Tin vào chính nghĩa của nhân dân Việt Nam
Trong một cuộc trò chuyện với báo chí vào năm 2023, ông Botz László kể: "Cảm xúc khi lần đầu tiên đặt chân tới Hà Nội đúng 50 năm trước đã theo tôi suốt cuộc đời. Đó là tình yêu từ cái nhìn đầu tiên của tôi với đất nước, với con người Việt Nam. Do đó, trong tất cả thời gian qua, thời gian tôi làm nhiệm vụ ở Việt Nam cho tới những năm sau này, tôi vẫn luôn sẵn lòng quay trở lại Việt Nam bất kỳ lúc nào để gặp gỡ, tiếp xúc với những con người tuyệt vời".
Ngày 26/1/1973, chiếc máy bay quân sự chở nhóm quan sát đầu tiên của Hungary trong ICCS hạ cánh xuống sân bay Gia Lâm. Khi ấy, chàng sĩ quan Botz László chưa thể hình dung chuyến công tác này sẽ định hình cả sự nghiệp và cuộc đời mình.
Sĩ quan Botz László (đứng thứ 5, từ trái sang) cùng phái đoàn và bộ đội Việt Nam. (Ảnh: KT) |
Hungary là một trong bốn nước (Hungary, Ba Lan, Canada, Indonesia; đến tháng 10/1973 Iran thay Canada) tham gia ICCS. Trước khi tới Việt Nam, ông Botz chỉ biết sơ lược về cuộc chiến tranh mà Mỹ tiến hành. Tại Hà Nội, ông chứng kiến phố phường, nhà cửa, công trình bị tàn phá sau các đợt ném bom B-52. Giữa khung cảnh đổ nát, điều in đậm trong trí nhớ ông là nụ cười và niềm tin vào hòa bình của người dân thủ đô.
Khi phái đoàn Hungary tới Sài Gòn, nhiệm vụ của họ là giám sát, kiểm tra, ngăn chặn vi phạm Hiệp định Paris. Ba phân đội Hungary được bố trí khắp miền Nam, trong đó có nhiều khu vực chiến sự ở Tây Nguyên và Nam Bộ.
Vốn có thiện cảm với Việt Nam, trong quá trình công tác, Thượng úy Botz László còn thu thập tư liệu, hình ảnh hữu ích cung cấp cho Quân đội nhân dân Việt Nam. Đáp lại, bộ đội ta khi bắn hạ máy bay địch rơi trong rừng hay phát hiện những hoạt động trái điều khoản Hiệp định đều thông tin cho ông biết.
Ông vẫn nhớ lần gặp các chiến sĩ ở Kon Tum: "Có anh đã hơn 10 năm chưa một lần về nhà, thậm chí còn không biết tin gì về gia đình suốt nhiều năm. Cuộc sống, chiến đấu vô cùng vất vả, ác liệt nhưng các anh vẫn gan dạ, kiên cường, một lòng theo cách mạng, vững niềm tin chiến thắng dẫu biết rằng chiến thắng ấy chưa biết đến bao giờ. Nghe vậy, tôi vô cùng khâm phục, trân trọng các anh. Niềm tin của Bộ đội Cụ Hồ thật mãnh liệt, nó trở thành động lực và sức mạnh giúp các anh vượt qua mọi trở ngại, hiểm nguy để thực hiện khát vọng lớn lao giải phóng quê hương, thống nhất đất nước".
Từ tháng 01/1973 đến tháng 5/1975, Hungary đã cử tổng cộng 636 quân nhân, lính biên phòng, nhân viên dân sự và ngoại giao đến Việt Nam làm nhiệm vụ. Hai người trong số đó đã hy sinh vào tháng 4/1973 khi đang làm nhiệm vụ. Với ông Botz, những đóng góp ấy là minh chứng cho tình đoàn kết quốc tế và niềm tin vào chính nghĩa của nhân dân Việt Nam:
"Chúng tôi rất vinh dự được hỗ trợ, giúp đỡ các bạn trong những năm tháng khó khăn, và chúng tôi cũng rất vinh dự được làm bạn với các bạn", ông nói.
Bền bỉ vun đắp tình hữu nghị Hungary - Việt Nam
Rời Việt Nam, ông Botz tiếp tục phục vụ trong quân đội Hungary, đạt hàm Trung tướng. Năm 1989, ông cùng đồng đội sáng lập Hội hữu nghị Hungary - Việt Nam (Hội). Hơn 30 năm làm Chủ tịch Hội, ông là đầu tàu trong nhiều hoạt động giao lưu văn hóa, hợp tác giáo dục, kết nối địa phương và hỗ trợ cộng đồng người Việt.
Chủ tịch Hội hữu nghị Hungary - Việt Nam Botz László tặng sách cho Chủ tịch Liên hiệp các tổ chức hữu nghị Thành phố Hồ Chí Minh Đỗ Việt Hà, ngày 26/5/2025. (Ảnh: Báo Người lao động) |
Hội phối hợp chặt chẽ với Đại sứ quán Việt Nam tại Hungary và Hội người Việt Nam tại Hungary tổ chức nhiều sự kiện lớn: Ngày Văn hóa Việt Nam, lễ kỷ niệm Ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh, Ngày thống nhất đất nước 30/4, diễn đàn khoa học, triển lãm ảnh... Ông Botz còn cùng đồng sự xuất bản cuốn Magyar katonák Dél-Vietnámban 1973-1975 (tạm dịch: Người lính Hungary ở miền Nam Việt Nam 1973-1975), tập hợp tư liệu quý giá về thời kỳ hậu Hiệp định Paris.
Ngày 27/3/2025, ông Botz được trao tặng Huân chương Hữu nghị - phần thưởng cao quý của Nhà nước Việt Nam - cùng Phó Chủ tịch Hội Váraljai Márton, ghi nhận những đóng góp bền bỉ cho tình hữu nghị Việt Nam - Hungary.
Phát biểu tại buổi lễ, Đại sứ Việt Nam tại Hungary Bùi Lê Thái khẳng định hai ông là những người bạn thủy chung và cầu nối vững chắc giữa hai dân tộc, góp phần lan tỏa hình ảnh Việt Nam tại Hungary và củng cố hợp tác song phương.
Đại sứ Việt Nam tại Hungary Bùi Lê Thái trao Huân chương Hữu nghị cho ông Váraljai Márton và ông Botz László. (Ảnh: KT) |
Tại lễ kỷ niệm 75 năm thiết lập quan hệ ngoại giao Việt Nam - Hungary và 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước diễn ra ở Budapest vào đầu tháng 5/2025, ông Botz bày tỏ sự trân trọng và tình cảm của nhân dân Hungary đối với Việt Nam, trong đó có các thế hệ người Việt từng học tập ở Hungary luôn dành tình yêu cho đất nước Hungary, nhất là văn hoá, ngôn ngữ Hungary. Ông khẳng định Hội sẽ tiếp tục đóng góp vào việc thúc đẩy quan hệ hai nước trên mọi lĩnh vực.
Trước đó, ông nhiều lần bày tỏ mong muốn ngày càng có nhiều người Việt Nam và người Hungary hiểu biết hơn về đất nước, lịch sử của nhau. "Chúng ta hãy đến thăm đất nước của nhau nhiều hơn nữa để truyền cảm hứng này cho các thế hệ mai sau", ông nói.
Nguồn: https://thoidai.com.vn/botz-laszlo-si-quan-hungary-va-su-menh-quoc-te-tai-viet-nam-215570.html
Bình luận (0)