Xiaomi SU7, YU7 và lãi sau 19 tháng nhờ hệ sinh thái

Xiaomi ghi nhận 700 triệu nhân dân tệ (98 triệu USD) lợi nhuận từ mảng xe điện và trí tuệ nhân tạo trong quý 3 kết thúc ngày 30/9, cán mốc chỉ sau khoảng 19 tháng kể từ khi ra mắt sedan điện SU7. Đây là tốc độ nhanh hơn Li Auto (24 tháng), Tesla (61 tháng) và Leapmotor (71 tháng), trong khi Xpeng và Nio vẫn lỗ và đặt mục tiêu hòa vốn vào năm 2025.

Lãi sau 19 tháng: con số và so sánh

Theo công bố ngày 18/11, khoản lợi nhuận trên đánh dấu mốc sớm hiếm thấy trong ngành xe điện. Tesla lần đầu có lãi theo quý vào năm 2013, hơn 5 năm sau khi bắt đầu phân phối Roadster (2008). Li Auto đạt hòa vốn theo quý sau khoảng 2 năm dù tập trung xe điện phạm vi mở rộng (EREV). Xpeng và Nio vẫn lỗ, đặt mục tiêu hòa vốn năm 2025, tức khoảng 8 năm kể từ khi những chiếc xe đầu tiên ra mắt.

Hãng	Thời gian đạt lãi theo quý	Ghi chú
Xiaomi	19 tháng	Lãi mảng xe điện và AI quý 3 kết thúc 30/9
Li Auto	24 tháng	Tập trung EREV
Tesla	61 tháng	Lần đầu lãi theo quý vào 2013, sau khi phân phối Roadster từ 2008
Leapmotor	71 tháng	—
Xpeng	Chưa	Mục tiêu hòa vốn 2025
Nio	Chưa	Mục tiêu hòa vốn 2025

Đây cũng là một thắng lợi đáng chú ý với nhà sáng lập kiêm chủ tịch Xiaomi, Lei Jun. Trước đó, một tập đoàn công nghệ lớn của Mỹ đã dừng nỗ lực làm ô tô sau nhiều năm và khoản chi 10 tỷ USD.

Công thức của Xiaomi: hệ sinh thái và một nền tảng phần mềm

Bill Russo, nhà sáng lập Automobility có trụ sở tại Thượng Hải, nhận định Xiaomi gia nhập thị trường với lợi thế cấu trúc mà phần lớn startup EV không có: tệp người dùng sẵn có rất lớn, thương hiệu mạnh với mức tin cậy cao và chiến lược hệ sinh thái tích hợp, giúp chi phí thu hút khách hàng thấp.

Cách tiếp cận của Xiaomi được mô tả là đi từ một mẫu xe duy nhất, quản trị chuỗi cung ứng chặt chẽ và kiến trúc tập trung vào phần mềm, nhằm mở rộng doanh thu vượt ra ngoài chiếc xe. SU7 được đối xử như một sản phẩm điện tử tiêu dùng ra mắt ở quy mô lớn: tạo nhu cầu trước và thiết kế để nhanh chóng chạm điểm hòa vốn.

Sau SU7, Xiaomi ra mắt mẫu thứ hai vào tháng 6 là YU7 (SUV), và ghi nhận hơn 289.000 đơn đặt hàng chỉ trong vài giờ.

Chuỗi cung ứng trưởng thành: rút ngắn đường đến quy mô

Theo Bill Russo, Xiaomi còn hưởng lợi từ chuỗi cung ứng xe điện đã trưởng thành tại Trung Quốc. Điều này cho phép doanh nghiệp mới đạt quy mô mà không cần chi đầu tư quá lớn, khác với các thế hệ gia nhập sớm vốn phải tự xây dựng nhiều mắt xích chuỗi cung ứng.

Rủi ro phía trước: ưu đãi thu hẹp, biên lợi nhuận chịu sức ép

Triển vọng ngành chịu ảnh hưởng khi chính quyền Trung Quốc thu hẹp mức giảm thuế cho xe điện và hybrid từ năm tới, trong khi chưa rõ trợ cấp đổi xe cũ có được gia hạn hay không. Doanh số xe điện tháng 10 tại Trung Quốc đã giảm so với cùng kỳ năm trước.

Để bù đắp ưu đãi thuế giảm, Xiaomi đưa ra mức hoàn tiền lên tới 15.000 nhân dân tệ cho khách hàng đặt mua xe trước cuối tháng 11 và nhận xe vào năm 2026. Việc này sẽ làm giảm biên lợi nhuận. Chủ tịch công ty, Lu Weibing, cho biết biên lợi nhuận gộp từ xe điện dự kiến giảm vào năm 2026.

Thị trường và xuất khẩu: mục tiêu 2027 và phép thử sức bền

Xiaomi đặt mục tiêu trở thành một trong năm nhà sản xuất ô tô hàng đầu thế giới, cạnh tranh với Tesla và BYD tại Trung Quốc trước khi mở rộng ra nước ngoài. Công ty dự định bắt đầu bán xe điện tại châu Âu vào năm 2027.

Các nhà phân tích Joanna Chen và Jason Zhao của Bloomberg Intelligence đánh giá triển vọng cạnh tranh trong nước sẽ khắc nghiệt hơn khi nhu cầu tăng trưởng chậm lại; các hãng sẽ phụ thuộc nhiều hơn vào xuất khẩu để thúc đẩy sản lượng và lợi nhuận. BYD, Geely, Xpeng và Leapmotor đang dẫn đầu xu hướng này. Việc Xiaomi chưa có kế hoạch ra nước ngoài trước 2027 làm dấy lên nghi ngại cho kết quả năm tới.

Kết luận ngắn

Xiaomi đạt lãi sớm nhờ tận dụng hệ sinh thái người dùng, chiến lược một mẫu xe khởi đầu cùng nền tảng phần mềm và chuỗi cung ứng trưởng thành. Tuy vậy, sức ép ưu đãi thu hẹp, khuyến mại 15.000 nhân dân tệ và cạnh tranh gia tăng có thể làm mỏng biên lợi nhuận trước khi chiến lược xuất khẩu bắt đầu từ 2027.