Nâng tầm giá trị làng nghề truyền thống đá mỹ nghệ Non Nước

Làng nghề điêu khắc đá mỹ nghệ Non Nước hiện có 385 cơ sở điêu khắc lớn nhỏ. Ảnh: DŨNG CƯỜNG

Nghề điêu khắc đá mỹ nghệ Non Nước có bề dày lịch sử khoảng 400 năm và được công nhận Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia vào năm 2014. Trải qua bao thăng trầm, làng đá mỹ nghệ Non Nước vẫn nguyên vẹn sức sống mãnh liệt và không ngừng phát triển cho đến ngày nay.

Hiện nay, làng nghề có 385 cơ sở sản xuất với khoảng 1.250 lao động, đa phần là người địa phương. Sản phẩm của làng nghề đa dạng và phong phú, từ đồ dùng phục vụ đời sống thông dụng, đến đồ trang sức tinh xảo, đủ màu sắc, kích cỡ, thể loại hay tượng các vị thần, linh vật cỡ lớn.

Lao động của làng nghề áp dụng thiết bị, máy móc vào chế tác sản phẩm đá. Ảnh: DŨNG CƯỜNG

Trước yêu cầu của thị trường, cơ sở sản xuất của làng nghề đều áp dụng công nghệ hiện đại trong chế tác, thiết kế.

Đặc biệt, từ năm 2023, làng nghề phối hợp các đơn vị liên quan áp dụng công nghệ blockchain 4.0 đối với các sản phẩm đá mỹ nghệ Non Nước. Đây cũng là làng nghề đầu tiên trên cả nước gắn chip blockchain cho sản phẩm thủ công truyền thống.

Nghệ nhân Mai Thanh Thiện (làng nghề Non Nước) cho biết, hiện nay, những tác phẩm độc bản, có giá trị cao (khoảng 500 triệu đồng trở lên) của làng nghề đều được gắn chip blockchain.

Với con chip này, du khách có thể quét qua điện thoại thông minh để xem toàn bộ thông tin về sản phẩm, từ lúc nhập nguyên liệu cho đến lúc được chế tác; thông tin chi tiết về tác giả, ý nghĩa tác phẩm, địa điểm chế tác...

“Chúng tôi mong muốn chính quyền tiếp tục hỗ trợ làng nghề để có thêm nhiều sản phẩm được gắn chip, góp phần quảng bá nghề điêu khắc đá Non Nước đến với bạn bè toàn cầu”, nghệ nhân Mai Thanh Thiện chia sẻ.

Đối với nghề mỹ nghệ nói chung, tình trạng sao chép tác phẩm diễn ra rất nhanh. Do đó, việc gắn chip không chỉ quảng cáo suốt đời cho sản phẩm và tác giả, mà còn tăng giá trị của sản phẩm, sức hấp dẫn của làng nghề.

Nghệ nhân Mai Thanh Thiện trình diễn điêu khắc đá thủ công. Ảnh: DŨNG CƯỜNG

Theo ông Lưu Vạn Tâm Anh, Phó Giám đốc Trung tâm Cung ứng dịch vụ sự nghiệp công phường Ngũ Hành Sơn, các cơ sở điêu khắc đá và nghệ nhân rất ủng hộ, đăng ký gắn chip cho sản phẩm.

Hiện nay, những sản phẩm xuất khẩu đi nước ngoài của làng nghề đều đã được gắn chip. Người mua, giới sưu tầm yên tâm về chất lượng cũng như giá trị độc bản với những sản phẩm này.

“Để giữ nghề truyền thống, nhiều cơ sở cho con đi học các ngành nghề về công nghệ phần mềm, mỹ thuật... Người trẻ được đào tạo bài bản sẽ làm việc nhanh nhạy, hiệu quả hơn so với trước đây.

Họ nghiên cứu ra những sản phẩm đẹp, đa dạng kích cỡ, tự quay phim, chụp ảnh, diễn giải thông tin đưa vào chip blockchain gắn trong sản phẩm, góp phần nâng tầm giá trị làng nghề”, ông Tâm Anh nói.

da non nuoc

Nghề điêu khắc đá mỹ nghệ Non Nước được gìn giữ, tiếp nối qua nhiều thế hệ. Ảnh: DŨNG CƯỜNG

Hiện nay, UBND phường Ngũ Hành Sơn triển khai đề án khôi phục và phát triển trong làng nghề. Trong đó, Ban quản lý làng nghề đá mỹ nghệ Non Nước được giao nhiệm vụ phát triển du lịch trong làng nghề.

Ông Tâm Anh cho biết, dự kiến cuối năm 2025, đầu năm 2026, địa phương sẽ xây dựng một nhà truyền thống của làng nghề, vừa trưng bày sản phẩm, vừa vinh danh nghệ nhân có nhiều đóng góp trong việc bảo tồn và phát huy nghề điêu khắc đá mỹ nghệ Non Nước.

Cùng với đó, Ban quản lý làng nghề đá mỹ nghệ Non Nước đã chuẩn bị một lô đất khoảng 5.000m² để tạo không gian tham quan, trải nghiệm chế tác, điêu khắc đá cho du khách, dự kiến cuối năm 2026 đưa vào hoạt động.

Đến nay, cơ bản các nhiệm vụ được triển khai đúng tiến độ. Trong tương lai, du khách đến thăm làng nghề có thể thông qua tour từ nhà truyền thống, nhà thờ tổ nghề đến không gian trải nghiệm để có cái nhìn toàn diện, bao quát về quá trình hình thành và phát triển của làng đá Non Nước.

Nguồn: https://baodanang.vn/nang-tam-gia-tri-lang-nghe-truyen-thong-da-my-nghe-non-nuoc-3301610.html