แสดงความอาลัยแด่ผู้แปลเพลงเวียดนามมากกว่า 60 เพลงเป็นภาษารัสเซีย

NDO - บ่ายวันที่ 10 พฤษภาคม หอประชุมมหาวิทยาลัยฮานอยเต็มไปด้วยนักศึกษาจากภาควิชาภาษารัสเซียหลายรุ่นจากหลากหลายยุคสมัย พวกเขามารวมตัวกันในชุดแต่งกายสวยงาม ถือธงชาติเวียดนามและรัสเซีย เพื่อร่วมกันร้องเพลงในพิธีอันพิเศษสุด เพื่อแสดงความอาลัยแด่อาจารย์ อาจารย์ล่าม เลอ ดึ๊ก มาน อดีตอาจารย์ภาควิชาภาษารัสเซีย

ครูและนักแปล Le Duc Man คือผู้ที่ทุ่มเทแปลเพลงเวียดนามชื่อดังหลายสิบเพลงเป็นภาษารัสเซียอย่างขยันขันแข็ง ไม่เพียงแต่แปลเนื้อเพลงและความหมายเท่านั้น คุณครู Man ยังพิถีพิถันในการเลือกภาษาเพื่อให้เนื้อเพลงยังคงความหมายและทำนองดั้งเดิมไว้เมื่อแปลเป็นภาษารัสเซีย เมื่อร้องเพลงแล้ว เนื้อเพลงจะฟังดูเหมือนเขียนเป็นภาษารัสเซีย ไม่ใช่ภาษาที่แปล

รายการ "เพลงเวียดนามพร้อมเนื้อเพลงภาษารัสเซีย" แนะนำเพลงเวียดนามที่มีมาช้านาน ซึ่งแปลเป็นภาษารัสเซียโดยคุณ Le Duc Man จัดโดยกลุ่มศิษย์เก่าคณะภาษารัสเซีย ร่วมกับหน่วยงานของมหาวิทยาลัยฮานอย เนื่องในโอกาสครบรอบ 75 ปี การสถาปนาความสัมพันธ์ ทางการทูต ระหว่างเวียดนามและรัสเซีย (30 มกราคม 1950 - 30 มกราคม 2025) โดยรำลึกถึงชัยชนะเดียนเบียนฟูในวันที่ 7 พฤษภาคม และชัยชนะเหนือลัทธิฟาสซิสต์ในวันที่ 9 พฤษภาคม

นักแปล เล ดึ๊ก มาน เกิดในปี พ.ศ. 2484 ที่เมืองซวีเตี๊ยน จังหวัดห่านาม เขาเป็นครูที่ยอดเยี่ยม กวี และนักแปลที่มีชื่อเสียง เขาทำงานที่มหาวิทยาลัยฮานอยตั้งแต่ปี พ.ศ. 2509 ถึง พ.ศ. 2545

ด้วยความรักและความเข้าใจอย่างลึกซึ้งใน ดนตรี และบทกวี เล ดึ๊ก มาน ครูและนักแปล จึงเริ่มแปลเพลงเวียดนามเป็นภาษารัสเซียในช่วงทศวรรษ 1990 เดิมทีการแปลเพลงเป็นเพียงงานอดิเรกส่วนตัว แต่ต่อมาเขาได้เปลี่ยนงานแปลเพลงให้กลายเป็นงานเชิงระบบ

เพลงที่เขาแปลเป็นภาษารัสเซียประกอบด้วยเพลงที่แต่งโดยนักดนตรีเวียดนามที่มีชื่อเสียงมากมาย ซึ่งมีทำนองที่คุ้นเคยสำหรับสาธารณชน ตั้งแต่เพลงก่อนสงคราม เพลงปฏิวัติ เพลงที่มีเนื้อร้อง ไปจนถึงเพลงที่คนหนุ่มสาวชื่นชอบในปัจจุบัน เช่น เพลงของโฮจิมินห์ เพลงเมื่อคืนฉันฝันว่าได้พบกับลุงโฮ เพลงแห่งความหวัง เพลงเดินทัพไปฮานอย เพลงรัก เพลงรักแห่งตะวันตกเฉียงเหนือ เรือและทะเล คุณยังจำหรือลืมไปแล้ว ฮานอยในฤดูใบไม้ร่วง ฝุ่นชอล์ก ทุกวันฉันเลือกความสุข ฤดูใบไม้ผลิแรก จับมือกัน โลกใบนี้เป็นของเรา สวัสดีเวียดนาม รอบเดียวของเวียดนาม การเกิดใหม่...

การแปลเนื้อเพลงเป็นภาษารัสเซียไม่เพียงแต่เป็นความหลงใหลเท่านั้น แต่ยังเป็นภารกิจที่เขาอยากทำอยู่เสมอด้วย นั่นคือการเผยแพร่ความงดงามของวัฒนธรรมและดนตรีเวียดนามสู่ต่างประเทศ

นอกจากการแปลเนื้อเพลงแล้ว นักแปล Le Duc Man ยังได้แปลวรรณกรรมรัสเซียเป็นภาษาเวียดนามอีกหลายสิบเล่ม ผลงานแปลของเขาหลายชิ้นได้รับการตีพิมพ์และนำไปใช้เป็นสื่อการสอนในมหาวิทยาลัยต่างๆ เขากล่าวว่างานแปลไม่เพียงแต่ต้องอาศัยความรู้ด้านภาษาเท่านั้น แต่ยังต้องอาศัยความเข้าใจในวัฒนธรรม ดนตรี และอารมณ์ความรู้สึกอีกด้วย

แม้ว่าเขาจะมีประสบการณ์มากในการแปล แต่เมื่อเริ่มแปลงานใดๆ นักแปล Le Duc Man ก็มีความระมัดระวังอย่างมากและให้ความสำคัญกับปัจจัยทางวัฒนธรรมและภาษาเป็นอันดับแรก

เขาเล่าว่าในระหว่างกระบวนการแปล เขายังพบกับความยากลำบากมากมายในด้านวัฒนธรรม ภาษา และดนตรี โดยเฉพาะการ "จับคู่" คำภาษารัสเซียกับความหมาย บริบท และจังหวะของเนื้อเพลงภาษาเวียดนามในเพลง

เขาสารภาพว่า “ผมเป็นคนที่มีความรู้และรักในด้านการศึกษาและวัฒนธรรมโดยทั่วไป ทั้งในด้านบทกวี ภาษาเวียดนามและรัสเซีย และยังชอบเล่นเครื่องดนตรีและร้องเพลงอีกด้วย

ตลอดชีวิตที่ผ่านมา ฉันนั่งสอน เขียนบทกวี แปลหนังสือ และพูดคุยกับเพื่อนร่วมงาน ทั้งนักเรียนเก่าและนักเรียนใหม่เท่านั้น ในช่วงไม่กี่ปีที่ผ่านมา ตอนอายุ 90 ปี ฉันมุ่งเน้นไปที่การแปลเนื้อเพลงภาษาเวียดนามเป็นภาษารัสเซีย ฉันคิดว่าเราได้แปลเพลงจากประเทศอื่นๆ เป็นภาษาเวียดนามหลายร้อยหลายพันเพลง เพื่อที่เราจะได้ผสมผสานและซึมซับแก่นแท้ของดนตรีโลก แต่ในทางกลับกัน กลับมีน้อยมาก…”

งานแปลของเขาเปรียบเสมือนหนอนไหมที่ปั่นไหม โดยที่เพลงแต่ละเพลงหรือผลงานที่แปลแต่ละชิ้นนั้นเปรียบเสมือนผ้าไหมอันงดงามที่ทอขึ้นจากความพยายามอย่างขยันขันแข็งของเขา

เมื่อพูดถึงผลงานแปลของอาจารย์ ศาสตราจารย์ Le Duc Man ผู้แปล รองศาสตราจารย์ ดร. Nguyen Van Trao อธิการบดีมหาวิทยาลัยฮานอย กล่าวว่า การจะแต่งผลงานดนตรีและเพลงรัก ศิลปินจำเป็นต้องมีเนื้อหา อารมณ์ สถานการณ์ที่สร้างสรรค์ ทำนอง และเนื้อร้อง

“ในการแปลเนื้อเพลงภาษารัสเซียสำหรับผลงานดนตรีเวียดนาม คุณมานมีพลังทางภาษา ความเชี่ยวชาญในวรรณกรรมและภาษารัสเซีย-เวียดนาม และความรักอันยิ่งใหญ่ที่มีต่อทั้งเวียดนามและรัสเซีย เขามีสัมผัสทางดนตรี อารมณ์ที่แท้จริงจากหัวใจและจิตวิญญาณ ความเห็นอกเห็นใจและการสื่อสารระหว่างนักแต่งเพลงและนักแปล และการสื่อสารคุณค่าทางวัฒนธรรมรัสเซีย-เวียดนาม ที่สำคัญที่สุดคือความกลมกลืนของหัวใจและจิตวิญญาณของคุณมานและความเข้าใจของนักศึกษาทุกยุคทุกสมัย” รองศาสตราจารย์ ดร.เหงียน วัน เตรา กล่าว

นักศึกษาและศิษย์เก่าจำนวนมากได้แสดงความเคารพและขอบคุณต่อคุณเล ดึ๊ก มาน ส่วนเหงียน ถิ ฮวย ทู นักศึกษาชั้นปีที่ 2 ภาควิชาภาษารัสเซีย มหาวิทยาลัยฮานอย กล่าวว่า “บทเพลงที่คุณมานแปลเป็นภาษารัสเซียไม่เพียงแต่ช่วยรักษาเอกลักษณ์ประจำชาติเท่านั้น แต่ยังสื่อถึงจิตวิญญาณแห่งการเชื่อมโยงทางวัฒนธรรมระหว่างเวียดนามและรัสเซียอีกด้วย ผมหวังว่านักศึกษาที่กำลังศึกษาอยู่จะเข้าร่วมโครงการที่มีความหมายเช่นนี้อย่างแข็งขัน เพราะนี่ไม่เพียงแต่เป็นโอกาสในการฝึกฝนทักษะทางภาษาเท่านั้น แต่ยังเป็นการเสริมสร้างความรักที่มีต่อบ้านเกิดเมืองนอนและวัฒนธรรมเวียดนาม ซึ่งจะทำให้พวกเขาเข้าใจและรักภาษาและวัฒนธรรมรัสเซียมากยิ่งขึ้น”

ระหว่างการบรรยายนอกรอบงาน คุณมักซิม คูริลอฟ เลขานุการเอกสถานเอกอัครราชทูตสหพันธรัฐรัสเซียประจำเวียดนาม ได้เน้นย้ำถึงความสำคัญของการแปลเพลงเวียดนามที่มีชื่อเสียงเป็นภาษารัสเซีย เพื่อเสริมสร้างการแลกเปลี่ยนทางวัฒนธรรมระหว่างสองประเทศ โดยกล่าวว่า “เราถือว่านี่เป็นกิจกรรมสำคัญที่สร้างแรงผลักดันในการส่งเสริมความสัมพันธ์ทางวัฒนธรรมระหว่างรัสเซียและเวียดนาม ในกระบวนการแลกเปลี่ยนดังกล่าว การแปลมีบทบาทสำคัญอย่างยิ่งยวด ช่วยให้ประชาชนทั้งสองเข้าใจกันมากขึ้นและใกล้ชิดกันมากขึ้นผ่านภาษาและดนตรี”

นายมักซิม คูริลอฟ เลขานุการเอก สถานเอกอัครราชทูตสหพันธรัฐรัสเซียประจำเวียดนาม

เลขาธิการใหญ่ยังได้แสดงความขอบคุณอย่างสุดซึ้งต่อคุณเล ดึ๊ก มาน ผู้ซึ่งอุทิศตนให้กับการแปลเพลงเวียดนามเป็นภาษารัสเซียมาเป็นเวลานานหลายปี โดยกล่าวว่า "ผมขอขอบคุณเป็นพิเศษต่อสหายเล ดึ๊ก มาน สำหรับความทุ่มเทอย่างไม่รู้จักเหน็ดเหนื่อย นี่เป็นงานที่ไม่เพียงแต่ต้องใช้ความเชี่ยวชาญระดับสูงเท่านั้น แต่ยังมีส่วนสำคัญอย่างยิ่งต่อการเสริมสร้างความสัมพันธ์ทางวัฒนธรรมระหว่างสองประเทศอีกด้วย"

เมื่อพูดถึงความรู้สึกเมื่อได้ฟังเพลงเวียดนามเป็นภาษารัสเซีย คุณมักซิม คูริลอฟ กล่าวว่า “ผมรู้สึกซาบซึ้งและมีความสุขมากที่ได้ฟังเพลงเวียดนามที่เล่นเป็นภาษาแม่ของผม เป็นเรื่องน่ายินดีที่ยังมีผู้คนที่กระตือรือร้นอย่างคุณเล ดึ๊ก มาน ผู้ซึ่งได้นำทำนองเพลงเวียดนามที่มีเอกลักษณ์ประจำชาติอันโดดเด่นมาสู่ชาวรัสเซียอย่างใกล้ชิด นี่แสดงให้เห็นว่าความสัมพันธ์ฉันมิตรระหว่างสองประเทศกำลังพัฒนาอย่างต่อเนื่อง แข็งแกร่งยิ่งขึ้น และจะยิ่งแข็งแกร่งขึ้นในอนาคต”

ล่าม เลอ ดึ๊ก มาน พร้อมด้วยผู้แทนและผู้ชมจำนวนมากในพิธี

จนถึงปัจจุบัน จำนวนเพลงเวียดนามที่แปลเป็นภาษารัสเซียโดย Le Duc Man (ตลอด 30 ปีที่ผ่านมา) มีมากกว่า 60 เพลง และจะไม่หยุดอยู่เพียงเท่านั้น Le Duc Man วัย 80 ปี ครูและนักแปลยังคงกระตือรือร้นและหลงใหลในงานสื่อสารที่เชื่อมโยงวัฒนธรรมรัสเซีย-เวียดนาม

ครูและนักแปลผู้เปี่ยมด้วยคุณธรรม เล ดึ๊ก มาน เกิดในปี พ.ศ. 2484 ที่เมืองดุยเตี๊ยน จังหวัดฮานาม ท่านใฝ่ฝันที่จะเรียนรู้ตั้งแต่ยังเด็ก ในวัยเด็ก บิดาของท่านได้สอนอักษรจีนให้เล็กน้อย และเมื่อท่านเติบโตขึ้น ท่านได้ศึกษาภาษาฝรั่งเศสที่กรุงฮานอย ในปี พ.ศ. 2503 ท่านได้ศึกษาภาษารัสเซียที่คณะภาษาต่างประเทศ มหาวิทยาลัยการสอนฮานอย หลังจากสำเร็จการศึกษา ท่านได้กลับมาสอนที่มหาวิทยาลัยภาษาต่างประเทศฮานอย (ปัจจุบันคือมหาวิทยาลัยฮานอย - HANU) และได้เข้าร่วมงานกับมหาวิทยาลัยแห่งนี้ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2509 จนกระทั่งเกษียณอายุ (ในปี พ.ศ. 2545)

จนถึงปัจจุบัน นักแปล เลอ ดึ๊ก มาน ได้แปลวรรณกรรมรัสเซียเป็นภาษาเวียดนามมากกว่า 40 เรื่อง รวมถึงผลงานที่มีชื่อเสียงมากมาย อาทิ มหากาพย์ "ปีศาจ" (มิคาอิล เลอร์มอนทอฟ) ผลงานหลายชิ้นของดอสโตเยฟสกี อันนา คาเรนินา (ตอลสตอย) "และรุ่งอรุณก็เงียบสงัด" (บอริส วาซิลเยฟ) "เรื่องตลก" (อาซิต เนกซิน) ของตุรกีที่แปลจากภาษารัสเซีย "คริสตจักรแห่งการชุมนุม" (นิโคไล เลสคอฟ) และบทกวีอีกมากมายของ เอ. พุชกิน และนักเขียนท่านอื่นๆ อีกมากมาย ในปี พ.ศ. 2560 สมาคมนักเขียนเวียดนามได้มอบรางวัลการแปลที่ยิ่งใหญ่ที่สุดให้แก่นักแปล เลอ ดึ๊ก มาน ด้วยบทละครบทกวี 5,000 บท "ความทุกข์จากปัญญา" ของอเล็กซานเดอร์ กริโบเอดอฟ (ค.ศ. 1795 - 1829) นักเขียนชาวรัสเซีย

ที่มา: https://nhandan.vn/tri-an-nguoi-chuyen-ngu-hon-60-ca-khuc-viet-sang-tieng-nga-post878847.html