Thông qua Nghị quyết tháo gỡ khó khăn thi hành Luật Đất đai: Làm rõ cơ chế bồi thường khi thỏa thuận đạt 75%

Sáng 11/12 với đa số đại biểu có mặt tán thành, Quốc hội đã thông qua Nghị quyết của Quốc hội quy định một số cơ chế, chính sách tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong tổ chức thi hành Luật Đất đai. Nghị quyết gồm 3 Chương, 13 Điều và có hiệu lực thi hành từ ngày 1/1/2026.

Các đại biểu biểu quyết thông qua Nghị quyết của Quốc hội quy định một số cơ chế, chính sách tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong tổ chức thi hành Luật Đất đai. Ảnh: Quang Vinh

Theo Nghị quyết được thông qua, có 3 trường hợp Nhà nước thu hồi đất để phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng. Thứ nhất là thực hiện dự án trong khu thương mại tự do, dự án trong trung tâm tài chính quốc tế.

Trường hợp thứ hai là sử dụng đất để thực hiện dự án thông qua thỏa thuận về nhận quyền sử dụng đất đã hết thời hạn phải hoàn thành việc thỏa thuận hoặc hết thời gian gia hạn phải hoàn thành việc thỏa thuận mà đã thoả thuận được trên 75% diện tích đất và trên 75% số lượng người sử dụng đất thì Hội đồng nhân dân cấp tỉnh xem xét, thông qua việc thu hồi phần diện tích đất còn lại để giao đất, cho thuê đất cho chủ đầu tư.

Toàn cảnh phiên họp. Ảnh: Quang Vinh

Trường hợp thứ ba là tạo quỹ đất để thanh toán dự án theo Hợp đồng Xây dựng - Chuyển giao (Hợp đồng BT), để cho thuê đất tiếp tục sản xuất, kinh doanh đối với trường hợp tổ chức đang sử dụng đất mà Nhà nước thu hồi đất quy định tại Điều 78, Điều 79 Luật Đất đai, khoản 1 Điều này và điểm a khoản này.

Điểm đáng chú ý nhất trong Nghị quyết được Quốc hội thông qua là cơ chế bồi thường khi thu hồi đất khi thỏa thuận đạt tỷ lệ “75%”.

Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Trần Đức Thắng trình bày Báo cáo về việc tiếp thu, giải trình, dự thảo Nghị quyết. Ảnh: Quang Vinh

Báo cáo tiếp thu, giải trình, dự thảo Nghị quyết, Bộ trưởng Trần Đức Thắng cho biết, Chính phủ đã tiếp thu bổ sung khoản 7 Điều 3 về bồi thường, hỗ trợ tái định cư đối với trường hợp thu hồi đất quy định tại điểm b, Khoản 2 Điều 3 này theo hướng: Việc bồi thường, hỗ trợ tái định cư đối với diện tích đất còn lại áp dụng như trường hợp Nhà nước thu hồi đất. Trường hợp tổng số tiền bồi thường, hỗ trợ được nhận theo phương án bồi thường, hỗ trợ tái định cư tính trên một đơn vị diện tích đất thấp hơn trung bình của giá đất đã thỏa thuận thì người có đất bị thu hồi được nhận thêm số tiền còn thiếu so với mức trung bình đó.

Về thời điểm xác định giá đất đối với diện tích đất thanh toán cho hợp đồng xây dựng - chuyển giao (hợp đồng BT), Chính phủ đã tiếp thu, hoàn thiện theo hướng: Thời điểm xác định giá đất đối với diện tích đất thanh toán cho hợp đồng BT là thời điểm Nhà nước quyết định giao đất, cho thuê đất. Trường hợp nhà nước chậm giao đất, cho thuê đất để thanh toán cho hợp đồng BT thì nhà đầu tư được hưởng thêm một khoản tiền tương ứng với mức lãi suất trung bình của các ngân hàng thương mại cổ phần Nhà nước đối với phần giá trị của hạng mục công trình hoặc công trình.

Thời gian được hưởng tính từ thời điểm nghiệm thu hoàn thành hạng mục công trình hoặc công trình dự án BT đến thời điểm có quyết định giao đất, cho thuê đất, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Trần Đức Thắng thông tin, việc quy định thời điểm xác định giá đất như trên là thống nhất với thời điểm xác định giá đất của pháp luật về đất đai qua các thời kỳ; Đồng thời bù đắp một phần thiệt hại cho nhà đầu tư do Nhà nước chậm giao đất, cho thuê đất và áp dụng với các hợp đồng BT thực hiện từ ngày Nghị quyết có hiệu lực thi hành (1/1/2026).

Bên cạnh đó, tiếp thu ý kiến góp ý của các vị đại biểu Quốc hội, Chính phủ đã rà soát, chỉnh lý một số nội dung trong dự thảo Nghị quyết như: Bổ sung nội dung giao Chính phủ quy định chi tiết việc thu hồi đất trước khi phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ tái định cư và thu hồi đất trước khi hoàn thành bố trí tái định cư; Bổ sung quy định trường hợp cho thuê đất thông qua đấu giá quyền sử dụng đất thì người sử dụng đất trả tiền thuê đất một lần cho cả thời gian thuê; Rà soát, chỉnh lý kỹ thuật về ngôn ngữ thể thức, kỹ thuật trình bày văn bản bảo đảm tính thống nhất trong dự thảo Nghị quyết.

Anh Vũ - Việt Thắng

Nguồn: https://daidoanket.vn/thong-qua-nghi-quyet-thao-go-kho-khan-thi-hanh-luat-dat-dai-lam-ro-co-che-boi-thuong-khi-thoa-thuan-dat-75.html