Quốc hội thông qua Luật Thương mại điện tử: Siết quản lý livestream, định danh người bán hàng

DNVN - Sáng ngày 10/12, với sự thống nhất cao (444/446 đại biểu có mặt tán thành), Quốc hội đã chính thức thông qua Luật Thương mại điện tử (TMĐT). Đây là văn bản pháp lý quan trọng đánh dấu bước ngoặt trong công tác quản lý hoạt động TMĐT tại Việt Nam, đặc biệt trong bối cảnh nền kinh tế số đang phát triển mạnh mẽ.

Thừa ủy quyền của Chính phủ, Bộ trưởng Công Thương Nguyễn Hồng Diên đã trình bày báo cáo tiếp thu, giải trình, làm rõ các vấn đề trọng tâm được dư luận và các đại biểu quan tâm.

Một trong những điểm nhấn đáng chú ý của Luật TMĐT vừa được thông qua là việc quy định cụ thể về hoạt động TMĐT trên mạng xã hội và phương thức livestream bán hàng. Tiếp thu ý kiến của nhiều đại biểu, luật đã phân định rõ trách nhiệm của từng chủ thể tham gia livestream, bao gồm người bán, người livestream và chủ quản nền tảng. Quy định này nhằm tăng cường tính minh bạch, nâng cao trách nhiệm pháp lý, đồng thời tạo cơ sở pháp lý vững chắc cho công tác kiểm tra, giám sát và xử lý vi phạm.

Đối với các mạng xã hội có tích hợp hoạt động TMĐT, luật xác định đây là loại hình nền tảng riêng biệt. Do đó, hệ thống nghĩa vụ được thiết kế phù hợp với đặc thù hoạt động, tránh áp dụng máy móc các quy định của sàn TMĐT thông thường, nhưng vẫn bảo đảm không tạo ra "vùng trống" trong quản lý, đặc biệt là kiểm soát nội dung kinh doanh và bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng.

Bộ trưởng Công Thương Nguyễn Hồng Diên báo cáo tiếp thu, giải trình, làm rõ các vấn đề trọng tâm được dư luận và các đại biểu quan tâm.

Bên cạnh đó, vấn đề định danh người bán trên sàn TMĐT cũng được Luật hóa chặt chẽ. Quy định này được xây dựng dựa trên việc khai thác hệ thống định danh và xác thực điện tử quốc gia (VNeID). Mục tiêu là làm sạch thị trường, hạn chế hàng giả, hàng nhái, hàng xâm phạm sở hữu trí tuệ thông qua khả năng truy vết người bán. Đồng thời, việc định danh cũng hỗ trợ đắc lực cho công tác quản lý thuế, chống thất thu ngân sách. Chính phủ khẳng định nguyên tắc tận dụng tối đa hạ tầng số sẵn có, không phát sinh thêm thủ tục hành chính phiền hà cho người dân và doanh nghiệp.

Luật cũng dành sự quan tâm đặc biệt đến trách nhiệm của các chủ quản nền tảng nước ngoài hoạt động tại Việt Nam. Trên cơ sở tiếp thu ý kiến đại biểu, các quy định về chỉ định đại diện theo ủy quyền hay thành lập pháp nhân sẽ được áp dụng linh hoạt, căn cứ vào mô hình và chức năng hoạt động của từng nền tảng. Điều này vừa bảo tuân thủ các cam kết quốc tế của Việt Nam, vừa nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước và bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng trong nước.

Với 444/446 đại biểu có mặt tán thành, Quốc hội đã chính thức thông qua Luật Thương mại điện tử.

Để luật sớm đi vào cuộc sống, ngay sau khi được thông qua, Chính phủ sẽ ban hành Kế hoạch triển khai thi hành, trong đó yêu cầu các văn bản hướng dẫn phải rõ ràng, khả thi, thống nhất và không tạo gánh nặng mới cho xã hội. Công tác hậu kiểm dựa trên cơ sở dữ liệu và quản lý rủi ro sẽ được đẩy mạnh, đi kèm với việc xác định rõ trách nhiệm của từng chủ thể.

Các ý kiến góp ý chi tiết của đại biểu về ngưỡng giao dịch, cơ chế ký quỹ, chế độ báo cáo, thủ tục hành chính... cũng đã được tiếp thu và sẽ được cụ thể hóa trong các Nghị định hướng dẫn, bảo đảm tinh thần cắt giảm thủ tục, tạo thuận lợi tối đa cho hoạt động sản xuất, kinh doanh.

Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên khẳng định, dự thảo Luật TMĐT được thông qua đã hoàn thiện theo hướng chặt chẽ, đồng bộ, phản ánh đúng chủ trương của Đảng và Nhà nước, đáp ứng yêu cầu quản lý trong bối cảnh mới, đồng thời bảo vệ tốt hơn quyền lợi người tiêu dùng và tạo lập môi trường kinh doanh công bằng, minh bạch.

Luật Thương mại điện tử gồm 7 chương, 41 điều, quy định toàn diện các vấn đề từ chính sách phát triển, trách nhiệm của các bên liên quan, yếu tố nước ngoài đến ứng dụng công nghệ trong quản lý. Luật áp dụng đối với mọi tổ chức, cá nhân trong và ngoài nước tham gia hoạt động TMĐT tại Việt Nam và sẽ chính thức có hiệu lực thi hành từ ngày 1/7/2026.

Nguyệt Minh

Nguồn: https://doanhnghiepvn.vn/chuyen-doi-so/quoc-hoi-thong-qua-luat-thuong-mai-dien-tu-siet-quan-ly-livestream-dinh-danh-nguoi-ban-hang/20251210113333230