ໃນລະຫວ່າງວັນທີ 20-22 ພະຈິກ, ຢູ່ນະຄອນຫຼວງ Addis Ababa ຂອງເອທິໂອເປຍ, ກອງປະຊຸມທີ່ປຶກສາບັນດາປະເທດສະມາຊິກໃນອາຟຣິກາຂອງສົນທິສັນຍາວ່າດ້ວຍການບໍ່ແຜ່ຂະຫຍາຍອາວຸດນິວເຄຼຍ (NPT) ໄດ້ດຳເນີນດ້ວຍຫົວຂໍ້: “ມຸ່ງໄປເຖິງກອງປະຊຸມທົບທວນຄືນ NPT ຄັ້ງທີ 11 ໃນປີ 2026” (NPT RevCon 11).
ຕາມນັກຂ່າວ VNA ປະຈຳ ສປຊ ແລ້ວ, ກອງປະຊຸມດັ່ງກ່າວ ພາຍໃຕ້ການເປັນປະທານຂອງ ຫວຽດນາມ, ສົມທົບກັບສຳນັກງານການປົດອາວຸດ ສະຫະປະຊາຊາດ (UNODA) ແລະ ສະຫະພາບ ເອີຣົບ (ອີຢູ), ດ້ວຍການເຂົ້າຮ່ວມຂອງຄະນະຜູ້ແທນເກືອບ 50 ທ່ານ ທີ່ຕາງໜ້າໃຫ້ 30 ປະເທດ ແລະ ບັນດາອົງການຈັດຕັ້ງພາກພື້ນ ແລະ ສາກົນ ຢູ່ ອາຟຣິກາ.
ພາຍຫຼັງກອງປະຊຸມປຶກສາຫາລືພາກພື້ນອາຊີ - ປາຊີຟິກ (ຕຸລາ 2025 ຢູ່ຮ່າໂນ້ຍ), ກອງປະຊຸມຄັ້ງນີ້ແມ່ນເຫດການທີ 2 ໃນກອງປະຊຸມປຶກສາຫາລືພາກພື້ນ ໂດຍຫວຽດນາມ ຈັດຕັ້ງແຕ່ປະຈຸບັນຮອດປີ 2026, ແນໃສ່ສ້າງເວທີປາໄສໃຫ້ບັນດາປະເທດສະມາຊິກ NPT ໃນແຕ່ລະພາກພື້ນປຶກສາຫາລື, ແບ່ງປັນຈຸດໝາຍ, ບຸລິມະສິດ ແລະ ຄວາມກັງວົນທີ່ກ່ຽວຂ້ອງເຖິງຂະບວນການກວດກາຂອງກອງປະຊຸມ NPT, ໜູນຊ່ວຍຫວຽດນາມ. ທ່າທີ, ທັດສະນະຄະດີ, ປະສົບການ, ການປະຕິບັດທີ່ດີຂອງປະເທດເປັນພື້ນຖານໃນການກະກຽມຢ່າງມີປະສິດທິຜົນ, ຊຸກຍູ້ກອງປະຊຸມໃຫ້ບັນລຸໄດ້ໝາກຜົນ.
ກ່າວຄຳເຫັນທີ່ກອງປະຊຸມ, ທ່ານ Stephen Klement, ທູດພິເສດສະຫະປະຊາຊາດກ່ຽວກັບການບໍ່ແຜ່ຂະຫຍາຍອາວຸດ ແລະ ການປົດອາວຸດຂອງສະຫະພາບເອີລົບ, ທ່ານນາງ Einas Mohammed, ຜູ້ຕາງໜ້າ UNODA ແລະ ຕາງໜ້າໃຫ້ທ່ານເລຂາທິການໃຫຍ່ສະຫະປະຊາຊາດຮັບມືການປົດອາວຸດ ໄດ້ແລກປ່ຽນກ່ຽວກັບບັນດາສິ່ງທ້າທາຍ ແລະ ເນັ້ນໜັກເຖິງຄວາມສຳຄັນຂອງຂະບວນການກວດກາ NPT. ຢືນຢັນຄຳໝັ້ນສັນຍາສະໜັບສະໜູນ ແລະ ໜູນຊ່ວຍ ຫວຽດນາມ ໃນບົດບາດເປັນປະທານ.
ເປັນປະທານກອງປະຊຸມ, ທ່ານເອກອັກຄະລັດຖະທູດ Do Hung Viet, ຫົວໜ້າຄະນະປະຈໍາ ຫວຽດນາມ ປະຈໍາ ສປຊ, ແລະ ໄດ້ແຕ່ງຕັ້ງປະທານ NPT RevCon11 ໄດ້ແບ່ງປັນທັດສະນະກ່ຽວກັບສະພາບການທີ່ສັບສົນໃນປະຈຸບັນ, ຄວາມສຳຄັນ ແລະ ຄວາມຈຳເປັນຂອງການສ້າງຄວາມເຂັ້ມແຂງໃຫ້ແກ່ຂະບວນການ NPT, ແລະ ບັນດາບຸລິມະສິດ ແລະ ການເຄື່ອນໄຫວທີ່ ຫວຽດນາມ ຈະຊຸກຍູ້ເປັນປະທານ.
ທ່ານເອກອັກຄະລັດຖະທູດຢືນຢັນຄຳໝັ້ນສັນຍາຈະດຳລົງຕຳແໜ່ງເປັນປະທານຢ່າງໂປ່ງໃສ, ດຸ່ນດ່ຽງ ແລະ ເປັນເອກະພາບ, ຈະມານະພະຍາຍາມຮັບຟັງ, ຮັບຮູ້ ແລະ ສະທ້ອນຢ່າງຄົບຖ້ວນເຖິງຄວາມເປັນຫ່ວງ ແລະ ຜົນປະໂຫຍດອັນຊອບທຳຂອງບັນດາປະເທດສະມາຊິກ NPT; ແລະຮຽກຮ້ອງໃຫ້ບັນດາປະເທດອາຟຼິກາຊຸກຍູ້ບົດບາດ ແລະ ຫາງສຽງ, ສະໜັບສະໜູນ ແລະ ສົມທົບກັນຊຸກຍູ້ບັນດາບຸລິມະສິດລວມ ເພື່ອຮັບປະກັນຄວາມສຳເລັດຂອງກອງປະຊຸມ.
ທີ່ກອງປະຊຸມ, ບັນດາຜູ້ແທນໄດ້ມີການແລກປ່ຽນຢ່າງກົງໄປກົງມາ ແລະ ແທດຈິງ ໂດຍມີຫຼາຍຂໍ້ສະເໜີສະເພາະໃນ 7 ກອງປະຊຸມປຶກສາຫາລືກ່ຽວກັບຫົວຂໍ້ກ່ຽວກັບຂະບວນການກວດກາ.
ບັນດາຜູ້ແທນລ້ວນແຕ່ຕີລາຄາສູງ, ສະແດງຄວາມໄວ້ເນື້ອເຊື່ອໃຈ ແລະ ສະໜັບສະໜູນບົດບາດເປັນປະທານ, ພິເສດແມ່ນບັນດາຄວາມມານະພະຍາຍາມອັນໃຫຍ່ຫຼວງຂອງ ຫວຽດນາມ ໃນການດຳເນີນການປຶກສາຫາລືຢ່າງເລິກເຊິ່ງ ແລະ ຮອບດ້ານກັບບັນດາພາກພື້ນ, ໃນນັ້ນມີ ອາຟະລິກາ.
ບັນດາຜູ້ແທນໄດ້ແບ່ງປັນຄວາມເປັນຫ່ວງ ແລະ ບຸລິມະສິດລະດັບຊາດ ແລະ ພາກພື້ນ ກ່ຽວກັບ 3 ເສົາຄໍ້າຂອງ NPT ກ່ຽວກັບການປົດອາວຸດ, ການບໍ່ແຜ່ຂະຫຍາຍອາວຸດນິວເຄຼຍ, ພິເສດແມ່ນປາດຖະ ໜາ ຢາກຊຸກຍູ້ການນຳໃຊ້ພະລັງງານປະລະມານູຢ່າງແຂງແຮງ, ຮັບປະກັນສິດ ແລະ ຍຸດຕິທຳ ແລະ ສະເໝີພາບຂອງບັນດາປະເທດໃນອາຟຣິກາ ແລະ ພວມພັດທະນາໃນຂົງເຂດນີ້, ຮຽກຮ້ອງໃຫ້ພາກພື້ນ ສົມທົບກັນຢ່າງແໜ້ນແຟ້ນເພື່ອແນໃສ່ຊຸກຍູ້ຂະບວນການກວດກາ ແລະ ຍົກສູງບົດບາດຂອງເຂດປອດນິວເຄຼຍ. ໃນໂລກ.
ສົນທິສັນຍາບໍ່ແຜ່ຂະຫຍາຍອາວຸດນິວເຄຼຍ (NPT) ໄດ້ລົງນາມໃນປີ 1968, ມີຜົນສັກສິດໃນປີ 1970, ປະຈຸບັນມີ 191 ປະເທດສະມາຊິກ.
NPT ມີບົດບາດໃຈກາງໃນກົນໄກບໍ່ແຜ່ຂະຫຍາຍ ແລະ ການປົດອາວຸດສາກົນ ດ້ວຍ 3 ເສົາຄ້ຳລວມມີ: (1) ການບໍ່ແຜ່ຂະຫຍາຍອາວຸດນິວເຄຼຍ; (2) ການປົດອາວຸດນິວເຄລຍ; ແລະ (3) ການນໍາໃຊ້ເຕັກໂນໂລຊີນິວເຄລຍເພື່ອຈຸດປະສົງສັນຕິພາບ.
ມາຮອດປະຈຸບັນ, NPT ແມ່ນສົນທິສັນຍາສາກົນທີ່ຮອບດ້ານທີ່ສຸດ, ໂດຍມີການເຂົ້າຮ່ວມຂອງ 5 ປະເທດທີ່ມີອາວຸດນິວເຄຼຍໄດ້ຮັບການຮັບຮູ້ - ຍັງແມ່ນສະມາຊິກບໍ່ຖາວອນຂອງສະພາຄວາມໝັ້ນຄົງສະຫະປະຊາຊາດຄື: ອັງກິດ, ຝະລັ່ງ, ອາເມລິກາ, ຣັດເຊຍ ແລະ ຈີນ.
ຫວຽດນາມໄດ້ເຂົ້າເປັນສະມາຊິກ NPT ຢ່າງເປັນທາງການໃນປີ 1982.
ນັບຕັ້ງແຕ່ NPT ໄດ້ມີຜົນບັງຄັບໃຊ້ໃນປີ 1970, ກອງປະຊຸມທົບທວນຄືນ NPT ໄດ້ຈັດຂຶ້ນທຸກໆ 5 ປີເພື່ອປຶກສາຫາລືກ່ຽວກັບມາດຕະການຊຸກຍູ້ການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດ ແລະ ເສີມຂະຫຍາຍຄວາມເປັນສາກົນຂອງສົນທິສັນຍາ.
ມາຮອດປະຈຸບັນ, ບັນດາປະເທດໄດ້ຈັດກອງປະຊຸມກວດກາ 10 ຄັ້ງ (1975, 1980, 1985, 1990, 1995, 2000, 2005, 2010, 2015 ແລະ 2022).
NPT RevCon 11 ຈະຖືກຈັດຂຶ້ນແຕ່ວັນທີ 27 ເມສາຫາວັນທີ 22 ພຶດສະພາ 2026 ຢູ່ສຳນັກງານໃຫຍ່ຂອງສະຫະປະຊາຊາດ (ນິວຢອກ, ອາເມລິກາ).
ອີງຕາມຄວາມເຫັນດີເຫັນພ້ອມຂອງບັນດາປະເທດສະມາຊິກ NPT ກ່ຽວກັບການແຕ່ງຕັ້ງຄະນະເຄື່ອນໄຫວບໍ່ເຂົ້າຮ່ວມ (NAM), ຫວຽດນາມ ຈະດຳລົງຕຳແໜ່ງປະທານ RevCon11. ໃນຂະນະນັ້ນ, ໂດຍໄດ້ຮັບຄວາມເຫັນດີເຫັນພ້ອມຈາກ ທ່ານນາຍົກລັດຖະມົນຕີ , ທ່ານເອກອັກຄະລັດຖະທູດ Do Hung Viet, ຫົວໜ້າຄະນະປະຈຳຫວຽດນາມ ປະຈຳສະຫະປະຊາຊາດ ຈະດຳລົງຕຳແໜ່ງໂດຍກົງ.
ຕາມລະບຽບການຂອງກອງປະຊຸມ, ນັບແຕ່ນີ້ໄປຮອດການເລືອກຕັ້ງຢ່າງເປັນທາງການໃນກອງປະຊຸມປີ 2026, ທ່ານເອກອັກຄະລັດຖະທູດ Do Hung Viet ຈະດຳເນີນການປຶກສາຫາລື, ແລກປ່ຽນກັບບັນດາປະເທດ, ກຸ່ມປະເທດ ແລະ ບັນດາຄູ່ຮ່ວມມືໃນຖານະເປັນ “ປະທານທີ່ຕັ້ງ” ຂອງກອງປະຊຸມ.
ນັບແຕ່ນີ້ໄປຮອດກອງປະຊຸມ NPT RevCon 11 ຈະດຳເນີນໄປ, ຫວຽດນາມ ຈະດຳເນີນການປຶກສາຫາລືຢູ່ພາກພື້ນ ອາຊີ - ປາຊີຟິກ (ໄດ້ຈັດຂຶ້ນໃນເດືອນ 10/2025 ຢູ່ຮ່າໂນ້ຍ), ອາເມລິກາ, ອາຟຣິກາ ແລະ ຕາເວັນອອກກາງ ແລະ ກັບບັນດາປະເທດ, ກຸ່ມປະເທດ ແລະ ຄູ່ຮ່ວມມືທີ່ສຳຄັນ.
ໝາກຜົນການປຶກສາຫາລືຈະຖືກຫວຽດນາມ ສົມທົບກັບສະຫະປະຊາຊາດສັງລວມ ແລະ ສ້າງເປັນບົດລາຍງານເພື່ອແຈ້ງໃຫ້ບັນດາປະເທດສະມາຊິກ NPT ຮັບໃຊ້ວຽກງານອົງການຈັດຕັ້ງໃນປີ 2026./.
(TTXVN/Vietnam+)
ທີ່ມາ: https://www.vietnamplus.vn/viet-nam-chu-tri-hoi-thao-tham-van-khu-vuc-chau-phi-ve-hoi-nghi-kiem-diem-npt-post1078685.vnp
(0)