ລຸງ Muoi Bau ແລະບົດກະວີ The Ant

ໝູ່ບ້ານຂອງຂ້າພະເຈົ້າ, Ap Cay Gang, ແມ່ນໝູ່ບ້ານຫາປາ. ດຳລົງຊີວິດຢ່າງສະຫງົບສຸກໃນເຂດແຄມທະເລ. ຢູ່ທີ່ນີ້ແມ່ນ Cape Ke Ga, Hon Mot, Hon Lan… ມີເວລາທີ່ພວກເຮົາໄດ້ຫຼິ້ນຢ່າງມີຄວາມສຸກພາຍໃຕ້ຕົ້ນຫມາກພ້າວຮົ່ມຕະຫຼອດປີແລະ dunes ຊາຍສີຂາວທີ່ສູງສຸດ. ໃນຄືນແສງເດືອນທີ່ສົດໃສ, ປີນດິນຊາຍ, ພວກເຮົາຄິດວ່າພວກເຮົາສາມາດແຕະຕ້ອງດວງຈັນ!

ງ່າຍດາຍແລະໂດດດ່ຽວ.

ຕະຫຼອດປີ, ຊາວບ້ານໄດ້ລົງທະເລເພື່ອຈັບປາ, ກຸ້ງ. ຂອງປະທານແຫ່ງນີ້ຈາກສະຫວັນເບິ່ງຄືວ່າບໍ່ມີທີ່ສິ້ນສຸດ, ສະຫນອງຊີວິດການເປັນຢູ່ຈາກລຸ້ນສູ່ລຸ້ນ. ແຕ່ໃນປີ 1947, ຍ້ອນສົງຄາມຫວຽດນາມ-ຝຣັ່ງ, ຊາວບ້ານຂອງຂ້ອຍໄດ້ປະຖິ້ມທະເລໄປຢູ່ປ່າ, ແລະຕັ້ງແຕ່ນັ້ນມາ, ຄວາມລໍາບາກແລະຄວາມທຸກຍາກມາຫຼາຍວັນໄດ້ປົກຄຸມຫົວແລະຄໍຂອງຊາວບ້ານຂອງຂ້ອຍ. ເຂົາເຈົ້າໄດ້ທຳມາຫາກິນດ້ວຍການທຳລາຍປ່າ, ເຜົາໄຮ່, ປູກພືດ, ເຕົ້າໂຮມເພື່ອຄວາມຢູ່ລອດ, ແລະຕ້ອງປ່ຽນທີ່ຢູ່ອາໄສຕະຫຼອດປີ ເພື່ອຫຼີກລ້ຽງການບຸກໂຈມຕີຂອງຝຣັ່ງ.

ພວກເຮົາເປັນເດັກນ້ອຍທີ່ໃຫຍ່ຫຼາຍສິບຄົນ, ຍັງເປືອຍກາຍອາບນ້ຳຝົນ, ບໍ່ຮູ້ຄວາມອັບອາຍ, ແລ່ນໄລ່ກັນໄປຢອກກັນຢ່າງມ່ວນຊື່ນ, ແລະ ທ້າທາຍກັນວ່າ “ໃຜຈະອາບນ້ຳຝົນໄດ້ດົນນານບໍ່ໄດ້ສັ່ນ?” ເດັກຍິງຢືນເບິ່ງ, ຫົວເລາະດ້ວຍແຂ້ວທີ່ຂາດຫາຍໄປ. ແຕ່ລະມື້, ພວກຂ້າພະເຈົ້າໄດ້ຍ່າງເຂົ້າໄປໃນປ່າເພື່ອຈັບນົກ, ເກັບໝາກໄມ້, ໄປໄຮ່ເຮັດນາເພື່ອເອົາຂີ້ຄວາຍໄປຫາເຄັກ.

ຈາກນັ້ນ, ມີມື້ທີ່ພວກທະຫານຜ່ານບ້ານ, ພວກຂ້າພະເຈົ້າແປກໃຈ, ໄດ້ຖາມ ແລະ ໄດ້ຮູ້ວ່າພວກທະຫານກຳລັງຕໍ່ສູ້ກັບຝຣັ່ງ. ເມື່ອຖາມວ່າເຂົາສູ້ຢູ່ໃສ, ທະຫານເວົ້າວ່າ, ບ່ອນໃດມີຝຣັ່ງ, ເຂົາເຈົ້າສູ້! ແລ້ວພວກທະຫານກໍຝຶກດົນຕີ, ຝຶກຮ້ອງເພງແລະຖາມວ່າ, ເຈົ້າຮູ້ອ່ານຂຽນບໍ? ພວກເຮົາຕອບວ່າ, ບໍ່ມີໃຜສອນໃຫ້ທ່ານຮູ້ວິທີການ?

ທ້າຍປີ 1948. ມື້ໜຶ່ງໃນຕົ້ນລະດູໃບໄມ້ປົ່ງ, ພວກເຮົາໄດ້ຍິນສຽງລຳໂພງດັງຂຶ້ນວ່າ... "ເຈົ້າຕ້ອງໄປໂຮງຮຽນ...". ຮູ້ສຶກແປກປະຫຼາດ ແລະຢ້ານ, ພວກເຮົາກໍ່ລັງເລໄປໂຮງຮຽນ. ໂຮງຮຽນ, ແຕ່ຄວາມຈິງແລ້ວ, ສະຖານທີ່ຮຽນແມ່ນແຖວໂຕະ ແລະ ຕັ່ງນັ່ງທີ່ເຮັດດ້ວຍໄມ້ໄຜ່ ແລະ ຕົ້ນໄມ້ອື່ນໆ, ບໍ່ມີຫຼັງຄາ, ມີພຽງຮົ່ມຂອງຕົ້ນໄມ້ບູຮານ. ໃນມື້ທີ່ມີແສງແດດພວກເຮົາໄປໂຮງຮຽນ, ໃນມື້ຝົນພວກເຮົາບໍ່ໄດ້.

ຄູຜູ້ທຳອິດຂອງພວກເຮົາແມ່ນລຸງ ມົວບ໋າ, ເຖິງວ່າລາວເປັນຄູສອນ, ແຕ່ບໍ່ມີໃຜໃນໝູ່ບ້ານເອີ້ນເພິ່ນວ່າ ອາຈານ, ລວມທັງພວກເຮົາ. ລຸງ ມົວບ໋າ, ຊື່ທີ່ຄຸ້ນເຄີຍ ແລະ ຮັກແພງ, ສະນັ້ນ ບໍ່ມີໃຜຖາມກ່ຽວກັບການສຶກສາ, ບ້ານເກີດເມືອງນອນ, ປະຫວັດຄວາມເປັນມາ... ພວກຂ້າພະເຈົ້າຮູ້ພຽງແຕ່ວ່າ: ເຄີຍຢູ່ປ່າສະຫງວນ Co-Ke (ເຂດປະຕິວັດລັບໆ ຢູ່ ຕາແສງ ເຕິນແທ່ງ, ເມືອງ ຮ່າມທວນນາມ, ບິ່ງທ້ວນ ) ຕັ້ງແຕ່ກ່ອນເກີດ. (ຂ້ອຍເຄີຍລ້ຽງຄວາຍລົງໃນໜອງ Co-ke, ເອົາໝາກໄມ້ Co-ke ມາເຮັດລູກປືນເພື່ອຍິງທໍ່ໄມ້ໄຜ່ - ປືນຊະນິດໜຶ່ງທີ່ເຮັດດ້ວຍທໍ່ໄມ້ໄຜ່ - ໜໍ່ໝາກໄມ້ Co-ke ດ້ວຍການຍູ້ເຂົ້າ, ເຮັດໃຫ້ເກີດສຽງດັງ, ບາງເທື່ອເຮົາຢູ່ໃນການສູ້ຮົບ, ຕີ “ສັດຕູ” ກໍ່ເຈັບປວດຄືກັນ!).

ລຸງ ມຸ້ຍ ບົວ ໄປສອນນຸ່ງຊຸດອາວບາບາສີດຳ (ຊຸດພື້ນເມືອງຫວຽດນາມ) ທີ່ຫຼົງໄຫຼໄປຕາມເວລາ! ທ່ານກ່າວວ່າມີສອງສັດຕູທີ່ຕ້ອງໄດ້ຮັບການທໍາລາຍດ້ວຍຄ່າໃຊ້ຈ່າຍທັງຫມົດ: ຄວາມໂງ່ຈ້າແລະຝຣັ່ງ. ຜູ້ໃຫຍ່ໄດ້ດູແລຄົນຝຣັ່ງຢູ່ແລ້ວ, ດັ່ງນັ້ນລູກຫຼານຕ້ອງດູແລທຳລາຍຄວາມໂງ່. ຕໍ່ມາພວກເຮົາໄດ້ຮູ້ວ່າລາວເປັນຄູສອນທີ່ສອນຊັ້ນອາວຸໂສຂອງພວກເຮົາຫຼັງຈາກທີ່ເຂົາເຈົ້າ “ຮຽນຈົບ” ແລະໄປຕໍ່ສູ້ກັບຝຣັ່ງ!

ມື້ຫນຶ່ງ, ໃນເວລາທີ່ຫ້ອງຮຽນທັງຫມົດໄດ້ຖືກລວບລວມ, ລາວເວົ້າວ່າລາວຈະອອກໄປ. ເມື່ອຖາມວ່າຈະໄປໃສ, ລາວຍິ້ມແລະບໍ່ເວົ້າຫຍັງ. ສິບມື້ກ່ອນອອກໄປ, ລາວເວົ້າວ່າເດັກນ້ອຍຮູ້ວິທີການອ່ານແລະຂຽນ, ແລະລາວຈະຄັດລອກບົດກະວີ “ມົດ” ໃຫ້ເຂົາເຈົ້າ. ທ່ານເນັ້ນໜັກວ່າຕ້ອງຮຽນຮູ້ດ້ວຍຫົວໃຈ, ເມື່ອເຕີບໃຫຍ່, ເຂົາເຈົ້າຈະເຫັນຄວາມຮັກຊາດໃນບົດກະວີ “ມົດ”.

ຫຼາຍກວ່າເຄິ່ງສັດຕະວັດຜ່ານໄປ, ຂ້ອຍຍັງຈື່ບົດກະວີ "ມົດ" ຢ່າງຊັດເຈນວ່າ: "ເຈົ້າຕ້ອງສັງເກດເຫັນເລື້ອຍໆ / ຝູງມົດນ້ອຍແລ່ນຕາມກໍາແພງ / ຢ່າດູຖູກພວກເຂົາ, ມົດນ້ອຍທີ່ໂສກເສົ້າ / ພວກເຂົາຄືກັບຄົນທີ່ມີບ້ານເກີດເມືອງນອນ / ພວກເຂົາຄືກັບຄົນທີ່ມີພໍ່ທີ່ຮັກແພງ / ແລະຮູ້ວິທີການຕາຍດ້ວຍວິນຍານຕໍ່ສູ້ / ມົດແຜ່ນດິນໂລກທີ່ສູງ, ຕົ້ນໄມ້ທີ່ແຂງແກ່ນ / ຕົ້ນໄມ້ແຂງ, ຕົ້ນໄມ້ທີ່ສູງ, ຕົ້ນໄມ້ທີ່ແຂງແກ່ນ. ເສົາຫຼັກເມືອງ/ ມີກຳແພງສູງ ແລະ ຖ້ຳກວ້າງ ອ້ອມຮອບ/ ມີທະຫານລາດຕະເວນທັງ 4 ດ້ານ/ ກອງທະຫານລາດຕະເວນ ລາດຕະເວນຢ່າງເຂັ້ມງວດ/ ໃຜທີ່ຜ່ານໄປມາກໍຖືກຖາມຢ່າງຖີ່ຖ້ວນ/ ປະເທດຮັ່ງມີ ແລະ ມີອຳນາດ, ປະຊາຊົນຢູ່ທົ່ວທຸກແຫ່ງ/ ໄປມາ, ວຸ້ນວາຍກັບວຽກເຮັດງານທຳ/ ແລະ ພາຫະນະ ແລະ ຄົນງານເຕັມດິນ/ ຊີວິດກໍ່ສະຫງົບສຸກ ແລະ ໂລກ ກໍ່ມີຄວາມສະຫງົບສຸກ / ກ້າວເຂົ້າສູ່ມື້ໜຶ່ງທີ່ຈະມາເຖິງ. ຮົ້ວ / ສັນຍານເຕືອນໄພທົ່ວເມືອງ / ແສງ siren ດັງ, ສັນຍານການລະດົມທົ່ວໄປ / ທັງຄົນ Porters ແລະສປປລແລະຄົນງານ / ເພາະວ່າປະເທດພ້ອມທີ່ຈະຕາຍ / ຕີນຂອງເດັກຊາຍຄືກັບລູກລະເບີດປະລໍາມະນູ / ຕົກຢູ່ເທິງກໍາແພງ, ປະຊາຊົນຫລາຍພັນຄົນຖືກຢຽບຕີ / ມຸມທັງຫມົດຂອງກໍາແພງຂອງມົດຕົວນ້ອຍ / ຖືກທໍາລາຍພາຍໃຕ້ຕີນຂອງພວກທະຫານທີ່ໂຫດຮ້າຍ / ປະເທດຊາດທັງຫມົດແມ່ນຂີ້ຄ້ານ. ການໂຈມຕີ / ເດັກຊາຍເຈັບປວດແລະກາຍເປັນບ້າ / ເຂົາເຈົ້າໄດ້ແກວ່ງໄມ້ຢືນຕົ້ນແລະຕີຮັງມົດ / ໃນມື້ຕໍ່ມາ, ຂ້າພະເຈົ້າຂໍເຊີນເຈົ້າກັບມາທີ່ນີ້ / ຢູ່ທີ່ບ່ອນດຽວກັນທີ່ແຄມຮົ້ວພາຍໃຕ້ຕົ້ນໄມ້ / ມົດໄຟກໍາລັງຄ່ອຍໆເຮັດຮັງ / ເຈົ້າ, ຈົ່ງກ້າຫານ, ເອົາຕີນຂອງເຈົ້າເຂົ້າມາແລະພະຍາຍາມ / ເຖິງແມ່ນວ່າຕີນຂອງເຈົ້າຈະໂຫດຮ້າຍໃນມື້ວານນີ້ / ເຖິງແມ່ນວ່າຕີນຂອງເຈົ້າຍັງຈະສູ້ກັບແມ່ນ້ໍາ / ແມ້ວໄຟ. ພວກເຂົາເຈົ້າອ່ອນໂຍນແລະນ້ອຍ / ດ້ວຍການດູຖູກແລະຄວາມເຂັ້ມແຂງທີ່ໂຫດຮ້າຍ / ມັນບໍ່ແມ່ນງ່າຍທີ່ຈະເອົາຊະນະປະເທດ / ປະເທດຊາດທີ່ໄດ້ຮັບໄຊຊະນະຫຼາຍພັນປີ" (Ngoc Cung - ກ່ອນສົງຄາມ Poet).

ພວກເຮົາຮູ້ຈັກບົດກະວີ "ມົດ" ດ້ວຍຫົວໃຈ, ຫຼັງຈາກນັ້ນໄດ້ບອກລາກັບອາຈານຂອງພວກເຮົາ, ໄດ້ອອກຈາກໂຮງຮຽນ "ການຮູ້ຫນັງສືແລະການຮູ້ຫນັງສື", ແລະຄູອາຈານແລະນັກຮຽນໄດ້ແຍກກັນລະຫວ່າງສົງຄາມ.

ພາຍຫຼັງປີ 1975, ສັນຕິພາບໄດ້ມາເຖິງ , ຂ້າພະເຈົ້າໄດ້ກັບຄືນເມືອບ້ານເກີດເມືອງນອນ, ຕາແສງ Van My, ໝູ່ບ້ານ Cay Gang (ປະຈຸບັນແມ່ນຕາແສງ Tan Thanh, ເມືອງ Ham Thuan Nam, Binh Thuan). ຂ້າພະເຈົ້າໄດ້ໄປຊອກຫາລຸງມົວບ່າ, ແຕ່ຄົນໃນສະໄໝຂອງເພິ່ນໄດ້ລ່ວງລັບໄປ, ແລະ ບາງຄົນເສຍຫາຍຍ້ອນສົງຄາມ. ຄົນທີ່ຍັງເຫຼືອບໍ່ພໍເທົ່າໃດຄົນຍັງຈື່ຈຳໄດ້ວ່າ ລຸງ Muoi Bau ໄດ້ເຖິງແກ່ມໍລະນະກຳພາຍຫຼັງການຢຸດຍິງປີ 1954.

ຂ້າພະເຈົ້າໄດ້ຈູດທູບຈຳນວນໜຶ່ງເພື່ອລະນຶກເຖິງທ່ານ, ຄູອາຈານຜູ້ທຳອິດຂອງຂ້າພະເຈົ້າ, ແລະ ຂໍຂອບໃຈທ່ານນັກກະວີ ຫງວຽນກຸ້ງ ທີ່ໄດ້ປູກຝັງນ້ຳໃຈຮັກຊາດໃຫ້ແກ່ພວກເຮົາຜ່ານບົດກະວີ “ມົດ” ນັບແຕ່ສະໄໝສົງຄາມຕໍ່ຕ້ານເກີດຂຶ້ນ.

ທີ່ມາ