Chú trọng việc tuân thủ các quy định của pháp luật trong quản lý và tổ chức thực hiện
Công văn nêu rõ, thời gian qua, việc tuân thủ các quy định của pháp luật trong quản lý và tổ chức thực hiện nhiệm vụ của Ngành BHXH Việt Nam luôn được quan tâm, chú trọng. Hàng năm, căn cứ các quy định của pháp luật, BHXH Việt Nam đã ban hành nhiều văn bản chỉ đạo, quán triệt, hướng dẫn BHXH các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương, đặc biệt là các văn bản liên quan đến công tác quản lý thu, TTCN và xử phạt VPHC. Đồng thời gắn trách nhiệm của người đứng đầu với tỷ lệ chậm đóng BHXH, BHTN, BHYT; việc thực hiện các biện pháp sau khi thanh tra, kiểm tra theo quy định của pháp luật như xử phạt VPHC, cưỡng chế thi hành đối với các quyết định xử phạt VPHC…
Cùng với đó, BHXH Việt Nam đã gửi văn bản đến các Bộ, Ngành, Ủy ban nhân tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương, Ban Thường vụ tỉnh ủy, thành ủy các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương đề nghị phối hợp, tăng cường chỉ đạo thực hiện chính sách BHXH, BHTN, BHYT, phòng chống gian lận, trục lợi quỹ BHXH, BHYT.
Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam Nguyễn Thế Mạnh chủ trì cuộc họp về công tác đôn đốc thu nợ, trốn đóng, chậm đóng BHXH, BHYT, BHTN và xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực BHXH, BHYT, BHTN.
Thực hiện đồng bộ các giải pháp
Tuy nhiên, qua theo dõi vẫn còn một số trường hợp, một số địa phương chưa chú trọng, nghiêm túc thực hiện công tác này. Để tiếp tục nâng cao hiệu quả công tác quản lý thu, thanh tra chuyên ngành và xử phạt vi phạm hành chính, BHXH Việt Nam yêu cầu BHXH các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương tiếp tục thực hiện đúng trách nhiệm quy định tại khoản 3 Điều 23 Luật BHXH “3. Tổ chức thực hiện thu, chi BHXH, BHTN, BHYT theo quy định của pháp luật” trong đó, đảm bảo thu đúng, thu đủ mức đóng theo quy định.
Theo đó, việc tổ chức thu phải thực hiện đúng, đủ các biện pháp nghiệp vụ được quy định tại Quyết định số 595/QĐ-BHXH ngày 14/4/2017 của Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam về việc ban hành quy trình thu BHXH, BHTN, BHYT, BHTNLĐBNN, quản lý sổ BHXH, thẻ BHYT (bao gồm cả các văn bản sửa đổi bổ sung) và các văn bản chỉ đạo, hướng dẫn nghiệp vụ hàng năm của Ngành. Đồng bộ thực hiện các giải pháp tăng thu, giảm số tiền chậm đóng, TTCN, xử lý vi phạm đối với các đơn vị có hành vi vi phạm pháp luật về đóng BHXH, BHTN, BHYT.
Phối hợp chặt chẽ các ngành, các cấp đôn đốc, kiểm tra, công khai các đơn vị, cá nhân chậm đóng BHXH, BHTN, BHYT. Nghiêm cấm tình trạng cố tình hoặc không phát huy hết tinh thần trách nhiệm để doanh nghiệp chậm đóng, trốn đóng kéo dài.
Đảm bảo quyền lợi cho người lao động
Tổ chức thực hiện TTCN theo quy định và tuân thủ đúng quy trình, quy định của Luật Thanh tra và các văn bản hướng dẫn trong quá trình triển khai thực hiện. Ưu tiên TTCN đóng BHXH, BHTN, BHYT các đơn vị có số lao động nhiều, số tiền chậm đóng lớn hoặc nguy cơ chậm đóng cao ảnh hưởng đến quyền lợi người lao động.
Khi phát hiện hành vi VPHC về đối tượng, phương thức, mức đóng BHXH, BHTN, BHYT phải xử lý hoặc kiến nghị xử lý nghiêm túc, kịp thời; quy trình thực hiện xử phạt VPHC phải đảm bảo đúng nguyên tắc, trình tự, thủ tục, nội dung, biểu mẫu… được quy định tại Luật Xử lý VPHC (sửa đổi, bổ sung năm 2020), Nghị định số 118/2021/NĐ – CP ngày 23/12/2021 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Xử lý VPHC.
Xác định đối tượng bị xử phạt gắn với từng hành vi vi phạm về đóng BHXH, BHTN, BHYT và thẩm quyền xử phạt đối với từng chức danh của Ngành BHXH Việt Nam được quy định tại Điều 39, Điều 47, Điều 52 Nghị định số 12/2022/NĐ-CP ngày 17/01/2022 của Chính phủ quy định xử phạt VPHC trong lĩnh vực lao động, BHXH, người lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng; Điều 80, Điều 111, Điều 113 Nghị định số 117/2020/NĐ – CP ngày 28/9/2020 của Chính phủ quy định xử phạt VPHC trong lĩnh vực y tế và khoản 35 Điều 2 Nghị định số 124/2021/NĐ-CP ngày 28/11/2021 của Chính phủ sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 115/2018/NĐ-CP ngày 04/9/2018 của Chính phủ quy định xử phạt VPHC về an toàn thực phẩm và Nghị định số 117/2020/NĐ-CP ngày 29/9/2020 của Chính phủ quy định xử phạt VPHC trong lĩnh vực y tế.
Về công tác xử phạt VPHC về đóng BHXH, BHTN, trong trường hợp trước thời điểm lập biên bản VPHC đơn vị sử dụng lao động đã tự nguyện khắc phục toàn bộ số tiền vi phạm, BHXH Việt Nam đã có văn bản đề nghị Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội hướng dẫn thực hiện. Trong thời gian chờ văn bản trả lời, BHXH tỉnh thực hiện theo khung mức xử phạt tối thiểu quy định tại khoản 1 Điều 23 Luật Xử lý VPHC (sửa đổi, bổ sung năm 2020), mức tối đa quy định tại điểm d khoản 1, khoản 2 Điều 24 Luật Xử lý VPHC (sửa đổi, bổ sung năm 2020) và khoản 1 Điều 6, khoản 5 Điều 39 Nghị định số 12/2022/NĐ-CP.
Đối với những tổ chức, cá nhân không chấp hành quyết định xử phạt VPHC thì kịp thời ra quyết định hoặc tham mưu cấp có thẩm quyền ra quyết định và tổ chức cưỡng chế thi hành theo thẩm quyền quy định tại Điều 86, Điều 87, Điều 88 Luật Xử lý VPHC sửa đổi năm 2020. Nguyên tắc, trình tự, thủ tục áp dụng các biện pháp cưỡng chế thi hành quyết định xử phạt VPHC thực hiện theo quy định tại Nghị định số 166/2013/NĐ – CP ngày 12/11/2013 của Chính phủ quy định cưỡng chế thi hành quyết định xử phạt VPHC.
Trường hợp phát hiện vụ việc có dấu hiệu phạm tội trốn đóng BHXH, BHYT, BHTN theo quy định tại Điều 216 Bộ Luật Hình sự thì kịp thời lập hồ sơ đề nghị cơ quan có thẩm quyền điều tra, khởi tố theo quy định. Quy trình, thủ tục thực hiện theo quy định của Bộ Luật Tố tụng hình sự và Công văn số 239/BHXH-PC ngày 21/01/2020 của BHXH Việt Nam về việc hướng dẫn tiếp nhận, xử lý thông tin, lập, gửi hồ sơ kiến nghị khởi tố.
Giám đốc BHXH các tỉnh, thành phố có nhiệm vụ quán triệt, chỉ đạo đến từng cán bộ, viên chức để triển khai thực hiện nghiêm túc các nội dung trên; kịp thời chấn chỉnh, xử lý đối với các tập thể, cá nhân vi phạm và gắn việc tuân thủ quy trình, quy định của pháp luật trong công tác quản lý thu, TTCN, xử phạt VPHC với công tác thi đua, khen thưởng hàng năm.
Trong quá trình thực hiện, nếu có vướng mắc báo cáo về BHXH Việt Nam (qua Vụ thanh tra – Kiểm tra) để hướng dẫn và báo cáo Lãnh đạo Ngành.
