Đề xuất miễn học phí cho sinh viên ngành y

Hiện nay, ngành y tế đang đối mặt với tình trạng thiếu hụt nhân lực ở nhiều địa phương, đặc biệt là tuyến cơ sở. Câu chuyện có nên miễn học phí cho sinh viên y khoa tiếp tục thu hút sự quan tâm mạnh mẽ của không chỉ người học mà cả các trường đào tạo y khoa, chuyên gia chính sách…

Chăm sóc sức khỏe y tế học đường. Ảnh: T. Xuân

Gánh nặng học phí và áp lực thời gian học kéo dài

Với thời gian đào tạo từ 6-8 năm, khối ngành y xem là một trong những ngành học có chi phí cao nhất. Ở nhiều trường đại học y, mức học phí dao động từ 24 đến hơn 60 triệu đồng mỗi năm theo chương trình thường, thậm chí lên tới 150-200 triệu đồng/năm ở các chương trình chất lượng cao.

Ông Đào Ngọc Cường, người đã xác lập kỷ lục diễn giả được mời nhiều nhất ở chủ đề giáo dục nhân cách cho học sinh, chuyên gia tư vấn hướng nghiệp chia sẻ câu chuyện của chính bản thân mình. Ông đã có hơn 10 năm làm bác sĩ, chữa bệnh cứu người sau đó biến cố ập đến khiến ông phải từ bỏ đam mê của mình và trở thành diễn giả truyền cảm hứng.

“Tôi tha thiết mong muốn Nhà nước có các chính sách hỗ trợ cho các cháu học ngành y. Y học là sức khỏe, là sinh mạng con người, cần những người thực sự giỏi. Đó còn là người phải bản lĩnh, phải chịu khó, chịu khổ được vì thời gian học rất dài, gấp đôi so với các ngành nghề khác trong khi đi làm trực đêm vất vả, lương thấp và giờ đây còn phải đối mặt với nguy hiểm” - ông Cường nói.

Cụ thể, cựu bác sĩ chẩn đoán hình ảnh này đề xuất miễn học phí cho sinh viên học trường y hệ chính quy, tư thục thì tự nộp học phí. Trong đó, nếu học bác sĩ sẽ được thêm trợ cấp, điều dưỡng thì không như chính sách đang áp dụng hiện nay với sinh viên sư phạm giúp thu hút nhiều học sinh giỏi đầu quân vào ngành y, nhất là những gia đình có điều kiện kinh tế kém trước đây không muốn học y vì lo bài toán chi phí trong 6 năm học, thêm 3 năm bác sĩ nội trú là gánh nặng quá lớn với nhiều gia đình.

Hiện nếu thuộc đối tượng chính sách (dân tộc thiểu số, hộ nghèo/cận nghèo) hoặc học các chuyên ngành đặc thù (tâm thần, pháp y, giải phẫu bệnh, truyền nhiễm, hồi sức cấp cứu, y tế dự phòng) sẽ được miễn học phí theo quy định. Tuy nhiên, nhiều ý kiến đề xuất xem xét miễn học phí với cả sinh viên y các chuyên ngành khác để áp lực tài chính không còn là rào cản khi chọn ngành y, thậm chí có những em vì khó khăn quá mà bỏ dở giấc mơ làm bác sĩ là một điều đáng tiếc.

Giải pháp đồng bộ để thu hút nhân lực ngành y

Đề xuất này thực tế không mới mà đã nhiều lần làm nóng nghị trường quốc hội. Mới đây nhất, khi thảo luận dự thảo Nghị quyết của Quốc hội liên quan các cơ chế đột phá cho công tác bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân tại Quốc hội, đại biểu Trần Khánh Thu (đoàn Hưng Yên) đã đề nghị chỉnh sửa quy định để ngân sách nhà nước bảo đảm kinh phí đào tạo bác sĩ y khoa với cam kết sau khi ra trường sẽ làm việc theo sự phân công của Nhà nước. Với cách làm này, đại biểu tin tưởng nguồn sinh viên, đặc biệt là sinh viên hoàn cảnh khó khăn có cơ hội đạt được nguyện vọng trở thành bác sĩ, đồng thời giải quyết được vấn đề nguồn nhân lực y tế tại các vùng sâu, vùng xa, vùng thiếu bác sĩ.

Trước đó, Bộ Y tế cũng đã đề xuất Chính phủ nghiên cứu để sinh viên ngành y, dược được nhà nước hỗ trợ tiền đóng học phí bằng mức thu của cơ sở đào tạo, được cấp sinh hoạt phí trong thời gian học tập tương tự như chính sách hỗ trợ với sinh viên ngành Sư phạm. Việc này nhằm thu hút nhân lực, khi ngành y đang thiếu về cả số lượng và chất lượng, đồng thời mất cân đối về nhân lực y tế cả trong phân bố và cơ cấu cán bộ chuyên môn.

PGS.TS Ngô Thanh Bình (Trường Đại học Y Dược Thái Bình) dù ủng hộ nhưng lo lắng về tính khả thi của đề xuất này. Lý do là vì điều này sẽ gây áp lực cho ngân sách nhà nước và ảnh hưởng đến tự chủ tài chính của các cơ sở giáo dục đại học. Chuyên gia này đề xuất có thể xem xét hỗ trợ học phí có sinh viên trong năm thứ 5 và thứ 6 để khuyến khích các em tiếp tục hoàn thành việc học. Song song với đó là đảm bảo đãi ngộ cho sinh viên sau khi ra trường, được làm đúng vị trí việc làm, có chế độ phù hợp.

Liên quan đến vấn đề này, Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan cho biết, về đào tạo và phát triển nhân lực, Bộ Y tế sẽ tập trung đầu tư phát triển một số cơ sở đào tạo sức khỏe chất lượng cao ngang tầm khu vực. Đồng thời, mở rộng chính sách hỗ trợ học phí, học bổng cho sinh viên y khoa, nhất là những người cam kết phục vụ ở tuyến cơ sở, vùng khó khăn, biên giới, hải đảo.

Về chính sách đãi ngộ, để có được đội ngũ nhân lực chất lượng, việc tạo chính sách thu hút để cán bộ y tế yên tâm gắn bó lâu lâu, toàn tâm toàn ý với công việc là hết sức quan trọng. Vì vậy, cần có chính sách đãi ngộ, hỗ trợ đủ mạnh, thiết thực cho đội ngũ làm công tác dự phòng và y tế cơ sở. Bộ Y tế sẽ phối hợp chặt chẽ với các Bộ, ngành để thể chế hoá các giải pháp này nhằm sớm được triển khai thực hiện.

“Các chính sách ưu đãi vượt trội trong đào tạo và sử dụng cũng sẽ giúp thu hút mạnh mẽ và nâng cao chất lượng nhân lực y tế ở cơ sở, tạo điều kiện để đội ngũ cán bộ y tế yên tâm công tác, phục vụ nhân dân” - Bộ trưởng Đào Hồng Lan nhấn mạnh.

Thu Hương

Nguồn: https://daidoanket.vn/de-xuat-mien-hoc-phi-cho-sinh-vien-nganh-y.html