Trẻ vị thành niên mang thai ngoài ý muốn gây những rủi ro về sức khỏe cho cả bà mẹ lẫn trẻ sơ sinh. Để cung cấp các kiến thức về sức khỏe sinh sản (SKSS), các cấp, ngành chức năng có liên quan đã có nhiều hoạt động thiết thực, điển hình là bảo vệ và chăm sóc sức khỏe cho lứa tuổi vị thành niên.
Các hoạt động truyền thông nâng cao nhận thức về SKSS đã được đưa vào các trường học. Các đơn vị, trường học trên địa bàn tỉnh đã thực hiện lồng ghép nội dung giáo dục về SKSS, sức khỏe tình dục, giới tính cho học sinh vào chương trình học; đa dạng các hình thức giáo dục, như nói chuyện chuyên đề, CLB sức khỏe vị thành niên; tư vấn, khuyến khích học sinh đóng góp ý kiến về nội dung, chương trình, hoạt động giáo dục và các tài liệu khác liên quan đến dân số, SKSS…
CLB vị thành niên với giáo dục tình dục toàn diện do Hội KHHGĐ tỉnh thành lập thời gian qua đã tổ chức được nhiều sinh hoạt bổ ích dành cho lứa tuổi vị thành niên tại các trường: PTDT Nội trú tỉnh, THPT Chuyên Hạ Long, TH-THCS-THPT Văn Lang… Các buổi sinh hoạt CLB đều trở thành “cầu nối” giữa các thành viên trong CLB và toàn thể học sinh trong các trường học trên địa bàn trong việc tiếp cận sâu các kiến thức liên quan đến bình đẳng giới, SKSS, sức khỏe tình dục…
Tham gia CLB, các học sinh được tiếp cận với những kiến thức thực tế, chuyên sâu hơn liên quan đến SKSS, sức khỏe tình dục an toàn. Những buổi ngoại khóa cũng giúp nhiều học sinh cởi mở, tự tin, mạnh dạn chia sẻ, tháo gỡ những khúc mắc liên quan đến phòng tránh các bệnh lây truyền qua đường tình dục, tình dục an toàn; phòng tránh mang thai ngoài ý muốn và tác hại của phá thai không an toàn. Đồng thời được tư vấn, khám sức khỏe trước hôn nhân; tư vấn sử dụng các biện pháp tránh thai phù hợp với vị thành niên, thanh niên…
Theo bà Phạm Thị Thu, Trưởng phòng Truyền thông, Hội KHHGĐ tỉnh, lứa tuổi vị thành niên tâm sinh lý còn chưa ổn định, nên khi tham gia các hoạt động ngoại khóa này đã cung cấp cho các em những kiến thức về sức khỏe, cũng như được tư vấn, tháo gỡ những khó khăn về tâm sinh lý ở lứa tuổi mình. Qua hoạt động này, góp phần tuyên truyền, vận động thực hiện tốt KHHGĐ để nâng cao chất lượng cuộc sống cho các em sau này.
Toàn tỉnh hiện có 198 trường THCS xây dựng, duy trì hiệu quả mô hình “Đội tuyên truyền viên măng non”, tuyên truyền về bảo vệ chăm sóc sức khỏe trẻ em. Từ năm 2020 đến nay, các đơn vị phối hợp với một số ngành, địa phương tập huấn về chăm sóc SKSS vị thành niên cho hơn 500 đội viên tuyên truyền măng non ở các địa phương; thực hiện truyền thông chăm sóc SKSS vị thành niên và tư vấn về sức khỏe tiền hôn nhân cho hàng nghìn lượt học sinh trên địa bàn. Qua đó góp phần giảm đáng kể tỷ lệ mắc các bệnh lây truyền qua đường tình dục, giảm tỷ lệ nạo phá thai ở tuổi vị thành niên, thanh niên; đặc biệt giảm tỷ lệ trẻ sinh ra bị dị tật, khuyết tật bẩm sinh.
Thời gian qua, ngành Y tế, Dân số tỉnh tích cực phối hợp với các địa phương, cơ sở giáo dục đẩy mạnh công tác truyền thông, giáo dục; tăng cường lồng ghép giữa truyền thông và cung cấp dịch vụ tư vấn, khám sức khỏe tiền hôn nhân, SKSS vị thành niên, thanh niên. Năm 2022, Chi cục DS-KHHGĐ (Sở Y tế) đã hướng dẫn, chỉ đạo 6 đơn vị là TP Hạ Long, TP Móng Cái, TP Uông Bí, TP Cẩm Phả, TX Quảng Yên, huyện Hải Hà tổ chức 25 buổi truyền thông cho 1.000 lượt đối tượng là thanh niên tại các KCN, nhà máy đóng trên địa bàn về những nội dung về sức khỏe tình dục, KHHGĐ thông qua các buổi nói chuyện chuyên đề, tư vấn cộng đồng…
Chỉ khi các em nhận thức được rõ cơ thể mình thì mới có thể tự chăm sóc sức khỏe cho bản thân, nhất là vấn đề liên quan đến SKSS, tình dục an toàn. Vì thế, hoạt động chăm sóc, giáo dục sức khỏe cho đối tượng vị thành niên, thanh niên để tránh cho việc các em mang thai ngoài ý muốn, bên cạnh sự vào cuộc của đơn vị chức năng, cần có sự chung tay của các cấp, ngành, đoàn thể, đặc biệt là của các gia đình.
