Người dân bản Hin mạnh dạn chuyển đổi sinh kế

Thời gian gần đây, sau khi được tuyên truyền, giải thích hiệu quả lâu dài, bền vững của việc trồng rừng, trồng cây sinh kế dưới tán rừng..., người dân bản Hin ở xã Na Sang, tỉnh Điện Biên đã chuyển đổi sang mô hình mới. Sự thay đổi này đang góp phần hình thành nên những cánh rừng xanh mướt, mang lại nguồn thu nhập ổn định hơn.

Người dân ở bản Hin chăm sóc cây gỗ lát trồng trên đất nương bạc màu.

Chỉ tay lên mấy triền đồi xanh mướt bên dòng sông Nậm Mức, anh Sìn Văn Nam, Trưởng bản Hin thông tin về thành quả bước đầu của người dân đạt được trong ba năm qua. Anh cho biết: Cả triền núi ven sông gần 50 ha được trồng chủ yếu hai loại cây lấy gỗ là lát, thông. Giai đoạn đầu, người dân tập trung trồng, chăm sóc để cây phát triển khỏe mạnh, tạo tán vươn tầng. Sau 5 năm, khi cây ổn định, người dân sẽ trồng xen các loại cây dược liệu (như thảo quả, sa nhân) ở dưới. Triền đồi phía xa cũng mướt mát một màu xanh.

Anh Nam cho biết thêm: Trên triền đồi ấy là 20 ha do 15 gia đình tiên phong chuyển đổi cây sắn, lúa nương để trồng rừng từ năm 2022. Hiện tại, 20 ha là cây thông, lát phát triển đều, chắc khỏe. Liền đó, diện tích hơn 16,8 ha nương của 12 gia đình đã chuyển đổi cây trồng vào năm 2024, chuyển từ trồng sắn sang trồng thông, lát.

Chỗ tầng cây thấp nhất là diện tích 10 ha mới được người dân bản Hin trồng vào năm 2025 đã bén rễ, phát triển đều. Điều đặc biệt, toàn bộ diện tích rừng được người dân chuyển đổi từ đất nương sang đều thuộc dự án bảo vệ và phát triển rừng bền vững tỉnh giai đoạn 2021-2025; đơn vị chủ trì thực hiện Ban quản lý rừng phòng hộ, rừng đặc dụng tỉnh hướng dẫn, hỗ trợ triển khai.

Là một trong 15 gia đình ở bản Hin đã mạnh dạn chuyển đổi đất trồng cây lương thực sang trồng rừng từ năm 2022, anh Sìn Văn Tham là người đã có nhiều kinh nghiệm trong trồng, chăm sóc cây gỗ rừng. Anh Tham cho biết: Gia đình tôi có 1,4 ha vừa mới chuyển từ nương sắn sang trồng rừng và 0,65 ha rừng trồng từ năm 2022. Đến nay, cây đã lên xanh tốt.

Được sự hướng dẫn của cán bộ kỹ thuật Ban quản lý rừng phòng hộ, rừng đặc dụng của tỉnh, tôi và mọi người trong gia đình phát dọn cây bụi quanh gốc lát, gốc thông và biết cách xới đất để có không khí vào trong đất cho cây sinh trưởng tốt. Anh cho biết thêm, cây mới trồng còn thấp (hơn hai gang tay) nhưng chỉ sang năm, cây sẽ phát triển nhanh, cao vượt lên ngay. Trồng cây rừng, không phải làm cỏ, phát dọn, phun thuốc sâu phòng bệnh thường xuyên, chỉ cần phát dọn một lần/năm. Khi cây bén rễ rồi thì sống tự nhiên, không cần phải chăm sóc nhiều.

Cũng là người tiên phong chuyển đổi đất nương sang trồng rừng khi được tuyên truyền, vận động, song đến nay anh Sìn Văn Dung vẫn nhớ rất rõ sự phân vân trước khi quyết định dừng trồng cây sắn, cây ngô. Anh Dung kể, khi nghe cán bộ nói diện tích nương của gia đình chúng tôi nằm trong quy hoạch rừng đặc dụng cần phải trồng các loại cây gỗ lớn, tôi rất lo lắng. Bởi dẫu làm nương sắn, nương ngô vất vả, nhưng dù sao mỗi mùa cũng có ít lương thực.

Giờ không trồng nữa thì không biết lấy đâu bù vào. Sau được cán bộ giải thích cặn kẽ, khi chuyển đổi từ nương sang trồng rừng sẽ được hỗ trợ công trồng, chăm sóc, bảo vệ trong mấy năm đầu. Khi cây lớn, sẽ được hưởng tiền rừng, chúng tôi yên tâm. “Hiện gia đình có 2,8 ha đất trồng cây lát, cây thông. Với đà phát triển hiện nay, chỉ bốn năm sau, gia đình tôi sẽ đủ điều kiện được hưởng công bảo vệ, chăm sóc rừng”, anh Dung cho biết.

Thấu hiểu ý nghĩa của rừng và những quyền lợi được hưởng, đến nay cả bản Hin đã có thêm hàng chục gia đình đăng ký chuyển đất nương sang trồng rừng, với diện tích dự kiến khoảng 500 ha. Thời gian tới, người dân trong bản tiếp tục khảo sát, mở rộng thêm diện tích trồng rừng ngoài đất nương sản xuất. Trưởng bản Hin cho biết: Mấy năm gần đây, thấy được lợi ích, giá trị của rừng, nhiều gia đình có nguyện vọng tham gia dự án trồng rừng. Tại thời điểm này 134/134 hộ đều đăng ký trồng rừng và mong dự án trồng rừng phòng hộ tiếp tục được triển khai tại địa bàn.

Anh Dương Đình Lễ, cán bộ Ban quản lý rừng phòng hộ, rừng đặc dụng tỉnh cho biết: Diện tích rừng trồng tại bản Hin đạt tỷ lệ sống rất cao do người dân có ý thức bảo vệ, chăm sóc tốt. Nhiều diện tích nương của người dân bản Hin đã thuộc quy hoạch rừng phòng hộ và chỉ ít năm nữa, nơi đây sẽ bạt ngàn màu xanh rừng cây.

Chính nhờ sự quyết đoán, dám từ bỏ tư duy canh tác truyền thống, người dân bản Hin đang chung tay “trồng” tương lai, “trồng” tài sản cho thế hệ mai sau. Chỉ vài năm nữa, những mảnh nương bạc màu hôm nay sẽ trở thành những cánh rừng phòng hộ xanh ngát, góp phần giữ đất, giữ nước, giữ môi trường xanh sạch đẹp hơn…

Bài và ảnh: LÊ LAN

Nguồn: https://nhandan.vn/nguoi-dan-ban-hin-manh-dan-chuyen-doi-sinh-ke-post921504.html