ປະຕິບັດບັນດາຄຳໝັ້ນສັນຍາລົງທຶນໃນ EVFTA ຢ່າງມີປະສິດທິຜົນ

ສັນຍາການຄ້າເສລີລະຫວ່າງຫວຽດນາມ ແລະ ສະຫະພາບເອີລົບ (EVFTA) ດ້ວຍບັນດາຄຳໝັ້ນສັນຍາການລົງທຶນທີ່ພົ້ນເດັ່ນໄດ້ສ້າງສະພາບແວດລ້ອມແຫ່ງການລົງທຶນທີ່ຍຸດຕິທຳ, ໂປ່ງໃສ ແລະ ທັນສະໄໝຢູ່ ຫວຽດນາມ. ການປະຕິບັດລະບຽບການດັ່ງກ່າວຢ່າງມີປະສິດທິຜົນຈະຊ່ວຍໃຫ້ຫວຽດນາມຢືນຢັນທີ່ຕັ້ງຂອງຕົນໃນພາກພື້ນ ແລະ ພ້ອມກັນນັ້ນກໍເປັນກຳລັງແຮງຊຸກຍູ້ການພັດທະນາເສດຖະກິດແບບຍືນຍົງ.

Bộ Công thương•17/09/2025

ສ້າງສະພາບແວດລ້ອມການລົງທຶນທີ່ໂປ່ງໃສ ແລະດຶງດູດໃຈ

EVFTA ແມ່ນໜຶ່ງໃນບັນດາສັນຍາການຄ້າເສລີທີ່ສຳຄັນ, ເປີດກາລະໂອກາດພັດທະນາຢ່າງໃຫຍ່ຫຼວງໃຫ້ແກ່ສະພາບແວດລ້ອມແຫ່ງການລົງທຶນຢູ່ຫວຽດນາມ. ເນື້ອໃນທີ່ພົ້ນເດັ່ນຂອງ EVFTA ແມ່ນຄຳໝັ້ນສັນຍາໃນການປະຕິບັດທີ່ຍຸຕິທຳສຳລັບນັກລົງທຶນ, ລວມທັງການປິ່ນປົວແຫ່ງຊາດ (NT), ການຮັກສາປະເທດຊາດທີ່ມັກທີ່ສຸດ (MFN), ແລະຄວາມຕ້ອງການດ້ານການປະຕິບັດ (PR). ນີ້ແມ່ນພື້ນຖານເພື່ອສ້າງສະພາບແວດລ້ອມແຫ່ງການລົງທຶນຢ່າງໂປ່ງໃສ, ສະເໝີພາບ, ແລະ ດຶງດູດໃຈກວ່າ.

ຄຳໝັ້ນສັນຍາກ່ຽວກັບການຮັກສາແຫ່ງຊາດ (NT) ຮຽກຮ້ອງໃຫ້ຫວຽດນາມ ຕ້ອງຮັບປະກັນໃຫ້ບັນດານັກລົງທຶນຈາກ EU ມີເງື່ອນໄຂລົງທຶນຄືກັບບັນດານັກລົງທຶນພາຍໃນປະເທດ. ຕາມນັ້ນແລ້ວ, ບັນດານັກລົງທຶນ ອີຢູ ມີສິດເຂົ້າເຖິງບັນດາຂະແໜງ ການເສດຖະກິດ ແລະ ການບໍລິການ ເຊັ່ນ: ການເງິນ, ເຕັກໂນໂລຢີຂໍ້ມູນຂ່າວສານ ຫຼື ການຜະລິດອຸດສາຫະກຳໂດຍບໍ່ມີການຈຳແນກ. ຂໍ້ກຳນົດນີ້ບໍ່ພຽງແຕ່ຊ່ວຍໃຫ້ບັນດານັກລົງທຶນ EU ຮູ້ສຶກໝັ້ນຄົງກວ່າເມື່ອເຂົ້າຮ່ວມຕະຫຼາດ ຫວຽດນາມ ເທົ່ານັ້ນ, ຫາກຍັງຊຸກຍູ້ການຍົກສູງກຳລັງແກ່ງແຍ້ງຂອງບັນດາວິສາຫະກິດພາຍໃນປະເທດອີກດ້ວຍ. ເມື່ອປະເຊີນໜ້າກັບມາດຕະຖານສາກົນ, ບັນດາວິສາຫະກິດຫວຽດນາມ ຕ້ອງມີຫົວຄິດປະດິດສ້າງເຕັກໂນໂລຊີ, ຍົກສູງຄຸນນະພາບຜະລິດຕະພັນ, ປັບປຸງການດຳເນີນທຸລະກິດໃຫ້ຢູ່ລອດ ແລະ ພັດທະນາ.

ນອກຈາກນັ້ນ, ຫຼັກການຂອງບັນດາປະເທດທີ່ມັກທີ່ສຸດ (MFN) ໃນ EVFTA ຮັບປະກັນວ່າບັນດານັກລົງທຶນ EU ບໍ່ໄດ້ຮັບການປະຕິບັດຢ່າງສະດວກກວ່າບັນດານັກລົງທຶນຈາກປະເທດອື່ນ ເຊິ່ງຫວຽດນາມ ໄດ້ລົງນາມໃນສັນຍາການຄ້າ ຫຼື ການລົງທຶນສອງຝ່າຍ. ນີ້ໝາຍຄວາມວ່າ, ບັນດາຜົນປະໂຫຍດທີ່ ຫວຽດນາມ ໃຫ້ແກ່ບັນດານັກລົງທຶນຈາກບັນດາປະເທດຕ້ອງໄດ້ຮັບການຜັນຂະຫຍາຍຄືກັນກັບ EU. ເຖິງຢ່າງໃດກໍ່ຕາມ, ຂໍ້ກຳນົດນີ້ບໍ່ໄດ້ນຳໃຊ້ບັນດາແຮງຈູງໃຈພິເສດຢູ່ພາຍໃນພາກພື້ນອາຊຽນ ຫຼື ສັນຍາສະເພາະກ່ຽວກັບຄວາມໝັ້ນຄົງແຫ່ງຊາດ. ຄຳໝັ້ນສັນຍາ MFN ສ້າງພື້ນຖານການແຂ່ງຂັນທີ່ເໝາະສົມລະຫວ່າງບັນດາປະເທດລົງທຶນຢູ່ ຫວຽດນາມ, ໜູນຊ່ວຍດຶງດູດແຫຼ່ງທຶນທີ່ມີຄຸນນະພາບສູງຈາກ EU ແລະ ພາກພື້ນ.

ອົງປະກອບທີ່ສໍາຄັນອີກອັນຫນຶ່ງຂອງ EVFTA ແມ່ນຄໍາຫມັ້ນສັນຍາທີ່ກ່ຽວຂ້ອງກັບຂໍ້ກໍານົດການປະຕິບັດ (PR). ຂໍ້ກໍານົດ PR ມີຈຸດປະສົງເພື່ອປ້ອງກັນການບັງຄັບໃຊ້ເງື່ອນໄຂທີ່ບໍ່ສົມເຫດສົມຜົນຕໍ່ນັກລົງທຶນ, ເຊັ່ນ: ຂໍ້ກໍານົດການໂອນເຕັກໂນໂລຢີແບບບັງຄັບ, ການນໍາໃຊ້ສິດທິພິເສດຂອງແຮງງານພາຍໃນ, ຫຼືຂໍ້ຈໍາກັດອັດຕາສ່ວນການສົ່ງອອກ. ບັນດາຂໍ້ກຳນົດນີ້ຊ່ວຍປົກປັກຮັກສາຜົນປະໂຫຍດຂອງບັນດານັກລົງທຶນ EU, ພ້ອມທັງສ້າງເງື່ອນໄຂເພື່ອໃຫ້ເຂົາເຈົ້ານຳໃຊ້ເຕັກໂນໂລຊີທັນສະໄໝ ແລະ ບັນດາວິທີການຄຸ້ມຄອງທີ່ກ້າວໜ້າຢູ່ ຫວຽດນາມ ຢ່າງເສລີ. ລົບລ້າງສິ່ງກີດຂວາງຕ່າງໆເຊັ່ນການຍົກຍ້າຍເຕັກໂນໂລຊີແບບບັງຄັບຫຼືຄວາມຕ້ອງການຂອງທ້ອງຖິ່ນທີ່ບໍ່ຈຳເປັນຈະຊ່ວຍຍົກສູງສະມັດຕະພາບແລະຄຸນນະພາບຜະລິດຕະພັນ, ນຳມາເຊິ່ງຜົນປະໂຫຍດຫຼາຍກວ່າເກົ່າໃຫ້ແກ່ເສດຖະກິດຫວຽດນາມ.

ຕາມກົມນະໂຍບາຍການຄ້າຫຼາຍຝ່າຍແລ້ວ, ເພື່ອປະຕິບັດບັນດາຄຳໝັ້ນສັນຍາໃນ EVFTA ຢ່າງມີປະສິດທິຜົນ, ຫວຽດນາມ ພວມປະຕິຮູບລະບົບກົດໝາຍຢ່າງຕັ້ງໜ້າ. ດັດປັບກົດໝາຍການລົງທຶນ ແລະ ກົດໝາຍວິສາຫະກິດ ພ້ອມກັບດຳລັດ ແລະ ຖະແຫຼງການຊີ້ນຳ, ຮັບປະກັນສະພາບແວດລ້ອມແຫ່ງການລົງທຶນໃຫ້ສອດຄ່ອງກັບມາດຕະຖານສາກົນ. ການຝຶກອົບຮົມພະນັກງານບໍລິຫານ ແລະ ການສ້າງກົນໄກຕິດຕາມກວດກາທີ່ໂປ່ງໃສ ຍັງເປັນຂັ້ນຕອນທີ່ຈໍາເປັນເພື່ອປ້ອງກັນການຂັດແຍ້ງ ແລະ ຮັບປະກັນການປະຕິບັດບັນດາຂໍ້ກໍານົດໃນສັນຍາຢ່າງເຂັ້ມງວດ.

ໃນຕົວຈິງ, ການປະຕິບັດບັນດາຄຳໝັ້ນສັນຍາກ່ຽວກັບ NT, MFN, PR ບໍ່ພຽງແຕ່ສ້າງສະພາບແວດລ້ອມແຫ່ງການລົງທຶນທີ່ສະເໝີພາບເທົ່ານັ້ນ, ຫາກຍັງໄດ້ຍົກສູງພາບພົດຂອງຫວຽດນາມ ໃນຖານະເປັນຈຸດໝາຍດຶງດູດ ແລະ ໄວ້ເນື້ອເຊື່ອໃຈໃນແຜນທີ່ລົງທຶນໂລກ. ເມື່ອຮັບປະກັນຫຼັກການຄວາມໂປ່ງໃສ ແລະ ຍຸຕິທຳ, ບັນດານັກລົງທຶນ EU ຈະມີຄວາມໝັ້ນໃຈກ່ວາອີກເພື່ອຊຸກຍູ້ບັນດາໂຄງການຢູ່ ຫວຽດນາມ. ນີ້ບໍ່ພຽງແຕ່ສ້າງວຽກເຮັດງານທຳ, ເພີ່ມລາຍຮັບຈາກການແລກປ່ຽນຕ່າງປະເທດເທົ່ານັ້ນ, ຫາກຍັງຊຸກຍູ້ການຖ່າຍທອດຄວາມຮູ້ ແລະ ເຕັກໂນໂລຢີ, ປະກອບສ່ວນເຂົ້າໃນການເຊື່ອມໂຍງເຂົ້າກັບລະບົບມູນຄ່າສາກົນຢ່າງເລິກເຊິ່ງກ່ວາອີກ.

ເສີມຂະຫຍາຍທີ່ຕັ້ງຂອງຫວຽດນາມ ເປັນຈຸດດຶງດູດການລົງທຶນ

EVFTA ແມ່ນສັນຍາການຄ້າເສລີລຸ້ນໃໝ່ໄດ້ຊຸກຍູ້ການຮ່ວມມືດ້ານການຄ້າລະຫວ່າງຫວຽດນາມ ແລະ ສະຫະພາບເອີລົບ (ອີຢູ). ຄຽງຂ້າງນັ້ນ, EVFTA ກໍ່ເປີດກາລະໂອກາດພັດທະນາຢ່າງໃຫຍ່ຫຼວງໃຫ້ແກ່ສະພາບແວດລ້ອມແຫ່ງການລົງທຶນຢູ່ຫວຽດນາມ. EVFTA ປະກອບສ່ວນຮັດແໜ້ນທ່າແຮງຂອງ ຫວຽດນາມ ໃນຖານະເປັນຈຸດໝາຍດຶງດູດການລົງທຶນຂອງ ເອີລົບ, ສ້າງ “ການຊຸກຍູ້” ດຶງດູດແຫຼ່ງທຶນ FDI ຈາກ EU ມາ ຫວຽດນາມ, ພິເສດແມ່ນບັນດາວິສາຫະກິດຂະໜາດກາງ ແລະ ນ້ອຍ, ຜ່ານບັນດາຄຳໝັ້ນສັນຍາກ່ຽວກັບການຄ້າ ແລະ ການລົງທຶນ. ນອກຈາກນັ້ນ, EVFTA ປະກອບສ່ວນນຳ EU ຂຶ້ນຢູ່ອັນດັບທີ 6 ໃນບັນດານັກລົງທຶນ FDI ໃຫຍ່ທີ່ສຸດຢູ່ ຫວຽດນາມ ດ້ວຍ 2.450 ໂຄງການ, ຍອດຈຳນວນເງິນລົງທຶນກວ່າ 28 ຕື້ເອີໂຣ.

ທ່າອ່ຽງການລົງທຶນຂອງ EU ຍັງສຸມໃສ່ບັນດາອຸດສາຫະກຳເຕັກໂນໂລຊີສູງ. ເຖິງຢ່າງໃດກໍຕາມ, ຫວ່າງມໍ່ໆມານີ້, ໄດ້ມີທ່າອ່ຽງພັດທະນາຢ່າງຕັ້ງໜ້າໃນບັນດາຂະແໜງການບໍລິການ (ໄປສະນີ ໂທລະຄົມ, ການເງິນ, ໃຫ້ເຊົ່າຫ້ອງການ, ຂາຍຍ່ອຍ), ພະລັງງານສະອາດ, ອຸດສາຫະກຳໜູນຊ່ວຍ, ປຸງແຕ່ງອາຫານ, ກະສິກຳ ເຕັກໂນໂລຊີສູງ, ການຢາ, ແລະ ອື່ນໆ, ຄາດຄະເນວ່າ ການໄຫຼເຂົ້າ FDI ຈາກ EU ໄປ ຫວຽດນາມ ໃນໄລຍະກາງ ແລະ ຍາວຈະເພີ່ມຂຶ້ນຢ່າງຫຼວງຫຼາຍ.

ທ່ານ ໂງຊວນແຄ໋ງ ຮອງຫົວໜ້າກົມນະໂຍບາຍການຄ້າຫຼາຍຝ່າຍໃຫ້ຮູ້ວ່າ: ໃນສະພາບພູມ ສາດການເມືອງ ທີ່ສັບສົນໃນປະຈຸບັນ, ການຫັນປ່ຽນຕະຫຼາດ ແລະ ຕ່ອງໂສ້ການສະໜອງຂອງ EU ແມ່ນຫຼີກລ່ຽງບໍ່ໄດ້. EU ມີທ່າອ່ຽງຫັນການລົງທຶນເຂົ້າບັນດາຕະຫຼາດທີ່ມີສະພາບແວດລ້ອມດ້ານການເມືອງທີ່ໝັ້ນຄົງ, ສະພາບແວດລ້ອມແຫ່ງການດຳເນີນທຸລະກິດ ແລະ ການລົງທຶນທີ່ເອື້ອອຳນວຍ, ຄວາມໄດ້ປຽບໃນການເຂົ້າເຖິງຕະຫຼາດໃນທົ່ວໂລກ. ຈຸດພົ້ນເດັ່ນໃນທ່າອ່ຽງນີ້ແມ່ນການປະຕິບັດ EVFTA ບໍ່ພຽງແຕ່ດຶງດູດການລົງທຶນຈາກບັນດາວິສາຫະກິດ EU ເທົ່ານັ້ນ ຫາກຍັງດຶງດູດບັນດາວິສາຫະກິດບໍ່ແມ່ນເອີລົບມາລົງທຶນຢູ່ ຫວຽດນາມ ເພື່ອຜະລິດ ເພື່ອຍາດແຍ່ງເອົາບັນດາມາດຕະການຊຸກຍູ້ພາສີຕາມສັນຍາ EVFTA ເພື່ອສົ່ງອອກສິນຄ້າໄປຍັງ ເອີລົບ.

ຕາມອົງການລົງທຶນຕ່າງປະເທດແລ້ວ, ຮອດປີ 2024, ບັນດາປະເທດ EU ຈະມີປະມານ 2.450 ໂຄງການ FDI ຢູ່ ຫວຽດນາມ ດ້ວຍຍອດຈຳນວນທຶນຈົດທະບຽນປະມານ 30,6 ຕື້ USD, ໃນນັ້ນ 4 ປະເທດລວມມີ: ໂຮນລັງ, ຝະລັ່ງ, Luxembourg ແລະ ເຢຍລະມັນດຽວຈະປະກອບສ່ວນກ່ວາ 20 ຕື້ USD. ອີຢູ ສືບຕໍ່ຮັກສາທີ່ຕັ້ງຂອງຕົນໃນຖານະເປັນຄູ່ຮ່ວມມືການລົງທຶນທີ່ມີຄຸນນະພາບສູງ, ໂດຍມີແຫຼ່ງທຶນທີ່ໝັ້ນຄົງເຂົ້າໃນຂະແໜງເຕັກໂນໂລຊີສູງ ແລະ ການບໍລິການ. ມີວິສາຫະກິດໃຫຍ່ຂອງເອີລົບຈຳນວນໜຶ່ງໄດ້ເປີດກວ້າງ ຫຼືລົງທຶນໃໝ່ຢູ່ຫວຽດນາມ ໃນຂະແໜງການພັດທະນາທີ່ມີມູນຄ່າເພີ່ມສູງ ແລະ ຍືນຍົງ.

ທ່ານ Dominik Meichle, ປະທານສະພາການຄ້າ ເອີຣົບ ປະຈໍາ ຫວຽດນາມ (EuroCham) ຕີລາຄາວ່າ EVFTA ໄດ້ສ້າງກາລະໂອກາດໃໝ່ໃຫ້ແກ່ວິສາຫະກິດ ເອີຣົບ ໃນຕະຫຼາດຫວຽດນາມ. ເຖິງຢ່າງໃດກໍຕາມ, ເພື່ອໃຫ້ຂໍ້ຕົກລົງນີ້ມີປະສິດທິຜົນກວ່າ ແລະ ຊ່ວຍໃຫ້ບັນດານັກລົງທຶນມີຄວາມປອດໄພກວ່າເມື່ອດຳເນີນທຸລະກິດຢູ່ ຫວຽດນາມ, ຈຸດໝາຍປາຍທາງຕ້ອງແກ້ໄຂຫຼາຍບັນຫາ, ພິເສດແມ່ນບັນດາຂໍ້ກຳນົດກ່ຽວກັບລະບຽບກົດໝາຍ ແລະ ນະໂຍບາຍພາສີ.

ຕາມ EuroCham ແລ້ວ, ບັນດາວິສາຫະກິດ EU ຕີລາຄາສູງສະພາບແວດລ້ອມແຫ່ງການລົງທຶນຢູ່ ຫວຽດນາມ ຍ້ອນຄວາມໝັ້ນຄົງດ້ານການເມືອງ, ແຫຼ່ງຊັບພະຍາກອນມະນຸດທີ່ມີຄວາມຊຳນິຊຳນານ ແລະ ພິເສດແມ່ນບັນດາກອບກົດໝາຍປົກປ້ອງການລົງທຶນຢ່າງໂປ່ງໃສຈາກ EVFTA. ດັດຊະນີຄວາມເຊື່ອໝັ້ນທຸລະກິດ (BCI) ໃນໄຕມາດທີ 2 ປີ 2025 ບັນລຸ 61,1 ຈຸດ, ສະແດງໃຫ້ເຫັນຄວາມໝັ້ນທ່ຽງ ແລະ ຈິດໃຈທີ່ໝັ້ນຄົງຂອງປະຊາຄົມວິສາຫະກິດເອີລົບ ຢູ່ ຫວຽດນາມ.

ເຖິງວ່າມີພຽງແຕ່ປະມານ 21% ຂອງບັນດາວິສາຫະກິດທີ່ໄດ້ສໍາຫຼວດສາມາດຄິດໄລ່ຜົນກໍາໄລໂດຍກົງຈາກ EVFTA, ແຕ່ອັດຕາກໍາໄລສະເລ່ຍຂອງກຸ່ມນີ້ເພີ່ມຂຶ້ນ 8,7%, ມີບາງທຸລະກິດລາຍງານເພີ່ມຂຶ້ນເຖິງ 25%. ເປັນໜ້າສັງເກດ, 72% ຂອງບັນດາຜູ້ນຳວິສາຫະກິດທີ່ສຳຫຼວດໄດ້ກ່າວວ່າ, ເຂົາເຈົ້າຍິນດີນຳຫວຽດນາມເປັນສະຖານທີ່ທີ່ດຶງດູດການລົງທຶນ - ອັດຕາທີ່ໝັ້ນຄົງກວ່າຫຼາຍການສຳຫຼວດ EuroCham. ນີ້ແມ່ນການສະແດງໃຫ້ເຫັນຢ່າງຈະແຈ້ງກ່ຽວກັບຄວາມໄວ້ເນື້ອເຊື່ອໃຈຂອງປະຊາຄົມວິສາຫະກິດ EU ໃນໄລຍະຍາວນານກ່ຽວກັບແງ່ຫວັງພັດທະນາຂອງຫວຽດນາມ.

ທີ່ມາ: https://moit.gov.vn/tin-tuc/thi-truong-nuoc-ngoai/thuc-thi-hieu-qua-cam-ket-dau-tu-trong-evfta.html

(0)