ຂີດໝາຍ 5 ຄັ້ງແຫ່ງການປັບປຸງກົດໝາຍວ່າດ້ວຍທີ່ດິນ ແລະ ການປະຕິວັດການລວມຕົວຂອງບັນດາແຂວງ, ນະຄອນ

ກປ.ອອນໄລ - ພາຍຫຼັງ 80 ປີແຫ່ງວັນສ້າງຕັ້ງປະເທດຊາດ, ການຄຸ້ມຄອງທີ່ດິນຢູ່ຫວຽດນາມ ໄດ້ຜ່ານຫຼາຍຈຸດຫັນປ່ຽນຈາກສິດອຳນາດການປົກຄອງ, ເປັນເຈົ້າຂອງສາທາລະນະ, ຈາກນັ້ນເຂົ້າສູ່ກົນໄກຕະຫຼາດ. ການປະຕິຮູບແຕ່ລະຢ່າງແມ່ນຕິດພັນກັບການປ່ຽນແປງໃຫຍ່ຂອງປະເທດ. ຕາມບັນດານັກຊ່ຽວຊານແລ້ວ, ໃນປະຈຸບັນ, ການປະຕິຮູບດ້ານສະຖາບັນໃໝ່ຄືການສົມທົບບັນດາແຂວງ, ນະຄອນ, ຫັນບັນດາກົນໄກກໍ່ສ້າງຖານຂໍ້ມູນແຫ່ງຊາດ - ສິ່ງດັ່ງກ່າວສາມາດຖືວ່າແມ່ນ “ວິວັດການຄຸ້ມຄອງທີ່ດິນຄັ້ງທີ 4”.

Báo Tiền Phong•29/08/2025

ການປ່ຽນແປງທີ່ສໍາຄັນໃນການຄຸ້ມຄອງທີ່ດິນ

ທ່ານ ເຈີ່ນຊວນຮົ່ງ, ຮອງຜູ້ອຳນວຍການສະຖາບັນຄົ້ນຄ້ວາຕະຫຼາດອະສັງຫາລິມະຊັບຫວຽດນາມ ໃຫ້ຮູ້ວ່າ: ທີ່ດິນໄດ້ຮັບຖືວ່າເປັນຊັບພະຍາກອນພື້ນຖານທີ່ສຸດຂອງທຸກໆປະເທດມາແຕ່ດົນນານ, ເປັນວິທີການຜະລິດພິເສດ, ເປັນພື້ນຖານທີ່ຂາດບໍ່ໄດ້ໃນການພັດທະນາເສດ ຖະກິດ-ສັງຄົມ . ຢູ່ຫວຽດນາມ, ໃນໄລຍະ 80 ປີຜ່ານມາ, ນັບແຕ່ການປະຕິວັດເດືອນສິງຫາປີ 1945, ການຄຸ້ມຄອງທີ່ດິນໄດ້ຜ່ານຫຼາຍຈຸດຫັນປ່ຽນຈາກກຳມະສິດອຳນາດການປົກຄອງ, ມາເປັນກຳມະສິດສາທາລະນະ, ຈາກນັ້ນເຂົ້າສູ່ກົນໄກຕະຫຼາດ.

ຕາມທ່ານດຣ ເຈີ່ນຊວນຟຸກ, ສິ່ງທຳອິດທີ່ຈະກ່າວເຖິງແມ່ນການປະຕິຮູບທີ່ດິນ (1953-1958) - ນີ້ແມ່ນການປະຕິວັດສັງຄົມອັນໃຫຍ່ຫຼວງ. ການຍຶດເອົາດິນຈາກເຈົ້າຂອງ, ແຈກຢາຍໃຫ້ຊາວກະສິກອນທີ່ບໍ່ມີຫຼືຂາດເຂີນທີ່ດິນ, ຢືນຢັນຄວາມເປັນເຈົ້າຂອງຊົນຊັ້ນຊາວກະສິກອນ-ກຳລັງຜະລິດຕົ້ນຕໍໃນເວລານັ້ນ. ໃນດ້ານການຄຸ້ມຄອງລັດ, ໄລຍະນີ້ໄດ້ວາງຮາກຖານໃຫ້ມີລະບອບກຳມະສິດໃໝ່, ປ່ຽນຈາກການເປັນເຈົ້າຂອງທີ່ດິນຂອງເອກະຊົນມາເປັນກຳມະສິດສາທາລະນະ.

ດຣ ເຈີ່ນຊວນຮົ່ງ, ຮອງຜູ້ອຳນວຍການສະຖາບັນຄົ້ນຄ້ວາຕະຫຼາດອະສັງຫາລິມະຊັບຫວຽດນາມ.

ປີ 1987, ກົດໝາຍວ່າດ້ວຍທີ່ດິນສະບັບທຳອິດໄດ້ອອກມາ, ໄດ້ຢືນຢັນວ່າດິນເປັນຂອງປະຊາຊົນທັງໝົດ ແລະ ໄດ້ຮັບການຄຸ້ມຄອງໂດຍລັດ. ຈຸດໃໝ່ທີ່ສຳຄັນແມ່ນລັດເລີ່ມມອບສິດນຳໃຊ້ທີ່ດິນໃຫ້ແກ່ຄອບຄົວ ແລະ ບຸກຄົນ. ນີ້ແມ່ນການຮັບຮູ້ເບື້ອງຕົ້ນກ່ຽວກັບສິດທີ່ກ່ຽວຂ້ອງກັບທີ່ດິນ, ເປີດສາກໃຫ້ແກ່ການສ້າງຕະຫຼາດສິດນຳໃຊ້ທີ່ດິນໃນໄລຍະຕໍ່ໄປ.

ກົດໝາຍວ່າດ້ວຍທີ່ດິນປີ 1993 ເປັນຂີດໝາຍທີ່ສຳຄັນທີ່ສຸດ. ໃນຄັ້ງທຳອິດ, ຜູ້ໃຊ້ທີ່ດິນໄດ້ຮັບສິດພື້ນຖານ 5 ສິດຄື: ສິດໃນການໂອນ, ສິດໃຫ້ເຊົ່າ, ສິດສືບທອດ, ສິດຈຳນອງ, ສິດປະກອບສ່ວນທຶນຮອນໂດຍໃຊ້ສິດໃຊ້ທີ່ດິນ.

ທ່ານ ເລືອງເກື່ອງ ກ່າວວ່າ: “ສິດເຫຼົ່ານີ້ນຳທີ່ດິນເຂົ້າສູ່ວົງໂຄຈອນຕະຫຼາດຄຸ້ມຄອງຂອງລັດ, ຫັນສິດນຳໃຊ້ທີ່ດິນໃຫ້ກາຍເປັນຊັບສິນປະເພດໜຶ່ງທີ່ມີມູນຄ່າທຸລະກຳ, ປະກອບສ່ວນຊຸກຍູ້ການສ້າງຕັ້ງ ແລະ ພັດທະນາຕະຫຼາດອະສັງຫາລິມະຊັບ”.

ຕາມທ່ານຮອງຫົວໜ້າສະຖາບັນຄົ້ນຄວ້າ ແລະ ຕີລາຄາຕະຫຼາດອະສັງຫາລິມະຊັບ ຫວຽດນາມ ແລ້ວ, ປີ 2002, ກະຊວງຊັບພະຍາກອນ ແລະ ສິ່ງແວດລ້ອມ ໄດ້ຮັບການສ້າງຕັ້ງ, ສົມທົບກັນປະຕິບັດໜ້າທີ່ຄຸ້ມຄອງທີ່ດິນ, ຊັບພະຍາກອນທຳມະຊາດ ແລະ ສິ່ງແວດລ້ອມ. ນີ້ແມ່ນຈຸດຫັນປ່ຽນໃນການນຳເອົາການຄຸ້ມຄອງທີ່ດິນຂຶ້ນສູ່ຂັ້ນຕອນທີ່ທັນສະໄໝ ແລະ ເປັນມືອາຊີບ. ນອກຈາກນັ້ນ, ການປ່ຽນແປງໃນຮອບວຽນ 10 ປີຂອງການປັບປຸງກົດຫມາຍທີ່ດິນ. ໂດຍສະເພາະ:

ກົດໝາຍວ່າດ້ວຍທີ່ດິນ 2003: ຂະຫຍາຍສິດຜູ້ຊົມໃຊ້ທີ່ດິນ, ຢືນຢັນບົດບາດຂອງຕະຫຼາດ.

ກົດໝາຍວ່າດ້ວຍທີ່ດິນປີ 2013: ເນັ້ນໃສ່ຫຼັກການຄວາມໂປ່ງໃສ, ລາຄາທີ່ດິນໃກ້ຄຽງກັບລາຄາຕະຫຼາດ, ຮັດແໜ້ນການປະມູນສິດນຳໃຊ້ທີ່ດິນ.

ກົດໝາຍວ່າດ້ວຍທີ່ດິນ 2024: ສືບຕໍ່ປະຕິຮູບຢ່າງແຂງແຮງ ແລະ ສອດຄ່ອງກັບກົດໝາຍວ່າດ້ວຍການລົງທຶນ, ກົດໝາຍວ່າດ້ວຍການກໍ່ສ້າງ, ກົດໝາຍວ່າດ້ວຍທຸລະກິດອະສັງຫາລິມະຊັບ ແລະ ອື່ນໆ; ເລັ່ງການຫັນເປັນດິຈິຕອນແລະຫັນເປັນທັນສະໄຫມການຄຸ້ມຄອງທີ່ດິນ.

ກົດໝາຍວ່າດ້ວຍທີ່ດິນປີ 2024 ຈະໄດ້ຮັບການຜັນຂະຫຍາຍພາຍຫຼັງ 1 ປີແຫ່ງການຜັນຂະຫຍາຍຍ້ອນສະພາບການໃໝ່ທີ່ກ່ຽວຂ້ອງເຖິງການປ່ຽນແປງຂອງອຳນາດການປົກຄອງທ້ອງຖິ່ນ 2 ຂັ້ນ...

"ການປະຕິວັດທີສີ່" ໃນການຄຸ້ມຄອງທີ່ດິນ

ຕີລາຄາບັນດາການຜັນແປໃຫຍ່ກ່ຽວກັບການຄຸ້ມຄອງທີ່ດິນ, ທ່ານດຣ ເຈີ່ນຊວນຟຸກ ໃຫ້ຮູ້ວ່າ: ໃນໄລຍະກ່ອນໜ້ານີ້ - ນັບແຕ່ການປະຕິຮູບທີ່ດິນປີ 1953 (ມອບສິດນຳໃຊ້ທີ່ດິນໃຫ້ຊາວກະສິກອນ), ການປະກາດໃຊ້ກົດໝາຍວ່າດ້ວຍທີ່ດິນປີ 1993 (ສ້າງຕັ້ງກະຊວງຊັບພະຍາກອນທຳມະຊາດ ແລະ ສິ່ງແວດລ້ອມໃນປີ 2002). ການປະຕິຮູບສະຖາບັນທີ່ບໍ່ເຄີຍມີມາກ່ອນ, ເຊິ່ງເປັນ "ການປັບໂຄງສ້າງ" ທີ່ສົມບູນແບບຂອງອຸປະກອນການຄຸ້ມຄອງ.

ຕາມທ່ານດຣ ເຈີ່ນຊວນຟຸກ ແລ້ວ, ດ້ວຍການປະຕິຮູບດ້ານສະຖາບັນໃໝ່ - ໂຮມທັງບັນດາແຂວງ, ນະຄອນ, ຜັນຂະຫຍາຍກົນໄກ, ກໍ່ສ້າງຖານຂໍ້ມູນແຫ່ງຊາດ - ນີ້ສາມາດຖືວ່າແມ່ນ “ວິວັດການຄຸ້ມຄອງທີ່ດິນຄັ້ງທີ 4” ຢູ່ປະເທດເຮົາ.

ທ່ານດຣ ເຈີ່ນຊວນຟຸກ ໃຫ້ຮູ້ວ່າ: ການລວມຕົວຂອງບັນດາແຂວງ, ນະຄອນຈາກ 63 ເປັນ 34 ຫົວໜ່ວຍບໍລິຫານບໍ່ພຽງແຕ່ແມ່ນການຫຼຸດກຳລັງແຮງເທົ່ານັ້ນ, ຫາກຍັງແມ່ນ “ການສ້າງໂຄງປະກອບທີ່ດິນຄືນໃໝ່”. ການຫຼຸດຜ່ອນລະດັບປານກາງຈະລົບລ້າງການແຕກແຍກ, ເພີ່ມປະສິດທິພາບການວາງແຜນແລະການຊີ້ນໍາ, ແລະຫຼີກເວັ້ນການທ້ອງຖິ່ນໃນການຄຸ້ມຄອງທີ່ດິນ.

ການຈັດຕັ້ງຮູບແບບການປົກຄອງທ້ອງຖິ່ນ 2 ຂັ້ນຄືນໃໝ່, ເຮັດໃຫ້ກົນໄກ “ຂໍໃຫ້” ທ້ອງຖິ່ນຫລຸດລົງຢ່າງຫຼວງຫຼາຍ, ເພີ່ມຄວາມໂປ່ງໃສ ແລະ ຄວາມຮັບຜິດຊອບ. ອັນນີ້ຊ່ວຍໃຫ້ປະຊາຊົນ ແລະ ທຸລະກິດເຂົ້າເຖິງການບໍລິການທີ່ດິນໄດ້ຢ່າງໂປ່ງໃສ ແລະ ວ່ອງໄວຂຶ້ນ.

ດ້ວຍການປະຕິຮູບດ້ານສະຖາບັນໃໝ່ໃນປະຈຸບັນ - ການລວມຕົວຂອງບັນດາແຂວງ, ນະຄອນ, ການຜັນຂະຫຍາຍກົນໄກ, ກໍ່ສ້າງຖານຂໍ້ມູນແຫ່ງຊາດ, ນີ້ສາມາດຖືໄດ້ວ່າແມ່ນ “ວິວັດແຫ່ງການຄຸ້ມຄອງທີ່ດິນຄັ້ງທີ 4”, ເປີດຍຸກໃໝ່ແຫ່ງການຄຸ້ມຄອງທີ່ດິນທັນສະໄໝ, ໂປ່ງໃສ ແລະ ຍືນຍົງ.
ທ່ານດຣ ເຈີ່ນຊວນລ່ອງ

ນອກນີ້, ກະຊວງຊັບພະຍາກອນທຳມະຊາດ ແລະ ສິ່ງແວດລ້ອມຈະສົມທົບກັບກະຊວງກະສິກຳ ແລະ ພັດທະນາຊົນນະບົດເປັນເອກະພາບ ( ກະຊວງກະສິກຳ ແລະ ສິ່ງແວດລ້ອມ - PV) ດ້ວຍໜ້າທີ່ໃນການຄຸ້ມຄອງທີ່ດິນ, ຊັບພະຍາກອນ, ກະສິກຳ, ເຊິ່ງຈະລົບລ້າງການຊ້ອນແຝງ ແລະ ຮັບປະກັນການຄຸ້ມຄອງລະຫວ່າງຂະແໜງການ. ທີ່ດິນ-ຊັບພະຍາກອນ-ການຜະລິດກະສິກຳຈະໄດ້ຮັບການປະສານສົມທົບຢ່າງກົມກຽວ ແລະ ຍືນຍົງ.

ພ້ອມທັງສ້າງຖານຂໍ້ມູນທີ່ດິນແຫ່ງຊາດທີ່ທັນສະໄໝ, ເຊື່ອມໂຍງເຂົ້າກັບຂໍ້ມູນປະຊາກອນ, ການເງິນ, ພາສີ; ການໃຊ້ AI, blockchain, ແຜນທີ່ 3D, ແລະຂໍ້ມູນໃຫຍ່ຈະຊ່ວຍເຮັດໃຫ້ຕະຫຼາດມີຄວາມໂປ່ງໃສ, ຫຼຸດຜ່ອນການສໍ້ລາດບັງຫຼວງ, ແລະປ້ອງກັນການຄາດເດົາ. ລັດຖະບານດິຈິຕອລໃນການຄຸ້ມຄອງທີ່ດິນຈະປ່ຽນແປງໂດຍພື້ນຖານວິທີການຂອງລັດຄຸ້ມຄອງຕະຫຼາດ.

“ນີ້ສາມາດຖືວ່າແມ່ນ “ວິວັດແຫ່ງການຄຸ້ມຄອງທີ່ດິນຄັ້ງທີ 4” ຂອງ ຫວຽດນາມ ພາຍຫຼັງ 3 ເຫດການສຳຄັນໃນເມື່ອກ່ອນຄື: ເປີດຍຸກໃໝ່ແຫ່ງການຄຸ້ມຄອງທີ່ດິນທັນສະໄໝ, ໂປ່ງໃສ ແລະ ຍືນຍົງ. ທ່ານເລືອງມີງກ່າວວ່າ, ເນັ້ນໜັກວ່າ, ຜ່ານໄລຍະການປະຕິຮູບການຄຸ້ມຄອງທີ່ດິນ, ບໍ່ພຽງແຕ່ມີຄວາມໝາຍດ້ານສະຖາບັນເທົ່ານັ້ນ, ຫາກຍັງມີຜົນສະທ້ອນໂດຍກົງເຖິງການພັດທະນາຕະຫຼາດອະສັງຫາລິມະຊັບ ແລະ ພື້ນຖານໂຄງລ່າງຂອງຊາດ.

ຕົວຈິງແລ້ວ, ອະສັງຫາລິມະຊັບ ແລະ ກໍ່ສ້າງ ປະຈຸບັນກວມປະມານ 1-13% ຂອງ GDP, ກາຍເປັນໜຶ່ງໃນຂະແໜງເສດຖະກິດທີ່ສຳຄັນ ແລະ ພ້ອມກັນນັ້ນກໍ່ມີອິດທິພົນຢ່າງແຂງແຮງຕໍ່ 40 ຂະແໜງອື່ນ ເຊັ່ນ: ກໍ່ສ້າງ, ວັດສະດຸ, ການເງິນ-ການທະນາຄານ, ການຈ້າງງານ.

ຄວາມໂປ່ງໃສຂອງສິດນໍາໃຊ້ທີ່ດິນ, ການສໍາເລັດການວາງແຜນແລະຖານຂໍ້ມູນທີ່ດິນຈະຊ່ວຍຫຼຸດຜ່ອນຄວາມສ່ຽງທາງດ້ານກົດຫມາຍ, ຊຸກຍູ້ໃຫ້ນັກລົງທຶນພາຍໃນແລະຕ່າງປະເທດເຂົ້າຮ່ວມ, ແລະສ້າງການສະຫນອງອະສັງຫາລິມະສັບທີ່ຫມັ້ນຄົງແລະມີສຸຂະພາບດີ.

ພ້ອມກັນນັ້ນ, ທີ່ດິນຍັງແມ່ນພື້ນຖານພັດທະນາເຂດອຸດສາຫະກຳ, ເຂດເສດຖະກິດ, ເຂດຕົວເມືອງໃໝ່, ເປັນກຳລັງຊຸກຍູ້ການດຶງດູດການລົງທຶນໂດຍກົງຈາກຕ່າງປະເທດ, ຊຸກຍູ້ການສົ່ງອອກ, ສ້າງວຽກເຮັດງານທຳໃຫ້ຄົນງານນັບລ້ານຄົນ.

ຕາມກະຊວງແຜນການ ແລະ ການລົງທຶນແລ້ວ, ປະຈຸບັນ, ກະຊວງການເງິນໃນທົ່ວປະເທດມີສວນອຸດສາຫະກຳເກືອບ 420 ແຫ່ງ, ໃນນັ້ນມີ 280 ກວ່າແຫ່ງພວມດຳເນີນງານ, ໄດ້ປະກອບສ່ວນສຳຄັນເຂົ້າໃນມູນຄ່າການຜະລິດອຸດສາຫະກຳ ແລະ ການສົ່ງອອກ. ຄຽງຄູ່ກັນນັ້ນ, ນະໂຍບາຍທີ່ດິນໂປ່ງໃສ ແລະ ໝັ້ນຄົງຍັງຊ່ວຍລະດົມແຫຼ່ງກຳລັງສັງຄົມໃຫ້ແກ່ພື້ນຖານໂຄງລ່າງຄົມມະນາຄົມຂົນສົ່ງ, ພະລັງງານ, ເມືອງສະຫຼາດ, ສ້າງຜົນສະທ້ອນຢ່າງບໍ່ຢຸດຢັ້ງ, ເພີ່ມທະວີການແຂ່ງຂັນຂອງຊາດ.

ຫວ່າງມໍ່ໆມານີ້, ໃນທິດທາງປັບປຸງ ແລະ ເພີ່ມເຕີມກົດໝາຍວ່າດ້ວຍທີ່ດິນປີ 2024, ທ່ານເລຂາທິການໃຫຍ່ To Lam ໄດ້ຍົກໃຫ້ເຫັນຄວາມຈຳເປັນຂອງການສຶກສາ, ຕີລາຄາ, ກຳນົດຢ່າງຄົບຖ້ວນກ່ຽວກັບຄວາມຫຍຸ້ງຍາກ ແລະ ອຸປະສັກໃນປະຈຸບັນຂອງຂະແໜງທີ່ດິນ ເພື່ອກຳນົດທິດທາງແກ້ໄຂຢ່າງຮອບດ້ານ, ເປັນພື້ນຖານ, ເປັນເອກະພາບ. ທັດສະນະ, ທິດທາງ, ນະໂຍບາຍທີ່ສຳຄັນເພື່ອແກ້ໄຂ ແລະ ເພີ່ມເຕີມກົດໝາຍວ່າດ້ວຍທີ່ດິນ ປີ 2024 ແລະ ກົດໝາຍທີ່ກ່ຽວຂ້ອງ ຕ້ອງມີການອະທິບາຍຢ່າງຄົບຖ້ວນ, ເລິກເຊິ່ງ, ໝັ້ນໃຈ ແລະ ເປັນໄປໄດ້.