Xania Monet là ai mà gây tranh cãi kịch liệt trong nền công nghiệp âm nhạc?

Được sinh ra từ phần mềm tạo nhạc AI kết hợp với lời nhạc do nhà thơ kiêm designer Talisha "Nikki" Jones sáng tạo, Xania Monet nhanh chóng thu hút sự chú ý trên mạng xã hội, streaming và radio.

Ca khúc How Was I Supposed to Know? đạt thứ hạng 30 trên bảng Adult R&B Airplay, đồng thời đứng đầu bảng R&B Digital Song Sales.

Sự xuất hiện của cô là minh chứng cho một hình thái âm nhạc mới, nơi "nghệ sĩ" không nhất thiết phải là người thật nhưng vẫn có sức ảnh hưởng mạnh mẽ. Đồng thời Xania Monet được xem là cơn ác mộng kỹ thuật số mới nhất xuất hiện từ ngành sản xuất nội dung AI.

'Coi Xania Monet như một con người thực sự'

Trong cuộc phỏng vấn trên chương trình CBS Mornings, người đứng sau Xania Monet là Telisha "Nikki" Jones, đã chia sẻ câu chuyện sáng tạo trong buổi phỏng vấn độc quyền với nhà báo kỳ cựu Mỹ Gayle King.

Jones mô tả bản thân là người sáng tạo chứ không phải ca sĩ, đồng thời nhấn mạnh rằng có một người thật đứng sau Xania Monet.

Xania Monet - Ảnh 2. — Talisha "Nikki" Jones chia sẻ về việc tạo ra ca sĩ AI trong buổi phỏng vấn - Ảnh: Instagram @thepurpleagency

Xania Monet - How Was I supposed to Know- (Official Music Video)

Theo Jones, cô sử dụng phần mềm AI Suno để tạo giọng hát, trong khi lời nhạc do chính cô viết, dựa trên trải nghiệm cá nhân hoặc người thân. Cô giải thích:

"Lời bài hát hoàn toàn là của tôi, dựa trên trải nghiệm đời thực. Tất cả những gì tôi trải qua hoặc người thân gần gũi đã trải qua, tôi đều viết ra. Xania là phần mở rộng của tôi, nên tôi xem cô ấy như một con người thật. Có cảm xúc và linh hồn thật được đặt vào những lời ca đó".

Jones khẳng định AI chỉ là công cụ hỗ trợ, giúp đưa ý tưởng nhanh chóng đến thị trường và khán giả, chứ không thay thế con người.

Xania Monet lập nên lịch sử khi trở thành AI artist đầu tiên xuất hiện trên bảng Billboard Hot R&B Songs với ca khúc How Was I Supposed To Know. Nhờ lượng stream khổng lồ, cô và Jones ký hợp đồng trị giá nhiều triệu USD với Hallwood Media, gây chú ý trong ngành. Công ty cho biết:

"Những gì Jones làm với Xania Monet đại diện cho tương lai của âm nhạc. AI đang phá bỏ rào cản, mang đến cơ hội cho những người sáng tạo không đi theo con đường truyền thống, giúp họ kể câu chuyện và ý tưởng của mình, đồng thời kết nối trực tiếp với người nghe".

Theo dữ liệu Billboard, chỉ trong hai tháng đầu tiên, ca khúc đạt hơn 50 triệu lượt stream trên Spotify, Apple Music và YouTube, đồng thời xuất hiện trên nhiều bảng xếp hạng khác như Hot Gospel Songs và Emerging Artists.

Phản ứng quốc tế và tranh luận về bản quyền

Ngay sau khi Xania Monet xuất hiện trên bảng Billboard, báo chí quốc tế đồng loạt đưa tin, nhấn mạnh đây là bước ngoặt trong ngành âm nhạc.

CNN gọi cô là "nghệ sĩ AI đầu tiên xuất hiện trên Billboard", nhấn mạnh rằng sự kiện này không chỉ là kỳ tích về mặt công nghệ, mà còn mở ra một hướng đi hoàn toàn mới cho thị trường nhạc số.

Tạp chí âm nhạc NME nhận định đây là cột mốc lịch sử, chứng minh AI có thể tạo ra sức ảnh hưởng tương đương ca sĩ thật, đồng thời đặt ra câu hỏi về tương lai vai trò của nghệ sĩ con người trong ngành.

Xania Monet - Ảnh 3. — Hợp đồng của Xania Monet với Hallwood Media dựa trên sự công nhận từ con người, mở ra cuộc tranh luận về luật bản quyền trong âm nhạc thời đại AI

Xania Monet - Ảnh 4. — Xania Monet đang thực sự là vấn đề "đau đầu" của nền công nghiệp âm nhạc

Trong khi đó, Forbes cảnh báo rằng thành công của AI artist có thể "đe dọa" cơ hội cho các nghệ sĩ thực khi các hãng thu âm tìm cách tối ưu hóa chi phí và kiểm soát dễ dàng hơn, thay vì đầu tư vào nghệ sĩ truyền thống với thời gian luyện tập, phòng thu và tour diễn dài hạn.

Van Badha của tờ The Guardian mô tả Xania Monet "chỉ là avatar kỹ thuật số kèm giọng hát do máy tính tạo ra", và lời nhạc dù do con người viết vẫn không thể che giấu bản chất "phi con người" của dự án.

Tác giả cảnh báo rằng dù hiện tại âm nhạc gây chú ý, rất có thể khán giả đặc biệt giới trẻ sẽ sớm quay lưng khi "đồ số hóa hàng loạt" bị xem là nhạt nhẽo, vô hồn.

Một câu hỏi lớn được đặt ra là bản quyền âm nhạc AI thuộc về ai khi nghệ sĩ là AI?

Các chuyên gia pháp lý quốc tế nhận định, với những ca khúc do AI tạo ra, nếu không có sự can thiệp sáng tạo rõ rệt của con người, quyền sở hữu bản quyền có thể không được công nhận.

Do đó các hợp đồng liên quan đến nghệ sĩ AI thường cần quy định rõ ràng quyền sở hữu nội dung, quyền khai thác, thu nhập và trách nhiệm pháp lý của các bên, nhằm tránh tranh chấp sau này.

Tình huống này cũng đang là vấn đề tranh luận trên toàn cầu, khi luật bản quyền chưa thực sự bắt kịp tốc độ phát triển của công nghệ AI trong âm nhạc.

Trở lại chủ đề

MAI NGUYỆT

Nguồn: https://tuoitre.vn/xania-monet-la-ai-ma-gay-tranh-cai-kich-liet-trong-nen-cong-nghiep-am-nhac-20251130094721302.htm