ตั้งแต่สัมมนาเชิงวิชาชีพเกี่ยวกับปัญญาประดิษฐ์ในการสื่อสารมวลชนและสื่อ การสัมภาษณ์ในฐานะ “วิทยากรยุคปัญญาประดิษฐ์” ไปจนถึงการประชุมศิษย์เก่า และจากการสนทนาเหล่านี้ มักมีประเด็นร่วมเสมอ นั่นคือ ปัญญาประดิษฐ์และอนาคตของมืออาชีพ
 |
ผู้เขียน |
นักเรียนของฉันถามว่า “คุณครู เราจะยังมีงานให้ทำอีกไหม” อดีตนักเรียนคนหนึ่งเล่าให้ฟังว่า “เครื่องมือที่สามารถทำได้หลายอย่างในอดีตนั้นต้องทำด้วยตัวเอง ตอนนี้หน่วยงานก็ปรับปรุงแล้ว ฉันสงสัยว่าเราจะยังมีโอกาสหรือไม่...” และแม้ว่าฉันจะพยายามรักษาศรัทธาของตัวเองเอาไว้ แต่ก็มีบางครั้งที่ฉันหยุดคิดไปว่า สุดท้ายแล้วอะไรจะเหลืออยู่
เราอาศัยอยู่ในยุคที่เทคโนโลยีสามารถเปลี่ยนแปลงทั้งความเร็วของการผลิตและวิธีการรับข้อมูล ปัญญาประดิษฐ์สามารถเขียนบทความ สร้างวิดีโอ จำลองอารมณ์ แต่ท่ามกลางความสะดวกสบายเหล่านี้ ฉันยังคงเชื่อว่า สิ่งที่ทำให้เกิดนักข่าวไม่ใช่เครื่องมือ แต่เป็นความกรุณา ความมีสติ และการมีอยู่จริงของมนุษย์
การสื่อสารมวลชนเป็นเรื่องของผู้คน การเขียนเพื่อผู้อ่านและการรับผิดชอบต่อชุมชน เป็นเรื่องของการเลือกว่าจะเขียนอะไร เขียนอย่างไร และเขียนเพื่อใคร AI ไม่สามารถตอบคำถามเหล่านี้ได้อย่างมีสติสัมปชัญญะ แต่จะปรับข้อมูลและไวยากรณ์ให้เหมาะสมเท่านั้น นักข่าวมีความแตกต่างกัน พวกเขารู้วิธีหยุดก่อนที่จะเกิดความเจ็บปวด หลีกเลี่ยงความหวือหวาแบบง่ายๆ แยกแยะระหว่าง “สามารถรายงานได้” และ “ควรรายงาน” และที่สำคัญที่สุด พวกเขาต้องรับผิดชอบต่อผลงานที่พวกเขาสร้างขึ้น ไม่ว่าจะเป็นชื่อ จิตสำนึก และบุคลิกภาพในอาชีพของพวกเขา
ในฐานะครู ฉันไม่คิดว่าเป็นหน้าที่ของฉันที่จะสอนนักเรียนให้หลีกเลี่ยงเทคโนโลยี ตรงกันข้าม ฉันสนับสนุนให้พวกเขาเรียนรู้วิธีใช้เทคโนโลยีอย่างมีวิจารณญาณและมีความรับผิดชอบอยู่เสมอ สิ่งที่ทำให้ฉันกังวลไม่ใช่ AI ที่เขียนบทความ แต่เป็นการสูญเสียความสามารถของมนุษย์ในการตั้งคำถาม ตรวจสอบ และพิจารณา เมื่อสิ่งต่างๆ ง่ายเกินไป รวดเร็วเกินไป ผู้คนก็พอใจกับต้นฉบับที่เรียบๆ แต่ขาดความจริง ในงานสื่อสารมวลชน ความจริงไม่ควรถูกทำให้คลุมเครือ
ในห้องเรียนของฉัน ฉันได้เห็นนักเรียนใช้ AI สำหรับแทบทุกงานการเรียนรู้ ไม่ว่าจะเป็นการค้นคว้าความรู้ การทำแบบฝึกหัด การวางแผนเนื้อหาสำหรับรายงาน ไปจนถึงการเตรียมสไลด์นำเสนอ แต่ยิ่งพวกเขาใช้ AI มากเท่าไร พวกเขาก็ยิ่งสับสนมากขึ้นเท่านั้น เช่น “ครูครับ ผมไม่ทราบว่าผลลัพธ์นี้ถูกหรือผิด…” หรือ “ผมควรเขียนเองตอนนี้เลยไหมครู” หรือ “ผมชินแล้ว ตอนนี้ผมรู้สึกอายที่จะเขียนเอง ครู” และในฐานะครู ผมเองก็สับสนเช่นกันว่าจะประเมินนักเรียนอย่างไร จะกระตุ้นให้พวกเขาพัฒนาทักษะการคิดอย่างแท้จริงได้อย่างไร ไม่ใช่แค่เป็นคนเดียวที่รวบรวมผลลัพธ์จากเครื่องจักร
ฉันเคยบอกนักเรียนว่า “คุณสามารถขอให้ AI แนะนำแนวคิด แก้ไขประโยคได้ แต่คุณต้องเขียนประโยคสุดท้าย และคุณต้องรับผิดชอบสำหรับประโยคนั้น” นี่ไม่ใช่แค่คำแนะนำในการเขียนเท่านั้น แต่เป็นข้อความเกี่ยวกับจริยธรรมในวิชาชีพ ท้ายที่สุดแล้ว การสื่อสารมวลชนไม่ได้เป็นเพียงการรายงานข่าวอย่างรวดเร็วและกว้างขวางที่สุดเท่านั้น แต่ยังรวมถึงการไม่สูญเสียความเป็นมนุษย์ในโลก ที่ระบบอัตโนมัติเพิ่มมากขึ้นด้วย
เราเล่าเรื่องราวต่างๆ ไม่ใช่เพราะ AI ยังเล่าไม่ได้ แต่เพราะมนุษย์ต้องเล่าเรื่องราวต่างๆ ด้วยอารมณ์ ความเข้าใจ และจริยธรรมทางวิชาชีพที่ไม่สามารถเขียนโปรแกรมได้ ท่ามกลางเครื่องมืออัจฉริยะนับร้อย นักข่าวยังคงต้องรักษาสิ่งที่ดูเก่าแต่ไม่มีวันล้าสมัย นั่นคือ การสื่อสารมวลชน เพื่อให้คงความเป็นมนุษย์เอาไว้
PHAM HUONG (อาจารย์ด้านวารสารศาสตร์ มหาวิทยาลัยการศึกษา มหาวิทยาลัย ดานัง )
ที่มา: https://baoquangtri.vn/ai-va-tuong-lai-cua-nguoi-lam-nghe-bao-194438.htm
การแสดงความคิดเห็น (0)