງ?

ຂ້າພະເຈົ້າເຫັນບາງຄົນເວົ້າວ່າ ຄົນຫວຽດນາມສະຫລາດ, ແຕ່ກໍຍັງມີຄົນບໍ່ຮັບຮູ້ເລື່ອງນີ້.

ຈຸດພົ້ນເດັ່ນອັນໜຶ່ງແມ່ນໃນສະພາບການໃດໜຶ່ງ, ຊາວຫວຽດນາມ ມີຈິດໃຈສູງສຸດໃນການຜ່ານຜ່າຄວາມຫຍຸ້ງຍາກ. ຕົວຢ່າງເຊັ່ນ: ໃນໄລຍະສົງຄາມຫຼືໄລຍະຫຍຸ້ງຍາກ, ຊາວຫວຽດນາມສາມາດເອົາຊະນະໄດ້ຍ້ອນນ້ຳໃຈນັ້ນ.

ມັນບໍ່ແມ່ນເລື່ອງງ່າຍທີ່ຈະຊອກຫາຄຳສັບທີ່ພັນລະນາຄຸນນະພາບນັ້ນໄດ້ຢ່າງຖືກຕ້ອງ, ແຕ່ຂ້າພະເຈົ້າຄິດວ່ານີ້ແມ່ນກຳລັງແຮງຂອງຊາວຫວຽດນາມ.

ດັ່ງນັ້ນ ຈຸດອ່ອນຂອງຊາວຫວຽດນາມແມ່ນຫຍັງ?

ຄົນຫວຽດມີຈຸດອ່ອນທີ່ເມື່ອປະສົບຜົນສຳເລັດ, ເຂົາເຈົ້າມັກ “ພັກເຊົາ”, ຂາດຄວາມສາມັກຄີກໍ່ເປັນລັກສະນະທີ່ຈະແຈ້ງພໍສົມຄວນ.

ຊາວຫວຽດນາມທຸກຄົນຕ້ອງຮູ້ຈຸດແຂງ, ຈຸດອ່ອນຂອງຕົນ ເພື່ອພັດທະນາທ່າແຮງ ແລະ ຄວບຄຸມຂໍ້ຈຳກັດຂອງຕົນ.

ເຄີຍຢູ່ອາເມລິກາໄລຍະໜຶ່ງ, ທ່ານສາມາດແບ່ງປັນປະສົບການກ່ຽວກັບການລ້ຽງລູກເພື່ອຮັກສາເອກະລັກຫວຽດນາມ?

ນີ້ແມ່ນເລື່ອງເລັກນ້ອຍ. ເມື່ອລູກຂອງຂ້ອຍຢູ່ໃນໂຮງຮຽນອະນຸບານໃນສະຫະລັດ, ຫ້ອງຮຽນມີຄວາມຫຼາກຫຼາຍທີ່ມີນັກຮຽນຈາກຫຼາຍຊາດ. ລູກຂອງຂ້ອຍເປັນໝູ່ສະໜິດຫຼາຍກັບລູກຊາວຢິວ.

ໃນການສົນທະນາກັບຫມູ່ເພື່ອນຂອງລາວ, ພວກເຮົາໄດ້ຖາມເຂົາວ່າພາສາທີ່ເຂົາເຈົ້າເວົ້າຢູ່ເຮືອນແລະເຂົາເວົ້າວ່າລາວເວົ້າພາສາຍິວຢູ່ເຮືອນ, ໃນຂະນະທີ່ພາສາອັງກິດແມ່ນເວົ້າໃນຫ້ອງຮຽນແລະລາວຍັງໄດ້ຮຽນພາສາສະເປນ.

ນີ້ເວົ້າເຖິງຄວາມຈິງທີ່ວ່າຊາວຢິວໄດ້ຮັກສາເອກະລັກຂອງພວກເຂົາໃນພາສາ, ວັດທະນະທໍາແລະສາສະຫນາ. ນີ້ແມ່ນປະສົບການຂອງພໍ່ແມ່ຊາວຫວຽດນາມ ອາໄສຢູ່ຕ່າງປະເທດ!

ທີ່ມາ