ลุคแบตเป็นรูปแบบบทกวีที่มีมนต์ขลัง

หลังจากได้รับรางวัลต่างๆ เช่น รางวัล สมาคมนักเขียนเวียดนาม 2022 และ 2025 รางวัลวรรณกรรมแปล Cliff Becker รางวัลวรรณกรรมและศิลปะ (ของสหภาพวรรณกรรมและศิลปะเวียดนาม) ในปี 2021 กวี Tran Le Khanh ก็เป็นนักเขียนที่เงียบขรึมและเป็นส่วนตัวมาก

กวี ตรัน เล ข่านห์

บรูซ ไวเกล กวีและนักแปลชาวอเมริกัน ผู้แปลรวมบทกวี “Dong” ของกวีเจิ่น เล ข่านห์ จำนวน 100 บทในสไตล์ลุคบัต ซึ่งเพิ่งได้รับรางวัลสมาคมนักเขียนเวียดนามประจำปี 2025 เป็นภาษาอังกฤษ กล่าวว่า “ผมอยากย้ำว่ากวีเจิ่น เล ข่านห์ ได้ทำลายกำแพงเดิมๆ ทั้งหมด เพื่อบรรลุถึงระดับการแสดงออกทางกวีที่ผมไม่เคยเห็นมาก่อน อย่างน้อยก็จากประสบการณ์ของผม ผมชื่นชมบทกวีเหล่านี้ พวกมันเป็นผลงานที่ยอดเยี่ยม สำคัญ และมีความหมายอย่างแท้จริง”

กวี เจิ่น เล คานห์ เกิดในปี พ.ศ. 2514 ที่เมืองฮว่าบิ่ญ จากบั๊กนิญ ปัจจุบันเขาอาศัยและทำงานอยู่ในนครโฮจิมินห์ วัยเด็กของเขาเป็นช่วงเวลาแห่งการ “ย้ายถิ่นฐาน” สมัยเด็กเขาอาศัยอยู่ที่กิมบ๋าย ( ฮว่าบิ่ญ ) ตอนอายุ 5 ขวบเขาอาศัยอยู่ที่บ๋าวล็อก (เลิมด่ง) และเมื่ออายุ 9 ขวบ เขาก็ติดตามบิดาไปนครโฮจิมินห์ “วัยเด็กของผมไม่มีอะไรพิเศษ” กวี เจิ่น เล คานห์ กล่าว “แต่มันคือความผูกพันกับธรรมชาติ ต้นไม้ และไร่ข้าวโพด ความเจ็บป่วยเรื้อรังทำให้ผมทุกข์ทรมานอยู่เสมอ ผมยังทำงานหลายอย่างเพื่อช่วยพ่อแม่หาเลี้ยงชีพ เช่น ขายกาแฟ ขายไอศกรีม ขายข้าว เลี้ยงหมู ทำงานในไร่ข้าวโพด เลี้ยงปลา เย็บผ้า ขายเบียร์... แต่เหนือสิ่งอื่นใดคือมิตรภาพที่งดงามและไร้เดียงสาในวัยเด็ก บางทีสิ่งเหล่านี้อาจเป็นรากฐานสำคัญที่ช่วยหล่อหลอมบุคลิกภาพและอุปนิสัยของผมเมื่อเติบโตขึ้น และหล่อหลอมโลกภายในของผม”

กวี เจิ่น เล คานห์ ไม่ได้มาสู่บทกวีด้วยความทรงจำหรือความทรงจำ เขาเดินบนเส้นทางแห่งบทกวีด้วยการเดินทางเพื่อค้นพบสิ่งที่เขาไม่เคยรู้จักมาก่อน ในแง่ของ “แกนตั้ง” สำหรับเขา การค้นพบทุกครั้ง แม้แต่การค้นพบ ทางวิทยาศาสตร์ ล้วนเป็นการค้นพบบน “แกนนอน” ซึ่งช่วยให้แต่ละคนก้าวหน้า ช่วยให้โลกพัฒนา ช่วยให้เรามีความรู้มากขึ้น หาเงินได้มากขึ้น เพิ่มพูนทุกสิ่งที่ผู้คนคิดว่าจะนำมาซึ่งความพึงพอใจหรือแม้แต่ความสุข สำหรับ “แกนตั้ง” สำหรับเขา มันคือจิตสำนึก ช่วงเวลาปัจจุบัน เป็นสิ่งที่ตัวเขาเองไม่สามารถเข้าใจได้ว่าเขา “ได้รับ” สิ่งใดมาจริงๆ หรือไม่ มันเป็นการเดินทางแห่งการค้นพบที่ท้าทาย “บางคนมองว่ามันน่าสนใจ แต่สำหรับผม มันอาจเป็นการค้นพบ “การเอาตัวรอด” ที่สำคัญที่สุดในชีวิต ผมรู้สึกอย่างลึกซึ้งว่าบทกวีได้ช่วยผมอย่างมากในการเดินทางแห่งการค้นพบนี้ บทกวีคือการแสดงออก”

ในการเดินทางแห่งบทกวีของเขา กวี Tran Le Khanh เลือกใช้รูปแบบบทกวี 6-8 บทเพื่อแสดงความคิดภายในของเขา:

“ไม่มีสิ่งใดจริงยิ่งกว่าใบหน้าของมนุษย์

ไม่มีอะไรเสมือนจริงมากกว่าชีวิตทั้ง 10 นี้อีกแล้ว

ดวงตะวันเศร้าสาดส่องผ่านแนวต้นไม้

“จีวรพระภิกษุจะไม่ยับไปร้อยปี”

(ข้อความคัดลอกจาก Land 67 รวมบทกวี ดง)

สำหรับกวี ตรัน เล ข่านห์ บทกวี Luc Bat เป็นรูปแบบบทกวีที่แปลกและมหัศจรรย์ เป็นเอกลักษณ์และเป็นเอกลักษณ์ประจำชาติที่สุด “สิ่งที่แปลกคือมันง่ายมาก ใครๆ ก็ทำได้ แค่ใช้สัมผัสคล้องจองก็แต่งบทกวีได้ แม้จะบังเอิญแต่งบทกวีได้ดี แต่การแต่งบทกวี Luc Bat ที่ดีนั้นยากมาก” กวี ตรัน เล ข่านห์ กล่าว ลักษณะสัมผัสของบทกวีลục bát เปรียบเสมือน “น้ำผึ้ง” มันช่วยให้บทกวีหวาน อ่านง่าย เข้าถึงหัวใจได้ง่าย แต่ปัญหาคือ หากเราพยายามแปลบทกวีลục bát เป็นภาษาต่างประเทศ หมายความว่าเราต้องลบชั้น “น้ำผึ้ง” นี้ออกไป บทกวีจะยังดีอยู่หรือไม่ นั่นเป็นความท้าทายที่ยิ่งใหญ่ ดังนั้น สำหรับฉัน จำเป็นต้องประหยัดพื้นที่แคบๆ ระหว่าง 6 และ 8 คำ เพื่อให้สามารถถ่ายทอด “ความคิดภายใน” จิตวิญญาณแห่งบทกวี และบริบทของบทกวี แต่ละคำเปรียบเสมือนอัญมณีล้ำค่าที่เราต้องกรอง ในทางกลับกัน มันจะเป็นรูปแบบของบทกวีที่ช่วยให้เราปลดปล่อยความรู้สึกออกมา มันเป็นเรื่องบังเอิญมากเหมือนเกมคำศัพท์ ที่เราไม่รู้ว่าจุดหมายปลายทางอยู่ที่ไหนเมื่อเราวางปากกาลง เมื่อถึงที่หมาย มันคือจุดเริ่มต้นให้เราได้หวนกลับไปครุ่นคิด และหากประสบความสำเร็จ ฉันเรียกมันว่าปาฏิหาริย์” เพราะเหตุนี้ ตรัน เล คานห์ จึงเลือก ลุค บัต ฝ่าฟันอุปสรรคมาอย่างยาวนาน แต่ก็ยังไม่เคยเห็นจุดสิ้นสุด เห็นเพียงแต่เส้นทางที่ยาวไกลและท้าทาย สำหรับเขา การถ่ายทอดความคิดนั้นแตกต่างอย่างสิ้นเชิงจากการถ่ายทอดอารมณ์ภายใน อย่างแรกมีจุดมุ่งหมาย ส่วนอย่างที่สองไม่มี

แม้ว่ารูปแบบภายนอกของบทกวีของ Tran Le Khanh จะเป็นแบบดั้งเดิมที่มีจังหวะ 6-8 เมตร แต่ภายในแล้ว ถือเป็นความก้าวหน้าทางภาษา เผยให้เห็นสิ่งที่มองไม่เห็น ดูเหมือนจะเป็นการสำรวจอารมณ์อย่างอิสระ แต่ยึดโยงกับมุมมองชีวิตที่สมเหตุสมผล

“ผมของฉันยาวขึ้น

ไม่ต้องไปคิดถึงคำพูดไร้หัวใจพวกนั้นหรอก"

(ประเทศ 25)

กวี เจิ่น เล คานห์ เผยว่าเขาไม่ได้สนับสนุนการเขียนบทกวีเพื่อถ่ายทอดอารมณ์ภายใน แม้ว่าการเขียนบทกวี สิ่งแรกที่จำเป็นคือการมีอารมณ์ก็ตาม สำหรับเขา อารมณ์นี้เปรียบเสมือนการจิบไวน์มากกว่าการเมา เพราะอารมณ์เป็นเรื่องเฉพาะบุคคลของแต่ละคน จึงไม่ควรแสดงออกผ่านถ้อยคำ แต่นั่นก็เป็นแรงผลักดันให้เขาใช้ถ้อยคำแต่ละคำเพื่อไตร่ตรองโลกนี้ โลก “ตามที่เป็น” ตามที่เป็น และเมื่อไตร่ตรองเช่นนั้น สิ่งที่ถูกเปิดเผยออกมาในท้ายที่สุดคือเมล็ดพันธุ์ แนวคิดที่ไร้กรอบ “ผมใช้คำว่าไร้กรอบในที่นี้ เพราะบทกวีจะนำพาความคิดเหล่านี้ ช่วงเวลาแห่งความสุขสำราญนั้นจะนำพามา ไม่ใช่การนำมุมมองชีวิตที่มีเหตุผลมาสู่บทกวี ผมเชื่อว่าสักวันหนึ่งพวกมันจะบรรจบกัน”

ก่อนหน้านี้ ตรัน เล คานห์ ไม่คิดว่าตัวเองจะหันมาสนใจบทกวี เขาคิดว่าบทกวีไม่เคยเกี่ยวกับสัมผัส และตัวเขาเองก็ไม่ชอบสัมผัส น่าแปลกที่ในปี 2559 เขาตัดสินใจออกผลงานรวมบทกวีชุดแรกของเขา "ลุค บัต แดนซ์" ด้วยกระบวนการชีวิตและระยะเวลาที่นานพอที่จะเดินทางไปทั่วโลก ตรัน เล คานห์ ได้ค้นพบดินแดนแห่งจิตวิญญาณ และที่สำคัญที่สุดสำหรับเขา เขาปฏิบัติตามวิธีการทำสมาธิ เขาเริ่มเขียนอย่างจริงจังในปี 2558 และในปี 2559 ตรัน เล คานห์ ได้แต่งบทกวีรวมบทกวีไปแล้วสองหรือสามชุด เขาตัดสินใจเลือก "ลุค บัต แดนซ์" เป็นหนังสือเล่มแรก เพียงเพราะเขารักลุค บัต มาก ลุค บัต มีแรงดึงดูดที่ผลักดันเขาให้ก้าวไปข้างหน้า และตั้งแต่นั้นมาจนถึงปัจจุบัน เขาได้แต่งและตีพิมพ์ผลงานรวมบทกวีอย่างต่อเนื่อง โดยในแต่ละปีเขาจะออกผลงานรวมบทกวีหนึ่งชุด เส้นทางแห่งบทกวีของตรัน เล คานห์ ยาวนานถึง 10 ปี และได้รับรางวัลวรรณกรรมอันทรงเกียรติมากมาย

สำหรับกวี ตรัน เล คานห์ การประพันธ์นั้นเป็นสิ่งที่ไม่ต้องทำอะไรเลย เขาจดบันทึกทุกอย่างที่ทำได้ แต่ในขณะเดียวกัน เขาก็สร้างกรอบการทำงานที่มีวินัยไว้ด้วย เมื่อเขาเขียนได้ เขาคิดว่าจะตีพิมพ์ทันที ทุกครั้งที่หนังสือบทกวีได้รับการตีพิมพ์ เขาจะมีโอกาสทบทวน และเมื่อมีผู้อ่าน พวกเขาก็ทบทวนให้เขาด้วย จากนั้นเขาสามารถ "วาง" หนังสือบทกวีนั้นไว้เพื่อเขียนบทกวีใหม่ต่อไปได้ มุมมองเกี่ยวกับการประพันธ์ของตรัน เล คานห์ ค่อนข้างเข้มงวด หากบทกวีหรือหนังสือบทกวีไม่มี "ความคิดริเริ่ม" ก็ถือว่าล้มเหลว ความคิดริเริ่มคือการค้นพบบทกวีใหม่ บริบทใหม่ที่คนอื่นไม่เคยทำ

ฉันไม่คิดว่าจะมีบทกวีที่ดีและไม่ดี เพราะ 100% ของคนที่เขียนบทกวี หากบทกวีนั้นไม่ใช่บทกวีที่ดีที่สุดในโลกสำหรับพวกเขา มันก็ไม่ใช่บทกวี นั่นคือความรู้สึกของพวกเขา ณ ขณะนั้น มันต้องดีที่สุดสำหรับพวกเขา ณ ขณะนั้น ดังนั้น ฉันจึงใช้คำว่า "คุณภาพ" แทนคำว่า "ดีหรือไม่ดี" ซึ่งจะเหมาะสมกว่า การที่จะมีหนังสือบทกวี "คุณภาพ" สำหรับผู้อ่าน จำเป็นต้องเป็นบทกวีที่สร้างสรรค์ขึ้นเอง ไม่เหมือนใคร และในการเดินทางครั้งนี้ ฉัน "ยอมรับ" ว่ามีบางประโยคที่ฉันรู้สึกว่าแปลกใหม่ ฉันจึงพิมพ์มันออกมาอย่างกล้าหาญ แต่จริงๆ แล้ว ไม่มีคำจำกัดความที่ชัดเจนของ "ความคิดสร้างสรรค์" นี้ หลายครั้งหลังจากพิมพ์ออกมาแล้ว เมื่ออ่านซ้ำ ฉันพบว่าบทกวีที่ฉันเขียนนั้นไม่ดีเลย

ตั้งแต่ปี 2016 กวี Tran Le Khanh ได้แนะนำบทกวีมากมายให้กับผู้อ่าน เช่น “Luc Bat Dance”, “Dong Song Khong Hau”, “Ngay Nhu Chiec La”, “Luc Bat Dance Complete Set”, “Giot Nang Tran Ly”, “Xu”, “Ngan Bai Tho Khac Khac”, “Dong”, “The Beginning of Water” ที่สำนักพิมพ์ White Pine Press ประเทศสหรัฐอเมริกา… และเขากำลังจะเปิดตัวบทกวีชุด “The Sum of Now” ในสหรัฐอเมริกา

ที่มา: https://daidoanket.vn/nha-tho-tran-le-khanh-luc-bat-la-the-tho-ky-dieu-10301328.html