มะพร้าวแห้งร่วงหล่นตามลมในสวน

เมษายนและพฤษภาคมที่แห้งแล้ง เดือนกันยายนเริ่มมีฝนตก และเดือนธันวาคมก็ใกล้เข้ามา ความหนาวเย็นกำลังกัดกิน ยามค่ำคืน ท่ามกลางเสียงค้างคาวกระพือปีกหาผลสุก ก็มีเสียงมะพร้าวแห้งร่วงหล่นตามลมในสวน แม่บอกให้ฉันไปเก็บผลพรุ่งนี้ แล้วแม่จะทำน้ำมันเก็บไว้กินในวันตรุษจีน ฉันไม่รู้ว่าแม่นอนหลับได้มากแค่ไหนในคืนนั้น แต่ไม่ว่าแม่จะพูดอะไร ฉันเก็บได้เท่าจำนวนนั้นในตอนเช้า

วัยเด็กของฉันเต็มไปด้วยความสุขอันเรียบง่าย

หลังจากคืนที่ลมพัดแรง ต้นมะพร้าวแห้งที่มุมบ้านก็เติบโตขึ้นเรื่อยๆ บางต้นล้มลงตั้งแต่เดือนกุมภาพันธ์และมีนาคม นอนอยู่ด้านหลังบ้าน และเมื่อแม่นำออกมา พวกมันก็ค่อยๆ เขียวขจี พ่อปลูกมัน และสวนก็ดูร่มรื่นขึ้นเรื่อยๆ ตามแบบสวนผสม ปลูกต้นไม้อะไรก็ได้ที่มี และปลูกอะไรก็ได้ที่ว่างเปล่า เช้าวันหนึ่งในเดือนพฤศจิกายนที่อากาศหนาวเย็น แม่บอกให้พี่น้องนำมะพร้าวออกไปที่สวน และพ่อจะตัดผลแต่ละผลและแบ่งเนื้อมะพร้าว แม่ใช้แผ่นเหล็กลูกฟูกที่มีรูเล็กๆ มากมาย บดเนื้อมะพร้าวแต่ละชิ้นเพื่อคั้นกะทิออกมา เมื่อเห็นผลที่ร่วงหล่นมานาน มีปอดมะพร้าวสีขาวอยู่ข้างใน หวานและฉ่ำน้ำ พี่น้องทั้งสองก็ตื่นเต้นกันมาก

จากนั้นแม่ก็เทกะทิทั้งหมดลงในหม้อทองแดงใบใหญ่ ใช้มะพร้าวแห้งที่เพิ่งปอกเปลือกเป็นช้อนเดียวกับที่ปอกไว้ จุดไฟใส่น้ำมัน พอกะลามะพร้าวไหม้หมดและหัวกะโหลกถูกถ่านชุ่ม น้ำมันก็เริ่มเดือด กลิ่นหอมของน้ำมันมะพร้าวก็โชยขึ้นมา แม่คอยคนหม้อเพื่อไม่ให้ไหม้ ทำให้น้ำมันที่ลอยขึ้นมาไม่เป็นสีขาวหรือสีเหลืองอำพัน แม่ตักน้ำมันขึ้นมาเทใส่ขวดหลายขนาด จนได้น้ำมันที่พอเหมาะพอดีและมีสีเหลืองอ่อน หลังจากกรองน้ำมันทั้งหมดแล้ว แม่เติมกากน้ำตาลลงไปในมะพร้าวเล็กน้อย กลายเป็น "ขนมมะพร้าว" ที่อร่อยมาก แม้กระทั่งตอนนี้ แค่นึกถึงภาพอันแสนสงบนั้น ฉันก็รู้สึกเหมือนรสชาติในวัยเด็กยังคงติดค้างอยู่บนลิ้น

แม่ปิดฝาขวดน้ำมันไว้แน่นด้วยใบตองแห้ง วันรุ่งขึ้น ท่ามกลางอากาศเย็น ใบตองก็แข็งตัวเป็นขี้ผึ้งสีขาว แม่เก็บน้ำมันไว้ในครัวอย่างระมัดระวัง ราวกับเป็นของเธอเอง และแม่ก็เก็บขวดน้ำมันไว้ข้าง ๆ เสมอ เพื่อนำไปฝากหญิงชราข้างบ้าน หญิงชราไม่ได้ใช้น้ำมันทำอาหาร แต่ใช้ทาผมที่ขาวซีดราวกับสายลมและน้ำค้างแข็ง!

ทุกครั้งที่แม่หุงข้าว แม่จะหยิบขวดน้ำมันมาวางไว้ใกล้เตา พอข้าวเดือด แม่ก็จะกลิ้งน้ำมันไปบนขี้เถ้าถ่านหิน ขี้ผึ้งในขวดก็จะละลายหายไป กลิ่นน้ำมันมะพร้าวเมื่อขึ้นจากเตาจะหอมฟุ้งเป็นเอกลักษณ์เฉพาะตัว ดังนั้นทุกบ่าย เมื่อควันจากในครัวลอยมาตามหลังคามุงจาก กลิ่นยังคงอบอวลอยู่ราวกับเป็นสัญญาณให้กลับมากินข้าวเย็น พวกเราคนเลี้ยงวัวก็จะเรียกให้ต้อนวัวกลับบ้าน

หลังจากผ่านพ้นฤดูกาลอันแสนร้อนระอุ ฝนพรำ และน้ำค้างแข็งมาหลายฤดูกาล ก็ถึงเวลาที่เราต้องจากบ้านไป ณ ที่ซึ่งต้นมะพร้าวแห้งที่มุมสวนยังคงร่วงหล่นเงียบงันไปตามสายลม เดือนและปีผ่านไปราวกับสายลมที่พัดผ่าน และแล้วเวลาที่ไหล่ของพ่อกับแม่บางราวกับควัน ปล่อยให้มะพร้าวแห้งเติบโตเขียวขจีตามธรรมชาติโดยไม่มีใครเก็บ ในวันที่ต้องสร้างถนนคอนกรีตใหม่ในชนบท บริจาคที่ดินทำสวนเท่าที่ต้องการ แต่ต้องตัดต้นมะพร้าวเก่าทิ้ง เรากลับรู้สึกคิดถึงอดีต แม้เราจะรู้ว่าไม่มีอะไรคงอยู่ตลอดไป แต่ก็มีบางสิ่งที่กลายเป็นส่วนหนึ่งของความทรงจำในวัยเด็กที่ยากจะลืมเลือน ดังนั้นเมื่อเรากลับมาบ้านบนหลังคาเก่ากับพ่อกับแม่ในค่ำคืนอันมืดมิด เรายังคงได้ยินเสียงต้นมะพร้าวแห้งร่วงหล่นตามสายลมจากวันนั้น...

ลิงค์ที่มา