Khơi nguồn sáng tác văn thơ trong thiếu nhi

*Học sinh Trường THCS Tô Hiệu, phường Lê Chân trong giờ học văn.*

Cảm hứng từ những trang sách

Từ những buổi học văn và những trang sách thân thuộc, nhiều học sinh đã tìm thấy động lực để cầm bút sáng tác. Nguyễn Hà Phương, học sinh lớp 7B11, Trường THCS Tô Hiệu, phường Lê Chân chia sẻ nhân vật Dế Mèn trong truyện "Dế Mèn phiêu lưu ký" đã gợi cho em cảm hứng viết về những điều giản dị mà trân quý trong cuộc sống. Theo Phương, cảm xúc và khả năng quan sát đời sống là yếu tố quan trọng để tác phẩm có hồn. Em cũng tận dụng mạng xã hội như một “sổ tay số” để luyện viết, chia sẻ thơ ngắn và nhận góp ý từ bạn bè.

Trong bài thơ “Hải Phòng trong tim tôi” mới sáng tác, Phương thể hiện tình yêu quê hương bằng hình ảnh gần gũi: thành phố hoa phượng đỏ, dòng sông Cấm hiền hòa, Đồ Sơn gió mặn… Từ mạch thơ mộc mạc, người đọc nhận ra sự quan sát tinh tế của một tâm hồn trẻ. “Thành phố hoa phượng đỏ/ Đỏ như lửa trong tim/ Biển hát khúc êm đềm/ Gọi tên người đất Cảng/ Cầu Bính soi trăng sáng/ Sông Cấm trải dài xa/ Đồ Sơn gió chan hòa/ Như hồn quê dâng sóng...”.

Nhiều học sinh khác cũng tìm được niềm vui sáng tác khi được học trong môi trường giàu cảm hứng. Tại Trường THCS Tô Hiệu, cô Vũ Thị Ánh Tuyết, giáo viên ngữ văn nhấn mạnh rằng dạy văn không chỉ là truyền đạt kiến thức, mà là hành trình giúp học sinh khám phá cảm xúc, ước mơ và quan điểm cá nhân. Nhà trường chú trọng xây dựng không khí học tập gợi mở, khuyến khích các em chia sẻ suy nghĩ, tưởng tượng và viết tự do.

Từ định hướng này, nhiều hoạt động đã được triển khai như các cuộc thi sáng tác văn thơ, dự án học tập thay cho bài kiểm tra định kỳ, câu lạc bộ văn học, diễn đàn văn học trực tuyến, giao lưu với nhà văn, nhà thơ. Trong dịp kỷ niệm 35 năm thành lập trường, phong trào sáng tác được đẩy mạnh qua cuộc thi viết về thầy cô, mái trường. Những bài viết xuất sắc được giới thiệu rộng rãi, qua đó nhân lên niềm hứng thú sáng tác trong học sinh.

tho (2) — *Bài thơ "Tháng Mười của lòng biết ơn" của em Hoàng Hữu Minh.*

Cũng hướng đến mục tiêu kết nối và chia sẻ, Câu lạc bộ Trạm Văn học của Trường THCS Võ Thị Sáu, phường An Biên trở thành nơi nhiều học sinh gửi gắm cảm xúc. Tại đây, em Hoàng Hữu Minh đã sáng tác bài thơ “Tháng mười của lòng biết ơn”, thể hiện tình cảm chân thành với mẹ và thầy cô bằng những vần thơ mộc mạc, giản dị.

Công nghệ trợ lực

Sự phát triển của mạng xã hội khiến nhiều học sinh ít đọc dài, viết sâu. Tuy nhiên, nếu được định hướng đúng, công nghệ lại có thể trở thành công cụ giúp lan tỏa sáng tác của học sinh. Các nền tảng số cho phép các em đăng tải tác phẩm, nhận phản hồi nhanh chóng, tham gia các cuộc thi trực tuyến hoặc kết hợp thơ - tranh - âm thanh tạo ra sản phẩm đa phương tiện.

Theo cô Vũ Thị Ánh Tuyết, công nghệ không phải nguyên nhân khiến học sinh xa rời văn học. Ngược lại, nếu được dẫn dắt phù hợp, đây chính là môi trường giúp học sinh tiếp cận, thể hiện và lan tỏa tác phẩm của mình. Cô nhấn mạnh: “Công nghệ giúp các em chia sẻ cảm xúc nhanh hơn, mạnh hơn, tiếp thu phản hồi để hoàn thiện tác phẩm. Quan trọng là chúng ta dạy các em viết không chỉ nhanh hơn, mà còn sâu sắc hơn".

Ở góc độ người sáng tác, nhà thơ Nguyễn Bích Thái, hội viên Câu lạc bộ Thơ thuộc Trung tâm Văn hóa, Điện ảnh và Triển lãm cho rằng: “Trẻ em không cần phải viết những gì cao siêu. Hãy để các em viết về điều mình nghĩ, mình thấy, mình yêu. Nếu những trang viết đầu đời được nâng niu, các em sẽ tự tin và viết hay hơn". Quan điểm này cho thấy điều cốt lõi của sáng tác thiếu nhi là tính chân thật và sự tự do biểu đạt.

*Duy trì thói quen đọc sách giúp khích lệ học sinh sáng tác thơ văn.*

Có thể thấy, phong trào sáng tác trong học sinh sẽ bền vững hơn nếu được thúc đẩy bằng các giải pháp đồng bộ như xây dựng không gian học tập gợi mở; duy trì sân chơi sáng tác phong phú; tăng cường giao lưu với nhà văn, nhà thơ; ứng dụng công nghệ để tạo diễn đàn sáng tạo và đặc biệt là ghi nhận, tôn vinh kịp thời những tác phẩm của học sinh, dù chỉ là vài dòng thơ mộc mạc.

Khi được truyền cảm hứng và trao cơ hội, mỗi học sinh đều có thể viết ra những câu chuyện, những vần thơ của riêng mình. Phong trào sáng tác văn thơ trong nhà trường vì thế không chỉ là hoạt động học tập mà còn là cách để học sinh bộc lộ cảm xúc, chia sẻ suy nghĩ và tìm thấy niềm vui trong từng trang viết. Khuyến khích sáng tác văn thơ không chỉ phát triển năng lực ngôn ngữ mà còn nuôi dưỡng đời sống cảm xúc, bồi đắp nhân cách - những giá trị quan trọng trong hành trình trưởng thành của thế hệ trẻ.

HÀ LINH

Nguồn: https://baohaiphong.vn/khoi-nguon-sang-tac-van-tho-trong-thieu-nhi-528631.html