Tại Tọa đàm “STEM Innovation Petrovietnam - Hiện thực hóa tinh thần Nghị quyết 57” do Tạp chí Năng lượng Mới tổ chức sáng 7-12, các đại biểu Quốc hội, chuyên gia, nhà giáo trong lĩnh vực STEM đã tập trung bàn về ý nghĩa chiến lược của chương trình này.
Từ tinh thần Nghị quyết 57 đến “một món quà” cho thế hệ trẻ
Việt Nam đang đặt ra những mục tiêu chiến lược về đột phá khoa học - công nghệ (Nghị quyết số 57-NQ/TW) và đổi mới căn bản giáo dục - đào tạo (Nghị quyết số 71-NQ/TW). Trong dòng chảy đó, giáo dục STEM trở thành cầu nối giữa tri thức - công nghệ - đổi mới sáng tạo, giữa nhà trường - doanh nghiệp - xã hội.
Từ ý tưởng đó, Petrovietnam đã có sáng kiến triển khai chương trình “STEM Innovation Petrovietnam”, được phát động tại lễ kỷ niệm 50 năm thành lập Tập đoàn (21-9-2025). Chương trình đặt mục tiêu xây dựng 100 phòng STEM đạt chuẩn quốc tế tại 34 tỉnh, thành phố, trở thành dự án giáo dục lớn nhất từ trước đến nay do một doanh nghiệp khởi xướng, góp phần đào tạo nguồn nhân lực khoa học - công nghệ và hình thành thế hệ công dân tri thức năng lượng mới của Việt Nam.
Sáng kiến STEM Innovation Petrovietnam ra đời thời điểm này như một dấu ấn tiên phong, một thông điệp mới của một doanh nghiệp chủ lực quốc gia dành cho thế hệ trẻ Việt Nam. Trong lộ trình giai đoạn 2025-2026 được phối hợp triển khai cùng Bộ Giáo dục và Đào tạo, chuyên gia STEM, chính quyền địa phương và nhà trường; đến thời điểm tọa đàm, 100 phòng STEM đã được khảo sát và đang triển khai lắp đặt.
Chia sẻ về định nghĩa STEM và chương trình “STEM Innovation Petrovietnam”, chuyên giaĐỗ Hoàng Sơn cho biết, Việt Nam đưa khái niệm giáo dục STEM vào Chương trình GDPT năm 2018. Dựa trên định nghĩa trong chương trình, STEM là giáo dục tích hợp liên lĩnh vực khoa học, công nghệ, kỹ thuật và toán; là học thông qua thực làm và gắn với bối cảnh đời sống xung quanh.
Đại biểu Quốc hội (ĐBQH) Hà Ánh Phượng (Đoàn ĐBQH tỉnh Phú Thọ) khẳng định đây là một chương trình rất ý nghĩa và cần phải được nhân rộng hơn. Petrovietnam đã không chỉ dừng ở việc đầu tư ngắn hạn mà đầu tư rất bài bản cho giáo dục, thể hiện tầm nhìn dài hạn của Tập đoàn trong việc chuẩn bị cho nguồn nhân lực. Đặc biệt, điều này thể hiện trách nhiệm xã hội rất lớn của doanh nghiệp.
“Là giáo viên từng giảng dạy ở miền núi, tôi đã gặp rất nhiều khó khăn, ví dụ học sinh không có nhiều cơ hội để tiếp cận những phòng lab hiện đại hay các thiết bị hiện đại như vậy. Do đó, tôi nghĩ rằng chương trình STEM Innovation Petrovietnam rất có ý nghĩa đối với các học sinh, giúp giảm khoảng cách vùng miền”, ĐBQH Hà Ánh Phượng chia sẻ.
Từ lớp học đến sân chơi quốc gia - quốc tế
Một nội dung đáng chú ý của Tọa đàm là những dẫn chứng “có địa chỉ” về hiệu quả vận hành, đặc biệt tại Trường THCS Cầu Giấy, nơi một phòng STEM có thể kéo theo thay đổi trong phương pháp dạy học, tâm thế của học sinh, thậm chí sự tham gia của phụ huynh.
Cô giáo Nguyễn Thị Nhàn, Tổ giáo viên Trường THCS Cầu Giấy nhấn mạnh khi có chương trình STEM Innovation Petrovietnam, bên cạnh việc nhà trường được trang bị thêm các thiết bị hiện đại công nghệ tiên tiến mà còn là một bước ngoặt, một cú hích lớn cho cả thầy và trò của trường để thay đổi về mặt tư duy, đổi mới về mặt phương pháp khi dạy học - không chỉ là dừng lại ở các bài giảng truyền thống mà còn đưa STEM vào giảng dạy. Còn đối với học sinh, các em đã được chạm vào công nghệ, đặc biệt là công nghệ cao như trí tuệ nhân tạo (AI), robotics. Học sinh được tự mình lắp ráp robot và đem robot mình sáng tạo đi thi đấu trong khu vực và hướng đến quốc tế.
Từ nền tảng đó, nhà trường hình thành phong trào robotics sôi nổi với nhiều đội tham gia; học sinh có điều kiện luyện tập theo chuẩn thi đấu, làm “sổ tay kỹ thuật” nghiêm túc, tham gia các giải khu vực, quốc gia, quốc tế; và quan trọng hơn, được học những năng lực chỉ có thể hình thành khi có môi trường thực hành đủ chuẩn.
Là giáo viên trực tiếp đứng trên bục giảng, từng hướng dẫn học sinh về các dự án liên quan đến STEM, bà Hà Ánh Phương cho biết STEM đóng một vai trò vô cùng quan trọng. Nếu như coi đổi mới sáng tạo và kinh tế số là động lực phát triển của một quốc gia thì giáo dục STEM là khâu để chuẩn bị nền móng cho quá trình này, giúp chuẩn bị nguồn nhân lực chất lượng cao trong tương lai.
Bản chất của giáo dục STEM là giúp các em hình thành và phát triển tư duy giải quyết vấn đề và tư duy khoa học, từ đó có thể phát triển những năng lực phẩm chất rất cần trong xã hội hiện đại. Các em không phải chỉ học các môn đơn lẻ, mà thông qua kiến thức liên môn về công nghệ, khoa học, toán, lý, hóa… để giải quyết các vấn đề cụ thể và có những giải pháp cụ thể, các mô hình hay sản phẩm cụ thể.
Doanh nghiệp đồng hành, “kiến tạo hệ sinh thái”
Nếu như giáo dục là quốc sách, thì trong bối cảnh chuyển đổi số và kinh tế tri thức, sự tham gia của doanh nghiệp ngày càng được nhìn nhận như một cấu phần quan trọng để hình thành hệ sinh thái đổi mới sáng tạo.
Chuyên gia Đỗ Hoàng Sơn chia sẻ chúng ta có thể nhìn thấy sự khác biệt của STEM ở ba cấp độ. Thứ nhất là mức độ phổ cập, giáo dục STEM cho tất cả học sinh trong các tiết học hiện nay là yêu cầu bắt buộc từ khi có Nghị quyết 71-NQ/TW. Từ đó, việc triển khai STEM ở địa phương trở thành một chỉ số đánh giá hoàn thành nhiệm vụ. Thứ hai là STEM dành cho nhóm học sinh có nhu cầu hướng nghiệp và nâng cao, thông qua các câu lạc bộ. Thứ ba là nhóm học sinh học STEM ở tầm “Innovation” - tức là sáng tạo đột phá, tham gia các sân chơi lớn ở cấp quốc gia và quốc tế. Trong triển khai hệ thống phòng STEM Innovation Petrovietnam, mô hình này đáp ứng đầy đủ cả ba chức năng trên.
Theo ĐBQH Hà Ánh Phượng, trong bối cảnh kinh tế số, các học sinh, nhất là học sinh trung học cơ sở, trung học phổ thông là nguồn nhân lực tương lai, phải có trình độ kỹ thuật cao và STEM đã đặt nền móng cho các em qua quá trình mà học tập để có được những kiến thức kỹ năng và cốt lõi của cái nền kinh tế số sau này. Giáo dục STEM sẽ tạo ra một cơ hội thu hẹp khoảng cách vùng miền khi mà các học sinh miền núi được tiếp cận việc làm sau này. Chính vì vậy, giáo dục STEM là khâu chuẩn bị giúp cho chúng ta có thể hình thành được nguồn nhân lực chất lượng cao trong tương lai.
Cùng với việc phát triển STEM, hiện nay cũng cần xây dựng cơ chế khuyến khích doanh nghiệp tham gia mạnh mẽ và bền vững, cùng cơ chế hợp tác công - tư minh bạch để phân định vai trò trong vận hành, tổ chức hoạt động, cuộc thi và trải nghiệm. Bên cạnh đó, yếu tố con người luôn là then chốt: Muốn học sinh giỏi STEM thì cần giáo viên giỏi STEM. Do đó, đào tạo “Master Trainer” và chính sách tạo động lực cho giáo viên là mắt xích không thể bỏ qua.
Có thể thấy ý nghĩa của STEM Innovation Petrovietnam không nằm ở một buổi lễ hay một con số mục tiêu. Điều nằm lại sau cùng là cách chương trình được định vị như một mô hình kết nối: Kết nối giữa nghị quyết và thực tiễn; giữa trường học và doanh nghiệp; giữa đô thị và vùng khó; giữa lớp học và sân chơi quốc tế; giữa một phòng thực hành và một hệ sinh thái lan tỏa.
Nguồn: https://hanoimoi.vn/stem-innovation-petrovietnam-dau-an-tien-phong-thong-diep-doi-moi-cho-the-he-tre-725979.html
Bình luận (0)