Ứng dụng khoa học, công nghệ vào sản xuất - 'Đòn bẩy' nâng cao giá trị nông sản

Trong bối cảnh nông nghiệp đứng trước yêu cầu tái cơ cấu theo hướng hiện đại, bền vững, việc ứng dụng khoa học, công nghệ vào sản xuất đang trở thành “chìa khóa” giúp nông dân Tây Ninh nâng cao năng suất, chất lượng, giảm chi phí và thích ứng với biến đổi khí hậu. Từ những cánh đồng mía, ruộng lúa đến vườn rau, trang trại chăn nuôi, nhiều mô hình nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao đã và đang mang lại hiệu quả thiết thực, mở ra hướng đi mới cho ngành Nông nghiệp địa phương.

Từ sản xuất truyền thống đến nông nghiệp thông minh

Là xã vùng biên giới, sau hợp nhất, Tân Biên có diện tích đất tự nhiên 24.471ha. Hiện nay, kinh tế của xã tiếp tục phát triển ổn định, trong đó lĩnh vực nông nghiệp từng bước chuyển đổi theo hướng ứng dụng công nghệ cao gắn với xây dựng nông thôn mới đạt nhiều kết quả rõ nét.

Trước những biến động của thị trường nông sản, nông dân mạnh dạn áp dụng tiến bộ khoa học - kỹ thuật, chuyển đổi cơ cấu cây trồng theo hướng hiệu quả và bền vững. Nhiều diện tích đất kém năng suất đã được chuyển sang trồng các loại cây có giá trị kinh tế cao như: mít, sầu riêng, bưởi...

Năm 2022, nhận thấy giống mít đỏ là cây trồng mới tại địa phương và có thể xuất khẩu, tiềm năng kinh tế cao lại phù hợp với thổ nhưỡng nên anh Nguyễn Văn Dương (ngụ ấp Tân Thạnh, xã Tân Biên) quyết định chuyển từ cây mì sang trồng giống mít đỏ xen với mít Thái theo hướng hữu cơ kết hợp vô cơ.

Nhờ chăm sóc đúng kỹ thuật, sau 2 năm, vườn mít của anh Dương bắt đầu cho thu hoạch. Với giá bán dao động từ 35.000-40.000 đồng/kg, mỗi năm, gia đình anh có thu nhập khoảng 300 triệu đồng từ vườn mít.

“Tôi sản xuất theo hướng hữu cơ kết hợp một phần vô cơ để cây trồng đạt hiệu quả và năng suất tốt nhất trong giai đoạn đầu cho trái. Tuy nhiên, trong quá trình trồng trọt, tôi cũng tìm tòi các chế phẩm sinh học để hướng đến hạn chế đến mức thấp nhất việc sử dụng phân bón và thuốc bảo vệ thực vật, đồng thời việc tưới tiêu cho cây trồng cũng được thực hiện theo đúng quy trình, kỹ thuật” - anh Dương nói. 

Nhiều diện tích cây ăn trái áp dụng khoa học - kỹ thuật vào sản xuất cho hiệu quả kinh tế cao

Cũng là một điển hình nông dân tiêu biểu tại địa phương, từ một hộ trồng cao su tiểu điền, gia đình ông Phan Văn Thà (ngụ ấp 3, xã Tân Biên) trăn trở làm sao để nâng cao năng suất và tạo sinh kế bền vững.

Từ khi địa phương triển khai các mô hình chuyển đổi cơ cấu cây trồng, ông đã chủ động học hỏi, tham gia các lớp tập huấn kỹ thuật, mạnh dạn chuyển sang trồng nhiều loại cây khác nhau, từ chôm chôm, mít, bưởi rồi sau cùng là cây sầu riêng, tất cả đều canh tác theo hướng hữu cơ sinh học. Với mô hình sản xuất của mình, mỗi năm mang lại cho gia đình ông nguồn thu nhập hơn 6 tỉ đồng.

Ông Thà cho biết: “Trong điều kiện phát triển chung của đất nước, của ngành Nông nghiệp Việt Nam và cũng là để đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của thị trường, những năm qua, tôi sản xuất theo hướng cánh đồng lớn chuyên canh về cây sầu riêng, bưởi, mít… Việc sản xuất cũng được áp dụng khoa học - kỹ thuật từ bón phân, tưới nước đến chăm sóc cây trồng để đưa ra thị trường những sản phẩm có chất lượng tốt nhất”.

Tại xã Lộc Ninh, nhiều hộ nông dân đã bắt đầu ứng dụng cơ giới hóa và công nghệ số vào sản xuất. Ông Tạ Văn Minh cho biết, trước đây, việc trồng trọt của nông dân chủ yếu dựa vào kinh nghiệm, phụ thuộc nhiều vào thời tiết nên hiệu quả không cao. Tuy nhiên, từ khi áp dụng khoa học, công nghệ vào sản xuất, nhiều diện tích trồng mì, mía, tre lấy măng… của gia đình ông đã có năng suất cao, khả năng kháng sâu, bệnh tốt.

“Khi làm đất có máy móc hỗ trợ; trong trồng trọt, chúng tôi áp dụng hệ thống tưới nước tự động, vừa nhanh, đều, độ ẩm trong đất vừa đủ để cây sinh trưởng tốt. Mỗi vụ, gia đình tôi tiết kiệm được hàng chục triệu đồng chi phí mà hiệu quả, năng suất cao hơn trước đây” - ông Minh nói.

Diện tích trồng măng tre áp dụng tưới nước tự động của ông Tạ Văn Minh cho hiệu quả kinh tế cao

Theo thống kê của ngành Nông nghiệp tỉnh, hiện nay, toàn tỉnh có hàng trăm hécta cây trồng được áp dụng các giải pháp công nghệ như tưới tiết kiệm, nhà màng, nhà lưới, cơ giới hóa đồng bộ, góp phần nâng giá trị sản xuất trên cùng đơn vị diện tích.

Khoa học, công nghệ - bệ đỡ cho nông sản vươn xa

Bên cạnh sản xuất, việc ứng dụng khoa học, công nghệ trong bảo quản, chế biến và tiêu thụ nông sản cũng được tỉnh chú trọng. Nhiều hợp tác xã đã sử dụng mã QR để truy xuất nguồn gốc sản phẩm, đưa nông sản lên các sàn thương mại điện tử, mở rộng thị trường tiêu thụ.

Ông Phan Hoài Thịnh - Giám đốc Hợp tác xã Cây ăn trái Bàu Đồn, xã Truông Mít, cho biết, việc ứng dụng công nghệ truy xuất nguồn gốc giúp sản phẩm của hợp tác xã tạo được niềm tin với người tiêu dùng. “Nhờ minh bạch thông tin, sản phẩm sầu riêng của chúng tôi đã ký kết được hợp đồng tiêu thụ ổn định với các siêu thị trong và ngoài tỉnh, nhiều đơn hàng đã xuất khẩu đến nhiều thị trường khó tính” - ông Thịnh cho hay.

Thông tin từ Sở Nông nghiệp và Môi trường, thời gian qua, tỉnh ban hành nhiều chính sách khuyến khích doanh nghiệp, hợp tác xã, nông dân đầu tư vào nông nghiệp công nghệ cao, đồng thời ngành cũng chủ động phối hợp ngành chức năng ứng dụng rộng rãi nhiều tiến bộ khoa học - kỹ thuật về giống, phân bón, các biện pháp thâm canh vào trồng trọt, chăn nuôi.

Từ việc áp dụng khoa học, công nghệ, trên địa bàn tỉnh đã hình thành nhiều vùng liên kết sản xuất mang lại hiệu quả kinh tế cao, tạo bước đột phá mới trong phát triển sản xuất như mô hình trồng dưa lưới trong nhà màng, vùng sản xuất rau sạch theo tiêu chuẩn VietGAP…

Bên cạnh đó, các địa phương cũng đã đẩy mạnh tuyên truyền, vận động người dân mạnh dạn chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi theo hướng phát triển hàng hóa và thu nhập ổn định; đẩy mạnh hoạt động liên kết sản xuất - tiêu thụ, hỗ trợ nông dân xây dựng các mô hình kinh tế tập thể, phát triển tổ hợp tác và hợp tác xã nhằm nâng cao giá trị sản phẩm và giảm thiểu rủi ro về đầu ra…

Thành viên Hợp tác xã Cây ăn trái Bàu Đồn, xã Truông Mít dán mã QR lên sầu riêng để xuất khẩu

Thời gian tới, tỉnh sẽ đẩy mạnh công tác thông tin, tuyên truyền, chuyển giao khoa học - kỹ thuật cho người dân, nhất là rải vụ trong sản xuất, ứng dụng quy trình thực hành nông nghiệp tốt và trong công tác phòng, chống dịch bệnh trên cây trồng, vật nuôi; quản lý, giám sát chặt chẽ mã số vùng trồng, cơ sở đóng gói, hỗ trợ kết nối sản xuất - tiêu thụ để giữ vững thị trường xuất khẩu; đẩy mạnh phát triển chăn nuôi trang trại tập trung quy mô lớn, ứng dụng công nghệ cao, xây dựng cơ sở nuôi, vùng nuôi an toàn dịch bệnh; tập trung phát triển thủy sản ứng dụng các quy trình công nghệ mới, công nghệ tuần hoàn, thân thiện với môi trường, hướng đến giảm phát thải…

Có thể khẳng định, ứng dụng khoa học, công nghệ vào sản xuất nông nghiệp không chỉ là xu thế tất yếu mà còn là con đường giúp nông nghiệp Tây Ninh nâng cao sức cạnh tranh, thích ứng với biến đổi khí hậu và hội nhập sâu, rộng vào thị trường. Tuy nhiên, để khoa học, công nghệ thực sự đi vào chiều sâu, các ngành chức năng cần tiếp tục đẩy mạnh đào tạo, nâng cao trình độ cho nông dân; tăng cường liên kết “4 nhà”, đồng thời có cơ chế hỗ trợ vốn, đất đai, hạ tầng phù hợp./.

V.N

Nguồn: https://baolongan.vn/ung-dung-khoa-hoc-cong-nghe-vao-san-xuat-don-bay-nang-cao-gia-tri-nong-san-a208380.html