Các nhà nghiên cứu phát hiện một vùng từ trường khác thường khi lập bản đồ hồ Rotorua trên đảo Bắc.
Bản đồ chi tiết của hồ Rotorua. Ảnh: GNS Science
Hồ Rotorua nằm ở trung tâm một núi lửa không hoạt động được lập bản đồ chi tiết lần đầu tiên. Bản đồ mới hé lộ một hệ thống thủy nhiệt ẩn bên dưới hồ. Hồ Rotorua ở chính giữa một miệng hố cổ đại khổng lồ của núi lửa trên đảo Bắc của New Zealand. Rotorua cũng nổi tiếng với hoạt động thủy nhiệt. Những đám mây hơi nước trôi lờ lững quanh bờ hồ và lưu huỳnh tạo ra màu xanh dương – xanh lá cây đặc trưng cho nước hồ.
Nhóm chuyên gia ở viện nghiên cứu GNS Science, New Zealand, lập bản đồ đáy hồ Rotorua ở mức độ chi tiết chưa từng có, tiết lộ những miệng phun trào, một dòng sông cổ xưa và vùng dị thường từ trường lớn ở phía nam hồ, Live Science hôm 2/2 đưa tin. Bản đồ mới chứng minh hệ thống thủy nhiệt của Rotorua trải rộng tới tầng nước sâu, theo Cornel de Ronde, nhà khoa học ở GNS Science.
Bản đồ bao phủ 55 km2, tương đương 68% đáy hồ. Hải quân Hoàng gia New Zealand thu thập một số dữ liệu, lập bản đồ tính chất vật lý của đáy hồ, sử dụng máy đo sâu hồi âm đa tia, một loại sóng âm. Họ cũng tiến hành khảo sát từ trường, qua đó phát hiện vùng dị thường. “Thông thường với đá núi lửa, khi đặt từ kế ở phía trên chúng, bạn sẽ thu được dị thường dương (chỉ số vượt quá độ mạnh từ trường trung bình), nhưng trong trường hợp này, chúng tôi thu được dị thương dương, nhiều khả năng do độ cảm từ rất thấp”, de Ronde nói.
Đá núi lửa thường chứa khoáng chất từ trường cao là magnetite, nhưng ở hồ Rotorua, nhóm nghiên cứu cho rằng chất lỏng thủy nhiệt chảy qua đá, biến đổi magnetite thành pyrite, loại gần như không có tín hiệu từ. Quá trình thủy nhiệt này sẽ làm giảm nghiêm trọng tín hiệu từ, có thể lý giải dị thường âm.
Các nhà nghiên cứu cũng tìm thấy bằng chứng khác về hoạt động thủy nhiệt ở cùng khu vực dị thường từ trường. Bản đồ luồng nhiệt cho thấy nhiệt lượng, nghi là nước nóng, dâng lên đáy hồ từ bên dưới. Những miệng hố ở cùng khu vực nhiều khả năng là miệng hố phun trào thủy nhiệt.
Dù vậy, nhiệt độ nước gần đáy hồ thường ở khoảng tương đối mát là 14 độ C, theo de Ronde. Đó là vì hồ nước lớn đến mức có đủ nước mát để trung hòa nhiệt lượng đến từ bên dưới, và nhiệt độ chỉ biến động khoảng một độ C trong một tháng.
An Khang (Theo Live Science)
