Sân bay quốc tế Cancun (Mexico) một ngày tháng 5 với nền nhiệt lên tới 37 độ C vẫn tấp nập du khách quốc tế với hàng trăm chuyến bay mỗi ngày. Đa phần du khách sẽ tìm đến những khu nghỉ dưỡng tại Cancun, số khác sẽ tủa ra những thành phố nhỏ hơn xung quanh, trong đó có Valladolid – điểm dừng chân cho du khách tới Chichen Itza – thành phố cổ của người Maya 1.000 năm lịch sử.
Bộ ảnh do Minh Đức, du khách từ TP.HCM, ghi lại trong hành trình khám phá Mexico.
Chichen Itza có mức giá vào cửa không hề rẻ, khoảng hơn 800.000 đồng gần gấp đôi vé vào cửa Taj Mahal tại Ấn Độ, nhưng vẫn rẻ hơn so với Machu Pichu của Peru
Để đến được Chichen Itza, du khách có thể khởi hành từ Cancun với khoảng cách 250 km, tương đương 3 giờ đồng hồ lái xe. Chính vì vậy, đa phần khách đi từ Cancun sẽ tới Chichen Itza vào thời điểm giữa trưa khi nền nhiệt cao, cùng với lượng du khách đổ về đây rất đông. Tôi chọn xuất phát từ thành phố Valladolid, nằm cách Chichen Itza 40 km, bằng chuyến xe bus địa phương tại Valladolid vào 7 giờ sáng, chỉ mất hơn 40 phút là đến Chichen Itza để xếp hàng chờ đến 8 giờ mở cửa.
Trong tiếng Maya cổ đại, Chichen Itza có nghĩa là “At the mouth of the well of Itza” (Tạm dịch: Ở miệng giếng của người Itza). Thành phố cổ được hình thành và phát triển thời kỳ tiền Columbia trên bán đảo Yucatan, Mexico và là một trong những đô thị cổ đại lớn nhất vùng Trung Mỹ thời bấy giờ
Chichen Itza được phát hiện vào năm 1841 bởi một nhà thám hiểm người Mỹ tên John Lloyd Stephens. Kể từ năm 1841 đến cuối thế kỷ 20, khu vực liên tiếp được nghiên cứu bởi các nhà khoa học, nhân chủng học Mỹ và Mexico
Theo giới nghiên cứu, vẫn còn nhiều công trình chưa được khám phá hết tại Chichen Itza. Các hoạt động trùng tu, khai quật vẫn diễn ra liên tục tại đây
Du khách thông thường sẽ mất khoảng 3 tiếng để tham quan toàn bộ khu di tích Chichen Itza. Tuy nhiên, nhắc tới Chichen Itza, nhiều người sẽ nhớ ngay tới kim tự tháp El Castillo – hay còn được gọi là đền Kukulkan, công trình tiêu biểu của Chichen Itza với kiến trúc ấn tượng
Đền Kukulkan gắn liền với vị thần sáng thế Kukulkan của văn hoá Maya. Kim tự tháp có 4 mặt, mỗi mặt có 91 bậc thang, tổng cộng 364 bậc cộng với phần đỉnh trên cùng tạo thành 365 bậc, tương đương với số ngày trong một năm dương lịch. Vào ngày Xuân phân và Thu phân hàng năm, mặt trời chiếu xuống kim tự tháp sẽ tạo ra hiệu ứng hình ảnh một con rắn khổng lồ uốn lượn từ đỉnh tháp xuống chân tháp. Công trình mang giá trị tiêu biểu về kiến trúc, nghệ thuật, và chiêm tinh học trong văn hóa Maya cổ đại
Trước đây, du khách có thể trèo lên đền Kukulkan nhưng vì lý do an toàn, Chichen Itza đã rào đền Kukulkan lại không cho khách du lịch trèo lên
Bên cạnh đền Kukulkan, đền thờ các Chiến binh (Temple of the Warriors) cũng là một công trình tiêu biểu tại Chichen Itza. Công trình có 4 mặt, được trang trí với các họa tiết chạm trổ cầu kỳ, bao quanh bởi những cột trụ (Group of a Thousand Columns)
Không chỉ có giá trị về mặt kiến trúc, Temple of Warriors giúp các nhà nghiên cứu hiểu hơn về cấu trúc xã hội, niềm tin tôn giáo, thực hành nghi lễ của người Maya cổ đại
Đến Chichen Itza, du khách không thể bỏ qua Great Ball Court – không gian thể thao của người Maya cổ đại. Vượt ngoài không gian thể thao thuần túy, Great Ball Court còn mang ý nghĩa về mặt tôn giáo và chính trị. Người chơi phải dùng hông, đầu gối hay khuỷu tay để đưa một quả bóng cao su đặc qua một vòng tròn bằng đá treo trên cao
Trò chơi mang ý nghĩa biểu tượng trong văn hóa vùng Mesoamerican, thể hiện cuộc tranh đấu giữa bóng tối và ánh sáng, sự sống và chết…. Người ta tin rằng, kết quả của cuộc đấu có thể ảnh hưởng tới vụ mùa bội thu, lượng mưa hay sự phồn vinh của cộng đồng
Một đặc điểm độc đáo về tự nhiên gắn liền với văn hóa của người Maya là sự xuất hiện của những hố sụt (Cenote). Về cơ bản, đây là nơi cung cấp nguồn nước cho người dân vùng Yucatan. Sagrado là một trong những Cenote quan trọng nhất trong quần thể di tích Chichen Itza. Tuy nhiên, nhiều giả thuyết cho rằng, hoạt động hiến tế người đã từng diễn ra tại đây khi người ta tìm thấy xương người dưới Sagrado Cenote
Hiện nay, các Cenote trong vùng Yucatan đã trở thành điểm du lịch tham quan cho du khách khi mọi người có thể bơi lội
Ngoài việc tham quan các điểm di tích chính trong quần thể Chichen Itza, du khách có thể dành thời gian mua sắm đồ lưu niệm. Ở bất cứ công trình nào trong khu di tích, du khách cũng có thể tìm thấy các gian hàng bán những sản phẩm thủ công mỹ nghệ, đồ trang trí đặc trưng của văn hóa Maya nói riêng và văn hóa Mexico nói chung.
Theo ước tính, mỗi năm Chichen Itza thu hút khoảng gần 3 triệu khách tham quan từ khắp nơi trên thế giới, trở thành một trong những điểm tham quan nổi tiếng nhất tại Mexico và vùng Trung Mỹ.
